Dagur - 21.03.1986, Page 3

Eggjahrœra:
3 stk. egg
3 dl mjólk
1 dl rifinn ostur.
Hitið ofninn í 200°C. Bræðið
smjörið og brúnið hakkð og lauk-
inn. Stráið hveitinu yfir og
hrærið. Bætið kryddi, sveppum
og papriku út í og látið krauma
smástund.
Myljið saman hveiti og smjör,
bætið vatninu í og hnoðið vel.
Klæðið pieform að innan og
þrýstið upp með brúnum
formsins.
Hellið kjötfyllingunni í skel-
ina. Þeytið saman egg og mjólk,
blandið rifna ostinum saman við
og hellið yfir fyllinguna. Blandið
eggjahrærunni varlega saman við
með gaffli. Bakið í 35 mín. við
200°C. Borið fram heitt með
salati.
Heitur eplaréttur
1 bolli kókosmjöl
1 bolli hveiti
1 bolli púðursykur.
Þessu er blandað saman í skál.
Látið bauk af eplamauki (eða
söxuð epli) í eldfast mót. Látið
blönduna hér að ofan (kókos,
hveiti, púðursykur) ofan á.
Sneiðið síðan hart smjörlíki nið-
ur með ostaskera og leggið yfir
alla kökuna. Bakað í ofni við ca.
175°C. Borðað með ís*eða þeytt-
um rjóma.
ís
4 stk. egg
3 msk. sykur
Vi lítri rjómi
100 g súkkulaði
vanillusykur.
Eggjarauður og sykur er hrært
vel saman. Súkkulaðið er brætt
yfir gufu og sett saman við ásamt
vanillusykrinum. Þá er þeyttum
rjómanum blandað saman við og
síðast stífþeyttum eggjahvítun-
um (einnig má brytja súkkulaðið
út í).
••• Mjolkursamlag KEA
QQG Akureyri Simi 96-21400
Vorum að taka upp
etfSrQ cpnHinmi M. Jl
stóra sendingu af
kvenfatnaði frá
BS'trikr-69°-
ijj fra krf 890‘'
I Einnig mjög gott snið
I í gallabuxum upp í stærð 48 I
21. mars 1986 - DAGUR - 3
rhjátrú — eða hvað?-
Haraldur Ingi
Haraldsson
■'krifar
Svanir
Útbreiddasta hjátrúin, hvað svani
varðar er sú að þeir syngi áður en að
þeir gefi upp andann. Að þetta og
hitt sé svanasöngur þessa eða hins
JfelSiiP HÍI mannsins er oft notað um síðasta
verk tónskálds, myndlistarmanns,
o.s. frv. og þýðir einhvers konar
H hctjulega tilraun rétt áður en að
hinni listrænu dauðastund kemur.
Rætur þessarar hjátrúar liggja í grískri goðsögn. Sál Appollo,
sem var meðal annars guð tónlistarinnar, breyttist í svan og
flaug til himna. Plato hinn gríski lætur svanasöng tii sín taka og
hefur eftirfarandi eftir læriföður sínum Sókratesi sem sagði:
„Svanir syngja ekki á dauðastundinni vegna sorgar og þjáninga,
Appollo blæs þeim anda í brjóst og þeir syngja af tilhlökkun eftir
öllum þeim góðu hlutum sem guðinn geymir handa þeim.“
í bandarískri ritgerð segir höfundur nokkur sem rannsakað
hefur svani, eftirfarandi: „Það kemur fyrir þó að sjaldan sé að
særður eða deyjandi svanur gefi frá sér hljóð sem eru mjög mikið
öðruvísi en þau hljóð sem hann gefur frá sér að öðru jöfnu. Þetta
hattalag er grundvöllur þeirrar kenningar að svanurinn syngi
einu sinni áður en hann deyr.“
Hvað sem um þessa niðurstöðu má segja og víst er að rann-
sóknin var ekki alltaf vísindaleg, þá þarf ekki að segja okkur
íslendingum neitt um svanasöng. í þeirri grein erum við sér-
fræðingar og vitum allt um „ljúfan svanasöng á heiði“.
Héðan og þaðan
Á írlandi er því trúað að stúlkur þær
sem deyja hreinar meyjar fái svana-
ham eftir dauðann. í Persíu og víðar
er það talið óheillamerki að sýna
barni dáinn svan það gæti hreppt
sömu örlög. Ef svanir gera sér hreið-
ur hærra en venjulega veit það á
mikil flóð um sumarið.
Ef þeir fljúga margir saman upp í
hvassan vind veit það á fárviðri næsta sólarhringinn. Indíánar í
Dakóta trúðu því að kvensvanurinn væri heilagur og hann mætti
aldrei deyða. Svanir eru alltaf saman tveir og tveir og mjög trúir
mökum sínum. Það að sjá stakan svan á vatni eða einhvers staðar
annars staðar boðar ekkert gott. Hann er talinn vera boðberi
dauðans. Því var trúað að ógæfa maka hans mundi flytjast til þess
sem leit hann augum eða einhvers nákomins honum.
Eins og margir vatnafuglar táknar svanurinn frjósemi. Frum-
stætt fólk veitti því náttúrlega athygli að konan missti vatn fyrir
fæðingu, og það að fuglar og sálin áttu ýmislegt sameiginlegt
(eins og áður hefur verið greint frá) þá þurfti aðeins að leggja
saman tvo og tvo.
Goðafræði
í grískri goðafræði eru mörg dæmi
um að guðir og hetjur breyti sér í
ýmis dýr. Frægt dæmi um þetta hátta-
lag er þegar Seifur réði ekki lengur
við ástarbríma og aðrar blautlegar
hvatir til Ledu þá brá hann sér í
svanslíki m.a. til að geta dulist
afbrýðisamri eiginkonu sinni, Heru
sem einhverra hluta vegna var ekki
sama um kvennamál karlsins. Það segir sitt urn göfgi svansins að
Leda lét sér hann vel líka (betur en þegar Seifur hafði reynt fyrir
sér í sínu eigin guðlega gervi) og þegar að tímar liðu fram fæddi
Leda tvö egg, úr öðru komu Castor og Clytenestra en úr hinu
Pollux og Helena, af þeim er nokkur saga sem ekki skal tíunduð
hér.
Af þessu sýsli Seifs hafa verið gerð rnörg málverk þar á nteðal
eitt eftir hinn fræga Michelangelo.
í ásatrú er einnig algengt að menn skipti um ham, „fari ham-
förum“ eins og það hét. Svanir voru líkast til of friðsamir fyrir þá
vígamenn og garpa sem fornu goðin og forfeður okkar voru,
miklu vinsælli dýr voru, úlfar, birnir og ernir. Þó eru til dænii um
dísir sem áttu sér svanshami og í þjóðsögum segir frá draumkon-
um sem birtust í svanslíki o.fl.