Alþýðublaðið - 22.04.1967, Blaðsíða 2

Baksvið og persónur byltingarinnar
Hvað er að gerast
í Grikklandi?
BYLTINGU hersins í Grikk-
landi má rekja til hinna hörðu
stjórnmáladeilna í landinu fyr
ir tveimur árum þegar Georg
Papandreou þáverandi forsæt-
isráðherra sagði af sér og sak-
aði Konstantín konung uni
frekleg afskipti af stjórnmál-
um landsins.
Siðan Papandreou fór frá
völdum liefur hætta á herbylt-
ingu vofað yfir í landinu.
Það sem deilunum olli var
ágreiningur um áhrif hægri
manna í hernum, Papandreou
vildi hreinsa liægrisinnuð öfl
í hernum, en konungurinn
lagðist gegn því af ótta við að
það mundi auka áhrif vinstri
flokkanna í heraflanum. Upp
komst um samsæri vinstrisinn
aðra liðsforingja í hernum,
sem stofnuðu leynifélagið Asp-
ida (Skjöldurinn) og var því
haldið fram að sonur Georgs
Paparidreous, Andreas Papan-
dreou, væri viðriðinn þetta
samsæri. Andreas varð að
víkja úr stjórn föður síns. í
júní 1965 baðst Georg Papan-
dreou, sem er foringi Mið-
flokkasambandsins, lausnar
fyrir sig og ráðuneyti sitt.
Markmið leynifélagsins Asp-
ida var að steypa konungi af
stóli, segja Grikkland úr
NATO og lýsa yfir hlutleysi
landsins. Tilgangur Aspida var
að koma á stjórn „tæknimonnt
aðra manna“ — stjórn hinna
hæfustu eins og það var orðað.
★ VEIKAR STJÓRNIR
Fall Papandreos leiddi til
víðtækra óeirða í Grikklandi
og Konstantín konungur gerði
þrjár tilraunir til að mynda
«ýja stjórn án þátttöku Ge-
orgs Papandreous. Að lokum
tókst varaformanni Miðflokka-
sambandsins, Stefanos Stefano
poulus, að mynda nýja stjórn
ásamt nokkrum stuðnings-
mönnum og naut stjórnin stuðn
ings aðalandstöðuflokks Papan-
dreous, Þjóðlega róttæka
fiokksins, en það var flokkur
Konstantín Karamanlis, sem
var forsætisráðherra 1955—’63,
en síðan hefur hann dvalizt í
útlegð í Sviss og fylgzt náið
með grískum stjórnmálum.
Ýmsar stjórnir hafa setið að
völdum í Grikklandi síðan
haustið 1965, en þær hafa all-
ar verið veikar í sessi enda
hóparnir sem að þeim hafa
staðið ólíkir og sundurleitir.
Konungur hefur tekið mikinn
þátt i stjórnarmyndunum.
Fyrr í vor varð embættis-
mannastjórn, sem átti að hafa
það hiutverk að undirbúa nýj-
ar kosningar 28. maí eins og
samkomulag virðist hafa tek-
izt með stjórnmálaflokkunum
um, að fara frá völdum. Ge-
org Papandreou neitaði að
verða við beiðni konungs um
að mynda einingarstjórn allra
flokka og Panayotis Kanella-
poulos prófessor, foringi Þjóð-
lega róttæka flokksins, mynd-
aði því stjórn, sem var við
Andreas Papadreou — kom hann öllu af stað?
völd í aðeins 18 daga.
Aspidamálið svokallaða vai'ð
embættismannastjórninni að
falli, en ákæruvaldið hafði far-
ið þess á leit að þinghelgi Andr
easar Papandreous yrði afnum-
in. Hins vegar lagðist þing-
nefnd gegn beiðnirini. Um
þetta mál spunnust harðar
deilur á þingi, og beittl M13-
flokkasambandið sér fyrir því
um tíma, að þinghelgi þing-
manna skyldi ná til þess dags
er kosningar færu fram.
Skömmu áður, 16. marz,
liafði dómur gengið í Aspida-
málinu og olli það deilunum.
15 liðsforingjar voru dæmdir
í 4—18 ára fangelsi en 13 liðs-
foringjar voru sýknaðir. Allir
höfðu þeir átt það á hættu að
verða dæmdir til dauða. Rétt-
arhöldin hófust í nóvember í
fyrra og voru nokkrir ákærðir
fyrir áform um að myrða rit-
ara Konstantíns konungs,
Michael Aroseutis majór.
Stjórn Kanellopoulosar -var
bráðabirgðastjórn, sem átti að
vera við völd þar til kosning-
ar færu fram. Konungur veitti
Kanellopoulosi umboð til að
rjúfa þing og mótmæltu stuðn-
ingsmenn Papandreous því
harðlega, en áður höfðu þeir
verið hlynntir kosningum og
andstæðingar þeirra andvígir
kosningum en nú snérist dæm-
ið við. Stuðningsmenn Papan-
dreous héldu því fram, að kon
ungur hefði misbeitt völdum
sínum og tekið afstöðu í
flokkadeilum.
★ HÖFUÐPERSÓNURNAR
□ Georg Papandreou sem er
fæddur 1888 er talinn mesti
Framhald á 15. síðu.
Sanddælan Hákur
reynd í Fossvogi
í gær var sanddælan Hákur
reynd í Fossvoginum í fyrsta sinn.
Sanddæla þessi er í eigu Vita-
og hafnarmálastjómar, en hún er
keypt í Baltimore, USA.' Kom
hún 'hingað !:1 lands í desember-
og var nýiega sett á fiot eftir að
gerðar voru á henni nokkrar end-
urbætur.
Hákur er fyrsta sanddælan af
þessari gerð, sem Vita- og hafn-
armálastjóm eignast, en þeir eiga
fyrir sanddæluna Gretti. Þetta er
hins vegar önnur sanddælan af
þessari gerð, sem notuð er hér á
landi, en hin er við Kísilgúriðjuna.
Hákur mun síðar fara til Hafn-
arfjarðar og starfa þar í nokkra
daga, en síðan til Akraness. Síð-
ar í sumar verður sanddælan not-
uð við hafnargerð á Hornafirði
og Austfjörðum.
Meðal viðstaddra er sanddælan
var reynd, var Egigert G. Þor-
steinsson, sjávarútvegsmálaráð-
herra.
Alþýðuílokksfundur
á Akureyri
Eggért G. Þorsteinsson sjávarút-
vegsmálaráðherra var viðstaddur
er nýja sanddælan var reynd.
Akureyri SJ — SJÓ.
Á fjöiviennum félagsfundi Al-
þýðuflokksfélagsins á Akureyri
og FUJ, sem haldinn var aS Bjarki
18. apríl, ríkti mikill áhugi og
baráttuvilji.
Fundarstjóri var Kolbeinn
Helgason, en fundarritari var
Þorvaldur Jónsson. Frummælend-
ur voru þeir Bragi Sigurjónsson,
bankastjóri, Guðmundur Hákon-
arson, bæjarfulltrúi Húsavík,
Hreggviður Hermannsson, héraðs-
Iæknir Ólafsfirði og Páll Snorra-
son, er flutti ávarp frá FUJ.
Auk frummælendanna tóku til
máls Steindór Steindórsson, Jens
Sumarliðason, kennari Valgarður
Harladsson, námsstjóri, Albert
Verður við út-
för Adenauers
Ákveðið hefur verið, að dr.
Bjarni Bencdiktsson, forsætisráð
herra, verði fyrir hönd ríkis-
stiórnar íslands viðstaddur útför
dr. Konrad Adenauers, sem fram
fer n.k. þriðjudag.
Sölvason, járnsmiður, Þorvalduc
Jónsson, bæjai-fulltrúi og fundar-
stjórinn Kolbeinn Helgason.
Var rætt um undirbúning kosn
inganna og kosið í nefndir. Með-
al fundarmanna, auk Akureyr-
inganna, voru nokkrir Húsvíking-
ar. |!
Áberandi var hve unga fólkið
fjölmennti á fund þennan og virt-
ist áhugi þess engu minni nú en
við bæjarstjórnarkosningarnar á
sl. vori.
ATHUGASEMD
Herra ritstjóri!
Um leið og vér þökkum vinsam-
leg ummæli í garð félags vors
í heiðruðu blaði yðar í dag, vilj-
um vér ekki láta hjá líða að
leiðrétta Iþar fram kominn mis-
skilning. Greiðsla Ríkisútvarpsins
til félags vors er því miður ekki
svo há sem um getur í yðar á-
gætu grein, enda þótt vér þurf-
um að gæta réttinda um 300.000
rétthafa frá öllum löndum heims,
en ef til vill er upphæðin, sem
þér nefnið, miðuð við allar
Framhald á bls. 15.
£ 22. apríl 1967 - ALÞÝÐUBLAÐID