Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.1983, Qupperneq 15
DV. MIÐVKUDAGUR 9. NOVEMBER1983.
15
„Hvermg getur þu v'erið sjálfstœðismaður, nú þeger margar barna-
fjölskyldur eru að hrökkva út af sporinu og ríkisstjórnin hefur
afnumið verkfaiisréttinn með bráðabirgðalögum?"
Uppreisn þjóð-
emishyggju
Nú ganga slæmir tímar yfir
íslensku þjóðina. Forsetinn okkar
sagöi nýlega í þingsetningarræðu
sinni aö við mættum ekki missa
kj arkinn, nú þegar kreppir að, því þá
fyrst væri lýðræðið okkar í hættu og
þau lífsgæði sem viö höfum skapað
okkur á síðustu áratugum. Eitthvað
á þessa leið mælti hún. Og fólk spyr
mig: Hvernig getur þú verið sjálf-
stæðismaður, nú þegar margar
bamafjölskyldur eru að hrökkva út
af sporinu, og ríkisstjórnin hefur
afnumið verkfallsréttinn meö bráða-
birgaðlögum? Stefnir þá ekki í
hægrisinnað einræði?
Og mér verður þá hugsaö til milli-
stríðsáranna þegar þjóðin var klofin
í baráttunni um brauöið; „hvítliðar”
gegn „rauðliðum”, „fínt fólk” gegn
smæiingjum, stóreignamenn gegn
Kjallarinn
Tryggvi V. lindal
• „Hinn íslenski einstaklingur hefur verið
okkar dýrasta eign, dýrmætari en nokkur
önnur hugmyndafræði, á meðan aðrar þjóðir
hafa fórnað milljónum þegna sinna á altari
þjóðernishyggjunnar. ”
atvinnuleysingjum, menntaaðall
gegn sjálfmenntuðum, íhaldsflokkur
gegn vinstriflokkum. Og ég segi:
Það var gott. Því þrátt fyrir allt tókst
okkur að stýra meðalveginn milli
einræðisöfga þessara fyrstu áratuga
sjálfstæðis okkar, þótt þær blöstu við
okkur á báöar hendur. Það var eitt-
hvað sem sameinaði okkur, þrátt
fyrir allt, eitthvaö sem hélt okkur.
saman í miöjunni, þegar mest á
reyndi; stétt með stétt. Og hvað var
þetta „eitthvað”?
Lýðræðisleg
þjóðernishyggja
Sagan hefur sýnt okkur að þjóð á
stærð við okkar gat borist á bana-
spjót. Það sýnir Sturlungaöldin. En
síðan við fengum Alþingi í kjölfar
þjóðernisvakningarinnar á síðustu
öld höfum við ekki fórnað neinum
mannslífum í flokkadráttum
innanlands. Hinn islenski ein-
staklingur hefur verið okkar dýrasta
eign, dýrmætari en nokkur önnur
hugmyndafræði, á meðan aðrar
þjóöir hafa fómað milljónum þegna
sinna á altari þjóðemishyggju.
Og hvað er þá svo sérstakt viö
okkar þjóðemishyggju? Jú, ég held
að hún sé þjóðemishyggja í sinni
skýmstu mynd; lýðræöisleg
þjóðernishyggja. Því hún sameinar
fólk sem er lfkt, án þess að etja því
gegn öðrum. Við erum til dæmis
sameinuö um eitt land og eitt tungu-
mál, eitt landgrunn. Landsmenn eru
ekki svo dreifðir að sambandsleysi
og tillitsleysi geti myndast af því tagi
sem hefur leitt tU þjóðemislegra
stríða milli stærri þjóða, svo sem
milli Dana og Þjóöverja, með með-
fylgjandi ólýðræði. Því er þjóðemis-
kennd okkar eingöngu af hinu góða,
að heita má, og erum við einir um
þaö meðal lýðræðisþjóða.
En hvemig getur þjóðernishyggja
verið svar við nútímanum? Jú, við
þurfum að hafa styrkinn frá milli-
stríðsárunum að bakhjarli ef við eig-
um ekki að missa kjarkinn við að
horfast í augu viö möguleikann á
auknu atvinnuleysi og auknu stétta-
bili. En fyrst og fremst þurfum við
þjóöernishyggju til aö halda stéttun-
um saman og forðast í lengstu lög aö
fóma neinum á altari atvinnuleysis.
Sjálfsblekkingin er
stærsti óvinurinn
Sjálfsblekkingin er stærsti óvinur
lýðræöislegrar þjóðemishyggju;
þjóðemishyggja má ekki verða að
þjóðemisrembingi sem lokar augum
okkar fyrir broddum raunveru-
leikans. Sjálfsvirðing okkar verður
að yfirstíga ótta okkar við að hafa
augun galopin gagnvart þeim hætt-
um sem hafa bæst við síðan milli-
stríðsárin liðu: Freistingum þeim'
sem steðja að fátæka manninum sem
er nú orðinn ríkur, en þarf að hugsa
til þess að verða fátæloir aftur, án
þess aö missa s jálfsvirðingu sína.
Endurmetum nauðsynjar
okkar
Við þurfum að endurskilgreina
fyrir okkur hvað séu nauðsynjar og'
hvað sé munaður. Til dæmis: Er það
ærumissir fyrir borgarbúa aö þurfa
að ferðast með strætisvagninum? Er
litasjónvarp nauðsynlegt fyrir sjálfs-
virðinguna, eða þá sjónvarp yfir-
leitt? Er landinn bættari með sumar-
leyfisferðum til útlanda? Er jurta-
smjör verra en smjör?
Og enn erfiðari spuminga verðum
við að spyrja: Eru börn sjálfsögð
lifsgæði? Er óhagnýt menntun
peninganna virði?
Það er háttur okkar Islendinga að
láta eitt yfir alla ganga í lengstu lög.
Og við blundum yfir hafsjó stolts
sem hefur ekki enn fengið að njóta
sín, ekki enn verið virkjaður.
Eins og nýliðinn liöfðingi sagði okk-
ur ekki alls fyrir löngu: Vilji er allt
sem þarf.
Tryggvi V. Líndal,
kennarl.
MÁLNINGAR tilboð
NU geta allir farið
að mála
Hér kemur tilboð
sem erfitt er að
hafna
7Ef þú kaupir málningu fyrir 1.500 kr. eða
meir færðu 5% afslátt.
2Ef þú kaupir málningu fyrir 2.200 kr.
eða meir færðu 10% afsiátt.
O Ef þú kaupir málningu fyrir 3.600 kr.
** eða meir færðu 15% afslátt.
Q Efþú kaupir málningu i heilum tunnum.
þ.e. 100/itra, færðu 20% afslátt og i
kaupbæti frian heimakstur hvar sem er
á Stór-Reykjavikursvæðinu.
Auk þess ótrúlega hagstæðir
greiðsluskilmálar.
JL
í
BYGGlNGflVORURI
HRINGBRAUT 120:
Byggingavörur
Gólfteppadeild
HVER
BÝÐUR
BETUR?
Ath.: Sama verð er í versluninni
og málningarverksmiðjum.
OPIÐ:
mánud. — fimmtud. kl. 8 — 18.
Föstudaga kl. 8 — 19. Laugard kl. 9—12
Simar: Timburdeild ..... .........
28-600 Málningarvörur og verklæri.
.28-603 Flisar og hreinlælistæki....
.28-604
28-605
28-430
HRINGBRAUT 120 (Aðkeyrsla frá Sólvallagötu)
JohnTravoIta
Saturday Night Fever - Það var þá
Staying Alive - Það er núna
DANSSKOLI
Heiðars Ástvaldssonar
Brautarholti 4 - Drafnarfelli 4
10 tíma námskeið
Fyrsti tíminn verður sunnudaginn 13. nóv.
Innritun frá kl. 1-6, í sfmum 38126 og 39551
dagana 7.-12. nóvember.