Dagur - 22.08.1983, Blaðsíða 8

Nú þegar okkar ágæti leik-
maður Jakob Jónsson, hefur
ákveðið að ganga til liðs við KR
get ég ekki lengur orða bundist.
Sem kunnugt er vann KA sæti í
1. deild á sl. leiktímabili og
miklar vonir voru bundnar við
liðið og framtíð handboltans á
Akureyri. Nú hefur þó syrt í
álinn, flestir leikmanna liðsins
hafa horfíð á brott, til náms eða
flutt úr landi.
Við því er ekkert að gera, en
þegar félög eins og KR fara síðan
að kroppa af okkur efnilega leik-
menn í 2. flokki, sem annars
höfðu ætlað að berjast með okkur
í vetur, gegnir öðru máli. En þeg-
ar betur er að gáð, virðist eitthvað
vera að hjá KR í handboltanum.
Af þeim 12 leikmönnum sem
skipuðu lið þeirra í fyrra, voru 7
þeir bestu fengnir frá öðrum fé-
lögum. Það virðist því ekki væn-
legt til árangurs fyrir unglinga að
ganga í KR til að leika handbolta.
En meðan liðin af landsbyggðinni
eyða öllu sínu fé og meiru til í
ferðakostnað til Reykjavíkurgeta
liðin af Reykjavíkursvæðinu not-
að sína peninga til að lokka til sín
okkar bestu leikmenn með alls
kyns fyrirgreiðslum. Þessi þróun
er íþróttinni ekki til framdráttar
eins og þverrandi aðsókn að leikj-
um ber glöggt vitni um. Baráttan
um íslandsmeistaratitilinn fer að
verða hvað hörðust á sumrin þeg-
ar bitist er um leikmenn og ef ein-
hvers staðar er brestur á liði þá
ganga gammarnir milli bols og
höfuðs á þeim eins og dæmin
sanna. En sem betur fer hefur KR
lllt að sjá á eftir
mönnum suður
ekki tekist að kaupa íslandsmeist-
aratitilinn með þessum hætti enn
sem komið er.
Þá finnst mér þáttur HSÍ ekki
til fyrirmyndar í þessum málum
og nefni eitt dæmi því til staðfest-
ingar, en af nógu er að taka. Á sl.
vetri var leikmaður frá KA valinn
í unglingalandslið fslands sem tók
þátt í N.M. í Færeyjum sl. vor.
Æfingar hófust í Reykjavík 2-3
mánuðum áður en keppnin fór
fram og að sjálfsögðu varð hann
að mæta á þessar æfingar. Ekki
var um annað að gera fyrir hann
en að halda til Reykjavíkur á
meðan á þessum undirbúningi
stóð. Faðir hans útvegaði honum
vinnu og húsnæði fyrir sunnan.
En hann var þó áfram leikmaður
með KA sem stóð í harðri baráttu
í 2. deild. Hann varð því að koma
heim í leiki og á stöku æfingu.
Þegar svo hafði gengið um hríð og
KA lagt honum til fargjaldið var
haft samband við forráðamann
unglingalandsliðsins sem var
stjórnarmaður í HSÍ og farið fram
á að HSÍ greiddi kostnaðinn.
Svarið sem við fengum var, að
HSÍ greiddi aðeins eitt fargjald,
heiman og heim. Hann yrðiþví að
hætta með landsliðinu, eða ganga
í lið fyrir sunnan, ef KA eða hann
sjálfur gæti ekki greitt ferðirnar.
Að sjálfsögðu hélt KA áfram
að borga þrátt fyrir hinar köldu
kveðjur frá HSI. Við fáum þó
hlýrri kveðjur þegar verið er að
betla fé fyrir landsliðið og þá tala
þessir háu herrar um vini sína á
landsbyggðinni. Mitt álit er, að
þeir aðilar á Akureyri sem á ann-
að borð sjá sér fært að styrkja
handbolta ættu að láta heimaliðin
njóta þess en ekki að senda fé sitt
suður. Ég hef einnig þá skoðun að
ef ekki verður farið inn á þá braut
að jafna ferðakostnað, þle. deila
honum jafnt á öll þátttökulið í
hverri deild þá muni liðin utan af
landi neyðast til að hætta þátttöku
í íslandsmótum.
KA yrði þá ekki lengur útung-
unarstöð fyrir Reykjavíkurfélög-
in, sem yrðu þá að unga út sínum
mönnum sjálf. Við höfum þó ekki
1 hyggju að gefast upp strax og
munum berjast af öllum mætti í 1.
deild í vetur.
Áfram KA.
Þorleifur Ananíasson,
leikmaður KA.
Snæbjöm Sigurðsson 75 ára
í dag hefur Snæbjörn Sigurðsson,
fyrrum stórbóndi á Grund í Eyja-
firði, lifað þrjá aldarfjórðunga.
Hann er fæddur að Garðsá í Eyja-
firði hinn 22. ágúst árið 1908 og
var yngsta barn sinna foreldra og
hið níunda í röðinni. Af þessum
stóra systkinahópi eru sex á lífi
enn.
Snæbjörn er enginn hversdags-
maður. Hann gengur sínar eigin
götur og lætur sig litlu skipta hvað
almenningi finnst um það ferða-
lag hans og hann hikar hvergi né
kvikar þótt sýnilegir erfiðleikar
séu á þeim leiðum. fsland á alltof
lítið af slíkum kjarnamönnum og
einmitt þess vegna get ég ekki lát-
ið hjá líða að minnast Snæbjarnar
lítið eitt á þessum tímamótum á
ævi hans.
Ég kynntist Snæbirni fyrst þeg-
ar foreldrar hans fluttu inn að
Leyningi í nágrenni foreldra
minna. Þá var hann rétt kominn
yfir fermingu. Ekki urðu kynni
okkar mikil í það sinn, en eftir að
ég náði fullorðinsaldri urðu þau
meiri og uxu sífellt með árunum.
Ég hef alltaf haft gaman af því
að hitta Snæbjörn. Hann er mað-
ur hress í máli og algerlega laus
við allt víl og volæði. Hann talar
tæpitungulausa og kjarnmikla ís-
lensku, sem stundum hefur keim
af fornmálinu, enda hefur hann
lesið Islendingasögur meira en al-
mennt gerist og mig grunar að
hann hafi lesið sumar þeirra ærið
oft, einkum Sturlungasögu. Hann
kann ótrúlega mikið af orða-
ræðum manna utanbókar og at-
burðarás flestra sagnanna getur
hann rakið án mikillar fyrirhafn-
ar. Ýmis spakmæli og snjallyrði
sögualdarmanna og Sturlunga eru
Snæbirni tungutöm og hann á oft
létt með að segja það í einni setn-
ingu, sem aðrir þurfa langt mál til
að útskýra. Þessi orðsnilld Snæ-
bjarnar hefur valdið því að hann
á létt með að tala aðra menn inn á
sitt mál og á þann hátt hefur hon-
um stundum heppnast betur en
öðrum að koma sínum hugðar-
efnum til betri vegar. Aðrir menn
hafa líka notið góðs af þessum
hæfileikum Snæbjarnar því að
hann er hjálpsamur maður að eðl-
isfari og hugkvæmur á ráð til að
leysa úr erfiðum vandamálum.
Eins og gefur að skilja hlaut
maður eins og Snæbjörn að verða
settur í ýmis störf í sinni sveit. Ég
treysti mér ekki til að gera skrá
yfir þau öll, en ég veit að hann var
árum saman formaður skóla-
nefndar Hrafnagilshrepps og
leysti þar oft erfið störf, einnig var
hann lengi í stjórn mjólkurflutn-
ingafélagsins og hann var nokkurs
konar framkvæmdastjóri fyrir
byggingu félagsheimilisins Lauga-
borgar og það var langt frá því að
vera vandalaust starf.
Ég læt þessa upptalningu nægja
og vík að bóndanum Snæbirni og
minnist lítillega á ætt hans. Sjálf-
sagt finnst Snæbirni lítið til um þá
ættfærslu mína, því að hann er
ættfróður með afbrigðum. For-
eldrar Snæbjörns voru hjónin
Hólmfríður Jónsdóttir og Sigurð-
ur Bjarnason, fræðimaður, frá
Snæbjarnarstöðum í Fnjóskadal.
Þau hjón bjuggu lengst á Snæ-
bjarnarstöðum. Af þeim hjónum
er komin fjölmenn ætt sem kennir
sig við Snæbjarnarstaði.
Þegar Snæbjörn var 25 ára gam-
all kvæntist hann Pálínu Jónsdótt-
ur, ættaðri úr Hrísey. Hún var hin
mesta myndarkona í sjón og að
handbragði, eins og hún átti kyn
til. Það sama ár byrjuðu þau bú-
skap í Hólshúsum, en sá bær
stendur á hóli fyrir utan og ofan
höfuðbólið Grund og var hjáleiga
þaðan. Snæbjörn hafði þá verið
ráðsmaður hjá Margréti systur
sinni í nokkur ár, en hún var þá
orðin ekkja eftir fyrri mann sinn,
Magnús Sigurðsson. í Hólshúsum
bjuggu Snæbjörn og Pálína í einn
og hálfan áratug. Jörðin var illa
hýst svo þau urðu að byggja öll
hús að nýju. Það var stórt átak
fyrir ung og efnalítil hjón á
krepputímum. Börnunum fjölg-
aði líka ört. Alls urðu þau sex.
Þau eru: Sigurður bóndi a
Höskuldsstöðum í Eyjafirði,
Hólmfríður lögfræðingur í
Reýkjavík, Sighvatur læknir í
Keflavík og einnig í Reykjavík,
Jón kennari í Hveragerði, Orm-
arr kennari við Þelamerkurskóla
og Sturla kennari við Gagnfræða-
skóla Akureyrar.
Auk þess ólu þau Pálína upp
einn sonarson sinn, Þórð Sturiu-
son.
Árið 1947 var hálflendan á
Grund auglýst til sölu. Ýmsir
höfðu hug á að eignast þá ágætu
jörð, en fáum þótti fært að leggja
í þau kaup. Þess vegna kom það
flatt upp á marga, þegar það frétt-
ist að Snæbjörn hefði fest kaup á
hálfri Grund. Það þurfti dirfsku
og áræði til að stíga þetta skref.
Vafalaust hafa þetta verið erfið
kaup, en Snæbjörn hafði gottfjár-
málavit og hann bjó á Grund svo
lengi sem hann var við búskap.
Hann bjó þar stórbúi og komst
oftar en einu sinni í það að vera
hæsti mjólkurinnleggjandinn í
Mjólkursamlagi K.E.A. Grund
seldi Snæbjörn ekki fyrr en hann
hafði misst konu sína, en hún dó
21. mars 1982. Þá var Snæbjörn
farinn að heilsu og dvelur nú á
Kristneshæli. Hið hressa og glaða
viðmót er ekki lengur líkt því sem
áður var, en hann taiar þó enn sitt
kjarnmikla mál sem margir mættu
taka sér til fyrirmyndar. Minni
hans má teljast allgott. Hann get-
ur enn þulið langa kafla úr Sturl-
ungu utanbókar ef svo ber við að
horfa. Hann unir sér furðu vel við
lestur og vísnagerð. Hann hefur
alltaf gert vísur frá því hann var
unglingur, en nú hefur hann tíma
til að fága þær og fægja og gera
þær dýrt kveðnar. Snæbjörn send-
ir ekki lengur heillaskeyti nema í
bundnu máli og það eru ekki
margorð ljóð en það eru vísur sem
tekið er eftir.
Að lokum óskum við hjónin
þessum gráhærða öldungi allra
heilla á ævikvöldinu og afkom-
endum hans guðs blessunar.
^^^^AngantýiÆIUIJjálmarsson^
Bréf ti!
Dags
Kærí Dagur. Heill og sæll!
Ég hafði nú reyndar hugsað mér
að heimsækja aðstandendur þína
þegar ég brá mér norður á dögun-
um í leit að sumrinu. Mér brá í
brún þegar ég kom á flugvöllinn á
Akureyri. Það var þá eftir allt
saman líkt veður þar og í Reykja-
vík, rennvotur völlur, grasfletir
og götur. Það var samt gaman að
koma til Norðurlandsins, þar sem
rætur mínar liggja. Vagga mín
stóð í Svarfaðardal sem er önd-
vegi íslenskra dala, eins og stend-
ur í ljóðinu mínu „Svarfaðardal-
ur“ Pálmar Eyjólfsson gaf ljóðinu
vængi og karlakór Dalvíkur tók
það til meðferðar honum til mikils
sóma. Þökk sé þeim er hlut eiga
að máli.
Akureyrarkirkja er með feg-
urstu kirkjum landsins. Það var
gott að koma þar og hlýða messu
sunnudaginn sem ég var í bænum.
Það var heilög stund og ræða séra
Birgis Snæbjörnssonar ágæt og
eftirtektarverð hugvekja. Hann
hefur heldur ekki forsmáð góða
gamla messuformið og þótti mér
það þakkarvert. Ég get aldrei skil-
ið hvað þessi leiðinlega breyting
hefur átt að þýða og hvers vegna
söfnuðirnir hafa ekki fengið að
vera með í ráðum. Voru það að-
eins fáir prestar sem tóku sér
þetta bessaleyfi? Ég spyr eins og
sá sem ekki veit. Vænt þótti mér
um það að séra Stefán Snævarr á
Dalvík notar einnig gamla
formið. Það heyrði ég í vor eða
sumar þegar útvarpað var guðs-
þjónustu frá Dalvíkurkirkju. En
það koma oft nýir siðir með nýj-
um herrum. Bágt á ég með að trúa
því að eldri prestarnir hafi verið
með breytingunni. Ég lifi víst í
gamla tímanum. Við systkinin
vorum tíðir kirkjugestir í heima-
kirkju okkar Völlum, þar sem
faðir okkar var meðhjálpari. Þá
hefði víst þótt meira en lítið óvið-
eigandi að breyta allt í einu um
messuform og presturinn, séra
Stefán Kristinsson ekki tekið það
í mál, svo heilagt sem „rítúalið"
var talið á þeim dögum.
Akureyrarbær hefur stækkað
og þanist út síðan ég átti þar
heima. Síðan eru víst tuttugu og
þrjú ár. Glerárþorpið er ekki
lengur þorp, heldur bæjarhverfi.
Það var þó ekki laust við að ég
saknaði einhvers þegar þangað
kom. Það vantaði eitthvað í
landslagið. Samræmi byggðar og
lands er horfið. Jafnvel klappirn-
ar eru eitthvað öðruvísi, eitthvað
svo umkomulausar og hnípnar.
Engar kindur á beit. Lágreistu
býlin að mestu horfin. Engan ilm
fann ég af taði eða mó, enda liðast
nú enginn reykur upp frá hýbýlun-
um. Undarlegt að manni skuli
finnast tæknin litlausari, fjar-
lægari manni sjálfum lítt samræm-
anleg því sem einu sinni var, því
sem iifir innra með manni. Þótt
margt sé breytt er Eyjafjörður
ekta perla. Hann á ekki skilið að
íbúar hans rispi þessa perlu með
óþarfa tískufyrirbrigðum, eins og
stóriðjuveri. Hingað til hefur
fólkið við fjörðinn getað lifað
sómasamlegu lífi án þess að þurfa
svo stóran skörung til þess að
skara eld að kökum sínum. Ein-
hver var að spá atvinnuleysi ef
ekki yrði hafist handa að finna
uppá einhverju nýju. Er þetta
ekki fyrirsláttur? Hingað til hefur
Eyjafjörður farið svo vel með
þegna sína, að hann á ekki skilið
að vera særður hoiundarsári. Er
ekki nóg mengun fyrir í heiminum
og þjóðin í botnlausum skuldum
út á við. Stóriðja útheimtir stór
lán. Skuldir á skuldir ofan eru
fjötrar sem erfitt er að leysa. Er
ekki verið að tala um frjálsa þjóð
í frjálsu Iandi? Fyllum ekki þann
flokk sem heftir frelsið í orðsins
fyllstu merkingu.
Kær kveðja til lesenda þinna
Dagur sæll.
Filippía Kristjánsdóttir.
8 - DAGUR - 22. ágúst 1983