Dagblaðið Vísir - DV - 08.03.1988, Blaðsíða 14
14
ÞRIÐJUDAGUR 8. MARS-1988.
Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjórl: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SÍMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 700 kr.
Verð i lausasölu virka daga 65 kr. - Helgarblað 80 kr.
Við heiðrum skálkinn
Viö höfum ekki sendiherra í lýöræöisríkinu Japan,
þótt það sé okkur mikilvægur og vaxandi markaöur, sem
eykur íjölbreytni útflutningsmöguleika okkar og gerir
okkur minna háð tollahækkunum og öörum viðskipta-
þvingunum í Bandaríkjunum og Evrópubandalaginu.
Nýútkomin utanríkisskýrsla ríkisstjórnarinnar vek-
ur umhugsun um, aö stjórnmálasamband íslands viö
önnur ríki er tilviljunum háö. Sambönd af því tagi ættu
að eiga sér stoö í stjórnmálastöðu okkar og viðskipta-
hagsmunum og ættu að byggja markvisst á slíkri stoð.
Athyglisvert er, hve víöa hefur tilefnislítið veriö kom-
ið á fót stjórnmálasambandi, sem kostar fé, þótt enginn
sendiherra sé á staðnum. Hrikalegur er hinn hefö-
bundni ferða- og veizlukostnaður í tengslum við af-
hendingu trúnaðarbréfa á nokkurra ára fresti.
Við höfum til dæmis stjórnmálasamband við Mongól-
íu, þótt við höfum hvorki átt pólitíska né viðskiptalega
samleið með því ríki. Þetta samband kostar okkur dýrt
ferðalag og mikinn veizlukostnað á nokkurra ára fresti,
þegar skipt er um sendiherra á hefðbundinn hátt.
Miklu merkilegra er samband okkar við stjórnvöld,
sem ekki mundu teljast húsum hæf á Vesturlöndum.
Við höfum meðal annars stjórnmálasamband við Norð-
ur-Kóreu, þar sem við völd eru feðgar, er láta sendimenn
sína stunda eiturlyfjasölu og morð í öðrum löndum.
Við höfum líka stjórnmálasamband við Kólumbíu,
þar sem ríkjum ráða eiturlyfjasalar, er valda miklum
hörmungum á Vesturlöndum. Hin formlega ríkisstjórn
í Kólumbíu er valdalaus, enda eru menn þar myrtir
átölulaust, ef þeir eru fyrir eiturlyfjasölunum.
Ekki er síður dapurlegt, að ríkisstjórn okkar heldur
uppi stjórnmálasambandi við .ógnarstjórn Pinochets í
Chile. Um langt árabil hefur sú stjórn verið andstyggð
góðra manna, á svipaðan hátt og herforingjastjórnir
hafa yfirleitt verið í ríkjum Suður-Ameríku og víðar.
Sérkennilegt er samband okkar við stjórnvöld í íran,
sem eru til vandræða á öllum sviðum, svívirða mann-
réttindi heima fyrir, standa í styrjöld við nágranna,
stuðla að mannránum og hatast við allt og alla á Vestur-
löndum. Þetta samband jaðrar við sjálfspíslarstefnu.
Á listanum yfir sérstaka vini íslands, sem kosta okk-
ur stjórnmálasamband, eru stjórnvöld í Eþiópíu. Þau
hafa hvað eftir annað framleitt í landi sínu hungurs-
neyð af mannavöldum og hafa sýnt högum íbúanna
fádæma fálæti, eins og kreddukommúnistar eru vanir.
Austurríkismenn hafa að undanförnu sætt óþægind-
um út af pólitískri samskiptafrystingu vegna Waldheims
forseta. Þrýstingur af slíku tagi hefur áhrif. Því væri
æskilegra að efla samstöðu um frystingu ýmissa glæpa-
stjórna í Þriðja heiminum fremur en Austurríkis.
Erfitt er að draga mörkin, því að meirihluti ríkis-
stjórna á jörðinni er tæplega húsum hæfur. í Mexíkó
hefur glæpaflokkur verið við völd áratugum saman. í
Tanzaníu hefur ríkisstjórninni tekizt, með hjálp Norður-
landa, að breyta ríkri nýlendu í örbirgðarbæli.
Miða má við Sovétríkin, sem við verzlum töluvert
við. Ef stjórn ríkis er verri en í Sovétríkjunum og við-
skiptahagsmunir léttvægari, ættum við að geta neitað
okkur um stjórnmálasamband. Þess vegna gætum við
haldið tengslum við ríki á borð við Indland og Kenýa.
Fáránlegt er að eyða fé í að sýna virðingu ýmsum
heimsfrægum glæpamönnum og illmennum með því að
senda fulltrúa til að afhenda þeim trúnaðarbréf.
Jónas Kristjánsson
Nýju fötin keisarans:
Krónurnar sem hurfu
Viö Islendingar erum gestrisin
þjóö og eigum fín hótel og fína vegi
ef menn bara villast ekki of langt
frá borginni. Forstofan hjá okkur
var hins vegar bæði lítil og ljót og
hvorki gestum okkar né starfsfólki
bjóðandi. Þetta var því lagaö í
hvelli og ný flugstöö reist. Nú fengu
íslenskir námsmenn erlendis, er
komu heim í jólafrí, alvarlegt sjokk
og héldu aö þeir væri komnir í ald-
ingarðinn Eden eða sjálfa Paradís
í staöinn fyrir heim á gamla Frón.
Fíkjutrén, sem blöstu við augum,
voru þó blákaldur veruleikinn,
höfðu reyndar kostaö okkur ein-
hveijar milljónir króna (skrúö-
garöameistarinn útlendi m/aðstoð-
arfólki ekki innifalinn), en sannur
íslendigur blæs á slíkt.
Þaö var nefnilega orðið ljóst aö
kostnaöurinn við gróðurhúsiö var
hvort eð er löngu kominn langt
fram úr áætlun. Þaö var því til
sóma fyrir byggingarnefndina
(skv. lögmálum þessa lands og ekki
var það síðra) að það var hvorki
vind- né vatnshelt. Starfsfólk þarf
að vera kappklætt og fíkjutré lifa
víst stutt í kulda og trekki. Þjóðar-
bókhlaðan hornskakka og marg-
gallaða er orðin ansi dýr líka og
skal sú gersemi varin með síki
miklu að hætti kónga og keisara á
miðöldum. Ætli þar verði vindubrú
líka?
Ráöherra blés líka á það þótt
byggingarkostnaður Listasafnsins
færi 50% fram úr áætlun eða sem
svarar skitnum 100 milljónum.
Nú bíða svo allir meö blýantinn
á lofti eftir langþráðum tölum frá
Davíð svo framreikna megi fyrir-
fram meðal-framúrakstur á kostn-
aðaráætlun ráðhússins. Ætli
nokkur verði andaktugur? Þetta
eru allt saman smámunir sem okk-
ur munar lítið um. Það vita nefni-
lega allir sem eitthvað fylgjast með
að við íslendingar höfum kollvarp-
að kenningum Milton Friedmans
og skósveina hans í þá veru að sam-
band sé milli peningamagns í
umferð og verðbólgu.
Það kemur sem sé á daginn að
peningamagn hefur aukist allveru-
lega á sama tíma og verðbólgan er
á hraðri niðurleið skv. framfærslu-
vísitölu. Það skiptir engu máli þótt
Steingrímur Sigfússon segi að það
sé bullandi verðbólga, það eru allir
hættir að hlusta á allaballana, skv.
síöustu skoöanakönnunum DV og
Hagvangs.
Kaupa,kaupa,kaupa
Atvinnuvegirnir eru kannski á
hausnum en innflutningurinn
blómstrar í fastgengisstefnunni.
Oxford-stræti í London er beinlínis
„púkó“ í samanburði við Lauga-
veginn og Kringluna, aö maður tali
nú ekki um Glasgowborg þar sem
ekki er einu sinni hægt aö fá al-
mennilega ,jogginggalla" á litlu
englabörnin, bara eitthvert „poly-
esterdrasl". Það væri nú einhver
munur að komast í almennilega
innkaupaferð til Malaysiu! Svo má
fá nær hvað sem er út á krít - frá
saumnálum og upp í bíla - ekkert
út og afganginn einhvem tíma.
Skítt með allan viðskiptahalla og
erlendar skuldir. Það fer áreiðan-
lega ekki fyrir okkur eins og
Argentínu forðum daga. Það er
nógur fiskur í sjónum svo við get-
um leyft .okkur að lifa flott.
Nú þarf því bara að drífa í því
að senda Nonna nr. 2 til Suður-
Ameríku. til að kenna listina enda
maöurinn fyrrverandi forstjóri
Þjóðhagsstofnunar og ráðunautm-
ríkisstjóma í efnahagsmálum um
árabil - og allir vita hvemig efna-
hagsmálin standa í góðærinu.
íslandi allt, a la Dallas
Eggert Haukdal fór að rífast um
of háa vexti í sjónvarpinu viö
Nonna nr. 2, sem aftur leiddi hann
í allan sannleikann um vexti og
KjáUarinn
Snjáfríður M.S. Árnadóttir
viðskiptafulltrúi
vísitölur. Stefán Valgeirsson var
svo að impra á miklum launamun
í þjóðfélaginu í þinginu um daginn.
Þetta er mál sem ekki á að ræða
upphátt, allra síst í þinginu. Eggert
og Stefán kunna bara ekkert í ný-
móöins pólitík eða eru bara orðnir
elliærir.
Stelpurnar í Kvennalistanum
kunna heldur ekkert í alvörupólit-
ík, segir Halldór Ásgrímsson. Þær
hlæja vist of mikið og ættu að láta
nægja að brosa út í annað í sjón-
varpinu. Ragnhildur er alltaf
jafnpen og stillt og er alveg sama
þótt hún verði að horfa upp til Þor-
valds Garðars. Jóhanna er því eina
konan með viti í þinginu og skákar
karlmönnunum líka. Hún er víst
besti og duglegasti þingmaðurinn
og lætur engan skípa sér fyrir. Hún
slapp fyrir horn með húsnæðismál-
in þrátt fyrir öfundina í köllunum
en Salome varð að éta hatt sinn til
að teljast sannsögul.
Þetta er miklu skemmtilegra en
Dallas enda saknar þess enginn.
Leitin að krónunum
Kaupmáttur launa jókst einhver
ósköp á síðasta ári, samkvæmt full-
trúa vinnuveitenda og stjórnvöld-
um. Enginn hefur þó fundið hann
í buddunni sinni og hans þvi leitað
logandi ljósi. Verkafólk, verk-
smiöjufólk, búðarlokur, fisk-
vinnslufólk, ríkis- og borgarsttirfs-
menn hafa ekkert orðið vör við
hann, nema síður sé.
Handhafar þegja auðvitað þunnu
hljóði enda ljótt ef málið upplýstist
í miðjum samningaviðræðum. All-
ir gruna því alla ög málið orðið
dularfyllra en nokkuð eftir Agöthu
Christie.
Grátkórinn heldur því áfram og
nær víst er að enn mun krafa
verkalýðsins lögð fram í hinum vel.
þekktu prósentum. Það kemur líka
langhagstæðast út fyrir láglauna-
fólkið enda sér það hver maður,
sem á annað borð kann eitthvað í
líkindareikningi, að við 10% pró-
sent launahækkun eru miklu meiri
líkindi á að 3.500 kallinn komi sér
mun betur fyrir manninn með 35
þúsundin heldur er 35 þúsúndin
fyrir þann með 350 þúsuhdin. Þetta
er löngu viðurkenndur reikningur
á íslandi og þykir ekkert tiltöku-
mál. Það er bara gamaldags að vera
með eitthvert krónutöluhjal og
fulltrúi vinnuveitenda segir það
afturíör um tugi ára að menn setj-
ist niður og nefni þar einhverjar
tölur á víxl. Þetta er vitanlega lauk-
rétt enda samningaborðið enginn
prúttmarkaður. Forysta verka-
lýðsins í landinu er aðallega al-
þingismenn. Þetta er náttúrlega
ákaflega eðlilegur hlutur þar sem
þar eru gáfuðus(u mennirnir sem
kunna að koma fyrir sig orði og
vita gjörla hvað verkalýðnum er
fyrir bestu hverju sinni. Það væri
klára della að hafa einhvern meðal-
jón úr hópi verkalýðsins í fremstu
víglínu í málum sem þessum. Því
ættu allir meðaljónar að hætta að
öfunda verkalýsforingja af of háum
launum fyrir utan þingfararkaup-
ið. Mennirnir eru svefnlausir meiri
part ársins af fundasetum og
áhyggjum. Þeir hafa líka allir ein-
hvern tíma unnið í slori og skít og
vita vel hvað það er að lifa af tæp-
um 30 þúsundum á mánuði.
Segðu já-eða þá ...
Verkföll eru voðaleg og hafa aldr-
ei orðiö til góðs, eins og þeir vita
best sem þekkja skammlaust sögu
íslenskrar verkalýðshreyfingar frá
upphafi. Þau hafa því aðallega ver-
ið notuð sem grýla á verkalýðinn
hin síðari ár, til að skikka hann til
að vera þægaii, enda ekki ýkja erf-
itt á tímum lánskjaravísitölu og
krítarkorta.
Verkalýsforingjar mæta því enn
sem fyrr og kynna samninga fyrir
umbjóðendum sínum, segjandi að
best sé- að samþykkja því betra
bjóðist nú ekki. Eða eins og Ás-
mundur sagði í sjónvarpinu, það
er búið að reyna allar leiðir. í verk-
fóll er ekki viturlegt að fara því
'betra mun vera að vera fátækur
en vekja upp verðbólgudrauginn.
Verkafólk veit sumsé vel að því
lægri sem laun þess eru því meiri
sök á það á verðbólgunni. Þetta
samþykkja a.m.k. gáfuðustu menn
þjóðarinnar, ef ekki í orði þá á
borði með samningum sínum. En
þeir fá kannski jólunum frestað
fram að páskum til að fólk komist
í almennilegt frí.
Síöan mun ríkisstjórnin innan
mánaðar frá samningum hiröa
gróðann (ef einhver var) eða gott
betur með gömlum eða nýjum hal-
elújaaðgerðum. Verkalýðsforystan
mun þá hrópa svik og prettir því
auðvitað sá hún þetta ekki fyrir-
fram. i samningunum eru auðvitaö
gul, rauð eða græn strik, en þau
eru aðallega til skrauts. Feluleilyir-
inn, nýju fötin keisarans, dansinn
kringum gullkálfmn, eða hvað
menn nú kjósa að kalla það, mun
svo halda áfram.
Pabbar sjást ekki heima hjá sér
nema rétt yfir blánóttina og þegar
helgarvinnan bregst. Mömmur
sofa útkeyrðar uppi í sófa eftir að
hafa lagt allt undir í bingói, lottói
eða hvað það nú heitir allt saman
því allir vilja verða ríkir á einni
nóttu. 10-12 ára börn halda áfram
að læra vangadans á diskótekum í
félagsmiðstöðvum borgarinnar á
meðan þau eldri skemmta sér á
Hlemmi eöa í miðbænum. Þetta eru
hins vegar staðir sem fæstir for-
eldrar hafa heimsótt eftir myrkur.
Fólk getur svo bara haldið áfram
aö vinna 100 tíma eða meira í yfir-
vinnu eða hvað sem það skal nefnt
og má bara þakka fyrir sig.
Já, hrundadansinn dunar dátt og
á meðan fólk leggur nótt við dag í
framfærslunni má enginn vera að
því að leggjast í víl, vesaldóm og
þunglyndi.
Því erum við hamingjusamasta
þjóði í heimi.
Snjáfríður M.S. Árnadóttir
„Verkalýðsforingjar mæta því enn sem
fyrr og kynna samninga fyrir umbjóð-
endum sínum, segjandi að best sé að
samþykkja því betra bjóðist nú ekki.“