Dagblaðið Vísir - DV - 06.07.1985, Blaðsíða 20

r
Arlegur viðbur dur í
litlu þorpiáSpáni
lags uppákomum. Iðja þessi er æva-
fom og hefur hún jafnan verið tengd
trúariðkunum frumstæðra þjóða.
Oftast eru kol eða sprek hituð þar til
þau glóa og meö fádæma einbeitingu
eða vegna einhverra yfimáttúru-
legra afla auðnast fólki að arka yfir
þau án þess að fá alvarleg brunasár.
Eins og fyrr sagöi hefur þessi iðja
yfirleitt tíðkast í fmmstíeðum þjóð-
félögum eins og hjá frumbyggjum
Fijieyja, Nýja-Sjálands, Tahiti og
í menningarsamfélögum eins og
Kína, Japan og á Spáni. Á síðasta
nefnda staðnum er þetta enn stundað
í litla þorpinu San Pedro Manrigue.
Einu sinni á ári, um miðnætti, stuttu
eftir sumarsólstöður, taka þorpsbúar
sig til og vaða eld. Þegar stóra stund-
in rennur upp safnast hundmö
manna saman og fylgjast með 15
fullhugum skora náttúrulögmálin á
hólm á sama hátt og óteljandi for-
feður þeirra í marga ættliöi. Sérhver
„pasador”, en það em þeir kallaðir
sem ganga eldinn, þarf að bera
manneskju á bakinu yfir fjögra
metra langa braut sem er þakin
glóandi viði. Að þolrauninni lokinni
hafa þeir stundum smáar bruna-
blöðmr á iljunum, en þorpsbúar
halda því statt og stöðugt fram aö
bruninn sé aðeins á ytra borðinu
og valdi engum sársauka.
Þegar sólstöðuganga þeirra í San
Pedro fór fram fyrir skömmu fylgd-
ist spánski parasálfræðingurinn,
Fernando Brinones, vel með öllu.
Hann taldi að hér væri ákaflega
undarlegt fyrirbæri á ferðinni og var
staöráöinn í því að komast til botns i
því. Göngumennirnir í ár voru allt
frá táningaaldri til fimmtugs og allir
karlkyns utan þess aö ein kona var í
hópnum.
Er þetta í fyrsta skipti sem kona
gengur eldinn enda var henni fagnaö
af áhorfendum eftir að hafa stikað
þessa brennheitu metra. Lokaathöfn
kvöldsins var fólgin í því að „pasa-
dorarnir” stigu villtan dans ásamt
þorpsbúum um steini lagðar götur
San Pedro.
Hefðin fyrir þessari eldgöngu er
forn, svo forn, að hinir ágætu elstu
menn muna ekki einu sinni hvernig
hún hófst. Fræðimenn geta sér til um
að upphaflega hafi þorpsbúar gert
þetta til þess að fagna sólstöðunum,
liklega á þeim tíma sem Rómverjar
réðu þama ríkjum. Til er þjóðsaga
sem segir að einungis ákveðnar
fjölskyldur séu hæfar í eldgönguna
og þá undir nákvæmu eftirliti hof-
presta og goðmagna.
Félagi Brinones, parasál-
fræðingurinn sem áður var minnst á,
hefur hins vegar framúrskarandi
náttúriega skýringu á fyrirbærinu.
Hann segir að sá tilfinningahiti sem
eldgangan valdi, komi út á
mönnum svita sem verndi iljar
þeirra gegn brunasárum. Er hann
þarna á öndverðum meiði við ýmsa
ameríska fræöinga sem telja að heili
manna skipi líkamanum að freista
þess að veija iljamar. Hinn tuttugu og
sjö ára gamli Alejandro Ruiz, sem vaöið
hefur eld nú í 13 ár, segir hins vegar að
þama fari saman nokkurs konar dá-
leiðsla og hugrekki. J hvert skipti sem
ég geng í eldinn verö ég að sannfæra
sjálfan mig um aö þetta sé nauösynlegt
til aö bjarga mannorði minu. Það er
hugrekki manns og hugarfar sem
vemda Qjamar, en ekki svita-
kirtlamir.”
Gamall þulur í þorpinu hafði enn
dulmagnaðri skýringu á reiðum
höndum: „Þorpið nýtur velþókn-
unar, við erum einstakt fólk.”
ÞýttJKH
Fyrir skömmu bámst fréttir af því
að maður nokkur í Bandaríkjunum
stæði fyrir námskeiðum í listinni að
vaða eld og brennistein. Fyrirbærið
ku njóta fádæma vinsælda meðal al-
múgafólks í Ameríku enda hefur þaö
löngum verið ginkeypt fyrir margs-
Ekkl otgum vlð myndir af
•Mgðngunnl I spinska
þorplnu. Þaasar ani frá
•Idgöngu i Amarlku þar
s«m fyrlrfoasrið ku komið I
tfsku. . .