Dagblaðið Vísir - DV - 26.11.1986, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 1986.
Frjálst.óháð dagblað
Otgáfufélag: FRJÁLS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvaemdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JONAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Augiýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 500 kr.
Verð í lausasölu virka daga 50 kr. - Helgarblað 60 kr.
Enn svíkur ráðherra
Langur er listi afglapa Alexanders Stefánssonar ráð-
herra. í fréttum þessa daga er enn sagt frá dæmum um
stórsvik þessa ráðherra. Loforð til lántakenda hjá Bygg-
ingarsjóði ríkisins frá 1983 eru að engu höfð. Þetta
munar allt að 400 milljónum króna, sem höfuðstóll lán-
anna er hærri en vera ætti samkvæmt hinni einu
réttmætu túlkun á ríkisstjórnarákvörðun. Þetta gildir
um húsnæðislán tekin fyrr en í september það ár.
Menn muna árið 1983 býsna vel enda merkilegt fyrir
þær sakir, að verðbólga minnkaði mikið. Ný ríkisstjórn
hélt launum nær óbreyttum, en lánskjaravísitalan, sem
lánsfjárhæðir voru reiknaðar eftir, hækkaði mikið það
sumar. Ríkisstjórnin og félagsmálaráðherra sérstaklega
ræddu um að bæta hag lántakenda hjá húsnæðisstofn-
un. Eitt af því var að lækka lánskjaravísitöluna
gagnvart lántakendum þessum í september 1983. Af
þessu státuðu stjórnvöld. Þetta skyldi verða veruleg
úrbót.
Ríkisstjórn tók ákvörðun um þetta. 1 bréfi frá félags-
málaráðherra til húsnæðisstofnunar hinn annan sept-
ember 1983 segir: „Félagsmálaráðuneytið tilkynnir hér
með stjórn húsnæðisstofnunar ríkisins, að þrátt fyrir
ákvörðun og tilkynningu um, að lánskjaravísitala fyrir
septembermánuð 1983 skuli hækka um 8,1 prósent hefur
ríkisstjórnin ákveðið, að tilsvarandi álag á lán, veitt
úr byggingarsjóði ríkisins, skuli aðeins nema 5,1 pró-
senti fyrir september 1983.“
Komið hefur fram í fréttum síðustu daga, að þetta
kom í raun aldrei til framkvæmda. Stjórnvöld túlkuðu
þetta svo, að lækkunin gilti aðeins fyrir þá, sem greiddu
lán í september umrætt ár. Þannig gilti það gagnvart
einu framkvæmdaláni til byggingasamvinnufélags út á
tæplega tuttugu íbúðir, eitt fjölbýlishús. Þannig hafa
ráðherra og undirmenn hans farið með ríkisstjórnar-
samþykktina. En kemur einhverjum í hug, að þetta
hafi verið ætlunin? Raunin virðist sú, að félagsmálaráð-
herra treysti sér ekki til að standa við lækkunina
gagnvart lántakendum, þegar hann sá, hvað hún kost-
aði. Málið hefur verið rætt í ýmsum fjölmiðlum á ýmsum
tímum síðan 1983. Lengst af var gefið í skyn, að fram-
kvæmdin væri í athugun hjá ráðherra. Nú er tekið af
skarið. Ráðherra beitir útúrsnúningum og vitnar óljóst
til lögfræðinga, sem hafi kannað málið. Niðurstaða ráð-
herrans er sú, að hinn almenni lántakandi fái ekki
krónu af því, sem lofað var og virtist ákveðið.
Ýmsir sérfræðingar eru auðvitað á öðru máli en ráð-
herra. Sérfræðingar Seðlabankans telja meðal annarra,
að ákvörðun ríkisstjórnar hefði átt að þýða, að grunn-
vísitala hvers láns lækkaði um 3,2 stig. Auðvitað átta
lántakendur sig illa á, hve mikið sú lækkun þýðir, en
hún skiptir miklu fyrir eftirstöðvar lánanna. Alls skuld-
ar húsnæðislánakerfið lántakendum, húsbyggjendum
og íbúðarkaupendum, háa fjárhæð, sem gæti verið allt
að 400 milljónir króna. Hér er stórt mál á ferð fyrir þá,
sem höfðu tekið lán hjá húsnæðisstofnun fyrr en sept-
ember 1983. Stefán Ingólfsson, deildarstjóri hjá Fast-
eignamati ríkisins, telur, að vegna þessa geti höfuðstóll
fullverðtryggðra lána frá þessum tíma verið 250-400
milljónum króna of hár.
Eftir talsvert japl, jaml og fuður virðist Aiexander
Stefánsson félagsmálaráðherra ætla sér að kasta þessu
öllu í vaskinn. Hinir illa höldnu lántakendur fái ekki
neitt af þessu.
Haukur Helgason,
Ólafur Ragnar
á biðilsbuxum
Nú, þegar kosningabaráttan fyrir
komandi þingkosningar er að byrja
fyrir alvöru, mega landsmenn búast
við ýmsum furðuskrifúm á síðum
dagblaðanna. Sum þessara skrifa eru
með þeim ósköpum að erfitt er að
skilja hvað höfundamir eru að fara.
Þá reynir maður að geta í eyðumar
og spyr sjálfan sig hver sé hinn raun-
vemlegi tilgangur með skrifunum.
Þannig var mér farið er ég las
grein eftir Ólaf Ragnar Grímsson í
DV mánudaginn 17. nóvember sl.
Prófessorinn virðist hafa það eitt á
sinni stefhuskrá að telja landsmönn-
um trú um að Jón Baldvin sé
gamaldags pólitíkus. Hvers vegna?
Jú, vegna þess að Jón Baldvin heíúr
ekki tekið fagnandi hugmynd Ólafs
Ragnars um nýja jafiiaðarstjóm sem
nú allt í einu virðist vera aðaláhuga-
mál ólafs Ragnars og á að leysa öll
vandamál. Auðvitað hljóta menn að
velta þessari hugmynd fyrir sér en
að það sé eðlilegasti hlutur í heimi
að horfa einungis á þennan valkost
um stjómarmyndun eftir kosningar
er auðvitað út í loftið.
Alþýðuflokkurinn hefur lagt fram
sína stefnuskrá sem hann ætlar að
berjast fyrir í komandi kosningum.
Stefiiuskráin er mjög ítarleg og þar
er tekið á helstu vandamálum þjóð-
félagsins. Það er eins og mig minni
að Alþýðubandalagið hafi ætíð lagt
á það mikla áherslu að flokkum beri
að leggja störf sín og stefhu undir
dóm kjósenda. Heyrir það kannski
sögunni til eða er flokkurinn orðinn
stefhulaus í landsmálum?
Alþýðuflokkurinn ætlar sér að
ganga óbundinn til komandi kosn-
inga og hefur alls ekki hugsað sér
að ganga í neitt kosningabandalag
við aðra flokka. Ef Alþýðubandalag-
ið telur það lífespursmál fyrir sig að
gera hræðslubandalag við aðra
flokka þá verður það að leita sér að
öðrum flokki en Alþýðuflokknum.
Auðvitað veit Ólafur Ragnar að
Alþýðuflokkurinn mun stórauka
fylgi sitt i komandi kosningum enda
sýna skoðanakannanir mikla upp-
sveiflu hjá flokknum um allt land.
Óneitanlega læðist að manni sá
grunur að tilgangur Ólafe Ragnars
sé sá, og sá einn, að reyna að hagn-
ast á góðri stöðu Alþýðuflokksins.
Jafnaðarstjórn hverra?
í stjómmálaályktun aðalfundar
miðstjómar Alþýðubandalagsins, er
samþykkt var nú nýverið, segir m.a.:
„forsenda þess að slík straumhvörf
(þ.e. jafhaðarstjóm) geti orðið í is-
lenskum stjómmálum er að Al-
þýðubandalagið verði nægilega
sterkt að loknum kosningum”. Ef
þetta er forsendan held ég að best
sé fyrir Alþýðubandalagið að sýna
það í komandi kosningum hvers það
er megnugt því samkvæmt ofan
sögðu verður varla um slíkt stjóm-
armunstur að ræða ef Alþýðubanda-
lagið fær slæma kosningu.
Til þess, þá þarf
Alþýðuflokkurinn
En meiri mjólk er í kúnni. Al-
þýðubandalagið setur síðan fram
ýmis skilyrði sem Alþýðuflokkurinn
verður að uppfylla áður en hann
verður samstarfehæfur við Alþýðu-
bandalagið. Lítum á tvö þessara
skilyrða:
1. Alþýðuflokkurinn verður að
kveða afdráttarlaust upp úr um
að hann ætli ekki í aðra viðreisn
með Sjálfetæðisflokknum.
2. Að Alþýðuflokkurinn vilji fylkja
til forystu með Alþýðubandalag-
inu í samtökum launafólks.
Hvað fyrra atriðið varðar þá má
Ólafur Ragnar vita það að Alþýðu-
flokkurinn mun ekki loka neinum
dyrum fyrir kosningar því meginfor-
senda fyrir stjómarþátttöku flokks-
ins er að hann komi sterkur út úr
kosningunum og hann geti þannig
samið við aðra flokka á jafhréttis-
gmndvelli.
Hvemig var það annars, Ólafur
Ragnar, lýsti Alþýðubandalagið því
yfir fyrir kosningamar 1979 að
flokkurinn ætlaði í stjóm með vara-
formanni Sjálfetæðisflokksins? Þú
þekkir þá sögu betur en ég.
Um hitt atriðið er það að segja að
Alþýðuflokkurinn hefur alltaf verið
baráttuflokkur launafólks og ætlar
sér að vera það áfram um ókomna
tíð. Það má síðan vera Alþýðu-
bandalagsmönnum umhugsunarefiii
hvers vegna Alþýðubandalagið gekk
Kjallaiinn
Guðmundur Oddsson
fyrrum formaður
framkvæmdastjórnar
Alþýðubandalagsins
til liðs við Sjálfetæðisflokkinn um
forystu A.S.Í. Ég held að Alþýðu-
bandalagið verði að byrja á því að
skoða sína eigin stöðu innan sam-
taka launafólks áður en það fer að
gera kröfur á Alþýðuflokkinn.
Hvað er að vera
gamaldags pólitíkus?
Mér finnst á skrifum Ólafe Ragn-
ars að það sé hinn versti glæpur að
líta á sögulegar staðreyndir. Jón
Baldvin hefúr margoft vitnað til
stjómarþátttöku Alþýðubandalags-
ins sem sannarlega er ekki glæsileg
og horfandi til þess tíma er Alþýðu-
bandalagið ekki gæfulegur valkost-
ur. En Ólafúr, það er ekki
gamaldags, það er staðreynd sem
landsmenn þekkja. Ég vil hins vegar
ekki útiloka að Alþýðubandalagið
geti skánað ef það fær góðan sam-
starfsaðila sem stýrir því.
Það er mikill misskilningur, Ólaf-
ur Ragnar, að líta á Jón Baldvin sem
Alþýðuflokkinn. Hann er að sönnu
formaður flokksins og sem slíkur
hefúr hann unnið kraftaverk við að
rífa flokkinn upp og hefur nú tekist
að gera hann að næststærsta flokki
þjóðarinnar samkvæmt skoðana-
könnunum. Hafi Jón Baldvin notað
til þess gamaldags vinnubrögð þá
verð ég að segja að þau hafa gefist
vel og sannarlega höfum við félagar
hans engan áhuga á að breyta þeim
vinnubrögðum. Þess vegna látum
við okkur það í léttu rúmi liggja,
Ólafur Ragnar, hvaða skoðun þú
hefúr á formanni Alþýðuflokksins.
Sýndu frekar landsmönnum hvað þú
getur gert fyrir Alþýðubandalagið
sem hinn nýi pólitíkus.
Að lokum
Bónorðsbréf Ólafe Ragnars og Al-
þýðubandalagsins til Alþýðuflokks-
ins hafa að vonum vakið talsverða
athygli. Hitt ermönnum meira undr-
unarefni ef Ólafur Ragnar heldur að
vænlegast til árangurs sé að finna
þeim er hann biðlar til allt til for-
áttu og setja þeim ýmis skilyrði en
búast samt við einhverjum fagnað-
arlátum. Þetta er kannski hin nýja
leið sem Ólafur Ragnar er að boða
en sannarlega geðjast mér ekki að
henni. Guðmundur Oddsson
„Það er mikill misskilningur, Ólafur Ragnar, að lita á Jón Baldvin sem
Alþýðuflokkinn. Hann er að sönnu formaður flokksins og sem slíkur hefur
hann unnið kraftaverk við að rífa flokkinn upp og hefur nú tekist að gera
hann að næststærsta flokki þjóðarinnar samkvæmt skoðanakönnunum.“
„Ef Alþýðubandalagið telur það lífsspurs-
mál fyrir sig að gera hræðslubandalag við
aðra flokka þá verður það að leita sér að
öðrum flokki en Alþýðuflokknum.“