Dagblaðið Vísir - DV - 28.07.1984, Blaðsíða 24
24
DV. LAUGARDAGUR 28. JULI1984.
Teiknimyndln
Þrymskviöa eftir
Sigurð Om Brynj-
ólfsson var frum-
sýnd í Reykjavík
fyrir nokkrum
árum og þótti
baöi frumleg og skemmtileg og
minnti ógurlega lítið á þœr teikni-
myndir sem hingað hafa borist úr
Disneyverksmiðjunum vestanhafs.
Nú eru frændur okkar Ðanir aö taka
upp þráðinn þar sem Sigurður Örn
varð frá að hverfa og hyggjast full-
gera mikla teiknimynd um Æsi og
viðskiptamenn þeirra undir stjórn
gamals liðhlaupa frá Disney.
Allt byrjaöi þetta hjá Dönum með
því að stofnaður var Teiknimynda-
skóli Kaupmannahafnar (Köb-
enhavns Animations Skole).
Forsprakkar skólahaldsins voru
Ameríkaninn Jeff Varab og Daninn
Jörgen Klubien, báðir gamlir jaxlar
úr teiknimyndagerðinni, og að auki
var Jakob Stegelman, mikiil vínur
teíknaðra kvikmynda, þeim innan-
handar. Þessir kumpánar söfnuðu
síðan saman hóp af ungu fólki sem
gat hugsað sér að kynnast af eigin
raun innstu leyndarmálum teikni-
myndagerðarinnar.
Varab og Klubien teiknuðu og út-
skýrðu lögmál teiknimyndanna og
ekki stóð á nemendunum að æfa sig.
Margar ágætar hugmyndir komu
upp á teikniborðunum í þessum ný-
stofnaða einkaskóla, en aivara fór
ekki að færast í leikinn fyrr en Jakob
Stegelman mætti einn daginn með
fyrsta heftið af svokölluðum Valhall-
arteiknimyndablöðum og fleygöi því
á borðið hjá Jeff Varab um leið og
hann spurði: „Langar þig ekki til aö
gerakvikmynd?”-
Jeff fannst hugmyndín ekki vit-
lausari en s vo að hann tók blaðið með
sér heim. Jeff Varab er enginn ný-
græðingur í sinu fagi þvi hann vann
við myndir eins og The Fox and the
Hound og Tron hjá Disneyfyrirtæk-
inu. Hann hefur ágætt auga fyrir
söguþræði sem nota má í frísklega
teiknimynd og frásagnirnar af
Ásum, jötnum og dauðlegum
mönnum, sem voru þáttur í trúar-
brögðum og heimsmynd norrænna
vikinga, voru að hans mati einmitt
efniíteiknimynd.
Teiknimyndablaðiö, æm vakti
áhuga Varab, var eins og áður segir
úr Valhallarseríunni og kom út 1979.
Síðan hafa tvö blöö komið út til viö-
bótar og þaö fjórða er á leiðinni. í
blöðunum er sagt frá guðum Ásatrú-
ar og faríð mjög nákvæmlega eftir
öllum tiltækum heimildum. Lækna-
Þjálfi er allra laglegasti pilturen
minnir óneitanlega :á ýmsar
amerískar teiknimyndafígúrur.
stúdentinn Peter Madsen teiknaði og
skrifaöi sögurnar eins og þær birtast
nú, en aö baki lá miktil undirbúning-
ur og athuganir margra manna. I
ljós kom aö einungis tvær teikni-
myndaseríur, Lukku Láki og
Asterix, hafa notiö meiri vinsælda en
Valhallarliðiö í Danmörku.
_____ ___ alhallarblööin
VjHBT “W* höföu veriö svo
«|p|K / vandlega undir-
ymS&t g búin að Varab sá
strax aö í þeim
var að finna grunn
að teiknimynd.
Heimurinn sem persónurnar
hrærast í haföi þegar tekið á sig
mynd og nú var „bara” eftir aö drífa
saman teiknimynd með léttleikandi
söguþræði og persónum sem áhorf-
endur gætu hrifist af.
Árið 1982 setti enn einn liðhlaupi
frá Disney, Don Bluth, teiknimynd á
markaðinn og bar hún nafniö The
Secret of Nimh. Myndin hafði öli ein-
kenni gömlu góðu Disneymyndanna
sem enn njóta einstakra vinsælda, en
ástæðurnar fyrir því að menn á borð
við Bluth og Varab yfirgáfu Disney-
fyrirtækið voru einmitt þær að þeim
þótti. sem vikið heföi verið frá þeim
grundvailarreglum sem skópu vin-
sældir Disneymyndanna gömlu. Og
ef til vill var The Secreí of Nimh
hvatningin sem þurfti til þess að haf-
ist var handa um gerð teiknimyndar
í Danmörku.
Jeff Varab ákvað gerð tíu fyrstu
mínútnanna af myndinni um Æsina
og fyrirtækið Varab-Stegelmann fékk
styrk frá dönsku Kvikmyndastofnun-
inni. Fjölmargir þeirra sem tóku
þátt í teiknimyndaskólanum fengu
vinnu og um leið aukna reynslu, en
eini vani maöurinn hjá fyrirtækinu
var JeffVarab.
Jeff Varab stýrir
gerð Valhallar-
myndarinnar og
hann þarf að hafa
auga meö öllu
starfsfólkinu: hand-
ritshöfundum, útlitshönnuðum,
teiknurum, iiturum, hreintéiknurum
og þeim sem sjá um tónlist og hljóð.
Það þarf mikið skipulag til að koma
saman 75 mínútna teiknimynd og
það kostar einnig hetimikla peninga.
Danska kvikmyndastofnunin veitti
8,5 milljónir til myndarinnar eftir að
hafa kostað talsverðu til við gerö
fyrstu tíu mínútnanna. Ýmsir aðtiar
hafa lagt þrjár milljónir tti viðbótar í
fyrirtækið. Áætlað er að myndin
kosti 14,5 milljónir svo aö ljóst er að
fjárskortur á ekki að standa í vegi
fyrirgerðhennar.
Teiknimyndin um Æsina hefst á
sögunni um átveislu Þórs þegar hann
varö sem oftar að slátra höfrum sín-
um. Svangur bóndasonur óhlýönað-
ist goðinu og braut legg úr hafri til að
ná mergnum. Um morguninn, þegar
Þór lífgaði leifarnar af höfrunum við
og hugðist beita þeim fyrir vagn
sinn, kom í ljós að hafurinn var halt-
ur. Auðvitað var það Loka, fylgdar-
sveini Þórs, að kenna að sveinninn
lét freistast af mergnum en Loki
þurfti ekki að taka afleiðingunum
heldur fjölskyldan á bænum. Eina
leiðin tti að milda skap Þórs var að
selja bóndasoninn Þjálfa í hendur
hins reiða Áss og systur hans Röskvu
í kaupbæti.
Kvikmyndin fjallar svo um ferö
Þjálfa og Röskvu tti Valhallar og er
framar öðru þroskasaga drengsins.
Eins og frásagnirnar i Snorra-Eddu
segir kvikmyndin frá útistöðum As-
anna við jötna, Þór kemst í hann
krappan og Þjálfi fær að reyna sitt 'if
hverju.
vikmyndin um
Valhöll og fólkið
þár verður alger-
íega unnin í anda
klassiskra teikni-
mynda frá Walt
Disney.
Þjálfi og Þór og aðrar persónur
mínna mjög á persónur Disney-
mynda í útliti og sama er raunar aö
segja um bakgrunna, litaval o.s.frv.
Danir eru að vonum kátir með að
vera komnir af stað með teikni-
myndaframleiðslu og í stúdíóinu hjá
Varab og Stegelmann er þegar farið
að hugsa fyrir næstu mynd, enda
undirbúningsvinnan mikti og slæmt
ef miklar eyður verða í framleiðsl-
unni. Og svo er bara aö bíða og sjá
hvort menn, Æsir og jötnar og aðrir í
kringum Valhöli hljóta vinsældír, en
Valhallarmyndin verður bæði gerð í
danskri og enskri útgáfu — að
minnstakosti.
-SKJ
I nýju teiknimynd-
j inni eru persónur
| norrænnar goða-
I fræði þannig í útliti
\ að ætla mætti að
; Disney sjálfur hefði
rissaðþærupp.
unir glínm vfð
■ ; ' -V. •.
WÆ JV l
— Gamlir jaxlar lir teiknimy ndabransanum í Ameríku haf a nii
sett af stad kvikmyndaf ramleidslu í kóngsins Kaupmannahöfn
og taka f yrir alþekktar frásagnir úr norrænni godaf rædi