Dagblaðið Vísir - DV - 20.05.1983, Qupperneq 13

DV. FÖSTUDAGUR 20. MAl 1983.
13
„Útkoman er því sú að 300 finnsk mörk
fást fyrir hvern lítra af vodka þegar hann
er seldur erlendum ferðamönnum, á móti 6
mörkum til útflutnings! ”
Frá Búnaðarþingi því, sem sat í
vor á rökstólum, bárust meðal
annars þær fréttir að útflutnings-
verðið á lambakjöti síðastliðið ár
hafi í mörgum tilfellum aðeins lið-
lega nægt fyrir pökkunar- og
flutningskostnaði.
Við lestur þéssara dapurlegu
frétta rifjaðist upp fyrir mér athug-
un, sem Ferðamálaráö Finnlands
gerði á árinu 1982 á sölu finnskrar
framleiðslu, annars vegartil útflutn-
ings en hins vegar til neyslu fyrir
erienda ferðamenn í Finnlandi. Tvö
dæmi voru tekin og skulu þau nú
skoöuðnánar.
Vodka
Finnar selja mikið magn af þess-
um áfenga drykk til annarra landa.
Hann þykir góður og standast fylli-
lega samanburð við framleiðslu ann-
arra landa á þessu sviði. Um það
geta margir tslendingar einnig borið
vitni. Fyrir hvern lítra af vodka til
útflutnings fengu þeir 6.00 finnsk
mörk sl. haust. Sé sami drykkur
seldur erlendum feröamönnum á
veitingahúsi í Helsinki, kostar
skammturinn, sem er 4 cL, 12.00
mörk. I einum lítra eru 25 slíkir
skammtar og útkoman úr þessu
dæmi er því sú að 300.00 finnsk mörk
fást fyrir hvern lítra þegar hann er
seldur erlendum ferðamönnum í
skömmtum, á móti 6.00 mörkum til
útflutnings! Flestir kjósa að blanda
þennan áfenga drykk með gosdrykk
og hækkar þá upphæðin í 500,00
finnsk mörk. Til viðbótar má svo
nefna þau vinnulaun, sem greidd eru
innlendu fólki, fyrir að bera drykk-
inn fyrir útlendinga, auk annarrar
neyslu er fylgja kann í kjölfar
drykkjarins.
Nautakjöt
Hitt dæmið sem finnskir tóku var
einmitt á sviði kjötframleiöslu. Þeir
athuguðu reyndar sölu á nautakjöti í
stað lambakjöts enda eru þeir frem-
ur slakir við framleiðslu lambakjöts
en þykja framleiða frábært nauta-
kjöt. Fyrir hvert kíló af nautakjöti,
sem selt var úr landi, fengu þeir tæp-
lega 10,00 finnsk mörk. Verð á nauta-
kjötsmáltíð á þokkalegu veitingahúsi
í Helsingfors reyndist vera 50,00
finnsk mörk fyrir venjulegan
skammt, sem vegur 125 grömm.
Þannig fengust 400,00 mörk fyrir
hvert kíló af nautakjöti, ásamt til-
heyrandi grænmeti, sem selt var í
munna erlendra ferðamanna í Finn-
landi en aðeins 10,00 mörk ef sömu
aðilar neyttu kjötsins heima í eigin
landi. I þessu dæmi má vitaskuld
einnig bæta við vinnulaunum til inn-
lendra við að matbúa og bera fram
kjötmáltíðina, auk sölu annarra
veitinga í sambandi viö kvöldmáltíö
úr þessu f rábæra hráefni.
Fjölda mörg dæmi mætti reikna út
hér heima með sömu aöferöum, hvað
snertir sölu íslenskrar framleiðslu til
eriendra ferðamanna sem hingað
koma og bera saman við útflutnings-
verömæti sömu vörutegunda. Ég er
sannfærður um að niðurstöður slíkra
útreikninga yröu svipaðar og hjá vin-
Kjallarinn
Birgir Þorgilsson
um okkar Finnum hvað snertir
vodka og nautakjöt.
Niöurstaða þessara hugleiöinga er
einfaldlega sú að hagnaður okkar af
að fá hingað erlenda ferðamenn, sem
neyta hér íslenskra matvæla, er
margfaldur miöað við útflutnings-
verð margra vörutegunda. Nákvæm
athugun á þessu máli gæti verið
verðugt verkefni fyrir samtök fram-
leiðenda og viðskiptaráðuneytið.
Niðurstöðumar gætu orðiö til þess að
opna lokuð augu landsfeðranna fyrir
nauðsyn þess að efla og styrkja
íslenska ferðaútgerð.
Birgir Þorgilsson,
markaðsstjóri
Ferðamálaráðs.
„Var hann talinn eitraður?”

„Rússneskur floti, um 45 skip, er annað árið i röð á karfaveiðum (svokallaður úthafskarfi) rétt fyrir utan 200 miina mörkin á sirka 62 14 2927."
DV-mynd: Guðmundur Valdimarsson.
Rússneskur floti, um 45 skip, er
annað árið í röð á karfaveiðum (svo
kallaöur úthafskarfi) rétt fyrir utan
200 mílna mörkin á sirka 6214 29 27.
Ef til þess kæmi á næstu árum að
skipta þyrfti upp þessum stofni á
milli þjóða, þar sem talið er aö hann
sé ekki nýttur sem skyldi, ættum við
Islendingar lítinn rétt til að veiða úr
stofninum þar sem við höfum ekki
haft skilning á aö senda eitthvað af
skipum á þessar veiöar.
R/s Hafþór landaði afla í fyrra úr
þessum stofni og hef ég heyrt að
frystihúsamönnum hafi þótt lítið til
hans koma þar sem þeir segja að
mikið gangi úr honum í vinnslu.
Ekki er langt síðan enginn karfa-
veiði var stunduð af okkur og öllum
karfa var kastað út sem inn á dekk
kom.
Sumir töldu hann jafnvel eitraðan,
hefur það komið af því að ef menn
stungu sig á honum bólgnuðu menn
upp þar sem stungan kom og fengu
eitrun.
Nú eru aðrir tímar og veitir ekki af
að nýta allar þær tegundir sem hægt
eraðnáí.
Hluti af þessum stofni er fyrir inn-
an 200 mílumar og gæti farið svo að
Rússar og aðrar þjóðir kæmu með
beiðni um að fá að fara inn fyrir 200
mílumar á þeim forsendum að þessi
stofn sé ekki f ullnýttur.
Ekki getum við neitað því, ekki
veiðum við hann. Þar sem það hefur
verið regla frekar en undantekning
að svo til ekkert fiskiskip hefur borið
sig þar sem ekki hefur verið greitt
Kjallarinn
RagnarG. D.
Hermannsson
nóg verð fyrir fiskinn og hafa verið
millifærslur fram og til baka með
það fé sem í sjávarútvegi er.
Er nokkuð víst að veiðar á þeim
karfa, sem áður er getið, borgi sig
ekki? sem og aðrar veiðar hér við
land?
Því ættu stjómvöld, sem með
þessi mál fara, að vera leiöandi í
þessu og styrkja nokkur skip til þess
að fara á þessar veiöar.
Þó að það borgi sig ekki nú, getur
þaö borgað sig síðar, þegar við þurf-
um á aö halda aö veiða úr þessum
stofni. Það er afar mikilvægt aö
hefja veiðar á úthafskarfa áður en
stofninum verður skipt upp á milli
þjóða hér í kring.
I samtali við starfsmann úr flota
Rússa, sem skipverjar á r/s Hafþór
áttu við hann, upplýsti hann að þeir
væm að fá 10 tonn eftir 12 tíma tog.
Þessi skip eru frá 2000 til 4000 tonn og
eru meö flotvörpur, en dýpi er þama
um 2000 metrar. Ef þessar tölur frá
Rússanum em sannar er dæmið
þannig: 40 skip, 20 tonn á sólarhring á
skip, 800 tonn samtals á sólarhring.
Rússar eru með nokkur skip vítt og
breitt frá aöalsvæðinu í því að leita
að lóðningum. Urðu skipverjar á r/s
Hafþóri varir við þessi skip um 90
mílum vestar og 70 mílum sunnar.
Þar sem Rússar veiða þennan
fisk, má ætla að hægt væri að
selja þeim þann fisk sem við kæmum
tilmeðaðveiða.
Það hlýtur að vera réttlætanlegt að
ráðuneytið skoði þessi mál, áður en
það verður of seint, og hugsi lengra
fram í tímann en gert hefur verið.
Islenski flotinn er of stór, og enn
bætast skip við, þannig að við verð-
um að nýta þann fisk sem við vitum
um og láta engan stofn vera ónýttan
hér við land.
Til er samningur við Rússa um að
hann kaupi heilfrystan fisk af okkur
og er leitt að vita það að íslensk skip
hafi fengið 25 tonna hol af langhala
og öllu hafi verið kastað í hafið aftur.
Langhalinn er til í fiskverðskrá og
hef ég heyrt að reynt hafi verið að
breyta karfavélum til að hægt hefði
verið að flaka langhalann en ekki
tekist og þar með ekki meira athug-
að og gefist upp.
Þetta kallast óstjórn.
Matvælastofnun Sameinuðu þjóð-
anna mælti með að hvalveiðibanni
yrði ekki mótmælt á þeim forsendum
að matvæli vantaði í þennan heim.
Hvað skyldu þeir heiðursmenn
segja þegar þeir frétta að við nýtum
ekki þá fiskistofna sem hér eru og í
þokkabót köstum afla sem hægt væri
aðnýta.
Formaður Skipstjóra- og stýri-
mannafélagsins öldunnar,
Ragnar G. D. Hermannssou.
„Hvað skyldu þeir heiðursmenn segja
^ þegar þeir frétta að við nýtum ekki þá
fiskistofna sem hér eru og í þokkabót köstum
afla sem hægt væri að nýta?”