Dagur - 08.08.1983, Side 2
„Tvennt sem
ég hræðist“
- Dagstund með Bjarna B. Arthurssyni í Kristnesi
Bjarni B. Artúrsson: „Á Syðri-Brekkunni gerðist ýmislegt sem ekki er
prenthæft.“ Mynd: KGA.
Spurt hjá „Ríkinu“:
Átt þú mikil viðskipti
við ÁTVR?
Aðalsteinn Guðmundsson:
Nei, það get ég ekki sagt. Ég á
ieið hingað annað slagið.
Guðmundur Helgi:
Nei, þau eru nú ekki mikil,
einu sinni í viku.
Birkir Einarsson:
Já, þó nokkur, að meðaltali
einu sinni í viku.
Jón Guðni Kristinsson:
Já, mikil. Örugglega einu sinni
í viku, að minnsta kosti.
Árdís Jónsdóttir:
Nei, alls ekki. Ég var núna að
fara hingað í annað sinn.
„Eigum við nokkuð að vera
að tala um mig, ég er ekki
nógu skemmtilegt umræðu-
efni. Ég vil miklu fremur tala
um Kristnes og það sem þar
er að gerast,“ segir Bjarni
Arthursson þegar blaða-
maður hitti hann að máli á
góðum degi frammi í Krist-
nesi fyrir stuttu.
Undan þessu verður samt ekki
komist svo Bjarni ertilneyddur að
tala um sjálfan sig.
„Ég er nú af þessum afbragðs
árgangi 1949,“ segir Bjarni og
hlær dátt. „Þetta var og er alveg
einstakur árgangur. Annars er ég
fæddur og uppalinn á Syðri-
Brekkunni og þar gerðust ýmsir
hlutir sem ekki eru prenthæfir."
En það verður ekki undan
komist, eins og áður sagði, og
Bjarni verður að segja frá þessum
skemmtilegu árum á Syðri-
Brekkunni.
„Þetta voru alveg ægilegir
tímar þegar strákar á mínum aldri
lifðu á grænmeti og öðru slíku
sem þeir fengu lánað hjá fólki sem
var að rækta slíkt. Ég get svo sem
sagt eina sögu sem er orðin gömul
og vonandi gleymd þeim sem varð
fyrir barðinu á okkur í það
skiptið.
Þannig var að mætur borgari
hér í bænum átti allvæna hákarls-
beitu hangandi úti á snúrustaur
hjá sér. Við strákarnir höfðum
rekið augun í þessa vænu beitu og
vildum smakka. Þetta var að
kvöldi til og skammur tími þar til
allir yrðu kallaðir heim í háttinn.
- Við urðum því að vera hand-
fljótir ef við ætluðum ekki að
verða á eftir eigandanum að gæða
okkur á þessu. Það kom í minn
hlut að útvega hníf til verksins. -
Þannig háttaði til heima að húsið
var tvær hæðir og kjallari. For-
eldrar mínir, Ragnheiður Bjarna-
dóttir og Arthur Guðmundsson,
sátu oft á kvöldin uppi og hlust-
uðu á útvarpið. Því var tiltölulega
auðvelt fyrir mig að komast inn
óséður. Það tókst líka í þetta
skiptið og gat ég náð í besta hníf-
inn úr eldhúsinu. Skipti nú engum
togum að við skárum allt innan úr
hákarlsbeitunni og var ekkert
eftir nema skrápurinn sem hékk
eftir á staurnum. Þetta var helj-
arveisia fyrir okkur strákana sem
tættum þetta í okkur á örskammri
stund rétt fyrir háttinn og allir
höfum við víst sofnað með há-
karlsbragð í munninum og fitugir
á höndunum. En þetta er bara
svona örlítil saga til að segja hvað
æskuárin gátu verið áhyggjulaus
með prakkaraívafi.
Aðra sögu get ég líka sagt sem
I leiðara íslendings þann 4. ágúst
eru hugleiðingar um hús það sem
II verkalýðsfélög, auk Alþýðu-
bankans eru að byggja við Skipa-
götu á Akureyri.
Hugmyndafræði sú er kemur
þar fram í „snepli íhaldsins"
endurspeglar hugarfar flestra
atvinnurekenda á íslandi. Þessa
hugmyndafræði má setja fram á
eftirfarandi hátt:
1. Allar ákvarðanir af hálfu
verkalýðsfélaga eru af hinu
illa.
2. Fjármagnhreyfingarinnaráað
nota í þágu atvinnurekenda,
en ekki verkalýðshreyfingar-
endar betur en hákarlssagan. -
Hún var þannig að við höfðum
gerst allaðgangsharðir með
stríðni í ákveðnu húsi og vorum
við búnir að fá samviskubit út af
öllu saman. Við fórum því allir
saman til þessa fólks sem orðið
hafði fyrir stríðninni. Það var rétt
fyrir jólin sem við hringdum dyra-
bjöllunni og buðumst til að gera
fólkinu greiða. Það var vel þegið.
Við unnum síðan með húsráðend-
um góðan dagpart við að bera út
húsgögn og gólfteppi. Gerðum
við því jólahreingerninguna með
þessu ágæta fólki sem launaði það
með því að gefa okkur súkkulaði
og annað góðgæti. En það var á
hreinu að þetta hús var alveg frið-
lýst eftir þetta.
Auðvitað var alvaran líka með,
þetta voru ekki alltaf leikir. Skól-
inn kallaði á alla á vissum aldri og
ég var því sendur í þann merka
Hreiðarsskóla, til Jennu og
Hreiðars, sem uppfrætt hafa
marga á svipuðum aldri og ég er.
Síðan var það „Barnaskóli
íslands" og þar átti ég góða daga.
Maður hafði enga þolinmæði á
þessum árum og oft var búið að
velgja kennurunum vel undir
uggum. Ágætismaður kenndi
mér, en hann þurfti alloft að vísa
mér úr tíma ef ærslin voru of
mikil. Þá fór ég bara heim og
sagði að það væri kennarafundur.
Svo þegar í „Gaggann" kom
hélt maður að ekkert þyrfti að
gera. Það ætti bara að stunda
Litlu-búðina, éta gott í frímínút-
um og sofa svo í tímum. Enda var
það ekki lengi að segja til sín hvað
námið snerti og hrap og hrun
blasti við. Þá tók maður sig á og
náði sér sæmilega á strik aftur.
Eftir Gagnfræðaskólann lá vel
við að fara í Menntaskólann, en af
persónulegum ástæðum kaus ég
að láta það vera.
Veturinn á eftir fór ég í lýðhá-
skóla í Danmörku og var þar um
tíma. Kom svo heim og var hér í
4-5 vikur en fór síðan til Ameríku
og var í Kaliforníu í skóla. Á þess-
um árum, sem var þessi frábæri
innar (sbr. félítið félag = mátt-
laus félagsskapur).
3. Húsakynni verkalýðshreyfing-
arinnar eiga að vera óhentug
(sbr. hentughúsakynni = virk-
ara starf).
4. Verkalýðshreyfingin á að hafa
fáa menn í vinnu (sbr. fleiri
menn = öflugri starfssemi).
Bygging sú, sem er að rísa við
Skipagötu. er lofsvert framtak nú
þegar kreppir að í byggingariðn-
aðinum. Þegar byggingin verður
tekin í notkun mun hún vafalítið
skila tvöföldum arði er felst í
auknum baráttu- og menningar-
anda félagsmanna annars vegar og
hippatími, var alveg óhemjumikil
eiturlyfjaneysla og allir reykjandi
hass og annað í þeim dúr. Ég
kynntist því þessum tíma af eigin
raun í Ámeríku og sá ýmislegt
sem var miður fallegt. En það er
þetta með eiturlyfin, eins og var
mikið af þeim og auðvelt að verða
sér úti um slíkt, samt var ég alltaf
hræddur við þau. Það er nefnilega
tvennt sem ég hræðist alveg
hroðalega, það eru eiturlyf og
rafmagn. Ég er alveg óstjórnlega
hræddur við rafmagn og ber ekki
við að snerta á slíku.
Jæja, ég kom svo heim úr
Ameríkuferðinni eftir rúmt ár og
fór í Samvinnuskólann; góðan
skóla sem er kapituli út af fyrir sig
að tala um. Ég á góðar minningar
frá þeim skóla.
Eftir Samvinnuskólann var ég í
vinnu hjá Efnaverksmiðjunni
Sjöfn við hráefnainnflutning og
annað ár við að stofna Norð-
mun vafalaust skila fleiri krónum
úr krepptum hnefa atvinnurek-
enda hins vegar.
Byggingarframtak þetta mun
án efa vekja önnur verkalýðsfélög
til dáða um að bæta húsakynni sín
lenska tryggingu. Sfðan tók ég
stefnuna austur á Hérað og var í
tæp átta ár hjá skattinum á Egils-
stöðum. Það var góður tími og
gott fólk, sem er enn ómótað af of
langri skólasetu og kerfi sem tröll-
ríður öllu. Þarna er nefnilega fólk
sem ekki er hrætt við eigin pers-
ónu og ekki stíft eins og margir
hér um slóðir. Mjög glaðlynt fólk
og skemmtilegt fyrir austan.
En svo kom að því að ég vildi
breytingu og sótti um þetta starf
sem ég er nú í; forstöðumaður
Kristneshælis. Þá er þetta nú
komið í stórum dráttum," segir
Bjarni Arthursson. Hann segist
eiga þann draum að í Kristnesi
verði hægt að efla endurhæfinngar-
starf því staðurinn býður upp á
allt sem þarf til að endurhæfingar-
starf geti orðið árangursríkt,“
sagði Bjarni að lokum og blaðið
þakkar honum skemmtilegt
spjall.
til eflingar hinu innra starfi félag-
anna.
En það er þróun sem atvinnu-
rekendur virðast óttast.
ABE
Priatiu miljóna s
' verkalýður hér um slótUr °fk,aple9a miklar
liðsmennirnir eru lilbonir (blnda via höl>
byggmgunni, eða voru harfÖ- es,a svo mik
kb°hð,??.'ra ,óku? ^ * e,n9ön9u .,'orir
„Verkalýðshöllin“
— Athugasemd lesanda við leiðaraskrif íslendings
2 - DAGUR - 8. ágúst 1983