Dagur

Dato
  • forrige måneddecember 1955næste måned
    mationtofr
    2829301234
    567891011
    12131415161718
    19202122232425
    2627282930311
    2345678

Dagur - 17.12.1955, Side 8

Dagur - 17.12.1955, Side 8
8 JÓLABLAÐ DAGS kynnast, þótt >ekki sé nenta á yfir- borðinu. í stofnun þessari er t. d. safn, er sýndr þær tegundir fatnaðar alls konar, er bezt. hefur reynzt í vetrarhörkum. En það eru iot F.ski- móa og stæiingar hvítra manna, einkum þó nútíma herklæði. Virð- ist manni, að náttúran hafi kennt Eskimóum vísindi nútímans þegar fysir langa löngu á sviði klæðaburð- ar á norðurvegum. Rannsóknir á þessum stað hafa sýnt og sannað, að Eskimóar eru frá náttúrunnar liendi miklu þolnari í kulda en hvítir menn frá suðlægari löndum. iÞeir get'a berhentir fengist við véla- viðgerðir í frosti, sern berar hendur okkar þöla ekki. Yfirleitt hafa F.ski- móar gott órð á þessum slóðum, þykja glöggir véláog viðgerðamenn og eru sagðir kunna fóturri sínum forráð ;i ijármálasviðinu; en slíkt orð fá ekki Indíánaflokkar ög kvn- blendingar af Indíanum, er búa um norðarivert Karrada. Rannsóknastöð á norðurslóðum. í rannsóknarstöð þessari voru og gerðar tilraunir með farartæki, er geta öslað freðmýrina á sumrum og snjóskaflana á vétrum. Var þar m. a. farartæki nokkurt á fjóru.m hjól- um, og voru lijólin hálf önnur mannhæð. Virtist reiknað með því, að risahjól þessi skeri mýrina allt niður á frostlagið, en vélaaflið er nægilegt til slíkra átaka. Ein deild stofnunar þessarar fæst við rann- sókn á mývargi, sem er hin mesta plága á sumrum í þessu lága og vot- lenda landi, cinnttr deild rannsakar norðurl jós, en slíkar rannsóknir hafa eflzt mjög með tilkomu hinna miklu radarstöðva nútímans, því að norðurljósin munu trufla eðlilega sýn í ratsjánum. Mætti svo lengi telja viðfangsefnin, þar sem vax- iandi áhugi stórþjóðanna fyrir nátt- úru norðurhjara heims hefur fært þeim í fang. Þykir ChurchiII hinn ákjósanlegasti staður lil þessara rannsókna sökum vetrarveðrátt- unnar þar. F.n í Churchill er ekki talað svo mikið um frost, þótt kalt sé, heldur um vindkulda — wind . chill — en þegar sainan fer mikill vindhraði og frost, eru kæliáhrif á menn og tæki mjög sterk.Mælingar sýna, að áhrif viridkuklans eru sterkari í Churchill í janúar helclur en á sjálfum Norðurpólnum eða á stöðum eins og Thule, á 76 br.gr., eða Alert, nyrzt á Ellesmerslandi á 83. breiddargráðu. Þess vegna hef- ur þetta svæði á strönd Hudsonfló- ans verið valið sem miðstöð rann- sókna fyrir kuldaþol mannslíkam- ans og ýmiss konar vélabúnaðar. Listfengir Eskimóar. Önnur merkileg stofnun er í Clnirchill, og munu fáar slíkar til. iÞað er listamunasafn Eskimóa, og •hefur katólska trúboðsstöðin í þorpinu komið jrví upp. Þar geta fcrðamenn komið og séð handa- verk Eskimóa og keypt sér smá- gripi. Eskimóar eru listhneigðir og birtist það í tréskurði og útskurði úr rostungstönnum og hreindýra- hornum og í haglega gerðum smíð- isgripum, en Jíka í teikningum, einkum krítarmyndum, og eru það mannamyndir og myndir úr dag- legri lífsbaráttu. Annars sjást ekki Eskimóar í Churchhill á þessum árstíma. Þeir eru á norðlægum slóðum, en senda varning sinn suður þang.að á mark- að. Indíánar og kynblendingar munu allmargir f bænum, en flestir íbúanna rekja þó ættir sínar til ým- issa þjóða í Norður-Evrópu eða til fylkjanna í suðri. Á fund íslendinga. Lítil tækifæri voru á skömmum tíma að kynnast fólkinu í bænum, en þó fannst mér og dönskum og norskum félaga fráleitt að hverfa svo á brott, að við reyndum ekki að kynnast nánara fólkinu jiarna og lífsháttum jiess. hað varð jrví um kvöldið fyrir brottförina, að við sögðum skilið við leiðsögutrienn og ferðafélaga í flugstöðinni og héldum inn í þorp- ið upp á okkar eindæmi. Erindið átti að vera að athuga, livort ekki fyrirfyndist í þorpinu mtenn af íslenzku, norsku og dönsku Jajóðerni. Éggerði mér góð- ar vonir urn erindislok, Javí að ég hafði séð j>að út um bílrúðu fyrr tim daginn, að við aðalgötuna — og raunar einu götuna í JrOrpinu — stóð lítið verzlunarhús, skammt frá aðalverzlunarhúsi bæjarins, sem er að sjálfsögðu verzlun Hudsonflóa- lélagsins, — og á húsið var málað stórum stöfum Verzíun Martin Sig- urðson. Þótti mér seinna nafnið vænlegt tií rannsóknar, en náungi sem stóð j>ar upp við húshorn og horfði út í loftið, var fús að segja mér, hvar Sigurðson kaupmaður ætti heima. — Stóð ég þar eltir litla stund á útidyratröppum þokkalegs timburhúss og barði að dyrum. Út gekk hvatliegur maður á bezta aldri, skárplegur og grann- holda. Stenduij, heima, hugsaði ég, gæti verið, bóndason að norðan. — Mig langar til að fá að tala við Sigurðson kaupmann, sagði ég á minni beztu norðlénzku, og horfði fast á manninn til að vica, hvemig honum yrði við þetta íslenzka ávarp. Ég sá undir eins, að ég talaði ekki við steiriinn — maðurinn kink- aði kolli og bauð mér til stofu. Samtalið fór svo þannig fram, að ég talaði íslenzku, en h'ann svaraði á ensku. Sigurðson kaupmaður er fæddur í íslendingabyggð í Mani- toba og er af jiriðju kynslóð íslend- inga í Kanada. Hann lærði íslenzku af afa og ömmu í æsku, en hefur ekki haldið kunnáttunni við, enda lítil sambönd haft við íslendinga, síðan hann kom til Churchill. Við spjölluðum um stund, um lífið í

x

Dagur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link til dette eksemplar: Jólablað Dags 1955 (17.12.1955)
https://timarit.is/issue/204808

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.

Jólablað Dags 1955 (17.12.1955)

Handlinger: