Dagblaðið Vísir - DV - 18.06.1983, Qupperneq 2

2
DV. LAUGARDAGUR18. JÚNl 1983.
Stjómvöld eyði-
leggja Nígeríumarkaö
„Stjómvöld eru að eyðileggja
markaðinn í Nígeríu með því að
hindra okkur í að framleiða þá vöru
sem Nígeríumenn vilja,” sagði Ámi
Gunnarsson, skreiöarverkandi á
Sauðárkróki, í samtali við DV.
„Seðlabankinn hefur stöðvað öli
afurðalán út á skreið og þorskhausa.
Það veldur því að framleiöendur
hafa ekki bolmagn til að kaupa
hráefni og vinna það. Og nú er
komin upp sú staða að við eigum
ekki til klumbubeinshausa sem
Nígeríumenn sækjast eftir,” sagði
Arni.
„Vegna lágra innflutningskvóta
hafa kaupendur í Nígeríu sótt meira í
herta þorskhausa en bolskreið. Salan
hefur veriö góð og vaxandi í ár og
mun meiri en spáð var. Nú þegar
er kominn nokkur útflutningur og
vitað er að á döfinni er sala á
töluverðu magni.
Árnl Gunnarsson, skrciðarverkandi
á Sauðárkróki: Aðgerðaleysi stjóm-
valda skapar þá hættu að við neyð-
umst til að senda út annars fiokks
vöm. DV-mynd: GVA.
Við verðum að skilja það að
kaupendur gera sínar kröfur og við
verðum að sinna þeim ef við ætlum
að halda markaðnum, ella standa
frammi fyrir því innan skamms að
eiga aðeins annars flokks vöru.
Tölur um skreiðarbirgðir í landinu
em ekki marktækar af ýmsum
ástæöum. Synjað hefur verið útflutn-
ingsleyfi á talsverðu magni vegna
galla og skemmda. Þá hafa nokkrir
framleiðendur flutt út í gegnum fleiri
en einn aðila og hafa því hugsanlega
gefið upp birgöir á fleiri en einum
stað.
I birgðatölunum er greinilega
mikill hluti af þorskhausum sem
Nígeríumenn vilja ekki kaupa. Þeir
biðja fyrst og fremst um klumbu-
beinshausa. Allir kaupendur setja
ákveöið hlutfall af þeim sem skilyrði
fyrir kaupum.
Allt bendir til þess að gjaldeyris-
staða Nígeríu fari batnandi.
Greiðslukjörin em erfið í dag.
Greiðslufrestur er langur. En á
tímum minnkandi afla sýnist ekki
óhagstætt að reyna að halda hlut
sínum í útflutningi á gjaldeyrisskap-
andi vöm sem framleidd er úr
ódýrasta hráefni fiskiönaöarins sem
völ er á og meira en hundraðfalda
það í verðmæti fremur en nýta það til
fiskimjölsvinnslu sem rekin er með
tuttugu prósent tapi samkvæmt
nýlegum upplýsingum.
Það er erfitt að sætta sig við þá
staðreynd að sá framleiðandi sem
óumdeilanlega hefur framleitt bestu
vömna, Stokkfiskur í Reykjadal,
Suður-Þingeyjarsýslu, skuli hafa
orðið að stöðva framleiðslu sína og
segja upp starfsfólki þrátt fyrir að
ákveönir kaupendur í Nígeríu hafi
sett það sem skilyrði fyrir
viðskiptum að veralegt hlutfall af
skreSðarverkandí
áSauðárkróki
magni væri frá þessum
framleiðanda. Þótt sumum útflytj-
endum hafi gengið verr en öðrum að
selja er óþarfi að láta alla gjalda
þess.
Vafalítið eigum við í dag
nægjanlega eða óþarflega miklar
birgðir af bolskreið. En við verðum
að leitast við að halda þeirri
dómgreind að greina sundur ýmsa
ólíka þætti þessa máls og nýta okkur
hagkvæmni möguleikanna, þótt ekki
væri til annars en að gera hin
raunverulegu vandamál bærileg. Þó
að allrar varkámi sé þörf má hún
ekki vera þannig að hún vinni gegn
okkur,” sagði Arni Gunnarsson.
..Stjómvöld ásökuðu okkur fram-
leiðendur síöastliðinn vetur fyrir að
vera að eyðileggja skreiðarmark-
aöinn með skemmdri vöru. Nú sýnist
mér dæmið snúa þannig að aðgerðir,
eða öllu heldur aðgerðaleysi stjórn-
valda, verði til þess að skapa þá
hættu að við neyðumst til að senda út
annars flokks vöru vegna þess að við
eigum ekki til þá fyrsta flokks vöm
sem þeir biðja um,” sagði Ámi að
lokum. -KMU.
Norrænt samstarf:
ÞÁTTTAKA SJÁLFSSTJÓRNAR-
SVÆÐA ENDANLEGA ÁKVEÐIN
RIMINI
Brottfarir alla mánudaga.
Sérstök afsláttarkjör i
næstu brottfarir.
50% barnaafsláttur (2 12
ára) í 2 vikna ferð 18/7.
Gisting á BONINI.
P0RT0R0Z
Brottfarir: 4/7, 25/7, 15/8
og 5/9, 3ja vikna ferðir.
Sérstakur afsláttur i ferð
ir 4/7 og 25/7.
SUMARHÚS
í KEMPER
VENNEN
18/6 — 7/7, sérstaki
kynningarverð.
DANMÚRK
Sumarhús í Karlslunde ot|
Karrehæksminde.
24/6 Karrebæksminde i I
vikur.
Karlslunde í 1 viku.
1/7 Karrebæksminde i 2
eða 3 vikur.
5/8 Karrebæksininde i 1
viku.
Aðrar brottfarir á biðlista.
ÞRÁNDHEIMUR
Aukaferð til Þrándheims
þann 10/7. 2 vikna ferð á
frábæru verði.
Samvinnuferdir - Landsýn
AUSTURSTRÆTI 12 - SÍMAR 27077 8, 28899
Fundum forsætisnefndar og
samstarfsráðherranefndar Norður-
landaráös lauk í Reykjavík síðast-
liðinn fimmtudag.
Áþreifanlegasti árangurinn var
undirritun breytinga á Norðurlanda-
samningnum sem eykur þátttöku og
áhrif Grænlendinga, Færeyinga og
Álendinga í Norðurlandaráði.
Samhliöa því hafa verið veittar
danskar krónur 180 þúsund til aukinna
menningarsamskipta við Grænland.
Af málum sem rædd voru á fund-
unum má nefna: gagnkvæm réttindi
norrænna ríkisborgara, samnorrænan
umboðsmann, aukna efnahagssam-
vinnu, sameiginlegt átak gegn eitur-
lyfjaneyslu unglinga og hjálp við
þróunarlöndin.
Ennfremur var norræn samvinna
um f jarskiptahnetti ofarlega á baugi.
Á morgun hefjast umræður um það
mál að nýju þegar mennta-,
samgöngu- og iðnaðarmálaráðherrar
Norðurlanda hittast í Reykjavík.
Stutt í fjarskiptahnettina
Þótt Nordsat-hnötturinn virðist úr
sögunni í bili eiga Norðurlandabúar
annarra hnatta völ. Ekki eru nema
fáir dagar þangað til EGS (European
Communication Satallite)-hnettinum
verður skotið upp og innan við ár þang-
að til hann tekur til starfa. Þar verða
5—15 rásir og hefur Norðmönnum
verið boðin ein þeirra.
Þeir kanna nú áhuga annarra
norrænna þjóða, þar á meðal Islend-
inga, á því að vera með. Giskað er á að
tæknikostnaöur muni nema um þaö bil
130 milljónum sænskra króna á
þremur árum. Þar á ofan leggst
kostnaður við dagskrá.
Árið 1986 ætla Svíþjóð og Noregur að
skjóta á loft sameiginlegum fjar-
skiptahnetti, Tele-X. Finnland afréð, í
síðustu viku, að vera með en Danir
munu ekki hugsa til slíks. Tæknilegar
upplýsingar um mögulega þátttöku
Islendinga liggja ekki fyrir en verða
væntanlega tilbúnar í haust.
Loks eru uppi hugmyndir um
fjarskiptahnött sem tekið gæti til
starfa árið 1989. Hefur verið talaö um
að Skandinavar (þ.e. Norðurlanda-
búar á meginlandi Evrópu) fái þar
þrjár rásir en Islendingar og Færey-
ingar til samans eina. Þetta verður
nánar rætt á ráðherrafundum
Fulltrúar Grænlendinga í Norræna húsinu þegar samningar um aðild þeirra að Norðurlandaráði voru undirritaðir.
Steffen Heilmann (á hvítum anórak) flutti ávarp þeirra.
þessarar viku en endanleg ákvörðun
verður ekki tekin fyrr en næsta vor.
ihh.
Vart við ríðuveiki í Eyjafirði
Riðuveiki í fé hefur nú gert vart
við sig í innsveitum Eyjafjarðar og
hefur tveimur kindum verið fargað
nýlega á bænum Villingadal í Saur-
bæjarhreppi.
Olafur Geir Vagnsson, ráðunautur
hjá Búnaðarsambandi Eyjafjarðar,
sagði í samtali viö DV að riðuveiki
hefði verið víða á bæjum i Eyjafirði
fyrir fjárskiptin á fimmta áratugn-
um. Eftir þau kom hún aftur upp i
nýja fjárstofninum á fáeinum bæjum
í Saurbæjarhreppi og var viðloöandi
fram yfir 1960, í litlum mæli þó.
„Það var fyrir ári síðan,” sagði
Olafur, „ að staðfest var riða í tveim-
ur ám á bæjunum Möðmvöllum og
Villingadal. Síðan bættist þriðji bær-
inn við í fyrrahaust og var öllu fé þar
fargað.
Nú virðist þetta aftur vera í upp-
siglingu í Viliingadal. Þar hegðar
veikin sér mjög svipað og hún gerir í
búum þar sem hún kemur upp i
fyrsta skiptúHún fer rólega af stað
en sígur svo á og getur oft orðið næst-
um því óviðráðanleg, a jn.k. yfir eitt-
hvert ákveðið árabil.”
Olafur sagöi að vitað væri að veik-
in bærist með líffé milli bæja. Oft líð-
ur nokkur tími uns þær ær sem eru
smitberar, fá veikina. Einnig hefur
verið nefnt að hætta geti veriö á
smiti við rúningu. Smitefnið safnast
fyrir í ýmsum kirtlum ánna, m.a. i
munnvatnskirtlum. Veikin getur því
hæglega borist með drykkjarvatni.
Smitefni getur og leynst í legvatni
ánna og skapast því veruleg smit-
hætta ef sjúk ær er innan um heO-
brigðar á sauöburði. „Hið einkenni-
lega er þó,” sagði Olafur, „að sýking
milli hjarða verður oft ekki þrátt
fyrir sameiginlega beit á afrétt og
jafrvel í heimalöndum. ”
Olafur gat þess aö það hefði veriö
áfall að veikin skyldi koma upp á
Möðmvöllum því þaðan hefur verið
selt líffé á mikinn hluta bæja i Saur-
bæjarhreppi undanfarin ár. Hann
sagði aö menn væru hræddir um að
veikin gæti blossaö upp fynr alvöru
og væru því í viðbragðsstöðu. Hafa
bændur í Eyjafirði fylgst mjög
grannt með framvindu mála svo
unnt veröi að finna sjúkar kindur
eins fliótt. ob kost.ur er.