Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.1988, Blaðsíða 18
18
ÞRIÐJUDAGUR 26. JÚLÍ 1988.
LífsstQl
DV
Færri íslendingar fara út að borða:
dýrtíðinni væri að finna í skatt-
lagningunni. Hún skipti sköp-
um fyrir rekstur veitingahúsa.
„Aðsóknin hjá okkur er orðin
miklu sveiflukenndari en hún
hefur nokkru sinni verið. Við
getum ekki eins og áður treyst
á aö fylla húsið hvert kvöld. Þó
teljum við okkur vera með
öðruvísi veitingastað en aðrir,“
sagði Sigríður Auðunsdóttir.
„Fólk „droppar" ekki lengur
inn af götunni eins og það gerði
áður heldur lítur í budduna og
hugsar sig tvisvar um.“
Vatn og kaffi
Guðvarður á Gauki á Stöng
sagði að veltan hjá sér væri
nákvæmlega sú sama og hún
var í fyrra sem þýddi að sjálf-
sögðu miklu minni tekjur.
Hann taldi ekki að aðsóknin
hefði minnkað mikið hjá sér
heldur að nú drykki fólk vatn
og kaffi í stað víns áður. Það
v.æri augljóst að fólk hefði
minni peninga á milli hand-
anna.
„Ég er að reyna að koma til
móts viö fólkið með því aö hafa
uppákomur og fleiri smárétti
en ég hef hingað til gert. Þaö
þýðir einfaldlega ekki að bjóða
upp á dýran mat eins og málin
standa núna.
Stjórnvöld verða að setja
harðari reglur um veitingaleyfi.
Mér finnst óhæft að í sjoppum,
sem hafa ekki einu sinni hrein-
lætisaðstöðu, sé hægt að steikja
og selja franskar kartöflur.
Ráðamenn hafa hingaö til sett
kvóta á fiskinn og landbúnað-
inn. Af hverju geta þeir ekki
sett kvóta á veitingahúsaleyfin?
Það er ófært að borgaryfirvöld
séu alltaf að troða veitingahús-
um inn í öll framtíðarskipulög
og velja sér svo menn til að reka
þau á meðan önnur berjast í
bökkum," sagði Guðvarður.
Fá ungmenni fá
vinnu með skólanum
Úlfar Eysteinsson sagðist
ætla aö draga saman seghn á
næstunni en í Gauki á Stöng og
á Arnarhóli hefur starfsfólki
þegar verið fækkað.
Úlfar ætlar að fækka starfs-
mönnum úr 25 í 7 og einungis
hafa opið frá 7 á morgnana til
15 á dagiiin og hafa lokaö á
sunnudögum og mánudögum.
„Ég kem ekki til með að hafa
aukafólk í vetur eins og ég hef
gert undanfarin ár. Ég efast um
að mörg ungmenni eigi eftir að
fá vinnu með skólanum í vetur.
Það þýðir að þau eiga eftir að
verða byrði á foreldrum sínum
og skerða því fjárhag heimil-
anna til muna. Hjá okkur hafa
starfað 10 til 15 skólaungmenni
síðstliðna vetur,“ sagði Úlfar.
Skattpíningin
Á Arnarhóli er nú ein vakt í
staö tveggja áöur og þar hefur
einnig verið lokað á sunnudög-
um og mánudögum. Á Gauki á
Stöng hefur starfsfólki fækkaö
um allt að helming. Guövaröur
sagði aö þrátt fyrir að starfs-
fólkinu hefði fækkað um helm-
ing væri mjög erfitt að fá auka-
fólk i vinnu vegna nýja skatta-
kerfisins.
Hard Rock Café er eitt þeirra
fyrirtækja sem virðast ætla aö
halda nokkurn veginn sínu
striki, eða svo segir Gunnar
Kristjánsson framkvæmda-
stjóri.
„Ég neita því ekki að það er
minna að gera hjá okkur núna
miðað við árið í fyrra, en ég
kvarta ekki enda opnuðum við
í fyrra og það er nánast búin
aö vera „geggjun" að gera þar
til nú. Ef minna er að gera ein-
hver kvöld heldur en venjulga
ek ég niöur í bæ og sé að þar
er enn minna um að vera. Svo
er aftur skattpíningin á okkur
veitingahúsamönnum allt ann-
ar handleggur. Til dæmis þurf-
um við sem byggjum mikiö á
mat sem víni að greiða allt að
50% aftur beint í ríkiskassann.
Ég tala ekki um fyrirtæki eins
og Gauk á Stöng enda er ekki
að ástæðulausu sem Guífi hmdi
upp á vegg hjá sér spjald sem
stendur á Skömmtunarstofa
ríkisins.
Það er ekki að ástæðulausu sem
Guðvarður á Gauki á Stöng setti upp
skiltið, Skömmtunarstofa ríkisins,
fyrir ofan barinn á veitingastað sín-
um.
Sakna fjölskyldufólksins
„Ég var á framkvæmdastjóra-
fundi hjá Hard Rock í Banda-
ríkjunum á dögunum þar sem
þeir voru að kvarta yfir 5%
söluskatti og þeir þurfa nánast
engin laun að borga vegna þess
að þjónustufólkið fær „tips“,“
sagði Gunnar.
Það er ljóst á tali veitinga-
húsaeigenda að íslendingar
hafa minnkaö töluvert að fara
út að borða og segir Úlfar Ey-
steinsson að hann sakni helst
þess að fjölskyldufólk, hjón með
fvö börn eða fleiri, láti sjá sig á
sínum veitingastað en hins veg-
ar koma bisnesskarlarnir títt
enda er venjulega borgaö fyrir
þá, ýmist af hinu opinbera eða
afeinstökum fyrirtækjum. Aðr-
ir veitingamenn, sem DV náði
tali af, voru sammála Úlfari um
þettaatriði.
Bæði Úlfar og Guðvarður
sögðust horfa öfundaraugum til
ríkisreknu veitingastaðanna
eins og þeir kölluðu þá. Hér er
átt við mötuneyti ríkisstofnana.
Þeir voru sammmála um aö rík-
inu væri mun meiri hagræðing
í þvi að loka þessum „veitinga-
húsurn" og gefa út matarmiða
sem veitingahúsaeigendurnir
gætu svo nýtt sér upp í sölu-
skattinn.
Ódýrir heimilismatseðlar
Einar Olgeirsson kvaö öruggt
að á stefnuskrá flestra veitinga-
manna nú væri að taka með-
fram upp ódýra heimilismat-
seðla til þess að ná til fjölskyl-
dufólks. „Fyrir nokkrum árum
• varreyntaðhafasvokallaöa
túristamatseðla á boðstólum en
það gekk ekki þá vegna þess hve
maturinn var þá á hagstæðu
verði á a la carte matseölinum.
En nú, þegar maturinn er orð-
inn þetta dýr, er verðugt verk-
efni fyrir veitingahúsaeigendur
að reyna ódýra heimihsmat-
seðla,“ sagði Einar. -GKr
Menn eru sammála um að æ færri Islendingar fari með hverjum degin
um á veitingafiús borgarinnar og margir spá gjaldþroti fjölda veitinga
húsa í haust.
hér að þaö var sól en nokkuð
hvasst. Sunnudaginn 5. júlí 1987
komu 345 manns í mat og þann
dag var rigning. Sunnudaginn
3. júlí síöasthðinn fékk ég hins
vegar 210 manns í mat og viku
síðar, sunnudaginn 10. júlí,
voru 235 matargestir. Þessar
tölur sýna að þaö hefur orðið
ótvíræð fækkun á matargestum
frá því í fyrra,“ sagði Úlfar Ey-
stpínsson. „Fyrst og fremst vil
ég kenna um matarskattinum
og stórhækkuðu verði á græn-
meti sem kemur sér afar iha
fyrir mig þar sem ég sel aðal-
lega grænmeti og fisk. Mér
finnst hins vegar innflutta
grænmetiö ekki hafa hækkað
mikið í verði heldur innlenda
grænmetið. Ég ætlaði t.d. að
kaupa agúrku í Reykjavík um
daginn en þegar ég komst að
því að kílóiö átti aö kosta 490
krónur snarhætti ég við og
keyrði til Hveragerðis og fékk
kílóið þar á 199 krónur."
Sveiflukennd aðsókn
Sigríður Auöunsdóttir, veit-
ingamaður Við Tjörnina, Guð-
varöur Gíslason á Gauk á Stöng
og Skúli Hansen á Arnahóh,
aht þekktir veitingamenn,
sögðu það sama og flestir höfðu
sagt áður, að ástæðuna fyrir
„Það er alveg ljóst að íslending-
ar hafa minnkað við sig að fara
út að borða og mörg veitinga-
hús munu leggja upp laupana á
næstunni," sagði Einar Olgeirs-
son. formaður Sambands veit-
inga- og gistihúsa, í samtali við
DV.
Tíðarandi
„Fjársterku veitingahúsin,
sem eru orðin gamalgróin,
munu lifa þetta af en hin munu
fara á hausinn, svo illa eru
margirstaddirídag.
Við vorum að funda um þessi
mál í síðustu viku og við ætlum
aö knýja á að fá að hafa frjálsa
álagningu á áfengi á veitinga-
stöðunum og viljum því hækka
áfengið í stað matarins. En það
er ekki okkar að ákveða það
heldur er það stjórnvalda."
Einar tjáði okkur að víða á
hinum Norðurlöndunum, þar
sem þessi staða hefði komiö
upp, hefði verið tekin upp sú
stefna að hafa vínið dýrara og
matinn ódýrari.
Veitingahúsum fjölgaði
um 70 á tveimur árum
Veitingahúsum í Sambandi
veitinga- og gistihúsa hefur á
síðastliðnu ári fjölgað úr 70 í 130
sem er næstum helmingsfjölg-
un.
„Við erum mjög jákvæðir á
aö menn hafi frelsi til að fá að
opna veitingahús á íslandi ef
þeir hafa tilskihn leyfi en það
er algjört fyrirhyggjuleysi að
ætla sér að opna veitingahús
eins og máhn eru í dag.“
Erfiðleikum veitingahúsanna
má til dæmis líkja við erfiðleik-
ana sem videoleigueigendur
áttu við að etja fyrir rúmlega
einu ári þegar skórinn kreppti
að með tilkomu Stöðvar 2 eða
við sólbaðstofurnar þegar taliö
var að gervigeislarnir yllu húð-
krabbameini. Það virðist sama
hvað hittir fiárhagslega í mark
á íslandi, ailtaf þurfa allir aö
prófa. Svo endar allt með
ósköpum. Helmingur aðilanna
fer í gjaldaþrotaskipti eins og
stefnir í með marga veitinga-
húsamenn á næstunni. En þaö
er örugglega með veitinga-
húsabisnessinn eins og svo
margar aðrar greinar - þvi fleiri
sem deyja því sterkari verður
bakhjarl hinna sem eftir lifa.
Eins dauði er annars brauö.“
DV greindi frá því fyrir
skömmu að „mönnum blö-
skraði orðið verð á veitinga-
húsamat" og að það kostaði orð-
ið þrenn dagvinnulaun meöal-
tekjufólks að fara út að boröa.
En hins vegar voru menn tregir
til að viðurkenna að hvert og
eitt einstakt veitingahús ætti
við vanda að etja uns Úlfar Ey-
steinsson, matreiðslumaðurí
Úlfari og Ljóni, opinberaði að-
sóknartölur.
Ótvíræð fækkun
á matargestum
„Ef við berum saman tölur
annars vegar frá fyrsta sunnu-
degi í júlí 1986 og 1987 og hins
vegar frá þessu ári kemur í ljós
að töluverð fækkun hefur orðið
á matargestum. Til dæmis feng-
um við sunnudaginn 6. júlí 1986
355 manns í mat yfir daginn og
ég er meira að segja meö skráð
Eins dauði er annars brauð