Dagur - 16.08.1985, Blaðsíða 4

4 - DAGUR— 16. ágúst 1985
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58,
AKUREYRI, SlMI 24222
ÁSKRIFT KR, 250 Á MÁNUÐI • LAUSASÖLUVERÐ 30 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÓRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: GlSLI SIGURGEIRSSON
FRÉTTASTJÓRI: GYLFI KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN: ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR,
GESTUR E, JÓNASSON, YNGVI KJARTANSSON,
KRISTJÁN G. ARNGRfMSSON, MARGRÉT Þ. ÞÓRSDÓTTIR
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Rétúáít hlutfall
skyldu og réttar
„Verður með engu móti
unað við þá fölsku hagsæld
sem blómstrað hefur í inn-
flutningsverslun og þjón-
ustu margs konar og hefur
skapað þeim sem verðmæt-
anna afla þurfalingsstöðu í
fávísi yfirborðskenndrar
skólamenntunar. Velferð ís-
lensks menningar- og
manndómsþjóðfélags er
ekki síst háð því að skiln-
ingurinn á manngildi nái
yfirtökunum á auglýsinga-
og gróðahyggju sem upp-
runa sinn á í orðum Kains:
„Á ég að gæta bróður
míns?“ “
Þannig kemst Jónas Pét-
ursson, fyrrum alþingis-
maður Austfirðinga og mik-
ill áhugamaður og einn af
frumkvöðlum byggðahreyf-
inga þeirra sem nú eflast
með hverjum deginum, að
orði í blaðagrein nýverið.
Jónas segir ennfremur í
grein sinni: „Hið réttláta
hlutfall skyldu og réttar
miðist við að gjaldeyris-
öflun hvers svæðis skapi
réttinn til hlutdeildar í tekj-
um ríkisins í beinu hlutfalli
við hlut svæðisins í gjald-
eyrisöflun. Gjaldeyrisöflun-
in er bein undirstaða ríkis-
teknanna. Jöfn hlutdeild
heildarteknanna fari fyrst
til samfélagsþáttanna sem
verða í hlut ríkisins. Finna
skal út frá uppskurði ríkis-
reiknings 2—3 seinni ár,
skiptingu liðinna ára á
þessum grundvelli, sem
gefur myndir af fram-
kvæmdum þessara hug-
mynda. “
Þarna er Jónas að lýsa
þeirri grundvallarhugmynd
sem býr að baki byggða-
hreyfinganna, að landinu
verði skipt í fylki og að
hvert svæði njóti í samræmi
við það sem það aflar.
„Gjaldeyrisbankar á hverju
svæði eru trygging þess að
ljósar liggi fyrir öflun verð-
mætanna á hverju svæði,
auk þess sem ótvíræður
réttur verði sameiginlega
til ákvörðunar á raungildi
undirstöðunnar, “ segir Jón-
as Pétursson ennfremur.
Meðal meginmarkmiða
byggðahreyfinganna er að
styðja og vernda byggð um
allt land, styðja oc; vernda
þjóðlíf sem byggir á heima-
öflun í samræmi við lífbeltin
tvö, gróðurbeltið og hafið
umhverfis, í ljósi þekkingar
á samhengi nota og
verndar. Manngildi á að
vera meira en auðgildi, seg-
ir einnig um meginmarkmið
by ggðahreyfinganna.
Þessi hreyfing er þver-
pólitísk og hefur náð sífellt
meiri útbreiðslu. Hún er
nauðsynlegt andsvar við
þeirri óheillaþróun sem
grefur um sig í íslensku
þjóðfélagi, þar sem menn
hafa misst sjónar á hinum
raunverulegu verðmætum.
Framsóknarflokkurinn
hefur barist fyrir svipuðum
sjónarmiðum, en ekki haft
pólitískt afl til að vinna
þeim brautargengi sem
skyldi. Vonandi verður
byggðahreyfingin til þess
að innan allra flokka skap-
ist hljómgrunnur fyrir
breytingum.
,, Við hittumst
himnaríki“
„Þetta er vonandi að
breytast til batnaðar.
Það hefur ekki verið
nokkur þurrkur hér
lengi, “ sagði Guð-
mundur Jónsson sem
við hittum við Fagra-
neskot í Aðaldal á ferð
okkar um svœðið.
Guðmundur var ásamt bróður
sínum Þórarni og systrabörnum,
Unni Mjöll Hafliðadóttur og
Hjálmari Boga Hafliðasyni að
búa sig undir að fara að snúa. Við
fengum að trufla þau í smá stund,
þó ekki hafi veitt af að nota
þurrkinn.
í Fagraneskoti eru um 200
fjár, 8 kýr og um 15 kálfar. „Það
eru líka 4 hross hér, sem notuð
eru til skemmtunar þegar færi
gefst,“ sagði Guðmundur.
„Nei, nei ég er ekki bóndinn á
bænum. Ég er sonur hans. Ég
kem alltaf hingað á sumrin og
hjálpa til við heyskapinn, annars
bý ég á Húsavík."
- Og hvað gerir þú þar?
„Ég er skotmaður. Vinn á slát-
urhúsinu.“
- Hvernig er að vera skotmað-
ur?
„Pað er ekki verra en hvað
annað. „Ég skýt allar skepnur
sem koma á sláturhúsið og ég
held að það sé ekki verri vinna en
önnur störf við sláturhúsið. Við
erum nú stundum að hugga okk-
Smá pása frá heyskapnum; Guðmundur Jónsson hallar sér að snúningsvélinni, á pallinum sitja Hjálmar Bogi Hafliðason, systir hans Unnur Mjöll og
Þórarinn Jónsson. Mynd: HJS
ur við það, að öll hittumst við í
himnaríki þegar þar að kemur.
En ég hef nú engar áhyggjur af
því.“
Guðmundur segir að á slátur-
húsinu á Húsavík sé nautgripum
slátrað hálfsmánaðarlega og svo
er mikið um svín að auki. Fyrir
utan kindurnar auðvitað.
„Nei, það var ekkert námskeið
í þessu, ég fékk bara byssu í
hendurnar og þetta lærist á því að
vinna við þetta. Auðvitað þarf
maður að vita hvar á að skjóta,
en það lærist fljótt. Það hefur allt
gengið vel hjá mér.“
En höldum áfram að tala um
heyskapinn.
„Við vorum búnir að slá um 2
hektara, þegar ótíðin skall á og
það lá flatt í 3 vikur. Heyið varð
ekki ónýtt en fremur lélegt var
það. I allt sláum við um 8 hekt-
ara.“
- Er eitthvað um að bændur
verki í vothey?
„Það er eitthvað smávegis,
flestir bændur verka eitthvað í
vothey, en við gerum það ekki
hér.“
Bærinn Fagraneskot stendur
við Vestmannsvatn og við spurð-
um hvort eitthvað væri veitt í
vatninu?
„Já, það er mikil veiði í vatn-
inu, bæði lax og silungsveiði.
Vatnið var orðið grunnt og hægt
að vaða yfir það á góðum stígvél-
um. En það hefur breyst og veiði
er nokkuð góð. Við höfum tölu-
vert gert af því að veiða okkur í
matinn,“ sagði Guðmundur.
- mþþ