Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.1990, Síða 11

ÞRIÐJUDAGUR 30. OKTÓBER 1990.
11
United Airlines kaupir bróðurpartinn af Atlantshafsflugi Pan Am:
Stöðugt harðari sam-
keppni liggur í loftinu
- spár um að minni flugfélaganna bíði verulegir erfiðleikar
Búist er viö að samkeppni í flugi
yfir Atlantshaf, milli Evrópú og
Bandaríkjanna, fari hraðvaxandi á
næstu mánuðum eftir að fiugrisamir
Pan Am og United Airhnes áttu með v
sér kaup þannig að United eignaðist
flugleið Pan Am frá Lundúnum til
Bandaríkjanna.
Undanfarin misseri hefur Pan Am
tapað verulega á fluginu yflr Atlants-
hafið og ætlar eftirleiöis að einbeita
sér aö öðrum flugleiðum. United
Airhnes er á hinn bóginn breskt flug-
félag sem fram til þessa hefur staðið
í skugganum af British Airways.
Kaupa heiian flota af þotum
Núna verður United eitt af stærri
flugfélögum heims eins og sést best
af samningi sem gerður var við Boe-
ing flugvélaverksmiðjurnar um kaup
á þotum á dögunum. Það er stærsti
samningur um flugvélakaup sem
nokkru sinni hefur verið gerður.
Sérfræðingar í flugmálum gera því
skóna að í vetur muní United og Brit-
ish Airways berjast af hörku um
hylli farþega sem þurfa að bregða
sér á mhh Lundúna og Bandaríkj-
anna.
Þeir hjá British Airways láta sér
þó fátt um finnast og segjast ekki sjá
fram á aukna samkeppni á flugleið-
inni. Fáir verða tíl að taka þau orð
trúanlega því augljóst er að United
ætlar sér stærri hlut af kökunni en
Pan Am hafði.
Eina ástæðan fyrir að Pan Am seldi
aha aðstööu sína th flugs yfir At-
lantshafið er að tap var á rekstrinum
og forráðamenn félagsins lögðu ekki
út í verðstríð viö keppinautana. Sagt
er að undanfarna mánuði hafi Brit-
ish Airways náð að græða á Atlants-
hafsfluginu meðan margir keppi-
nauta félagsins tapi. Þannig er talað
um að jafn öflugt félag og Lufthansa
eigi í erfiðleikum með að halda úti
fluginu vestur um haf.
Dökkt útlit hjá litlu félögunum
Nú ætlar United að feta í fótspor
helsta keppinautarins og reka At-
lantshafsflugið með sama arði. Má
þá nærri geta hvemig hinum minni
spámönnum gengur að etja kappi við
þessa risa á þessari ofsetnu flugleið.
Enn er ekki ljóst hvort bresk flug-
málayfirvöld samþykkja kaup Un-
ited á Atlantshafsflugi Pan Am. Un-
ited er að meirihluta í eigu banda-
ríska risafyrirtækisins UAL sem til
þessa hefur haft samvinnu við Brit-
ish Airways um flugið milli Evrópu
og Bandaríkjanna. Sú samvinna er
nú augljóslega úr sögunni og ekki
ljóst hvort bresk yfirvöld láta það
viðgangast að British Airways, sem
er í eigu breska ríkisins, missi spón
úr aski sínum.
Kaupin á flugleiðum Pan Am þykja
ein mestu tíðindi í viðskiptaheimin-
um í ár. Pan Am fékk 400 milljónir
Bandaríkjadala í sinn hlut. Heiður-
inn af viðskiptunum á Stephen M.
Wolf, stjórnarformaður UAL, sem
hefur mikinn áhuga á að keppa við
evrópsku flugfélögin og efla dóttur-
fyrirtækið United í samkeppninni.
Það er ekki bara British Airways
sem mætir með þessu aukinni sam-
keppni heldur missa bandarísku
flugfélögin, sem th þessa hafa verið
umsvifamikh í Evrópufluginu, einn-
ig spón úr aski sínum. Einkum er
talað um að American Airlines og
Delta Air Lines verið að búa sig und-
ir samdrátt.
Stórtíðindi í viðskiptalífinu
Stephen M. Wolf hefur talað dig-
urbarkalega eftir að kaupin voru um
garð gengin. Hann segir að British
Airways verði að búa sig undir
grimma samkeppni í Atlantshafs-
fluginu en spáir því jafnframt að
samvinna félaganna geti haldið
áfram á öðrum leiðum. Tahð er víst
að þessi samvinna haldist fyrstu
mánuðina eftir að stríðið er skollið á
í fluginu yfir Atlantshafið en fáir
reikna með að bræðralagið endist
lengi.
Raunar þykir sérfræðingum í flug-
málum líklegast að bæði United og
British Airways haldi vehi í fluginu
mhli Evrópu og Bandaríkjanna en
minni flugfélögum muni óhjákvæmi-
lega blæða út. Enginn geti keppt við
þessa risa þegar þeir leggja út í verð-
stríð. Sérfræðingarnir segja aö fyrst
Pan Am varð að gefa eftir í Atlants-
hafsfluginu hljóti mörg önnur flugfé-
lög að fylgja.í kjölfarið.
Hjá Pan Am er því haldið fram að
Atlantshafsflugið hafi verið selt til
að afla íjár til endurskipulagningar
félagsins. Fyrsta skrefiö var auðvitað
að losna við verstu tapleiðina og ver-
ið getur að.fleiri flugfélög grípi til
sama ráðs. Þróunin í flugmálunum
er nú öll í þá átt að risarnir verða
færri og stærri.
Stjómir Þýskalands og Hollands:
Vilja skilagjald á bfla og ísskápa
Haugarnir af notuðum bílum, ís-
skápum og sjónvarpstækjum í Evr-
ópubandalagslöndunum stækka
ógnvekjandi. í Hollandi og Þýska-
landi eru uppi hugmyndir um að
neytendur borgi skilagjald til að
tryggja að framleiðendur skuldbindi
sig til að taka við tækjunum aftur
þegar þau eru orðin úrelt og sjái um
að þau verði eyðhögð.
Umhverfismálaráðherra Þýska-
lands, Klaus Töpfer, hefur nýlega
látið í ljósi hugmyndir sínar um
skhagjald á bhum. Árlega fara um
tvær milljónir bíla á haugana í
Þýskalandi og þeim fer stöðugt fjölg-
andi.
Töpfer bendir á að nú séu yfir þijá-
tíu milljónir einkabíla í notkun á því
svæði sem áður var Vestur-Þýska-
land og einnig yfir ein mhljón vöru-
bíla. Kvaöst Töpfer vonast til að bíla-
iðnaðurinn fengi sjálfur áhuga á að
koma á kerfi með skhagjaldi. Ef það
tækist ekki myndi þýska stjórnin
reyna að fá tihögu um slíkt sam-
þykkta á þingi.
Töpfer hefur áður mælt með skha-
gjaldi á ýmsum umbúðum, svo sem
mjólkurfernum og umbúðum utan
af lifrarkæfu og niðursoðnum makr-
íl. Öllum stjórnmálaflokkunum í
Þýskalandi leist vel á þessar thlögur.
Hollenska stjórnin er nú einnig
sögð vera orðin þreytt á jámaruslinu
og krefst þess að iönaðurinn komi á
skilagjaldskerfi. Telur stjómin að
eðlhegt skilagjald á bíla sé á mhh
3.400 og 6.800 íslenskra króna. Skila-
gjald á ísskápa gæti orðið um 1.700
krónur, að mati stjórnarinnar.
Hollenska vinnuveitendasamband-
ið hefur hingað th vísað á bug áætl-
unum stjórnarinnar og hagsmuna-
samtök bílaiðnaðarins hafa mót-
mælt. Innan stjórnmálaflokkanna í
Hollandi eru þó margir fylgjandi
hugmyndunum um skilagjald til þess
að hægt veröi að huga að meiri end-
urvinnslu og haugarnir haldi ekki
áfram að stækka.
Ritzau
Þrjátíu milljónir einkabila eru nú í notkun á þvi svæði sem áður var Vestur-
Þýskaland. Umhverfismálaráðherra Þýskalands vill að skilagjald verði sett
á bílana til að tryggja að framleiðendur taki við þeim aftur og eyðileggi
þá. Yfirvöld í Hollandi eru sama sinnis.
Tölvupappír
ílll FORMPRENT
Hverlisgolu 78. simar 25960 25566
Þýsk úrvals
blöndunar-
tæki
<%> ALFABORG
BYGGINGAMARKAÐUR
SKÚTUVOGI 4 SÍMI 686755
[Fökus)
LJósmynda- og gleraugnaverslun
Lækjargötu 6B - s. 15665
SCOTCH
Ijósmyndafilmur
100 - 640T - lOOO ISO
fyrir skyggnur
100 - 200 - 400 ISO
fyrir pappír
Frábærar filmur
á góðu verði
FÓKUS ER MEÐ
UMBOÐ FYRIR
ÞESSAR UMGJARDIR:
GUCCI
YVES SAINT LAURENT
ROTHSCHILD
RENATO BALESTRA
SONIA RYKEL
LANVIN
JEAN PATOU
Zu.