Dagblaðið Vísir - DV - 04.01.1990, Blaðsíða 15
FIMMTUDAGUR 4. JANÚAR 1990.
15
Störf slökkviHðsmanna:
Brunamálastofn-
un í brennidepli
Margt hefur veriö rætt og ritaö
um branann að Réttarhálsi. Sumt
gott, annað ekki. Nokkrir menn
hafa, með misjöfnum árangri,
reynt að slá sig tÚ riddara á kostn-
að þeirra sem máhð varðar.
Dæmi um slíkt er fundur Bnma-
málastofnunar ríkisins sem í DV
13.10. segir að hafi veriö storma-
samur.
í greininni segir að fulltrúi BMSR
hafi haldið fyrirlestur um það
hvemig ætti að slökkva eld og að
Slökkvilið Reykjavíkur hafi staðið
rangt aö verki viö störf sín að Rétt-
arhálsi. Ég held að flestir slökkvi-
hðsmenn séu undrandi á slíkum
yfirlýsingum, aö minnsta kosti áð-
ur en úttekt á slökkvistarfi liggur
fyrir.
Fagleg umræða
Fagleg umræða á lokuöum fundi,
í hópi þeirra sem vinna að eld-
varna- og slökkvistörfum, væru
ekki óeðlileg vinnubrögð, en eins
og fram hefur komið í fjölmiðlum
voru á fundinum aðilar sem vart
er hægt að kaha sérfróða um þessi
mál. Það er ekki undarlegt þótt ein-
hverjir slökkvhiðsstjórar hafi ekki
kært sig um að sitja undir slíkum
lestri og því gengiö út. Það er held-
ur ekki undarlegt þótt sumar af
samþykktum 17. þings Landssam-
bands slökkvihðsmanna, sem var
hafdið á Akureyri dagana 13.-15.
okt. sl„ hafi beinst að Brunamála-
stofnun og þeim vinnubrögðum
sem þar tíðkast.
Meðal annars ályktaði þingið á
þessa lund:
- LSSásamttryggingafélögumtaki
við rekstri BMSR.
- ítrekað að reglugerðum verði
framfylgt.
- Leitað verði meðal annars til
vinnueftirlitsins v/aðbúnaöar,
öryggis og hollustuhátta.
- Óskað eftir faglegri umræðu um
eldsvoða í stað villandi og rangs
fréttaflutnings.
Kjallariim
Baldur S. Baldursson
aðstoðarvarðstjóri hjá
Slökkviliðinu í Reykjavík
Veldur ekki hlutverki sínu
Úr þessum samþykktum má lesa
að slökkvhiðsmenn telja BMSR
ekki valda hlutverki sínu. Ef
slökkvhiðsmenn sjálfir gætu
blandað sér meira í reksturinn
væri ef th vhl hægt að fylgja því
eftir að lög og reglugerðir um
brunavarair og brunamál væru
virtar. Þá yröi- það sennilega eitt
af forgangsmálunum að óska eftir
því við félagsmálaráðhenji aö
reglugerð um nám, réttindi og
skyldur slökkvhiðsmanna taki
gildi hiö allra fyrsta. Þeir sem
starfa að slökkvistörfum vita
manna best hve nauðsynlegt það
er að mennta slökkvihðsmenn á
réttan hátt og byggja upp skipulega
þjálfun þeirra. Iðnaðarmenn ljúka
ákveðnu námi áður en þeir fá rétt
th að starfa sjálfstætt. Það sama
ghdir um margar aðrar stéttir.
Hvers vegna ekki slökkvihðs-
menn? Ef einhver stétt manna hef-
ur þörf fyrir skipulegt nám og þjálf-
un þá eru það þeir. Skjótar, hnit-
miðaðar ákvarðanir þarf að taka í
eldsvoðum um tæknheg atriði þar
sem hver einstakhngur verður að
vita nákvæmlega hvað gera skal.
Slökkvihðsmaöurinn sjálfur tekur
þessar ákvarðanir í öllum aðalat-
riðum. Það er enginn tími th að
setjast niður og gera viimuplan
þegar á eldstað er komið. Strax er
ráðist að eldinum samhliða því að
gengið er úr skugga um að menn
og málleysingjar séu úr ahri hættu.
Ef ekki tekst gð ráða niðu'rlögum
eldsins meö þeim mannafla, tækj-
um og slökkviefni sem fyrst eru á
staðinn breytist aðferðin og starfið.
Erfitt er að segja til um hvaða að-
ferð er sú réttasta fyrr en öll atriði
hggja ljós fyrir. Þegar ákvörðun
hefur verið tekin verður að gera
ráð fyrir að hún sé rétt á þeim tíma
enda örugglega byggð á þeim upp-
lýsingum sem völ vap á.
Burt með eitur og eldgildrur
Engir tveir eldsvoðar eru alveg
eins, þannig að reynsla frá fyrri
eldsvoöum nægir ekki ein og sér
til að ráða niðurlögum þess næsta.
Þegar slökkvihðsmaður, sem ekki
er á vakt, er kallaður th slökkvi-
starfa telur hann það siðferðhega
skyldu sína að mæta því tæpast eru
það launin sem draga menn að.
Fyrir þrjár fyrstu klst. eru það ca
2.500 kr„ eftir það ca 500 kr. á klst.
Ekki geta þetta talist háar greiðslur
fyrir jafnhættuleg stprf. Áhættu-
þóknun, viðunandi tryggingar eða
einhver önnur opinber hvatning th
aö standa sig er ekki fyrir hendi.
Fyrir rúmlega 46.000 kr. mánað-
arlaun skulu t.d. reykvískir
slökkvihðsmenn bera ábyrgð -á
flutningi sjúkra og slasaðra, bjarga
mönnum og verðmætum úr elds-
voðum auk annarrar neyðarþjón-
ustu. Áhugi slökkviliðsmanna
sjálfra og faglegur metnaður þeirra
er það sem heldur slökkviðliðum
landsins gangandi. Oft glatast mik-
il verðmæti í eldsvoðum en hefur
fólk hugsað út í hve miklum verð-
mætum hefur verið bjargað í gegn-
um tíðina? Nýlegt dæmi er eldsvoði
á Akureyri þar sem eldur kom upp
í fiskvinnslufyrirtæki. Þar standa
eflaust eftir mörg hundruð mhljón-
ir. Á Selfossi tókst að bjarga gífur-
legum verðmætum þegar kviknaði
í plastverksmiðju. Þannig er þetta
um allt land.
í Reykjavík eru útköhin á sl. ári
komin yfir 600. Skyldi eitthvað hafa
bjargast? Það er óskandi að félags-
málaráðherra sjái sér fært að sinna
þessum málaflokki sem allra fyrst
til að bæta stöðu þeirra sem eld-
varna- og slökkvistörfum sinna.
Það yrði öllum til hagsbóta. Og fyr-
ir alla muni. Burt með óþarfa eitur
og eldghdrur!
Baldur S. Baldursson
,,Abugi slökkviliðsmanna sjálfra og
faglegur metnaður þeirra er það sem
heldur slökkviliðum landsins gang-
andi.“
Krafan um 100% launahækkunina
Lesendur dagblaða og hlustend-
ur útvarpsstöðva kunna að hafa
hrokkið við þegar Bifreiðastjórafé-
lagið Sleipnir fór á dögunum fram
á 100% kauphækkun til handa fé-
lagsmönnum sínum. Prósentu-
reikningur er ætíð varasamur og
100% kauphækkunarkrafa kann að
hljóma sem einskær ögrun eða
bjánaháttur. En skoðum máhð ögn
betur. Finnst einhverjum 42.546 kr.
boðleg mánaðarlaun fyrir átta
stunda dagvinnu? Nei, myndu nær
100% aðspurðra svara. Væru ekki
80 þús. kr. mánaöarlaun nær því
sem teljast mega boðleg og sann-
gjörn laun? Jú, myndu flestir að-
spurðra svara. Hér er þá komin hin
skelfilega krafa um 100% launa-
hækkun. Hún er svona ótrúlega
sanngjöm.
Vinnutími og ábyrgð
Mikih hluti vinnutíma bílstjóra á
rútubhum fer fram utan hefð-
bundins vinnutíma - á nóttunni,
snemma á morgnana, um helgar á
þeim tímum þegar þorri þjóðarinn-
ar er í fríi, þ.e. á ferðamannatíma-
bihnu yfir sumarmánuðina. Nú
kunna margir að halda að bílstjór-
ar fái umtalsverðar launaupp-
bætur á mestu álags- og fjarvistar-
tímum. Að sönnu fá þeir greidda
eftir- og næturvinnu en nánast eng-
ar greiðslur fyrir matarkaup eða
svefnaðstöðu. Oft standa bhstjórar
nánast eins og betlarar viö borð
farþega sinna og.aftursæti bílanna
Kjallarínn
Magnús Guðmundsson
formaður Sleipnis
er oft hvhustaðurinn. Þá er það
ábyrgðin. Bhstjóri, sem ekur með
allt að 70 farþega, verður aö vera í
góðu formi, vel hvíldur og með
skilningarvitin í lagi. Hér vhl oft
verða mikhl misbrestur því að vin-
nutíminn er oft ahtof langur. Það
er engin reglugerð th um vinnu-
tíma bhstjóra og þess eru dæmi að
þeir hafi sjálfir neyðst til að setja
sér reglur og neitað að aka lengur
en 16 tíma á sólarhring og þá ekki
ætið við mikinn fögnuð vinnuveit-
andans.
Að draga úr undirboðum
og hækka launin
Rútubhum hefur fiölgað mikið að
undanfómu og það hefur haft í for
með sér að samkeppni rútubheig-
enda hefur aukist. Þeir hafa keppst
við að undirbjóða hver annan
þannig að í dag skhst mér að meðal-
verö fyrir bh sé um 40% undir
taxta. Mér finnst að menn, sem
geta rekið fyrirtæki sín með veru-
legum undirboðum og samtímis
flestir komist vel af, séu aflögufær-
ir um sómasamleg laun th handa
starfsmönnum sínum.
Vinnuskylda
Rútubhstjórar hafa ekki enn náð
fram í samningum almennri lýs-
ingu á hvert sé þeirra starfssvið
samanborið við þau laun sem í
boði eru. Margir halda eflaust að
vinna bhstjóra sé fyrst og fremst
fólgin í því að aka bíl milli fyrir-
fram ákveðinna staða en það er
ætlast th að þeir sinni ýmsu öðru,
th dæmis: Gera við bhinn ef hann
er ekki í lagi. Þrífa bílinn og halda
honum hreinum. Hlaða og afhlaða
bíhnn. Selja og innheimta fargjöld.
Skipta um dekk ef springur og helst
að gera við dekkið Úka. Smyrja bh-
inn eða sjá til þess að hann sé
smurður. Vera ávallt hreinn og
þokkalegur th fara. Svona mætti
lengi telja. í hnotskurn er máhð það
að bílstjórar hafa alltof lág laun
miðað við vinnuskyldu og ábyrgð
og í samanburði við aðra launþega.
Þótt kjörorð dagsihs virðist vera
engar launahækkanir eru kjör
sumra stétta svo léleg að þau verð-
ur að bæta verulega áður en hægt
er að ræða hugsanlega launa- og
verðlagsstöðvun. Þannig er ástatt
hjá félögum í Bifreiðastjórafélag-
inu Sleipni sem krefiast í fuhri al-
vöru 100Vo launahækkunar.
Magnús Guðmundsson
„Það er engin reglugerð til um vinnu-
tíma bílstjóra og þess eru dæmi að þeir
hafi sjálfir neyðst til að setja sér reglur
og neitað að aka lengur en 16 tíma á
sólarhring.“