Dagblaðið Vísir - DV - 23.12.1981, Blaðsíða 14

14
DAGBLAÐIÐ&VÍSIR. MIÐVIKUDAGUR 23. DESEMBER 1981.
írjáJst, úháð daghlað
Útgáfufélag: Frjáls fjöknlðkin hf.
Stjómarformaflur og útgáfustjóri: Sveinn R. Eyjótfsson.
Framkvœmdastjóri og útgáfusljóri: Höröur Einarsson.
Ritstjórar. Jónas Kristjánsson og EBert B. Schram.
AfletoAarritstjóri: Haukur Helgason.
Fréttastjóri: Sœmundur Guflvinsson.
Auglýsingastjórar: Páli Stefánsson og Ingótfur P. Steinsson.
Ritstjóm: Siflumúla 12—14. Augtýsingar: Siflumúla 8. Afgreiðsla, éskrrftir, smáauglýsingar, skrifstofa:
Þverholti 11. Simi 27022.
Sfmi ritstjómar 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerfl: Hilmir hf., Siflumúla 12.
Prentun: Árvakur hf., Skeifunni 10.
Askriftarverfl á mánufli 100 kr. Verð í lausasötu 7 kr. Helgarblafl 10 kr.
Ljós ískammdegi
Vikum saman höfum við búið við fjúk og frost.
Öndverður veturinn hefur verið sá næstkaldasti á
öldinni. í gær varð svo skammdegið svartast, á vetrar-
sólstöðum. Nú er hins vegar farið að birta aftur og há-
tíð ljóssins er á morgun.
Við höfum varla haft tíma til að hugsa um myrkrið
og kuldann. Ofan á dagleg störf bætast annir og út-
réttingar jólaundirbúnings. í dag er athafnasamasti
dagur ársins hjá verzlunarfólki og fjölda annarra
landsmanna.
Á morgun væntum við svo þess, að á komist friður
og ró hjá sem flestum, einnig þeim sem ekki hafa
tækifæri til að dveljast með sínum nánustu. Fyrst og
fremst eru jólin þó samverustund fjölskyldna og hátíð
barnanna.
Flestir íslendingar hafa ástæðu til að hugleiða lán
sitt á þessum jólum. Erlendir talnaleikir benda til, að
lífsgæði í heiminum séu næstmest hér á landi, þegar
saman eru tekin hin heilsufarslegu, félagslegu og efnis-
legu gæði.
Á tímum stöðnunar og atvinnuleysis úti í heimi er
enginn bilbugur á landanum. Utanferðir hafa verið
með mesta móti á þessu ári. Innflutningur á vörum
hefur aukizt verulega síðari hluta ársins. Við kaupum
bíla og bensin sem ekkert sé.
Hamingjan fylgir að vísu ekki með í kaupbæti,
hversu mikil auraráð sem menn hafa. Að baki kaup-
gleðinnar ríkir þó hið eftirsóknarverða ástand, að allur
þorri þjóðarinnar tekur þátt í velmeguninni, ekki bara
fáir útvaldir.
Margir lyklar eru að þessari þátttöku. Aðstaða er
einn þeirra, ábyrgð annar og menntun hinn þriðji. Enn
aðrar fjölskyldur eignast lykil með mikilli yfírvinnu,
uppmælingu eða með því að fleiri en einn vinnur utan
heimilis fyrir tekjum.
Allir þeir, sem hafa einhvern þessara lykla, mynda
eina stétt vel stæðra íslendinga. Það er grundvöllur
þess, að talað er um stéttlaust þjóðfélag á íslandi. En
því miður eru ekki allir í þessum lánsama hópi.
Hér á landi býr undirþjóð opinberra styrkþega og
láglaunafólks. Annars vegar eru þar fjölmennastir
sumir öryrkjar, sjúklingar og aldraðir. Hins vegar
sumar fjölskyldur einstæðra foreldra og auðnuleys-
ingja af ýmsu tagi.
Ellistyrkir og eyðilagðir lífeyrissjóðir koma í veg
fyrir, að aldrað fólk komist beinlínis á vonarvöl. En
þeir duga ekki til að lyfta öllu fólki, að loknum
vinnudegi, upp í hið stéttlausa þjóðfélag íslenzkrar
velsældar.
Hið sama gildir um fjölskyldur einstæðra foreldra,
sem verða að lifa á einföldum láglaunum einnar fyrir-
vinnu og hafa vegna heimilisanna ekki tækifæri til að
sinna yfirvinnu eða eiga hennar kannski alls ekki kost.
Hlutfallslega eru það fá börn og fá gamalmenni,
sem verða útundan í efnahagsundrinu. En þetta fá-
menni ætti einmitt að verða okkur hvatning til úrbóta.
Það er svo lítið, sem vantar til að gera þjóðina alla að
einni stétt.
Hin stéttlausa þjóð, sem heldur jól í vellystingum
praktuglega, ætti á hátíð ljóssins að gefa sér tíma til að
hugleiða, að það er ekki meira afrek en önnur, sem hér
hafa þegar verið unnin, að lyfta undirstéttinni úr
skammdegi í tilverunni.
Með þessari hvatningu sendir Dagblaðið & Vísir
ölluin landsmönnum hinar beztu óskir um
gleðileg jól
Jónas Kristjánsson.
í HVALNUM
í síðasta þætti i Dagblaðinu sagði
ég lauslega frá ýmsu úr veru minni í
Hvalstöðinni, þar sem ungir íslend-
ingar skáru sundur hval meö góðri
samvizku og lentu í ævintýrum með
stelpunum úr eldhúsinu, þegar húma
tók að kvöldi. Svo greindi frá því,
þegar undirritaður var kvaddur til að
fara á einn hvalbátinn í staö hjálpar-
kokks, sem meitt hafði sig. Hann
hafði misst könnu af brennandi
heitum þjóðardrykk landsmanna í
kjöltu sér.
Skipið var búið að ösla út um allan
sjó í nokkra daga en enginn hval-
blástur hafði svo mikið sem sést. Þótt
sögumaður ykkar lægi undir grun um
að vera ólánskráka og vera valdur að
þessu hvalleysi, lét hann það sem
vind um eyru þjóta.
Einn daginn tilkynnti leiötogi minn,
Jón yfirmatreiðslumeistari mér, að
nú yrðu bakaðar jólakökur. Þar sem
liðið var á september og vertiðarlok
ekki langt undan, sagði hann, að
þetta yrði líklega síðasti bakstur árs-
ins. Hann sagðist baka þriðju hverju
viku og þá níu jólakökur i einu, þrjár
fyrir hvern sunnudag. Aðra daga
varð áhöfnin að komast af án sæta-
brauðs.
Jóni var mikið í mun að fara sem
allra bezt með matarbirgðir þær, sem
Bréf frá
henni Ameríku
Þ6rir S. Gröndal
félagið lagði til, enda var kostn-
aðurinn útreiknaður nákvæmlega og
var góð útkoma á því sviði oft mikil-
vægari heldur en hól skipshafnar og
blíðar þakkir fyrir matinn. Vegna
þessa ákvað hann að breyta köku-
uppskriftinni lítillega; jólakökur
þessar yrðu rúsínulausar, því við
höfðum notað síðustu rúsinurnar í
sætsúpuna um daginn. Til að bæta
það upp, myndum við nota sítrónu-
dropa ríflega, því af þeim var til
næstum heilt glas.
Annar matsveinninn skipaði fyrir,
mældi og hellti sítrónudropunum í
skálina, en hinn hrærði og hrærði þar
til handleggirnir ætluöu að slitna af
honum. Ég læt ykkur um að geta til
um, hvor gerði hvað. Sítrónudrop-
arnir gerðu fljótlega vart við sig;
fyrst með því að lita deigið eitur-gult,
svo með því ilma um allt skipið,
þegar bakað var. Loks var verkinu
lokið og þá bárum við Jón þessi níu
listaverk aftur í káetu hans. Þar var
þeim stungið inn í skáp fyrir ofan
kojuna, en þar geymdi hann ýmis
verðmæti eins og kex og þurrkaða
ávexti.
Við vorum búnir að vera úti í heila
viku og var þá ákveðið að leita
heimahafnar til að taka olíu og vistir,
sem hvort tveggja var á þrotum. Að
fara inn hvallaus var hin mesta hneisa
og gerðist örsjaldan. Og þetta þurfti
endilega að koma fyrir í minni fyrstu
sjóferð! Ég verð að viðurkenna, að
ég var ekki ánægður með framvindu
mála.
Það var kolniðamyrkur og
leiðindaveður. Skipið klauf svartan
sjóinn og bjó til hvita froðu, sem
óðara hvarf i sortann fyrir aftan
IHLUTVERKI
QUISUNGS
0G PÉTAINS
„Við brottflutnmgana frá Cherd-
in, handtóku kommúnistar Koturoff
prest, afklæddu hann og með því að
vetur var og grimmdarfrosl. helltu
þeir vatni yfir hann uns hann varö aö
klakastyttu.”
Þannig lýsir Mikael Polsky erki-
prestur örlögum þessa rússneska rétt-
trúnaðarklerks, sem var einn þeirra
þúsunda, sem kommúnistar drápu á
fyrstu árum byltingarinnar. Taliö er
að kommúnistar hafi myrt um 8100
klerka rússnesku rétttrúnaðarkirkj-
unnar á árunum 1917 til 1922; Síðan
má gera ráð fyrir að leynilögreglan
(NKVD) hafi borið ábyrgð á dauða
ca 42.800 presta og biskupa sömu
kirkju er létust í þrælabúðum fram til
ársins 1930.
Það má gera ráð fyrir því, að um
20% þeirra, sem létust 1 Gúlagþræla-
búðunum hafi verið hnepptir í ánauð
vegna kristinnar trúar sinnar, eða
milli 12 og tuttugu milljóna manna.
Þetta er mesta ofsóknarherferð
gegn kristnum mönnum í sögunni.
Ofsóknir Rómverja, Tyrkja eða
araba á liðnum öldum eru hégóma-
mál hjá þessu.
Til samanburðar má geta þess, að
nasistar eru taldir hafa myrt um 6
milljónir gyðinga.
Eiga menn
þá samleið
Um þessar mundir horfa menn
með hryllingi á slitróttar sjónvarps-
myndir frá Póllandi og lesa lausa-
fregnir um ástandið þar. Ríkisút-
varpið vakti hins vegar á því athygli,
Kjallarinn
Haraldur Blöndal
að andstaða almennings við „endur-
reisnaráform” stjórnarinnar myndu
seinka því, að þau næðu tilgangi
sínum. En jafnvel varkárt orðalag
fréttastofunnar lesið upp af sér-
stökum varðhundi Alþýðubandalags-
ins í útvarpsráði, Jóni Múla, fær ekki
dulið hörmungarnar. Forsætisráð-
herra Póllands hefur svikið þjóð sína
og hermennskuheiður og lagt út á
sömu brautir og Vidgun Quisling og
Pétain marskálkur.
Engin þjóð þekkir betur kúgun
Sovétmanna og Rússa en Pólverjar.
Því er eðlilegt, að Pólverjar vilji gera
allt til að forðast íhlutun sovéskra
valdhafa. En það var að fara úr
öskunni í eldinn að taka að sér böð-
ulshlutverkið: — þau rök, sem færð
verða til stuðnings forsætisráðherra
Póllands áttu líka við um aðferðir
þeirra tveggja manna, sem ég nafn-
greindi, og tekur enginn samlandi
þeirra nafn þeirra sér í munn án
óbragðs. Þannig eiga menn aldrei
samleið með ofbeldinu, þvi að í slíku
samstarfi er það aðeins yilji hins illa
sem ræður.
Undarleg
messugjörð
Alþýðubandalagið telur sér það til
gildis að vera afkomandi kommún-
istaflokksins. Á síðustu árum hafa
gamlir forustumenn kommúnista
verið hylltir sem forgöngumenn, —
sem fyrirmyndir ungu fólki. Alþýðu-
bandalagsmenn hafa kosið að halda
tengslum við sósíalistaríkin og það er
t.d. eftirtektarvert, að ekki voru þeir
fyrr komnir til áhrifa í Reykjavik en
ákveðið var að kaupa vonda strætis-
vagna frá kommúnistalandi, þrátt
fyrir það að öll rök og allar um-
sagnir hæfra manna mæltu gegn því.
Á sama tíma og Alþýðubandalags-
menn reyna að sverja af sér hug-
sjónatengslin við austurblokkina er
Jón Múli Árnason kosinn sérstakur
tilsjónarmaður Alþýðubandalagsins
með prentfrelsi. Jón Múli hefur sér-
staklega fagnað framgöngu pólsku
kommúnistanna undanfarna daga.