Dagur - 07.05.1986, Blaðsíða 7

7. maí 1986 - DAGUR - 7
Krakkarnir röðuðu sér við handfærarúllurnar.
næsti hópur nemenda beið
bátsins.
Krakkarnir voru ánægðir með
sjóferðina og ég var beðin að
taka það skýrt fram að enginn
hefði orðið sjóveikur og það er
mér ljúft og skylt. Ég votta það
hér með að enginn einasti maður
varð sjóveikur í umræddri ferð,
og fylgdist ég vel með þeim mál-
um því ég hafði lofað sérstakri
myndatöku til handa sjóveiku
fólki.
Þessi dagsstund um borð í
Mími var ánægjuleg og ég þakka
nemendum og áhöfn fyrir sam-
veruna. IM
í gildrurnar aðeins einn kuðung-
ur hafði villst í aðra þeirra.
Nú var siglt út undir Lundey og
handfærarúllurnar mannaðar, en
sá guli var tregur. Ekki fékkst
bein úr sjó á þessum stað svo bát-
urinn var færður svolítið og reynt
aftur og þá fór ýmislegt að gerast.
Það var kominn fiskur á færið hjá
Elvu, gekk vandræðalítið að
koma honum inn fyrir borðstokk-
inn en þá var komið babb í
bátinn. Fjandans fiskurinn var
lifandi og það getur verið stigs-
munur á að draga fisk eða drepa
fisk. Ólafur vélstjóri kom nú til
hjálpar, greinilega þaulvanur að
fást við svona vandamál. Færun-
um var rennt á þriðja svæðinu en
ekki létu fleiri fiskar glepjast í
þessum róðri. Handfæraveiðun-
um var því hætt og haldið til að
vitja um netin.
Daginn áður höfðu sjö þorska-
net verið lögð og drifu áhafnar-
meðlimir sig allir í gúmmígalla og
virtust færir í flestan sjó. Nóg var
að gera fyrir alla meðan á drætti
netanna stóð og greinilega hafði
sumt unga fólkið komið nálægt
svona störfum áður. Úr netunum
komu ein grásleppa og 17
þorskar, þar af tveir stórir:
Netin voru lögð aftur og síðan
farið að gera að aflanum undir
leiðsögn Ólafs.
Á meðan tók Þórður stefnuna
á land. Hann sagði að þessir
krakkar hefðu verið sérlega
áhugasamir og lét vel af að starfa
sem skólaskipstjóri. Það væri
gaman að sjá hvernig krakkarnir
lifnuðu öll við þegar þau sæju fisk
Þórður Örn Karlsson skipstjóri
og hann væri ekki í vafa um að
þau hefðu gott af að koma á sjó
og sjá hvað snéri aftur og fram á
báti.
Þessar ferðir væru farnar til að
kynna verðandi borgurum þessa
lands hvernig störf til sjós gengju
fyrir sig og .margir ícrakkanna
ættu eftir að prófa sjómennsku
þó þau yrðu ekki öll sjómenn í
framtíðinni.
Ólafur og hásetarnir luku við
að gera að aflanum og þrífa bát-
inn og þeir hásetar sem eftir áttu
að reyna sig við stýrið fengu sína
kennslustund, og áður en varði
var komið að bryggju þar sem
í námi og störfum seinna meir í
lífinu, ég er sannfærður um að
þau fara út í lífið sem betri ein-
staklingar fyrir bragðið. Það er
líka gott fyrir fólk sem er að ferð-
ast á fjöllum og þá sem eru á
snjósleðum eða skytteríi að
kunna skil á áttum, kompás og
siglingafræði, það getur bjargað
lífi þeirra.
í mörg ár hefur það staðið okk-
ur fyrir þrifum að hafa ekki afnot
af skólaskipi. Við fslendingar
höfum verið algjör nátttröll á því
sviði sem fiskveiðiþjóð, Færey-
ingar eiga tvo báta, Norðmenn
fjöldann allan og Grænlendingar
eiga bát. En það hefur verið eins
og að tala við veggi að tala um að
fá bát fram að þessu. Nú er sjó-
vinnunám í um þrjátíu grunn-
skólum á landinu þar af bæði
bóklegt og verklegt í um 15
skólum.
Ég er að ferðast um og prófa í
þeim skólum sem siglingafræðin
er kennd og geri það á hverju ári.
Svo skemmtilega hittist á að
núna er staddur bátur hér, við
fengum hann afhentan um ára-
mótin og nú er hann í sinni fyrstu
ferð um landið. Hann er búinn að
vera fyrir Vestfjörðum og
Norðurlandi en kemst líklega
ekki á Austfirðina í vor. Þessi
bátur er árangur af tíu ára bar-
áttu, hann er keyptur af ríkis-
sjóði og er að einum þriðja ætlað-
ur fyrir sjóvinnukennslu, að ein-
um þriðja fyrir líffræðikennslu
við Háskólann og að einhverju
leyti sem rannsóknabátur fyrir
Hafrannsóknastofnun. Þessar
þrjár stofnanir sameinuðust um
að fá bát, en ég veit að það kem-
ur að því að við eignumst bát ein-
ir sem verður kynningar- og
kennslubátur fyrir íslensk ung-
menni eingöngu. Báturinn er
fimmtán tonn og heitir Mímir RE
3, þetta er fjölfiskibátur. Við
leggjum aðaláherslu á handfæra-
veiðar en það er möguleiki að
hafa lítið troll eða snurvoð, og
hann er líka búinn til línuveiða.“
- Fá allir nemendur í þessu
námi að prófa að fara í einn
róður?
„Já, við reynum að komast yfir
að níunda bekkjar nemendur fái
að fara í það minnsta einn róður,
það fer svolítið eftir veðri og
aðstæðum. Síðan höfum við
reynt að nota þann tíma sem
mögulegt er til að fara með yngri
nemendur í kynnisferðir. Þetta
hefur gengið ótrúlega vel, á þrem
mánuðum erum við nánast búnir
með Reykjavík og nágrenni.
Þegar báturinn kemur suður aft-
ur fer hann til Vestmannaeyja og
á Suðurlandið.“
- Eru krakkarnir ekki hrifnir
af þessu?
„Alveg óstjórnlega, þau koma
ljómandi af veiðigleði og ánægju
í land. Á bátnum eru tveir menn
og einnig fer kennari með í flest-
ar ferðir. Níu nemendur komast í
hverja ferð. Báturinn er mjög vel
búinn tækjum og öryggisbúnaður
um borð er mjög góður. Hver ferð
byrjar á því að skipstjóri kynnir
allan öryggis- og björgunarbúnað
og börnin eru klædd í björgunar-
vesti.
Þessi sjóvinnukennsla hefur
mætt misjöfnum skilningi hjá
ráðamönnum en þar sem farið
hefur saman skilningur skóla-
manna og góðir kennarar hefur
árangur orðið góður. Námið
stendur eða fellur með góðum
kennurum og námskeið hafa ver-
ið haldin fyrir kennara. Eitt slíkt
er fyrirhugað nú í júní og ég vildi
að lokum vekja athygli þeirra
sem áhuga hafa á námskeiðinu."
IM
Norðurlandsmót
í brídds 1986
Norðurlandsmót í bridds
(sveitakeppni) verður haldið á
Siglufirði dagana 23. maí til 25.
maí. Mótsstaður er Hótel
Höfn. Mótið er opið öllum
briddssveitum innan bridds-
félaga á Norðurlandi.
Spilað verður samkvæmt
Monrad kerfi, 7 umferðir, 24 spil
milli sveita, keppnisstjóri Ólafur
Lárusson. Mótið hefst föstudag-
inn 23. maí kl. 13, og verða spil-
aðir 3 leikir á föstudag, 2 leikir á
laugardag og 2 á sunnudag. Á
laugardagskvöld verður frí frá
spilamennsku, en opið hús og
dansleikur á Hótel Höfn.
Þátttökutilkynningar þurfa að
berast til Stefaníu Sigurbjörnsd.,
v. sími 71518, h. sími 71778, eða
Boga Sigurbjörnssonar v. sími
71383, h. sími 71527, fyrir laugar-
daginn 10. maí.
Gegnir 79018
besta nautið
- af þeim er fæddust árið 1979
íslenskir bændur hafa um ára-
tuga skeið stundað öflugt rækt-
unarstarf í nautgriparækt.
Grundvöllur ræktunarstarfsins
er skýrsluhald á vegum naut-
griparæktarfélaganna. Arið
1985 héldu um 900 bændur
afurðaskýrslur um kýr sínar. A
þann hátt fengust upplýsingar
um afurðir einstakra kúa, fyrir
um 60% af öllum kúm í land-
inu á síðastliðnu ári.
Búnaðarfélag íslands rekur á
Hvanneyri nautastöð. Sæði úr
nautum þar er notað um allt
land. Árlega eru tekin þar í notk-
un um 20 naut sem eru á hverjum
tíma valin undan bestu kúm
landsins. Úr hverju nauti eru
frystir til geymslu um 7.000
sæðisskammtar. Þegar þeirri
söfnun er lokið þá eru nautin
felld og eru þau þá flest rúmlega
tveggja ára gömul.
Fljótlega eru notaðir 1200-
1500 sæðisskammtar úr hverju
nauti. Að nokkrum árum liðnum
þá koma dætur nautanna í fram-
leiðslu. Fást þá upplýsingar um
afurðahæfni þeirra úr skýrslum
nautgriparæktarfélaganna. Um
ýmsa aðra eiginleika er upplýs-
inga aflað með skoðun á þessum
kúm. Þegar þessar upplýsingar
allar hafa fengist þá er mögulegt
að fella traustan afkvæmadóm
um nautin sem byggður er á
reynslu á dætrum þeirra. Þau
naut sem þannig hljóta bestan
afkvæmadóm eru þá tekin til
áframhaldandi notkunar.
í ársbyrjun 1986 voru þannig
fyrir hendi upplýsingar til að
afkvæmadæma þau naut sem
fædd voru árið 1979.
Búnaðarfélag íslands hefur
ákveðið að heiðra árlega þann
bónda sérstaklega sem besta
nautið í hverjum árgangi er feng-
ið frá.
Að dómi Kynbótanefndar
Búnaðarfélags íslands í naut-
griparækt þá var besta nautið
sem fætt var árið 1979 Gegnir
79018.
Gegnir 79018 var fæddur 26.
júlí 1979 á búi Karls og Óskars
Þorgrímssona á Efri-Gegnishólum
Gaulverjabæjarhreppi í Arnes-
sýslu. Faðir Gegnis var Toppur
71019 frá Kastalabrekku í
Ásahreppi, en móðir Mús 108
sem var mikill afurðagripur með
frábæra endingu. Mús var felld í
janúar 1986 og hafði þá á nær 12
árum mjólkað um 65.000 kg
mjólkur. Mús var árið 1983
dæmd besta kýrin í Árnessýslu á
héraðssýningu á kúm. Gegnir var
sjálfur felldur 30. júní 1981.
Þeim bræðrum Karli og Óskari
Þorgrímssonum var afhent heið-
ursviðurkenning Búnaðarfélags
íslands á aðalfundi Búnaðar-
sambands Suðurlands í Árnesi
28. apríl 1986.
Kristján frá Djúpalæk sjötugur í sumar:
Skjaldborg gefur
út úrval verka hans
í tilefni af sjötugsafmæli Kristjáns'
skálds frá Djúpalæk 16. júlí n.k.
hefur Bókaútgáfan Skjaldborg á
Akureyri ákveðið að gefa út úr-
val úr fimm síðustu bókum hans
og óprentuðu handriti nýrra
ljóða.
Ijeir sem vilja vera með eru
vifisamlega beðnir að hafa sam-
band við útgáfuna sem fyrst. Sér-
staklega eru þeir, sem fengið
hafa senda áskriftarlista hvattir
til að skila þeim eða hafa sam-
band við útgáfuna símleiðis.
Nöfn þeirra, sem heiðra vilja
Kristján á þessum tímamótum,
verða prentuð í Tabula gratulat-
oria fremst í bókinni. Gísli Jóns-
son menntaskólakennari ritar
formála. Bókin verður tölusett
og árituð.
Kristján frá Djúpalæk.