Dagblaðið Vísir - DV - 14.02.1989, Blaðsíða 2
2
ÞRIÐJUDAGUR 14. FEBRÚAR 1989.
Fréttir
Tæknin skammt á veg komin við byggingu Geithálsstöðvarinnar:
Öll tengivirki verða
yfirbyggð í framtíðinni
Byrjaö er að byggja tengivirki af
fullkomnustu gerð á vegum Lands-
virkj unar sem staðsett er rétt sunnan
Hafnarfjarðar, við Hamranes. Þetta
tengivirki verður yfirbyggt svo kom-
ist verður hjá truflunum af því tagi
sem myrkvuðu mannabyggðir víðast
hvar á landinu á sunnudag. Er reikn-
aö með að tengivirkið verði tilbúið í
haust.
„Þetta tengivirki, sem er að rísa
við Hafnarfjörð, er af sömu gerð og
tengivirkið við Hrauneyjafossvirkj-
un. Þaö er sérstaklega gasvarið sem
þýðir aö einangrað er með gasi sem
leiðir lítið rafmagn. Þetta gas er í
hylkjum og viö notkun þess þarf
minna af postulíni. Seltuvandamál,
eins og þau sem við urðum fyrir um
helgina, geta þá ekki komið upp á
auk þess sem tengivirkiö verður mun
betur varið fyrir eldingum," sagði
Jóhann Már Maríusson, aðstoðarfor-
stjóri Landsvirkjunar, við DV.
- Af hverju hafa tengivirki ekki ver-
ið byggö fyrr?
„Tæknin sem notuð er í dag var
ekki til staðar þegar tengivirkið við
Geitháls var byggt. Þar til fyrir
skömmu var þetta líka mjög dýr
lausn. Nú hefur tækninni fleygt fram
og þessir hlutir orðnir ódýrari. Það
verða öll tengivirki yfirbyggð í fram-
tíðinni, þar á meðal við Blönduvirkj-
un.“ Jóhann sagði að saltstormur
eins og um helgina væri erfiður við-
ureignar og næði langt. Þannig hafl
komið upp smásaltvandamál við Sig-
öldu fyrir nokkrum árum. Ástandið
um helgina hafi verið verra en menn
hefðu upplifað lengi.
„Byggðalínan bjargaði miklu um
helgina. Fyrir norðan og austan var
kerfið byggt upp á hálftíma þannig
að rafmagnstruflanir þar urðu ekki
verulegar. En línur og stöðvar á veg-
um RARIK duttu út eins og okkar
tæki, þannig að vandinn var fjöl-
þættur.“
-hlh
Hið nýja tengivirki, sem er að rísa á vegum Landsvirkjunar við Hamranes, skammt sunnan Hafnarfjarðar. Þetta
tengivirki á að vera mjög tæknilega fullkomið og yfirbyggt þannig að rafmagnstruflanir, eins og þær sem urðu
um helgina af völdum seltu, eiga ekki að verða. DV-mynd KAE
Rafmagnslaust í tíu daga á bænum Smjörhóli:
Heimilisfólk flúið af bænum
Hrossahvarfið:
Sólheima-
móra er
kennt um
að hross
fórust
Menn, sem þekkja til í Dala-
sýslu, segjaað Sólheimamóri hafi
fælt hross á tveimur bæjum þar
vestra nú eftir áramótin. Þessum
draug hefur oft verið kennt um
að leggjast á hesta ÐaJamanna
enda talinn einhver magnaðasti
draugur sem vitað er um þar í
héraðinu.
Hrossin urðu fyrir ásókninni
nóttina eftir nýársdag. Sautján
hross, sem voru á bænum Þor-
bergsstööum, skammt fyrir
sunnan Búöardal, hurfu þá og er
taliö fullvíst aö þau hafi hlaupið
í sjóinn. Eitt þeirra fannst síðar
rekið viö Hrappsey í mynni
Hvammsfjaröar og annað á Fells-
strönd, norðan við fjörðinn.
Þessa sömu nótt brutust þrettán
hross úr rammgerðri girðingu
þar nærri. Þau fundust vestur á
Skógarströnd daginn eftir, illa
leikin.
Engin viðhlítandi skýring hefur
fundist á þessu háttalagi hros-
sanna og því hafa sögur um
draugagang farið á kreik. Þar er
Sólheimamóri nefndur til sög-
unnar en sögur eru sagðar í Döl-
um um að hann hafi oft lagst á
hross. Hann er kenndur við Sól-
heima í Laxárdal og á að fylgja
ætt sem þaðan er komin. Á Sól-
heimum var sagt að hann dræpi
alla reiðhesta heimihsmanna.
Þá er sagt að hann hafi áöur
gert usla og drepiö hesta á Þor-
bergsstöðum þar sem hrossin
voru sem fóru í sjóinn nú eftir
áramótin. Dalamenn segja að síö-
ustu árin hafi lítið'borið á Móra
og að um fimmtíu ár séu hðin frá
þvi hann fældi hesta síðast.
Sagt er að Sólheimamóri sé
draugur sem vakinn var upp á
Ströndum fyrir 170 árum. Honum
er lýst þannig aö haxm sé búk-
mikill en klofstuttur, í mórauöri
úlpu meö lambhúshettu á höfði
og skott aftur úr húfunni. Hann
á að hafa oröiö nokknim mönn-
um að bana og oft fælt hesta und-
ir mönnum.
-GK
„Við höfum haft heimarafstöð í
mörg ár og tahð okkur hafa haft
nægjanlegt rafmagn. En 5. febrúar
brann rafallinn í rafstöðinni yfir og
því hefur verið rafmagnslaust á bæn-
um síðan. Við vorum þrjú fullorðin
á bænum og þraukuðum þar í tvo
daga. Við hefðum getað þraukaö
lengur en ákváðum að gefa okkur og
taka tilboði góðra nágranna okkar.
Dveljum við nú í Hafrafehstungu í
góöu yfirlæti," sagði Birgir Sigurðs-
son, bóndi á Smjörhóli í Öxarfiröi, í
Að sögn Jóns Sigurðssonar iðnaö-
arráðherra veröur það ástand, sem
skapaðist hér á landi um helgina
vegna rafmagnsleysis, meöhöndlað
sem neyðarástand. Sagöi ráðherra
að framundan væru ýmsar endur-
bætur sem breyttu ástandinu til
batnaðar og minnkuðu möguleikana
á því að þetta endurtaki sig.
Það var Skúli Alexandersson, þing-
maður Alþýðubandalagsins á Vest-
urlandi, sem fór fram á utandag-
skrárumræðu á Alþingi um raf-
samtati við DV.
Heimihsrafstöðin er lítil vatnsafls-
stöð. Þegar rafaUinn brann yfir hafði
uppistöðulónið fyUst af krapi og það
þoldi rafalUnn ekki. En hefur aldrei
komið til tals að leggja rafmagn að
bænum?
„Það kom til tals á sínum tíma en
okkur þótti of mikill kostnaður af því
og vorum auk þess vel sett með okk-
ar eigin rafstöð. En nú brást hún.
Viö vonumst þó tU aö koma henni
aftur í gang fljótlega.“
magnsleysi þaö sem var um mest
allt land nú um síðustu helgi. Sagði
Skúli að það ófremdarástand sem hér
hefði ríkt kallaði á ýmsar spumingar
um forvarnarstarf Landsvirkjunnar
og rafmagnsveitanna. Um leið spurði
hann að því hvort gagnsemi hring-
tengingarinnar væri ekki sú sem af
er látið. Þaö vakti athygli við umræð-
una að ljósin í alþingishúsinu bhkk-
uðu á meðan á umræðu stóð.
Iðnaðarráðherra sagði að gagnsemi
hringtengingarinnar hefði komið í
- En hvernig gengur að hirða
skepnurnar?
„Við erum með sauðfé. Ég fer heim
á daginn og sinni mínum verkum og
kem svo hingað á kvöldin. En það
er afskaplega dapurt um að litast
þarna í myrkrinu,"
Birgir vonast til að rætist úr með
rafmagnið fljótlega svo að ekki verði
skemmdir á húsinu sökum raka og
kulda.
ljós nú því hennar vegna heföi verið
unnt að koma rafmagni á mun fyrr
á mörgum stööum. Það væri hins
vegar rétt að hringtengingin hefði
ekki komið að nægilegum notum
vegna erfiðleika á aðveitustöðvum.
Iðnaðarráðherra sagði að nú væri
verið aö vinna við gerö stöövar við
Hamranes fyrir sunnan Hafnarfjörð.
Sú stöð yrði búin nýjasta tengibúnaði
og myndi létta mjög á stöðinni við
Geitháls.
-SMJ
Iðnaðarráðherra um rafmagnsleysið á þingi:
Verður meðhöndlað sem
neyðarástand
DV
Bjórinn
lækkar
Ákveðiö hefur verið að taka
upp nýja stefnu viö verðlagningu
á bjór og léttu og sterku víni.
Felur sú stefna í sér að veröiö á
bjór verður mun lægra en til-
kynnt var fyrir nokkrum mánuö-
um. Breyting þessi mun hafa þaö
í fór meö sér að verö á innlendri
bjórdós verður innan við 100
krónur eftir 1. mars en milli 110
og 115 á erlendri bjórdós. Sam-
kvæmt útreikningum DV frá því
í janúar átti innlend bjórdós aö
kosta um 126 krónur og sú er-
lenda um 160 krónur. Er því um
verulega verölækkun aö ræða.
Létt vín mun lækka í hlutfahi
við sterkt vín. Fraravegis veröur
vínandaskattur, sem er fost krón-
utala, felldur niður fyrir fyrstu
2,25 prósent vínanda, óháð því
hve sterkir drykkirnir eru. Þann-
ig mun létt vín og sérstaklega létt
vín hækka minna en sterkt
áfengi. í fréttatilkynningu frá
(jármálaráöuneytinu segir aö
reglur um verölagningu bjórs
hafi verið teknar til endurskoö-
unar auk jpess sem hin hagstæðu
innkaup ÁTVR hafi stuðlað aö
verðlækkun. -hlh
Ánægðir með
lækkunina
„Mér hst mjög vel á þessa verð-
lækkun. Við sögðuúi að verðið á
bjórnum væri í hæsta lagi. Fólk
gerir samanburð á verði bjórs og
annars áfengis og ef hann er
óhagstæöur heldur fólk áfram að
drekka sterkari diykki. Þetta er
allt í áttina,“ sagði Magnús Jón-
asson sem hefur umboð fyrir
Budweiser á íslandi.
Ragnar Birgisson, forstjóri San-
itas, sagðist feginn. „Okkar til-
laga var alitaf að íslenskur bjór
ætti að kosta um 80 krónur dósin.
Miðaö við áfengishækkunina nú
ætti veröiö aö vera svípaö og viö
höfðum lagt til eöa 90-95 krónur
á dósina. Verðið var ahtof hátt
fyrir þessa verðlækkun,“ sagði
Ragnar.
-hlh
Verðið nálægt
okkar hug-
myndum
„Þetta nýja verð, sem hefur ver-
iö tilkynnt á bjór, er mjög nálægt
þeim hugmyndum sem við höfö-
um sett fram um verð á bjór. Það
verö var 111 krónur,“ sagði Haf-
steinn Valdimarsson, formaöur
nefndar um átak í áfengisvöm-
um, við DV.
„Þegar viö lögðum fram okkar
verðhugmyndir gerðum við eng-
an greinarmun á innlendum og
erlendum bjór. Verðhugmyndin
var 111 krónur yfir aha línuna.
Það er hugmynd frá ráöuneytinu
að erlendur bjór verði dýrari en
sáinnlendi.“ -hlh
Smáskammtur af
Budweiser l.mars
„Viö veröum örugglega með
einhvem bjór 1. mars. Það er
búið að bóka 17 gáma af bjór.
Þeir koma reyndar ekki til lands-
ins fyrr en 10. mars þar sem pant-
anir frá ÁTVR bárust ekki fyrr
en 26. janúar til firamleiðanda
Budweiser. Tími til sérmerkinga
á dósum var þvi frekar naumur.
Viö vonumst þó til að vera með
þrjá gáma fýrir l. mars þar sem
dósimar verða merktar meö hm-
miöum eins og vínfiöskurnar,"
sagöi Magnús Jónasson, forstjóri
3K-Trading Co„ við DV. Þaö fyrir-
tæki er umboðsaöhi Budweiser á
íslandi. -hlh