Alþýðublaðið - 21.09.1967, Blaðsíða 9

greina sjúkdóminn á byrjunar-
stigi. En hvað tækni á vinnu-
stöðum viðvíkur ætti að gera all-
ar hugsanlegar mselingar til að
finna út rykinnihald loftsins og
með því að minnka það ryk, sem
menn anda að sér. Og það er
hægt að gera með því að hagnýta
sér tæknilegar nýjungar á því
sviði. í meira en 100 ár hefur
verið kunnugt um lungnasjúk-
dóm, sem hrjáir þá er vinna við
postulínsgerð, en tinnu-korn
voru nofuð við vinnuna. Rétt
eftir 1920 var svo athugað, að
það gæti verið orsökin fyrir
sjúkdómnum og ál-korn myndu
gera sama gagn. Það kom líka í
ljós, að tinnu-duftið hafði orsak-
að sjúkdóminn og það var bann-
að með lögum í Bretlandi árið
1947.
En þyí miður er það oft svo
að orsökin er ekki í efnum
þeirri, sem notuð ei-u við fram-
leiðslu, heldur í þeim efnum
sjálfum, sem verið er að vinna
og dæmi um það eru kol og as-
best.
Þess vegna verður að gera allt
sem hægt er til þess að verka-
mennirnir séu ekki í rykmett-
uðu lofti. Því aðaláherzla
lögð á þrennt, að nota sem mest
vélakraft, og að sjálfvirka vinnsl-
an fari sem mest fram á lokuð-
um svæðum, t. d. í jarðgöngum,
og menn komi þar aðeins nærri,
er nauðsynlegt er, og í þriðja
lagi fullkomin loftræsting. Og
góð loftræsting er raunar það,
sem mest er notað alls staðar,
þar sem hætta er á ryki í lofti,
en það víll þó bregða við, að út
af sé brugðið sums staðar, þar
sem loftræsting á að vera góð.
Það er almennur máti að nota
vatn til að minnka ryk og í kola-
námum er vatni sprautað til að
minnka rykið við kolavinnsluna.
Sama er að segja um gullvinnslu.
Og í asbestiðnaði hefur það ráð
einnig verið notað til að minnka
rykið.
En þegar allt annað bregzt,
verður að grípa til þess ráðs að
verkamaðurinn sér varinn sér-
sfaklega sjálfur, og þess þarf
sérstaklega við sum nákvæmnis-
störf, þar sem vqrkamaðurinn
verður fyrir óeðlilega miklu ryki.
Til eru sérstök öndunartæki, þar
sem rykið siast úr á leiðinni.
En þau eru svo óþægileg í notk-
un, að ekki er hægt að búast við
að menn noti þau lengur en hálfa
klukkustund í senn.
Reglulegar læknisskoðanir á'
verkamönnunum eru góð vörn,
því að þá er hægt að finna sjúk-
dóminn á frumstigi og það er
sérstaklega nauðsynlegt fyrir þá
einstaklinga, sem hafa ofnæmi
fyrir ryki, því að þá er hægt að
ráðleggja þeim að hætta vinn-
unni og fá sér aðra.
Nú hefur að mestu tekizt að
vinna bug á þeim sjúkdómum,
sem áður voru svo ógnvekjandi,
svo sem bóluveiki, malaríu og
taugaveiki. En Pneumoconiosis
er veiki, sem ef eiginlega mönn-
unum sjálfum að kenna og það
er vitað mál, að ef farið er eftir
öllum settum reglum um loft-
ræstingu og allar varúðarráðsfaf-
anir gerðar, er hægt að vinna
gegn sjúkdómnum og segja má
um þetta það sama og Edward
VII sagði einu sinni um berkl-
ana: Ef hæ^taer að komá í veg
fyrir þá, þvl ekki að gera það?
Grænmeíismarkaður
Rófur Blómkál
Gulrætur Tómatar
Kartöflur Agúrkur
Hvítkál
Ný sending
haust og vetrarkápur
og dragtir.
Kápu- og dömubúðin
Laugavegi 46.
Samkvæmiskjólar
síðir og stuttir.
Brúðarkjélar
síðir og stuttir.
Aðeins einn af hverri gerð.
KJÓLASTOFAN, Vesturgöu 52.
Starfsstúlka óskast
Starfsstúlku vantar að vistheimili ríkisins í
Bréiðuvík, V.-Barðastrandarsýslu. Allar nán-
ari upplýsingar gefur forstöðumaður heimilis-
íns. Sími um Patreksfjörð.
Skrifstofa ríkisspítalanna.
ÍBÚÐ
2—3 herb. íbúð óskast til Ieigu frá 1. okt. n.k.
eða síðar.
Upplýsingar í síma 38336 og 14906.
BI aðburðarbörn
vantar í Kópavog.
Upplýsingar í síma 40753.
AuglýsiÖ í AlþýSublaSinu
21. september 1967 - ALÞYÐUBLAÐIÐ g