Dagur - 12.02.1987, Side 12

12 - DAGUR - 12. febrúar 1987
Fjórðungssamband Norðlendinga:
Hugmyndir um stjóm-
sýslumiðstöðvar
Únnur grein
Opinber starfsemi og aðild
að stjórnsýslumiðstöðvum
Margar greinar opinberrar
umsýslu og almennrar þjónustu
eru þess eðlis, að þær krefjast
sérstakrar starfsaðstöðu og
ákveðins umhverfis. Allir eru
sammála um að sjúkrahúsastarf-
semi og vistun sjúklinga krefjist
umhverfis, sem ekki er til staðar í
því umhverfi, sem hæfir viðskipt-
um og annarri umsýsluþjónustu.
Eigi að síður hefur það augljósa
kosti að byggja upp miðstöðvar
fyrir þessa starfsemi út frá skipu-
lagslegu og hagkvæmnislegu
sjónarmiði. Pað eru almenn hag-
kvæmnissjónarmið í rekstri og
ekkí síst hagræði fyrir almenning
að geta sótt sem mest af hlið-
stæðri þjónustu á sama stað. Slík
samþjöppun gerir mögulegt að
tengja saman aðra þætti, svo sem
velferðarþjónustu og daglega
heilbrigðisþjónustu við almenn-
ing. Slík miðstöð er augljóslega
hagræði fyrir alla aðila.
Allt hefur þetta sína ann-
marka. Þá er fyrst að nefna að
sum vistunarþjónusta er svo
sérstæð, að hún á ekki heima í
slíkri allsherjar heilbrigðisþjón-
ustumiðstöð. í stærri þéttbýlis-
stöðum er það mikil óhagkvæmni
fyrir almenning, vegna kostriaðar
og tímaeyðslu að sækja almenna
heilbrigðisþjónustu til sérstakra
heilbrigðismiðstöðva hverfa.
Þessi skipan hefur alla kosti, þar
sem byggð er dreifð og saman
getur farið staðsetning í þjón-
ustukjarna, og að þannig styðji
vistunarþjónustan og dagþjóri-
ustan hvor aðra, markaðslega og
rekstrarlega séð, og án þess konar
samstarfs væri ef til vill ekki
nauðsynlegur starfsgrundvöllur
fyrir hendi fyrir nægilega fjöl-
breytta starfsemi.
Það er ljóst að í fáum tilvikúm
getur heilbrigðisþjónustan verið
gildur þáttur í uppbyggingu
stjórnsýslumiðstöðva. En til
greina geta komið húsnæðisleg
tengsl, þó með takmörkuðum
hætti, nema um sé að ræða við-
bótaraðstöðu ellegar þjónustuað-
stöðu, sem ekki krefst ineiri sér-
hæfingar um húsnæði, en almenn
skrifstof uþj ónusta.
Annar veigamikill þáttur í
opinberri þjónustu sem krefst
sérhæfðs umhverfis eru skólarnir
og aðrar menningarstofnanir. Á
sviði skólareksturs hefur átt sér
stað tilhneiging í þá átt að koma
á fót eins konar skólamiðstöðv-
um. Gleggsta dæmið um þetta
eru sérstakir skólastaðir, eins og
Laugarvatn, og víða eru skólar
staðsettir saman í nágrenni m.a.
af skipulagslegum ástæðum, án
þess að um samrekstur sé að
ræða og þannig mynda þeir sam-
an sérstakt umhverfi. Þetta stuðl-
ar einnig að samnýtingu kennslu-
krafta.
Sú nýja skipan fer vaxandi, að
í formi fjölbrautaskólanna er
þjappað saman í eina skólastofn-
un, sem flestum greinum fram-
haldsmenntunar. Með þessum
hætti er verið að efla almenna
framhaldsskólastigið, með til-
færslum frá sérgreindum fram-
haldsskólum. Fjölbrautaskóli er
í eðli sínu skólamiðstöð, þar sem
almenna framhaldsnámið er
þungamiðjan, en sérhæfðar val-
greinar koma til viðbótar. Kostir
þessa kerfis eru þeir að útskrifa
má nemendur með mismunandi
prófstig. Þessir skólar eru þannig
eins konar miðstöðvar, fyrir
nemendur með ólík markmið.
Það liggur f hlutarins eðli, að
þess konar miðstöðvum verður
að dreifa eftir íbúahverfum, þétt-
býlisstöðum og að staðsetning
þeirra miðist við skólasvæði, en
þau markist af nauðsyn fyrir slík-
ar stofnanir.
Á vegum opinberra stofnana,
senV annast verklegar fram-
kvæmdir og hliðstæðan rekstur,
gildir allt annar mælikvarði. Slík
starfsemi er oftast það sérhæfð,
að hún krefst sérstaks húsnæðis
og tækja vegna starfseminnar.
Þetta kallar á ákveðið umhverfi.
Margt af þessari starfsemi á frek-
ar heima í athafnaumhverfi fyrir
iðnað og framleiðslu, en verslun-
ar- og þjónustuhverfi. Miðað við
dreifingu á þess konar starfsemi
eða til að ná fram aukinni hag-
kvæmni kemur til greina sam-
rekstur verkefnastofnana í einni
starfsstöð, að því leyti sem þær
samnýta aðstöðu, búnað og
mannafla til að auka hagkvæmni
og til að dreifa þjónustunni um
landið. Þessi hugmynd er athygl-
isverð, er varðar slíka starfsemi
utan þéttbýlisins við Faxaflóa.
Samstarf er á milli Póst og
símamálastofnunar og Ríkisút-
varpsins um dreifingu útvarpsins
um landið og samvinna er á milli
Flugmálastofnunar og Póst og
símamálastofnunar. Spurningin
er, hvort ekki er hgkvæmt að
koma upp slíkum miðstöðvum
eða að þær verkefnastofnanir,
sem þegar hafa komið sér upp
starfsaðsöðu utan höfuðborgar-
svæðisins, taki að sér verkefni
fyrir þær, sem enga aðstöðu hafa
á landsbyggðinni. Sambýli um
skrifstofuhald og þjónustu við
almenning geta verið veigamikill
þáttur, til hagsbóta fyrir almenn-
ing og til að auka hagkvæmni í
rekstri.
Varðandi rekstur sveitarfélaga
gegnir mjög hliðstæðu máli og
um annan opinberan rekstur.
Sumir þættir eru þess eðlis, að
þeir þurfa að vera í sérstöku
umhverfi, en aðrir eru þannig að
þeir geta samlagast annarri hlið-
stæðri starfsemi. Þannig er það
um skrifstofustarfsemi og
almenna þjónustu við almenning.
Það er hægara að þjappa saman
starfsemi sveitarfélaga, en ríkis-
stofnana almennt séð, þar sem
starfsemi sveitarfélaga er mjög
svæðisbundin og nær nánast til
nærtækasta umhverfis. Hverfa-
skipting í samfélagslegri þjónustu
sveitarfélaga er fátíð, nema í
stærri sveitarfélögum og þá ein-
göngu að því er varðar algeng-
ustu þjónustu við íbúana.
Hannyrðir og gam
Nýlega var verslunin, Hann-
yrðir og garn opnuð á annarri
hæð að Garðarsbraut 15 á
Húsavík. Eigendur nýju versl-
unarinnar eru Dagný Guð-
laugsdóttir og Steinþóra
Guðmundsdóttir.
Þær tóku við lager af hann-
yrðavörum frá versluninni Garð-
arshólma þegar Helena Líndal
hætti rekstri hennar og ætluðu
ekki að opna nýju verslunina fyrr
en þær væru búnar að bæta fjöl-
breyttara vöruúrvali við, en
vegna fjölda fyrirspurna frá við-
skiptavinum var verslunin opnuð
áður en gert var ráð fyrir í upp-
haflegri áætlun.
Fyrst um sinn verður verslunin
opin eftir hádegi, þar eru á boð-
stólum hannyrðavörur og
handprjónagarn og á næstunni
munu bætast við vörur til búta-
saums og ýmsar tómstundavörur.
Dagný og Steinþóra sögðu að
þær væru bjartsýnar á rekstur
verslunarinnar, konurnar hérna
væru mjög duglegar við prjóna-
skap, og þær mundu reyna að
þjóna viðskiptavinum sínum eins
vel og þær gætu. IM
Ný verslun á Húsavík
Eigendur Steinþóra Guðmundsdóttir t.v. og Dagný Guðlaugsd.
Það verður nóg að gera hjá ívari Vebster og strákunum hans í Þór á næst-
unni.
Bikarkeppni KKÍ:
Þór mætir Fram
- í fyrri leiknum fimmtudaginn 19. febrúar
Þór mætir Fram í fyrri leik lið-
anna í bikarkeppni Körfu-
knattlcikssambands íslands
fimmtudaginn 19. febrúar.
Leikurinn fer fram í íþrótta-
höllinni á Akureyri og hefst kl.
19.30. Seinni leikurinn fer síð-
an fram í Reykjavík viku
seinna, eða fimmtudaginn 26.
febrúar.
Þórsarar eiga mikla törn fyrir
höndum. Hún hefst með fyrri
leiknum við Fram þann 19. í
bikarnum. Á laugardaginn 21.
febrúar leika Þórsarar hér heima
gegn UMFG í deildinni og
þriðjudaginn 24. febrúar leika
þeir gegn Tindastóli einnig á
Akureyri. Fimmtudaginn 26.
febrúar leika þeir seinni leikinn
gegn Fram í bikarnum í Reykja-
vík og daginn eftir, éða á laugar-
dag mæta þeir UMFG í
Grindavík í leik sem var frestað
fyrir jól. Það verður því nóg að
gera hjá leikmönnum liðsins á
næstunni.
Bikarkeppni BÍÍ:
Tveir hörkuleikir
a Akureyri
Annað kvöld fara fram í
íþróttahúsi Glerárskóla, tveir
hörkuleikir í bikarkeppni
Blaksambands íslands. Fyrst
leika KA og Óðinn í karla-
flokki kl. 20 og strax á eftir
Ieika KA og Eik í kvenna-
flokki.
Karlalið KA sló B-lið Skauta
út í fyrstu umferð fyrir skömmu
og Óðinn sló A-lið Skauta. KA-
menn eru í miklu stuði um þessar
mundir og hafa ekki tapað leik í
Glerárskóla í langan tíma. Það
má því búast við að róðurinn
verði erfiður hjá Óðinsmönnum.
Þó getur allt gerst í bikarkeppn-
inni.
Leikur KA og Eikar í kvenna-
flokki er í 1. umferð bikarkeppn-
innar. Búast má við jöfnum og
skemmtilegum leik og ómögulegt
að spá um úrslit. Blakáhugamenn
fá þarna kjörið tækifæri til þess
að sjá tvo skemmtilega leiki, þó
aðstaða fyrir áhorfendur sé nán-
ast engin í íþróttahúsi Glerár-
skóla.