Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.1994, Qupperneq 14

14
MÁNUDAGUR 11. APRÍL 1994
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla. áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF., ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Albert Guðmundsson
Sú frétt barst út aö morgni fimmtudagsins 7. apríl aö
Albert Guðmundsson heföi látist þann sama morgun.
Þessi frétt barst eins og eldur í sinu um borg og bí enda
enginn venjulegur maöur sem átti í hlut. Því miður
reyndist hún á rökum reist og fráfall hans kom ekki
aðeins sem reiðarslag. Þaö snerti alla. Þjóðin fann til
þess að einn af hennar bestu sonum væri failinn í valinn.
Albert Guðmundsson var ekki alira og í stjómmála-
staríi og afskiptum sínum af þjóðlífinu hikaði hann ekki
við að segja mönnum til syndanna eða koma til dyranna
eins og hann var klæddur. Sú framganga var ekki til
þess fallin að geðjast öllum. En samt var Albert þeirrar
gerðar að þegar hann er á bak og burt er eins og ættvin-
ur sé horfinn, eins og hljómur í stórum kór hafi þagnað,
strengur brostið í þjóðarsálinni.
Skýringin er augljós. Hvað svo sem Albert Guðmunds-
son tók sér fyrir hendur þá máttu menn vita að þar fylgdi
hugur máh, fólskvalaus atbeini drenglynds manns, ein-
lægur ásetningur til að rétta lítilmagnanum hjálparhönd.
Það slagorð Alberts að vera vinur litla mannsins var
stundum haft í flimtingum. En Albert meinti það og stóð
við það. Hann eyddi ótrúlegum tíma í mál þeirra einstakl-
inga sem áttu ekkert sér til fulltingis nema neyð sína og
vanda. Hann var óþreytandi að hlusta á hvem þann sem
bar upp erindi sitt og hann leit á það sem hlutverk sitt
að rétta hlut þeirra sem opinberir aðilar höfðu ýmist
hundsað eða hafnað.
Hann fór aldrei í manngreinarálit.
í þessu lá styrkur Alberts sem stjórnmálamanns og
manneskju. í krafti þessara eiginleika sinna naut hann
ótrúlega mikils fjöldafylgis. Fólk fann að það átti hauk í
homi. Að þessu leyti var Albert engum líkur og þegar
saman fór ódrepandi dugnaður, geislandi lífskraftur og
persónutöfrar var engum böndum komið á Albert Guð-
mundsson. Hann var sjálfs sín herra og fyrir vikið var
ferill hans brokkgengur en glæsilegur og afar litríkur.
Hvort heldur í íþróttum, viðskiptum, stjómmálum eða
þjónustustörfum erlendis var þessi maður eyland. En
ekki þó meira eyland en svo að hann lét fátt fram hjá
sér fara. Hann var alls staðar í þjóðlífinu og ef einhvem
tímann hefur verið maður sem hefur sett svip sinn á
samtíðina þá var það Albert Guðmundsson.
Það var ekki óalgengt að heyra menn kveða upp dauða-
dóma yfir Albert í pólitíkinni. Nú hafði hann gengið of
langt, nú hafði hann sagt eina vitleysuna enn, nú átti
hann að hafa brotið allar brýr að baki sér. En alltaf kom
Albert standandi niður vegna þess að hann vissi lengra
nefi sínu, hann fann hvemig hjarta almennings sló og
hafði eðlislæga greind til að túlka hana.
Um langt árabil var nærvera Alberts áþreifanleg í iðu
samfélagsins, miðpunktur atburða, leikstjómandi og
markaskorari, fyrirhði og foringi. Stundum var hann
meira að segja sinn aðalandstæðingur sjálfur, þegar hann
í ákafa sínum og dugnaöi tókst á við þær mörgu persón-
ur og þau ótal hlutverk sem hann lék í kappleik lífsins.
Það er af þessum ástæðum, þessu ótrúlega starfs-
þreki, hinum margslungna persónuleika, sem þjóðin öll
er snortin við fráfall hans. ísland er fátækara á eftir
þegar slíkir menn falla frá. Þeir em ekki margir á okkar
tímum og af núlifandi kynslóð sem hafa sveipað sig slík-
um ljóma, sjarma og afköstum. Þeir em fáir sem fara í
fótspor hans.
Aðstandendum hans er vottuð innileg samúð.
Ellert B. Schram
INOW ON
„Verslunareigendur erlendis segjast aldrei hafa komist í kynni viö aðra eins kaupendur, þeir kaupi bókstaf-
lega allt,“ segir m.a. í grein Guðmundar.
íslendingar,
lélegir kaupendur?
islendingar eru lélegir sölumenn
er staðhæfing sem við heyrum iðu-
lega og flestir trúa. Hvað veldur er
ekki auðvelt að átta sig á. Það er
eins og framleiðslan komi númer
eitt og síðan förum við að huga að
sölumálum, ef við gerum það yfir-
höfuð. Eitthvað í skaphöfn íslend-
inga veldur þessu. Getur verið að
íslendingum þyki sölustörf annars
flokks störf? Varan eigi aö selja sig
sjálf ef hún er góð. Eða er hér um
að ræða einhverja aldagamia arfð-
leifö? Hitti maður íslending erlend-
is er hann nær undantekningalaust
að kaupa. Gefi maður sig á tal við
útlending, sem er á ferðalagi, þá
er hann nær undantekningalaust
að selja, þaö er að segja ef hann er
ekki bara að skemmta sér.
Lélegir kaupendur
Nú eru famar að heyrast þær
raddir að fslendingar séu ekki bara
lélegir sölumenn heldur hka lélegir
kaupendur. Margar grínsögur
kunnum við öll um innkaupaferðir
landans til nágrannalandanna.
Verslunareigendur erlendis segjast
aldrei hafa komist í kynni við aöra
eins kaupendur. Þeir kaupa bók-
staflega allt. Passi flíkin ekki er
hún keypt samt þó rétt númer fáist
ekki. Erlent afgreiðslufólk verður
að bregða sér afsíðis í skyndi til
þess að gefa hlátrinum útrás líkt
og þegar niðurgangur kallar menn
miskunnarlaust á salemi. Og þess-
ir íslensku undrakaupendur þrífa
upp plastkort sín, greiða og rogast
út með fangið fullt af plastpokum
og pinklmn.
Ekki er síður erfitt að skýra þetta
fyrirbrigði í íslensku þjóöarsálinni
en hitt með lélega sölumennsku.
Þetta er vissulega verðugt verkefni
fyrir sálfræðinga.
Þyngra vegur þó ef rétt er að inn-
kaup fyrirtækja og atvinnuvega
séu ekki nægilega vönduð. Ekki er
KjaHaiinn
Guðmundur G.
Þórarinsson
verkfræðingur
langt síðan miklar deilur stóðu um
innkaupsverð á matvörum erlendis
frá. Skýrslur eftir skýrslur vora
samdar um of hátt innkaupsverð.
Innkaupsverð var jafnvel tahð
svipað og verð út úr smásöluversl-
un erlendis.
íslendingar era sakaðir um að
kynna sér markaöinn illa. Vöra-
þekking er ekki síður mikils virði
við innkaup en við sölu. Augljóst
er að enginn getur selt vöra með
árangri nema þekkja vel vöruna
sem hann er að selja, sérstaklega á
þetta við um flókinn búnað og
ýmsa gæðavöra.
Það sama verður uppi á teningn-
um þegar um kaup er að ræða.
Vönduð innkaup geta skihð milh
hfs og dauða í fyrirtæki og fyrir
þjóðarbúið era þau afar mikilvæg.
Nú munu tíðkast meir og meir
meðal ýmissa erlendra þjóða svo-
nefnd mótkaup eða gagnkaup þeg-
ar um mikil viðskipti er að ræða.
íslendingar gætu vafahtið fært sér
þá viðskiptahætti í nyt.
Vandvirkni almennt
Við framleiðsluna hugsa íslend-
ingar gjaman meira um magn en
gæði. Dálítið er þetta þó að breyt-
ast. Eigi að síður hefur þetta háð
okkur mjög. Sumir vilja rekja þetta
til veiðimannaþjóðfélagsins. Skjót-
fenginn gróði uppgripatímanna
hafi mótaö skapferhð. Aö veiða sem
mest á stuttum tíma án tilhts til
gæða aflans, framleiða sem mest,
hugsa um gæðin og sölumálin síð-
ar.
Óneitanlega er það umhugsunar-
efni fyrir okkur íslendinga ef við
sinnum illa sölumálum, kunnum
iha að kaupa inn til landsins og
heimilanna og sýnum oft á tíðum
ekki nægjanlega vandvirkni við
framleiðsluna.
Skyldi vera kominn tími til þess
að taka sér tak?
Guðm. G. Þórarinsson
„Nú munu tíðkast æ meir meðal
ýmissa erlendra þjóða svonefnd mót-
kaup eða gagnkaup þegar um mikil
viðskipti er að ræða. Islendingar gætu
vafalítið fært sér þá viðskiptahætti 1
nyt.“
Skodanir aruiarra
ísland og Evrópa
„Sú fuhyrðing ýmissa ráðamanna í stjómmálum
og viðskiptamálum að fiskmarkaðir Evrópu lokist
okkur ef við erum ekki tilbúnir að gangast undir
stjómskipun Evrópusambandsins, fær ekki staðist.
Voru þessir sömu menn þá að blekkja þjóðina, þegar
þeir hvöttu til inngöngu í Evrópskt efnahagssvæði,
meðan þaö mál var á döfinni, á þeirri forsendu að
þá byðust viðtækar tollalækkanir á fiskafuröum?"
Ingvar Gíslason, fyrrv. ráðhcrra, í Timanum 7. apríl
Um frumvarp til lyfjalaga
„Frjáls markaðsrekstur á vissulega rétt á sér í
flestum verslunarviðskiptum en síður innan heil-
brigðisgeirans. Ástæðan er einfaldlega sú að mark-
aðsfærsla á vörunni lyf fehur ekki undir sama lög-
mál og t.d. verslun með klæði, fæði, bifreiðir o.fl. í
fyrra tilfelhnu eiga neytendur fáa valkosti vegna
þekkingarleysis á vörunni og þeirrar staðreyndar
að þriðji aðili, læknirinn, velur fyrir fólkið að miklu
leyti. Áðhald neytenda sem er forsenda fyrir lágu
verðlagi er ekki að öUu leyti til staðar. í síðara tilfeU-
inu eiga neytendur valkosti vegna góðrar þekkingar
á vörunum."
Ólafur Ólafsson landlæknir í Mbl. 7. apríl.
Töpuð útlán og afskriftir
„Sjö ára efnahagslægð hefur leikið einstaklinga
og fyrirtæki illa fjárhagslega. Þessir fjárhagserfið-
leikar hafa valdið því að lánastofnanir hafa þurft að
afskrifa háar fjárhæðir vegna tapaðra útlána undan-
farin ár. Það hefur svo aftur orðið til þess að vextir
era hærri en þeir ella þyrftu að vera og jafhframt
hefur afkoma lánastofiiana verið óviðunandi."
Valur Valsson, bankastjóri íslandsbanka,
í Alþýðubl. 8. mars