Alþýðublaðið - 11.08.1967, Blaðsíða 2

fSINN ER BROTINN...
Jaques Lanzmann var ekki
skilinn eftir einmana og yfirgef
inn á hafnarbakkanum innan um
lostafuilar konur og reiða eigin-
menn.
Lögreglufulltrúinn birtist á
ofsahraða á áttagata tryllitæki
og tók Lanzmann með sér til
bróður síns, sem hafði áhuga fyr
ir að kaupa málverk hans. Lög-
reglufulltrúinn þurfti ekki að
fylgja umfeerðalögum að þessu
sinni Hann ók Lanzmann um
götur borgarinnar á þeim tíma,
sem almenningi er bannað að
aka um göturnar. En slíkt gerist
í einn klukkutíma á sólarhring
í henni Eeykjavík. Og svo skul-
um við gefa M. Lanzmann orð-
ið:
„ísland var hernumið af Amerí
könum í stríðinu, en það var
íriðsamlegt hernám. sem ríkis-
stjórnir beggja landa komu sér
saman um. íslenzkt ljóðskáld,
sem ég vil ekki nafngreina til
að auðmýkja hann ekki bjó til
fleyga setningu, sem þýdd á
frönsku verður svona: „On a
souvent besoin d’un plus petit
que soi“. (Menn þarfnast stund-
um einhvers, sem er minni en
maður er sjálfur) Ég fékk tæki
færi til að hitta þetta skáld og
óskaði hinum innilega til 'ham-
ingju með frumleika hans.
Ameríska'ríkisstjói’nin borgaði
þeirri íslenzku konunglega þann-
ig að hún gat keypt sér ein-
kennilegar, nýtízku vélar, sem
breyttu landinu í hálfgildis nú-
tímaland á skammri stundu, í
launaskyni fékk ameríska ríkis-
stjórnin að senda 175.000 her-
menn til íslands Við fyrstu sýn
virðist þetta lítið, en þegar mað-
ur veit, að íbúatala eyjarinnar
er aðeins 150.000 sálir. verður
manni óglatt af öllum einkennis-
búningunum. Hugsið ykkur bara.
Meira en einn hermaður á íbúa.
Það gerir 50 milljónir erlendra
hermanna fyrir 42 milljónir
Frakka.
Við skulum láta okkur í léttu
rúmi liggja nokkur ofbeldisverk,
sem helguð eru konum einum og
leiðindi þau, sem hljóta að fylgja
hernámi, þótt vinsamlegt sé og
koma okkur að því, sem máli
skiptir fyrir þessa frásögn okk-
ar, blessun þá, sem fylgdi her-
námi iþessu.
Það var ekki ríkisstjómin ein,
sem græddi heldur batnaði mjög
hagur hins almenna borgara.
Hver og einn fékk fyrir sig einn
amerískan hermann, en allir
vita, hve vinsælir þeir eru sak-
ir örlætis þeirra.
Sölustarfsemi kvenna, sem áð-
ur var með öllu óþekkt á ís-
landi, blómgaðist meðal allra
þjóðfélagsstétta.
Gjaldmiðillinn var dollarinn,
blanda af fílnum og ljóninu.
vegna tryggðar sinnar og ráns-
hugans, sem hann vekur Þegar
styrjöldinni lauk fóru hermenn-
irnir og yfirborðsþögn ríkti á
eyjunni.
Menn hikuðu og hvíldu sig
eins og eftir ástarleik. Þeir
reyktu síðustu sígarettu hernáms
ins sælir og svo gaus Hekla.
Jörðin skalf, hraunið rann og
eyðilagði mannlaust þorp og
drap tvo vísindamenn, semhöfðu
hætt sér of nálægt. Mönnum til
mikillar ánægju stóð gosið að-
eins fáa daga.
Hið einkennilega var að þetta
náttúrufyrirbæri breytti samtím-
is hugsun og venjum hinna inn-
fæddu.
í heljarklóm skelfilegrar á-
girndar, löngunar til að auka
kyn sitt og ótakmarkaðra þæg-
inda voru þeir gripnir af tauga-
veiklun nýjungagirninnar, og
fóru að lifa á fasistvísu.
Fjölskyldumeðlimir tíndu sam-
an dollarana, þessa tíund töfra
Norðursins. Heimilisfaðirinn
spýtti í lófana og sendi allmarg-
ar pantanir til amerískra sölu-
umboða í Reykjavík
Fyrst pantaði hann amerískan
bíl (meðalgerð fyrir millistétta-
fólk og „de luxe“ fyrir þá rik-
ustu), síðan pantaði liann ísskáp,
en þeir eru gagnslausir í þessu
loftslagi. Ég hef séð fólk, sem
geymir skóna sína í ísskápnum,
Þar á eftir komu merkileg
liúsgögn, svo sém borðtennis-
borð úr gleri, sem jafnframt
voru fiskabúr og loftnet fyrir
útvarp og sjónvarp.
Svo tóku við rafmagnsrakvélar.
handmálaðar skyrtur, gullúr,
haugar af sælgæti, heimsskauts-
tyggigúmmí, sem menn setja yf-
ir augun til að eiga auðveldara
með að horfa á Norðurljósin,
afríkanskur sleikibrjóstsykur og
að lokum fyrir veturinn sá frægi,
ljómandi, brenndi Bismark
brjóstsykur. sem lýsir upp rotn-
andi tannhold sjómannanna á
hafi úti og varpar töfrabirtu á
órótt hafið.
Villimenn. Jafnvel þó að villi-
mennska riki er það skipulögð
villimennska. Skipulag íslend-
inga var nægilegt enda þótt
tæknimenning þeirra og þarfir
væru á frumstæðu stigi, en þeir
komust úr jafnvægi vegna þess-
arar nýstárlegu og sjúklegu
eyðslusemi.
Þessra lágkúrulegu óskir um
húsgögn og sælgæti reyndu á
MALLORCA - LONDON
SIGLT ÚT — FLOGIÐ HEIM
EINSTAKT TÆKIFÆRI
31. ágúst — 18. september.
Með skemmtiferðaskipinu „Völkerfreundschaft“ (áður Stocholm). Dvalið á Mallorca í 12 daga. Sól-
arhringsdvöl í London á heimleið. Verð frá kr. 11.800,00.
Sunna Bankastræti 7 símar 16400 12070
tæknimenninguna þó að Mn
stæðist það. Alvarlegra vanda-
mál voru pantanir á farartækj-
um í stórum stíl. *
Milli 1945 og 1946 komu
23.000 farartæki til þessarar
50.000 manna borgar.
Geggjun.
í miðri andlegri veiklun skildu
spakir menn, að eyjan átti ekk-
ert vegakerfi. Einu sinn enn var
leitað til Ameríkana, sem sendu
sérfræðinga sína á staðinn.
Áætlanir voru gerðar. En land
ið var ekki lientugt landfræði-
lega séð til framfara og breyt-
inga. Það tókst að leggja nokkra
vegi, sem liggja frá hjarta
Reykjavíkur. Aðrir vegir liggja
heldur lengur, allt að 30 kíló-
metrum, en enda snögglega á
gilbarmi eða við skriðjökul. '
Það reyndist nauðsynlegt að
byggja nokkurskonar hringleika
hús þar sem hver vegur endaði
ellegar höfn vegna allra þeirra
fána (bæði þjóðlgera og vega-
fána), sem þar blakta. Þessi rtorg
gera mönnum kleift að ferðast
fram og til baka og þar með
að notfæra sér ameríska bílinn
og fara í ökuferð með fjölskyld-
una
Svo var aðeins eftir að finna
lausn á umferð vegfarenda í
borginni sjálfri. Sérfræðingarn-
ir fundu í senn skáldlega og
hrífandi lausn.
Þeir settu gangstíga yfir aðal-
umferðaræðarnar sem byggjast
á nokkurskonar svifteppum.
Fólk kemur, hoppar og hefst
þegar á loft og skoppar á leið-
arenda á þar til gerðu gúmmí-
teppi. í þessari loftferð leikur
stöðugur vindur um vangann eða
lyftir pilsum eftir því, hvort
kynið í lilut á.
Lífið var ölvandi og æsandi.
Villimennirnir hurfu og tækn-
in festi rætur.
»MÆIK«ARBA, fl PlftSTHÚPUÐUM
PflPPÍR 06 PRENTflD í UflSUM OG
IÆS11EGUM LITOM, MEO 2,600«
STAOfl NÖFNUM
I FERflAHANDBOKINNI ERU
#ALLIR KAUPSTADIR OG
2 11- ágúst 1967
HELGARBLAÐIÐ