Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.1991, Qupperneq 2

2
FIMMTUDAGUR 17. JANÚAR 1991.
Fréttir
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra í morgun:
Við Islendingar verð-
um að halda ró okkar
- mikil vonbrigði að til þessa skyldi koma
„Ég verö að segja það að þó rétt sé
að þessi styrjöld hafi hafist með
innrás fyrir tæpum sex mánuðum
hygg ég að við íslendingar höfum
langflestir bundið vonir við að það
tækist með samþykktum Samein-
uðu þjóðanna og þrýstingi frá
heimi öllum að fá forseta íraks til
að draga her sinn út úr Kúvæt.
Þetta eru því mikil vonbrigði. Hitt
er svo annaö mál að eftir að þessi
átök eru hafin þá eru þau ekki úr
okkar hendi - þama erum við ekki
aðilar og höfum enga menn eða
tæki sem betur fer. Við hljótum að
sjálfsögðu að vona að þessu ljúki
nú sem fyrst án þess aö mikið
mannfall eða tjón á umhverfinu
verði,“ sagði Steingrímur Her-
mannsson forsætisráöherra í sam-
tali við DV í morgun er hann var
spurður um fyrstu viðbrögð við
ófriðnum sem braust út við Persaf-
lóa í nótt.
Steingrímur boðaði til ríkis-
stjórnarfundar sem hófst klukkan
níu í morgun en þar var ástandið
rætt. Hann sagöi í morgun að emb-
ættismenn þeirra ríkja sem ábyrgir
eru fyrir hinrnn ýmsu þáttum verði
boðaðir á fund íslenskra stjóm-
valda.
„Við íslendingar emm enn svo
lánsamir að vera fjarri þessum-
átökum. Þó heimurinn hafi skropp-
ið mikið saman emm við ennþá í
Steingrímur Hermannsson forsæt-
isráðherra.
útjaðri háns. Við þurfum fyrst og
fremst að halda okkar ró og kort-
leggja stöðuna vel - skoða hvaða
óbein áhrif þetta getur haft á okkur
hér og haga okkur í samræmi við
það. Éghef boðað ríkisstjórnarfund
klukkan níu einmitt til að hefja þá
skoðun. Að vísu voru Almanna-
varnaráð og Hagvamarráð búin að
fara í gegnum þessa hluti eins og
hægt var. Það hefur ekki verið beð-
ið eftir þessu en við þurfum samt
að skoða það enn betur.“
- Hafa borist einhverjar yfirlýs-
ingar eða tilkynningar frá banda-
rískum stjórnvöldum?
„Nei, það komu engar tilkynning-
ar sem ég þekki hingað. Ég reyndar
veit að það kom ekki. Við erum
eins og ég sagði ekki þátttakendur
nema að því leyti eins og tugir ann-
arra þjóða sem eru aðilar að sam-
þykktum Sameinuðu þjöðanna."
- Nú hefur öryggisgæsla verið
. aukin á Keflavíkurflugvelli og víð-
ar.
„Já, það er búið að því viö sendi-
ráð Bandaríkjanna og Breta og
eflaust víðar. Það er okkar skylda
að gæta þess að hingað berist ekki
angar af þessum átökum eins og
hryðjuverk. Ég tel hins vegar að á
slíku sé sáralítil hætta," sagði
Steingrímur Hermannsson.
-ÓTT
Saddam Hussein telur kjark í menn sina í Kúvæt í gær. Símamynd Reuter
Verö á olíu og gulli fellur ört:
Olíutunnan seld á
25 dali í morgun
- verðfaUið sýnir trú á að stríðið verði stutt
Verð á olíu fellur stöðugt á öllum
olíumörkuðum sem fréttir höfðu
borist frá í morgun. Gull lækkaði líka
í verði. Á mörkuðum í Evrópu varð
þessarar þróunar vart um leið og
viðskipti hófust en áður höfðu borist
hhðstæðar fréttir frá mörkuðum í
Austurlöndum.
í Lundúnum er tunnan nú seld á
um 25 Bandaríkjadali en var nærri
30 dölum þegar markaðnum var lok-
að í gær. Þetta er jafnvel meira verð-
fall en spáð hafði verið en sérfræð-
irigar í olíuviðskiptum höfðu spáð því
að verðið félh ef Irakar færu halloka
í upphafi átaka við Persaflóa.
Lækkandi verð á olíu er túlkað sem
skýr vitnisburöur um að kaupendur
hafi fulla trú á að stríðinu við Persaf-
lóa Ijúki áður en langt um líður. Loft-
árásirnar eru að því er talið er þær
mestu sem gerðar hafa verið á einni
nóttu í sögunni. TaUð er að árásar-
máttur íraka sé nú veruiega ef ekki
algerlega lamaður og þvi geti enda-
lokin vart verið langt undan.
Þá eykur það mönnum einnig
bjartsýni að svo virðist sem írökum
hafi ekki tekist að kveikja elda í ólíu-
lindum eins og þeir höfðu hótað. í
fyrstu bárust fréttir af að þeir hefðu
náð að hæfa olíuhreinsistöð í Saudi-
Arabíu með eldflaugum en það var
síðar borið til baka og frá því greint
að flaugarnar hefðu ekki hæft stöð-
ina.
Verð á olíu byrjaði að hækka í
morgun í Austurlöndum frá því sem
það var þegar mörkuöum var lokað
í gær. Þegar verslun með olíu hófst
þar eftir að fyrstu fréttir bárust af
loftárásunum á írak gætti mikils
óróa og menn áttu von á að olíuverð-
ið hækkaði verulega.
Fljótlega bárust þó fréttir af mikl-
um árangri íjölþjóðahersins við
Persaflóa í fyrstu árásarferðinni inn
yfir írak. Verð féll þá á ný og var
innan viö 30 BandaríkjadaUr á tunn-
una í morgun.
í Singapore var olíutunnan seld á
um 29 dali en hafði um tíma verið
komin í 33 dali. Olíuverðið í morgun
er því lægra en það var síðustu dag-
ana fyrir árásina á írak.
Menn eru sammála um að olíu-
kaupmenn haldi að sér höndum
vegna þess að líkur þykja nú góðar
á að Persaflóadeilunni ljúki áður en
langt um líöur. Þá hefur það einnig
áhrif að Bandaríkjastjórn hefur
ákveðið að bjóða varaohubirgðir sín-
ar til sölu á frjálsum markaði ef stríð-
ið dregst á langinn.
Helsti ótti olíukaupmanna er nú
við að offramboð verði á olíu þegar
farið verður að bjóða til sölu birgðir
af olíu sem safnast hafa upp á síð-
ustu mánuðum. Mikið af þeirri olíu
var keypt á hærra verði en fæst fyrir
olíu nú. Reuter
Halla Bachmann í Jerúsalem:
Herf lugvélar á sveimi
Saddam Hussein í útvarpsávarpi:
„Við gef umst aldrei upp“
Forseti íraks, Saddam Hussein,
lýsti því yfir í útvarpsávarpi í morg-
un aö írakar myndu ekki gefast upp
og hvatti hann Bush Bandaríkjafor-
seta til aö draga herlið sitt til baka
frá Persaflóa. „Þú ímyndaðir þér að
hótanir myndu knésetja írak. Kall-
aðu her þinn heim og heri banda-
manna þinna. Þetta er eina leiðin,“
sagði í skilaboði Saddams. Svo virtist
sem verið væri að endurtaka skila-
boð sem fyrst voru lesin í útvarpið í
gærkvöldi.
Skömmu eftir fyrstu loftárásina í
nótt voru engin viðbrögð frá leið-
togum í írak. í útvarpinu í Bagdad
var lesið úr kóraninum og allt var á
huldu um hvar Saddam héldi sig.
Hann sást við sjónvarpshúsið í
Bagdad um klukkan 6 í morgun að
íslenskum tíma. Þetta er haft eftir
tæknimanni vestrænnar sjónvarps-
stöðvar. Forsetinn var sagður hafa
verið ákveðinn á svipinn.
í nótt sagði forsetinn í útvarpsá-
varpi að „mesta orrusta allra tíma
væri hafin“. Það var fimm klukku-
stundum eftir að styrjöldin hófst.
Beindi Saddam orðum sínum til ír-
aka, araba og hermanna sinna.
Reuter
„Fólki hefur veriö ráðlagt að vera
inrii og búa sig undir að allt geti
gerst. Flestir hafa orðið við þessum
tilmælum, enda hggja allar almenn-
ingsamgöngur niðri. Þá eru verslanir
og opinberar stofnanir lokaðar. Yfir
borginni sveima herflugvélar til að
veija okkur og vara við ef hætta
skapast. Okkur berast viðstöðulaust
fréttir í fólmiðlunum og tilkynningar
um hvernig bregðast skuli við
ástandinu. Nú er til dæmis spáð rign-
ingu þannig að þó að írakar myndu
beita eiturefnavopnum á okkur þá
kæmu þau að engu gagni,“ sagði
Halla Bachmann, kristniboði í Jerú-
salem, í morgun í samtali við DV.
Halla segir að ekki beri á hræðslu
meðal íbúanna vegna atburða næt-
urinnar þótt óneitanlega séu menn
uggandi um framhaldið. „Fólk hefur
búið sig undir þetta í margar vikur
og er því við öllu búið. Alhr hafa til
dæmis fengið gasgrímu og einangrað
minnst eitt herbergi í íbúðum sínum.
Einnig hafa menn byrgt sig upp af
matvælum og vatni.“
Að sögn Höllu hefur meira en
helmingur allra útlendinga í borg-
inni þegar snúið til síns heima. Hún
segir óljóst hvort hægt verði að kom-
ast úr landinu á næstunni því að
flugsamgöngur hggi niðri. Aðspurð
segist hún ekki ætla að reyna aö yfir-
gefa landið. Þess í stað ætli hún að
biðja fyrir friði og réttlátri niður-
stöðuásamtvinumsínum. -kaa