Dagblaðið Vísir - DV - 30.08.1990, Qupperneq 15

FIMMTUDAGUR 30. ÁGÚST 1990.
15
Skylduspamaður:
Eitt hnupl ríkis-
ins af ungu fólki
Fyrir skömmu fékk sumarvinnu-
veitandi minn sent bréf frá Veð-
deild Landsbankans þar sem hon-
um var tilkynnt að fyrirtæki hans
bæri að standa skil á skyldusparn-
aði þeirra ungmenna sem hjá hon-
um starfa og eiga lögum sam-
kvæmt að fela ríkinu umsjón hluta
(15%) tekna sinna.
Vinnuveitandinn hefur nefnilega
um árabil haft þann ágæta hátt á
að borga út allt kaup til starfs-
manna sinna og þar með talinn
skylduspamaðinn. Enda er það
sjálfsagt að fólk fái að ráðstafa
launum sínum að vild, jafnvel ungt
fólk.
Sumir og sumir ekki
Þessi svonefndi skyldusparnaður
er reyndar dæmigerður fyrir það
misrétti sem ríkiskerfið er svo ein-
staklega duglegt að bjóða fólki upp
á. Má þar einnig nefna þann
„menningarlega" mismun sem rík-
ið sér á tónleikahaldi í Háskólabíói
og Húnaveri svo að nýlegt dæmi
sé tekið.
Það er nefnilega ekki þannig að
allir þurfi að greiða þennan skatt
sem nefnist skyldusparnaður. Nei,
aldeilis ekki. Til að lenda í kerfis-
kvörninni þurfa menn að vera á
ákveðnum aldri, hvorki of ungir
né of gamlir, búa með þessum en
ekki hinum, vera svona fáa mánuði
á ári í skóla og svona marga í
vinnu, vera að kaupa hitt en ekki
þetta eða með öörum orðum að
vera hitt en ekki þetta.
Að vísu eiga menn ,á ákveðnum
aldri að greiða þcnnan skatt sam-
kvæmt lögum en geta samkvæmt
lögum fengið undanþágu ef þeir
KjáUarinn
Glúmur Jón Björnsson
efnafræðinemi i HÍ
sanna fyrir manneskjunni í lúg-
unni í veðdefid Landsbankans að
þeir séu svona og svona, geri hitt
og þetta og þar fram eftir götunum.
Hnupl í góðri trú
Nú finnst ef til vill einhverjum
undarlegt að kalla skyldusparnað-
inn skatt og hnupl en þáö er hann
engu að síður. Skyldusparnaður-
inn ber um 5% raunvexti eftir því
sem ég best veit. Á almennum
markaði má hins vegar fá 8-9%
vexti og jafnvel enn meira.
Við getum því tekið dæmi um
mann sem á 500.000 kr. á skyldu-
spamaðarreikningi. Nú standa
þessir peningar þar í fiögur ár og
á þeim tíma eru raunvextir kr.
107.775. Hefði féð hins vegar verið
ávaxtað á 9% vöxtum á almennum
markaði væru raunvextir kr.
205.790.
Hér er því um verulegan mismun
að ræða og þegar upphæðimar em
hærri og tíminn lengri getur ein-
staklingur á ákveðnum aldri meö
ýmis ytri einkenni sér í óhag tapað
hundruðum þúsunda.
Þetta kerfi hefur ábyggilega verið
byggt af góðhjörtuðum félags-
hyggjusinnum sem vildu hafa svo-
lítið vit fyrir öðrum en eins og ætíð
þegar kokkabækur kommúnism-
ans hafa verið notaðar þá reynist
baksturinn steinsmuguvaldur og
ólán þeim sem bragðar.
Gott að spara en
enginn sparar!
Rökin fyrir þessu kerfi eru án efá
þau að það sé gott fyrir unga fólkið
(sem er svona en ekki hinsegin) að
spara og huga að framtíð. Ef
skyldusparnaðurinn væri ekki þá
færu örugglega allir peningarnir í
tóma vitleysu, og jamm og jamm.
Fyrir það fyrsta er ég ekki viss
um að allir séu sammála um hvað
er tóm vitleysa og hvað ekki sb.
Húnaver og Háskólabíó.
í öðru lagi finnst mér þetta við-
horf lýsa ákveðnu virðingarleysi
gagnvart fólki sem hefur annars
rétt til aö gera hvað það vill og
gegnir sömu skyldum og annað
fólk. Það má gifta sig og eignast
börn og kjósa og hvað eina en ekki
spara sjálft. Þar þarf ríkið að hjálpa
aðeins til og koma vitinu fyrir
mannskapinn.
Hverjum á þessum ákveðna aldri,
svona og svona, gæti dottið það
snjallræði í hug, einum og með
sjálfum sér, að gott væri að leggja
fé til hliðar og láta það ávaxtast?
Engum, segir hið opinbera, eða að
minnsta kosti mjög fáum, eftir nán-
ari opinbera athugun á gáfnafari
þessa aldurshóps.
Jæja, og hvers eiga þessir fáu að
gjalda? Og hver ætlar að segja að
það sé endilega heppilegt fyrir þetta
ákveðna fólk að spara á þessum
ákveðna tíma?
Pabbaleiknum linni
Þetta er auövitað tóm della og mál-
ið er einfaldlega þannig vaxið að
þeim sem á annað borð er treyst-
andi fyrir 85% launa sinna ætti
örugglega að vera treystandi fyrir
þeim öllum. Og hvað með það þó
að enginn spari? Er ekki betra að
menn læri það fyrr en seinna að
fara sparlega með fé sitt?
Hinn eilífi pabbaleikur ríkisins
verður að taka hér enda eins og
annars staðar. Það eru nefnilega
ekki allir eins og þeir sem bjuggu
skyldusparnaðarskattinn til. Það
er til fólk sem bjargar sér sjálft -
sinnar gæfu smiðir.
Glúmur Jón Björnsson
„Málið er einfaldlega þannig vaxið að
þeim sem á annað borð er treystandi
fyrir 85% launa sinna ætti örugglega
að vera treystandi fyrir þeim öllum.“
Opið bréf til dómsmálaráðherra:
Adför að atvinnuréttindum
Hr. dómsmálaráðherra.
Ég undirritaður harma að þurfa
að tilkynna yður að ég hef nú
ákveðið að kæra meðferð íslenskra
stjórnvalda á mannréttindamálum
mínum til Mannréttindadómstóls
Evrópu, en set þó einn fyrirvara
um frestun aðgerða.
Tvíþætt kæra
Kæran er tvíþætt: í fyrsta lagi
ólögmætur frávísunardómur og
málsmeðferð dómsvalds að kröfu
framkvæmdavalds.
í öðru lagi ólögmæt aðför að at-
vinnuréttindum mínum með kæru
framkvæmdavaldshafa (sam-
gönguráðherra) til RLR og ríkis-
saksóknara um ætlað skjalafals og
falsað flugnám mitt. Málið er enn
sannarlega óafgreitt.
Ég hef því bæði verið sviptur at-
’ vinnufrelsi og löglegum atvinnu-
flugmannsréttindum mínum af
framkvæmdavaldshöfum með full-
um stuðningi dómsvalds sem
hvorki þorir né vill skera úr um
ágreining skv. stjómarskrárlögum
í dómsmáli.
Kæra mín til mannréttindadóm-
stólsins mun fyrst og fremst snúast
um þau löglegu formsatriði sem
íslenskt dómsmál á að hafa skv.
einkamálalögum en efnisatriði
verða aukaatriði.
Málsmeðferð
Skv. ákvæðum einkamálalaga
ritaði ég yfirborgardómara Reykja-
víkur bréf og krafðist þess að hann
aðstoðaði mig lögum samkvæmt til
KjaJIariim
Guðbrandur Jónsson
flugstjóri
að skrifa og semja stefnu í máh á
hendur framkvæmdavaldshöfum,
sem í það minnsta ætti að standast
frávísunarkröfu frá stefndu. Þetta
gerði yfirborgardómarinn í
Reykjavík og formaður Dómarafé-
lags íslands og málið var þingfest.
Síðan úthlutaði yfirborgardómar-
inn máhnu til borgardómara.
Málsmeðferð borgardómarans
var ólögmæt frá upphafi til enda.
Þetta var hreinn skrípaleikur þar
sem ákvæði einkamálalaga um
málsmeðferð, dómsátt, bókanir um
mótmæli og að í þinghaldi ætti að
vera vitni og ritari dómara voru
virt að vettugi.
Dómarinn braut ákvæði einka-
málalaga um að benda aðila á hugs-
anlega gaUa í málatilbúnaði og
málsmeðferð, sem valdið gæti frá-
visun. Síðan vísaði borgardómar-
inn máUnu frá dómi með frávísun-
ardómi. RéttarUneykslið var stað-
reynd. - Stefnu og málatilbúnaði
yfirborgardómara Reykjavíkur og
formanns Dómarafélags íslands
var vísaö frá dómi.
Síðan bættu þrír hæstaréttar-
dómarar gráu ofan á svart með því
að staðfesta villu yfirborgardóm-
ara Reykjavíkur, en ekki með þeim
rökum sem stóöu í frávísunardóm-
inum heldur með sýknukröfu
framkvæmdavaldshafa um dómkr-
öfuna, það er upphæð dómkröfu
(skaðabóta), sem ekki var á dag-
skrá í frávísunarmáhnu lögum
samkvæmt, sem aðeins fiallaði um
formsatriði málsins, það er stefnu
og málatilbúnað yfirborgardómara
Reykjavíkur og formanns Dómara-
félags íslands.
Allar fullyrðingar dómsvalds-
hafa um að málið hafi verið van-
reifað eru hrein firra, því þeir
sömdu stefnuna sjálfir, og hitt að
skv. einkamálalögum skal „mál
munnlega flytja“ og fékk ég ekki
tækifæri til að fialla um efnisatriði
málsins (dómkröfuna) í frávísun-
armálinu og dómara bar lagaleg
skylda til að benda á alla þá galla
sem voru á málinu strax í upphafi
eða áður en málinu var vísað frá
dómi. - Hér hefur réttaröryggi ein-
staklings verið lagt í rúst af sjálfu
dómsvaldinu og ekkert þjónaði bet-
ur tilgangi framkvæmdavaldshafa
en einmitt það.
Ólögmæt valdníðsla
Þegar samgönguráðherra kærði
mig fyrir skjalafals og falsað flug-
nám til ríkissaksóknara, þremur
mánuðum síðar, eftir að málinu
var vísað frá dómi hrundi grund-
völlur undan áframhaldandi
rekstri málsins því án lögmætra
atvinnuflugmannsréttinda get ég
ekki sótt um leyfi til reksturs loft-
fara í atvinnuskyni, hvað þá rekið
mál fyrir dömi.
Kæra samgönguráðherra liggur
enn sannarlega óafgreidd hjá ríkis-
saksóknara, en það mun vera ætl-
un framkvæmdavaldshafa aö
frysta kæruna þar næstu fimm árin
eða þangað til málið fyrnist, mér
til mikils miska og skaða.
Þessi ólögmæta valdníðsla er hér
með kærð til dómsmálaráðherra
og er þess krafist að hann fyrir-
skipi opinbera rannsókn á þeim
lögbrotum og mannréttindabrotum
sem hér hafa verið framin á mér
til mikils miska og skaða fyrir mig
og réttaröryggi íslenskra einstakl-
inga.
Dómsmálaráðherra íslands ber
ábyrgð á öllum íslenskum lögum,
opinberum sem einkamálalögum
pg lögum um dómara og Hæstarétt
íslands. Svar dómsmálaráðuneyt-
isins til mín um að „ráðuneytið
skorti lagaheimild" tU afskipta af
vandamálum mínum til að ná fram
grundvallarmannréttindum á ís-
landi verður vísað til Mannrétt-
indadómstóls Evrópu.
Hafi svar dómsmálaráðherra við
þessu erindi/kæru ekki borist mér
innan 10 daga frá dagsetningu
þessa erindis lít ég svo á að dóms-
málaráðherra íslands hafni mér
um opinbera rannsókn og verður
þá skilyrðum Mannréttindadóm-
stóls Evrópu fullnægt og mun ég
þá leggja fram kæru á hendur ís-
lenskum stjórnvöldum til „The
Concil og Europe, convention for
the protection of Human Rights
and Fundamental Freedoms, The
commission. P.O.Box 431 R6,67006,
Strasbourg, ZDEX, France“.
Þetta tilkynnist yður hér með.
Virðingarfyllst
Guðbrandur Jónsson
,,Hér hefur réttaröryggi einstaklings
verið lagt í rúst af sjálfu dómsvaldinu
og ekkert þjónaði betur tilgangi fram-
kvæmdavaldshafa en einmitt það.“