Dagblaðið Vísir - DV - 13.02.1982, Qupperneq 6

6
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. LAUGARDAGUR 13. FEBRÚAR 1982.
Út um hvippinn og hvappinn
Út um hvippinn og hvappinn
Góð
hugmynd
fyrir
grímuballið.
Rastir ajfólki fylla,
Lauga ás húsið stundum,
fjölskrúðug næringar gilia,
drótt fellurfyrir áfundum.
Hér duga dreggjar á borðum,
þáttur í mannlegum háttum,
það ei verðúr sagt með orðum,
Ijúfmœlt með næringarþáttum.
Hér lýkur næringarstriti,
af Ijóð hefur orðið í riti,
h vílíkir dásemdar bitar,
mannhelgi /ýsa, sem vitar.
Þó skal að lyktum bœta,
hérgrósku spjallað og hlegið,
hér Lauga ás verð þessu hœtta,
því skáldgrósku minni,
af dregið.
28.6.1981,
Gunnar Sverrisson.
Dómari nokkur í San
Fransisco hefur lýst yfir
áhyggjum sínum vegna fáfræði
almennings og telur þekkingu
þeirra sem gegna störfum
kviðdómenda í réttarsölum
Bandaríkjanna ónæga.
Skoðun dómarans kom í ljós
þegar blöð vestra gerðu að um-
talsefni hvort fréttaflutningur
fjölmiðla gæti haft áhrif á úr-
skurð kviðdómenda. ,,Alveg
örugglega ekki,” sagði fyrr-
nefndur dómari, ,,almenningur
fylgist ekkert með fréttum og
veit ekkert í sinn haus.”
Dómarinn kvaðst eitt sinn hafa
gert það að gamni sínu að
spyrja 50 kviðdómendur hver
Hitler hefði verið. Með spurn-
ingunni hugðist hann ganga úr
skugga um vizkuforða fólksins.
„Þetta var fólk á aldrinum
25—58 ára og ekki einn einasti
þeirra vissi hver Hitler var.”
Sami dómari hefur fyrir satt að
aðeins 15% allra kviðdómenda
séu áskrifendur að dagblaði og
30% þeirra horfi á sjónvarps-
fréttir, og flestir þeirra aðeins
íþróttafréttir.”
(San Fransisco Tribune)
Trostan
Salt á götur i hálkunni kann að
hjálpa bifreiðarstjóruni en tré og annar
gróður jiola saltið illa.
Á meginlandi Evrópu eru uppi
miklar áhyggjur vegna heilsu trjáa sem
og annars gróðurs. 1 Þýzkalandi, jrar
sem hnarreist tré af hinum ýmsu teg-
undum prýða iðulega götur borga, hafa
verið gerðar rannsóknir á sívaxandi
dauða trjanna og ýmislegt fróðlegl
komið i Ijós.
Talið er að árlega deyi 20.000 tré í
borgum Þýzkalands. Og dauðavaldur-
inn er oft loftmengun. Hún er jió ekki
verst - heldur saltið sem stráð er á
götur borganna til að koma í veg fyrir
hálku. Saltið hverfur ofan i jarðveginn
og jafnvel vætusömuslu sumur duga
ekki til að skolu hvi burt. Saltið raskar
jafnvæginu i jarðveginum og dregur úr
vexti trjánna, veldur laufmissi og að
lokum dauða. Saltmoksturinn hefur
raunar ekki aðeins áhrif á viðgang
gróðursins heldur eru nú uppi raddir
um að vatnsból borganna séu i hættu
líka. í Múnchen, segja menn, hefur
saltmagn í drykkjarvatni aukizt um
75% á siðustu 15 árum (Mlinchenbúar
verða raunar lítið varir við saltbragðið
því klórbragðið er öllu yfirsterkaral).
En læknar telja aukið salt m.a. valda
aukningu ýmissa hjarta- og æðasjúk-
dóma, svo sem of háum blóðþrýstingi.
ingi.
Þegar niðurstaða þessara kannana
um orsakir dauða trjánna og ummælin
um saltið vom upplýstar í Þýzkalandi
brást hið opinbera skjóti við. Borgar-
yfirvöld, m.a. í Hamborg og Berlín,
hafa ákveðið að draga úr notkun salts
næsta vetur og ráðuneytið, sem fer nteð
umhverfismál, segisl ekki lengur geta
mælt með saltinu. Víða hafa borgar-
yfirvöld reynt að bjóða önnur rneðul
gegn hálku, svo sem sand og ösku. 1
einu borgarhverfa Berlínar var þegar i
vetur tekið alveg fyrir saltnotkun.
Árangurinn var sá að bifreiðar-
stjórar óku varlegar, minni háttar
árekstrar urðu að vísu engu færri en
alvarlegum bílslysum fækkaði til
muna. Mikil herferð er nú hafin í
Þýzkalandi gegn salti og eru alls staðar
til sölu límmiðar, flögg og plaköt sem
minna á skaðsemi þess. E.t.v. gæti
þetta orðið okkur íslendingunt um-
hugsunarefni?
(Der Spiegel)
ap
„/ gamla doga var til heilmikið af þessu. Það hót skógur ef
mörg voru saman."
Saltgegn hálku drepur tré
iiMMm
Skælur og skælwgar
Meistaravík, 16. janúar 1982.
Herra ritstjóri.
1 helgarblaði Þjóðviljans
9.-10. þ.m., bls. 8, getur að líta
svohljóðandi fyrirsögn:
Guðni Guðmundsson rektor
svarar Andreu Jónsdóttur
hlaðamanni: HAFA MENNT-
SKÆLINGAR MINNI MÁL-
TILFINNINGU NÚ EN
FYRIR 10ÁRUM?
Ég fletti upp í orðabók
Menningarsjóðs, og viti menn.
Á bls. 422 stendur skýrum stöf-
um orðið menntskælingur og er
talið tákna nemanda í mennta-
skóla. A bls. 612 er orðið -skæl-
ingur talið vera síðari liður
samsetningar: menntskælingur.
Þá vitum við það, enda gerir
rektorinn enga athugasemd við
þessa nafngift á nemendunv
sinum, en vilji menn endilega
nota þetta orð, þá er að vera
sjálfum sér samkvæmur.
Fyrir um það bil 30 árum
flutti séra Sveinn V íkingur ræðu
á kvöldvöku Stúdentafélags
Reykjavíkur og lagði út af þessu
orði. Hann sýndi fram á, að
stúlka í menntaskóla hlyti þá að
vera menntskæla, nemendur í
barnaskóla barnskælingar og
bamskælur, kvennaskólastúlk-
ur kvennskælur, síðan sam-
vinnuskælingar og sjómanna-
skælur, og lestina ráku háskæl-
ingar og háskælur.
Ég tel ástæðulaust að fjölyrða
frekar um þetta og bið yður lifa
lengi og eta skyr og rengi.
Yðar einlægur,
Nikulás Plató Ingibjargarson.
HVER VAR HITLER?
Og
Döllu
í Helgarþlaði DV 30. janúar
síðastliðinn var grein um und-.
arlegar og óvenjulegar nafn-
giftir. Þar var meðal annars
rætt við séra Döllu Þórðardótt-
ur um nafn hennar, svo og nafn
sonar hennar, Trostans.
Helgarblaðinu barst bréf frá
Sveini Þórðarsyni þar sem
hann segist hafa komizt yfir
keltneska orðabók og fundið
þar bæði orðin, trostan og
dalla. Þar kemur í ljós að orðin
bæði eða nöfnin eru af keltnesk-
um uppruna. Trosdan eða
trosnan eða trostan getur þýtt
1. skref eða gangur, 2. fet, 3.
stuðningur, 4. stikla eða
hækja. Þá segir og að trosdan
haFi að fornu verið dvergsheiti,
svo og heiti pílagríma.
Dall eða doill merkir hins
vegar blindur maður og dall
eða doille getur merkt blindur,
fávís eða torskilinn.
Bréfritari fær þakkir fyrir
ábendinguna.
Helgarblaðið/-KÞ
(Feykir, Sauðárkróki).
THE ILLUSTRATED
GAELIC-ENGLISH
DICTIONARY
Gjntaining every Gaelic word and meaning given in all previously
published Dictionaries, and a great number never in print before.
4 veitingahúsinu
v
Skáldmæltur kunningi okkar DV-manna sendi okkur eftírfar-
andi Ijóðmæli. Kvaðst hafa sett þetta saman yfir borðum i
Laugaási.
Hér duga dreggjar á borðum,
gafflar I munnum hnjóta,
spjallað mannlegum orðum,
fyllingu sína hljóta.