Dagblaðið Vísir - DV - 10.05.1994, Page 6
6
ÞRIÐJUDAGUR 10. MAÍ 1994
Viðskipti
Þorskur á fiskm.
kr/kg
Má Þr Mi Fi Fö Má
Þingvísit. hlutabr.
Má Þr Mi Fi Fö Mé
Hráolía
S/tunna Má Þr Mi Fi Fö
Dollarinn
Má Þr Mi Fi Fö Má
Kauph. í New York
Jones
Má Þr M! Fí Fö Má
Þorskurlækkar
Meðalverð fyrir þorsk á fisk-
mörkuðum fór niður í 80 krónur
kílóið í gærmorgun sem er þó
nokkru lægra verð en í síðustu
viku.
Þingvísitala hlutabréfa fór í 870
stig í gær. Hækkunina má rekja
til þess að hlutabréf í stórum
hlutafélögum eins og Eimskipum
og Granda hækkuðu í verði í gær.
Hráolíutunnan á markaði í
London seldist á 16,28 dollara
þegar viðskiptum lauk sl. fóstu-
dag og hafði hækkað nokkuð í
vikunni.
Dollarinn var á uppleið þar til
í gær að hann lækkaði niður í
71,09 krónur, þ.e. sölugengið.
Frá því á miðvikudag hefur
Dow Jones hlutabréfavísitalan í
New York lækkað um 1,4%, var
í 3650 stigum um miðjan dag í
gær. Lækkunin er einkum rekin
til væntinga um vaxtahækkun
ríkisstjórnar Clintons.
Ummæli Sverris Hermannssonar á aðalfundi SH:
Skildi ræðuna sem
lífsreynslusögu
- segir Kristján Ragnarsson, formaður LÍÚ
Sverrir Hermannsson, bankastjóri
í Landsbankanum, hélt þrumuræðu
yfir aðalfundargestum Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna, SH, sl.
föstudag. Erindi Sverris fjallaði um
hvort vænta mætti góðæriskafla
næsta áratug í banka- og fjármálum
og hvernig Islendingar myndu þola
það. Sverrir sagði mikla óráðsíu ríkja
í fjármálum íslendinga, jafnt fyrir-
tækja og einstaklinga, sem m.a.
mætti skýra með kunningsskap, fyr-
irgreiðslu og atkvæðakaupum
sfjómmálamanna. Sverrir tók skýra
afstöðu með trillukörlum og sagði
byltingu yfirvofandi ef halla myndi
á hlut þeirra við ákvörðun stjóm-
valda og þ.m.t. Sjálfstæðisflokksins
um fiskveiðistjómun. Hann sagði
byltingu yfirvofandi þegar verið væri
að mala þjóðarauðinn undir örfáa
menn og skaut væntanlega þar með
á „útgeröarkóngana“ í landinu.
Sverrir sagði aö stanslaust góðæri
gæti ríkt hér á landi „ef menn kynnu
bara að fara með peninga." Um leið
lagði hann áherslu á að farið yrði
eftir tillögum fiskifræðinga og menn
sniðu sér stakk eftir vexti.
Ummæli Sverris hafa vakið tölu-
verða athygh, ekki síst með tilliti til
bakgrunns hans sem bankastjóra, en
Sverrir var um árabil þingmaður og
ráðherra.
„Ræðan gekk út á það hvemig
stjómmálamenn misfæra með fé og
þess háttar. Ég sagðist hafa skihð
þessa ræöu sem lífsreynslusögu
bankastjórans sem alþingismanns,
„kommísars" og ráöherra," sagði
Kristján Ragnarsson, formaöur LIÚ,
við DV en hann var einn af ræðu-
mönnum á aðalfundi SH og tók þátt
í pallborðsumræðum aö lokinni
ræðu Sverris.
Um afstöðu Sverris með trihukörl-
Ummæli Sverris Hermannssonar
bankastjóra á aðalfundi SH hafa
vakið mikla athygli. Formaður LÍÚ
furðar sig á þeim en verkalýðsfor-
ystan tekur undir þau.
um minnti Kristján á að Alþingi
væri þessa dagana að afgreiða sjáv-
arútvegsfrumvörpin og þar væri ver-
iö að bæta hlut trihukarlanna á
kostnað annarra með umtalsverðum
hætti.
„Mér heyrðist Sverrir taka undir
þann ljóma sem settur hefur verið
yfir þessa útgerð. Menn halda að
þetta sé einn maður að dorga með
færi en þetta er einn vélvæddasti
hluti flotans með einn mann við íjór-
ar vélknúnar skakrúhur. Trillukarl-
inn gerir nánast ekki annað en að
gogga af. Fiskurinn er jafndauöur
hvort sem hann er dreginn um borð
með handfæri eða trohi,“ sagði
Kristján.
Þau orð Sverris að verið væri að
mylja þjóðarauðinn undir örfáa
menn sagöi Kristján fjærstæðu. „Það
er alveg furðulegt að bankastjóri í
Landsbankanum skuh tala þannig
um sína stærstu viðskiptavini."
Þá var Kristján agndofa yfir þeim
ummælum Sverris að fara ætti að
tillögum fiskifræðinga um úthlutað
aflamagn. „Sverrir hefur aldrei sagt
þetta fyrr. Hann hefur alla tíð haldið
því fram að fiskifræöi væru ómerki-
leg vísindi sem ætti að hafa að engu.
Undanfarin mörg ár hefur hann haft
fiskifræðinga að háði og spotti og þá
stjómmálamenn sem hafa viljað
fylgja þeim eftir.“
Dálítið seinþroska!
Þeir forsvarsmenn verkalýðsins
sem DV ræddi við um ummæli
Sverris tóku heilshugar undir með
bankastjóranum. Benedikt Davíös-
son, forseti ASÍ, sagði Sverri hins
vegar dáhtið seinþroska, hann heíði
átt að tala svona þegar hann sat á
Alþingi og í ríkisstjóm en batnandi
mönnum væri best að lifa.
Benedikt var sammála þeim orðum
Sverris að undanfarin ár hefðu þeir
ríku orðið ríkari og þeir fátæku fá-
tækari. „Okkur finnst það lag sem
búið var til með þjóðarsáttarsamn-
ingunum 1990 ekki hafa verið nýtt
sem skyldi," sagði Benedikt.
Björn Grétar Sveinsson, formaður
Verkamannasambandsins, sagðist
gjarnan vilja setjast niður með Sverri
og fara betur ofan í stöðu mála í þjóö-
félaginu. „Sverrir hefur greinilega
yfirburðaþekkingu á máhnu. Það er
alltaf gaman að gægjast inn um gætt-
ina þegar glufur myndast," sagði
Björn Grétar.
Fiskverð lækkar innanlands
- en hækkar á erlendum mörkuðum
Fiskverð hefur verið að lækka á
fiskmörkuðunum innanlands und-
anfarið miðað við samanburð á með-
alverði milli vikna. Hins vegar fer
fiskverð erlendis hækkandi. Þannig
hækkaði þorskur í gámasölu í Bret-
landi um þriðjung milh vikna og ýsa
um 14 prósent. Svipað verð var á
ufsa og karfa í gámasölu. Þá hækk-
aði fiskverð einnig í skipasölu í
Þýskalandi.
Af algengustu fisktegundum á fisk-
mörkuðum var það aðeins karfi sem
hækkaði htihega í verði mihi vikna.
Meðalverð fyrir ýsu lækkaði um nær
20%, úr 113 krónum khóið í 93 krón-
ur. Framboð á fiskmörkuðum fer
minnkandi meö degi hverjum enda
kvóti víða að klárast.
Tæp 600 tonn seldust í gámasölu í
Englandi í síðustu viku fyrir um 81
mhljón króna. Mest var selt af ýsu,
eða um 230 tonn.
Tveir togarar seldu 262 tonn í
Bremerhaven í síðustu viku fyrir um
32 milljónir króna, aðallega karfa.
Skagfirðingur SK seldi 117 tonn fyrir
15,6 mhljónir og meðalverö var 133
krónur khóið. Már SH seldi 144 tonn
fyrir 16,7 mihjónir og meðalverö 115
krónur.
Álið hækkar
Þrátt fyrir rólegheit á álmarkaðn-
um hafa Straumsvíkurmenn fengið
örlítið hærra verð fyrir framleiðslu
sína undanfarið. Á fostudag var stað-
greiðsluverð áls komið í 1314 dollara
tonnið eða um 93 þúsund krónur.
Ekki er búist við svo miklum verð-
hækkunum frekar á næstunni.
Útflutningsafurðir íslendinga
BBJBSSSSHBIi EEHŒ B2j3!i3nBB jQHEIBB]
90,88
A M
140 120 100
1
S
80 93,87
kf/kgp M A M
vp; 20
jydj ín/kgF
36,93
A M
! 70 60 ; 50 40, 30
/w
52,80
T/kg F M A M
DV
Debetkortin
mirnikahagnað
Samkvæmt samantekt tíma-
ritsins Vísbendingar á afkomu
greiðslukortafyrirtækjanna
Greiðslumiðlunar, sem er með
Vísa, og Kreditkorta, sem er með
Euro, er Ijóst að markaðssetning
debetkortanna hefur aukið gjöld
þeirra verulega á síöasta ári og
þar með minnkað hagnaðinn
umtalsvert. Þannigjukustrekstr-
argjöld Greiðslumiðlunar úr 542
milljónum árið 1992 í 717 mhljón-
ir, eða um þriðjung, á meöan tekj-
ur jukust um 5%. Kostnaður
Greiðslumiðlunar vegna debet-
kortanna var 75 mhljónir og litlar
tekjur komu á móti því. Hagnað-
ur fyrirtækisins var 57 milljónir
á síðasta ári en 163 mhljónir árið
1992.
Hagnaður Kreditkorta var 35
milljónir á síðasta ári en 65 milij-
ónir áríö áður. Tekjur stóðu í stað
milh ára en gjöldin jukust um
12% sem fyrst og fremst má rekja
til markaðssetningar debetkort-
anna. Þessi afkoma fyrirtækj-
anna er mun Iakari en undanfar-
in ár þrátt fyrir 5% fleiri korta-
færslur á síðasta ári og 2% meiri
kortaveltu en ahs nam hún 56
milljörðum á árinu. Þannig lækk-
aði arðsemi eiginíjár Greiðslu-
miðlunar úr 31% áriö 1992 í 9%
1993. Arðsemi eiginíjár Kredit-
korta á síöasta ári var 8% saman-
borið viö 15% árið 1992.
Þjónustunýjung
íHáskólahíói
Háskólabíó og Visa hafa gert
með sér samning um töku bæði
debet- og kreditkorta við sölu aö-
göngumiða. Jafnframt hefur ver-
ið þróaður rafrænn búnaður th
að flýta afgreiðslu vegna þeirrar
örtraðar sem oft er við inngang-
inn síðasta stundarfjóröunginn
áður en sýningar hefjast. Ekki
veröur krafist undirskriftar kort-
hafa á sölunótu samkvæmt sér-
stökum ábyrgðarreglum sem
geröar hafa verið mihi samnings-
aðila.
ISOmilfjóna
uppsveif la Orku-
búsVestfjarða
Siguijón J. aguröascai, DV, fsafirði;
Aðalfundur Orkubús Vest-
fjarða var haldinn í Hnífsdal á
dögunum. Á fundinumkom fram
aö rekstrarhagnaöur varð á fyrir-
tækinu upp á tæpar 6 mihjónir
króna á starfsárinu 1993. Þaö em
mikil umskipti frá árinu áður en
þá sýndi reksturinn rúmlega 145
milljóna króna tap.
Rekstrarhagnaður fyrir af-
skriftir og vexti var tæpar 125
milljónir króna á móti rúmum
139 mihjónum árið áður. Afskriít-
ir námu rúmum 216 mhljónum á
móti 203 milljónum árið 1992.
Tapreksturá
Hótel ísaf irði
Sigurjón J. Sigurðssan, DV, ísafirði:
Níu mihjóna króna tap varö af
rekstri Hótel ísafjarðar á síðasta
ári. Þetta kom fram á aðalfundi
sem haldinn var nýlega. Rekstr-
artekjur lækkuöu um 10,7% á
rahli áranna 1992 og 1993 úr 74,5
milljónum í 66,4 mihjónir.
Hlutfah á milh veitinga- og
gistisölu á síðasta ári var mjög
áþekkt og árið á undan eða 60%
veitingasala og 40% gistisala.
Rekstrargjöld fyrirtækisins voru
rúm 61 mihjón íyrir afskriftir og
vexti. Á hluthafafundi var sam-
þykkt að færa hlutafé niður um
2/3 tíl að nálgast raunverulegt
ghdí þess.