Dagur - 21.09.1987, Blaðsíða 6

6 - DAGUR -21. september 1Í987
Eignatjón af völdum bruna:
Nálægt 200 milljónum
króna á ári
Steinull er brunatæknilega
best
Eignatjon hérlendis af völdum bruna nemur nálægt 200 milljón-
um króna á ári og að meðaltali farast árlega tveir til þrír íbúar af
völdum eldsvoða. íslendingar skera sig úr meðal Norðurlandabúa
hvað varðar notkun brennanlegrar einangrunar í húsbyggingum.
A hinum Norðurlöndunum er einungis notuð brennanleg einangrun
í 5% tilfella, en hérlendis er hlutfallið milli 25 og 30 %. Stein-
ullarverksmiðjan hf. á Sauðárkróki hefur nú gefið út leiðbeining-
arbækling í samstarfi við Brunabótafélag íslands og Brunamála-
stofnun ríkisins, sem heitir Brunavörn - einangrun og hönnun
bygginga.
Markmiðið með útgáfu bækl-
ingsins er þríþætt:
1. Að gefa öllum þeim, sem
standa að hönnun húsa og taka
þurfa tillit til brunavarna, innsýn
í brunahönnun með því að draga
fram öll mikilvægustu atriði
reglugerðar um brunavarnir (nr.
269/1978).
2. Að kynna hinum almenna
húsbyggjanda á einfaldan hátt
helstu atriði brunahönnunar og
mikilvægi brunavarna í heima-
húsum.
3. Að kynna einstæða eigin-
leika steinullar sem brunaein-
angrunar, en fullyrða má að eng-
in önnur einangrun hafi jafn
mikla yfirburði sem óbrennanlegt
efni.
íslensk steinull þolir yfir 1000
gráðu hita á celsíus í 120 mínút-
ur, meðan glerull þolir 600 gráðu
hita í 6 mínútur en frauðplast
bráðnar á innan við þremur
mínútum við minna en 200
gráður. Steinull getur því gegnt
afgerandi hlutverki sem bruna-
vörn, dregið úr eignatjóni og
bjargað mannslífum. Auk þess er
steinull kjörið efni til hita- og
hljóðeinangrunar.
stjóri ríkisins, m.a.: „Vafalaust
er steinullin brunatæknilega
besta og árangursríkasta ein-
angrunarefnið sem býðst, og gild-
ir það jafnt um notkun steinullar
til hitaeinangrunar og hljóðein-
angrunar og þar sem hún er not-
uð til eldvarna eingöngu." Og
einnig: „Nýleg dæmi um elds-
voða hér á landi sýna, að þar sem
steinull var notuð til hitaeinangr-
unar við endurbyggingu gamalla
timburhúsa varð hún til þess að
þessi hús urðu síður eldinum að
bráð."
Ingi R. Helgason, forstjóri
Brunabótafélags íslands, segir í
inngangi m.a.: „Ég vil óska
Steinullarverksmiðjunni til ham-
ingju með framleiðslu sína. Hún
fullnægir ströngustu kröfum laga
og reglugerða okkar um bruna-
varnir. Hún er þjóðhagslega
hagkvæm, hún er sparnaður fyrir
húsbyggjendur og hún minnkar
tjón, ef eldsvoði verður."
Alvarlegar brunagildrur
víða
Eins og fyrr segir skera íslending-
ar sig úr hvað varðar notkun
í formála bæklingsins segir Berg- Oft myndast lífshættulegar eiturgufur í brennandi húsum.
steinn Gizurarson, brunamála-
Þessi mynd var tekin þegar Skipasmíðastöðin Vör brann fyrir nokkrum
árum.
brennanlegrar einangrunar, og er
ástæðunnar helst að leita, annars
vegar í háum flutningskostnaði á
einangrunarefnum til landsins,
og hins vegar í íslenskum bygg-
ingarhefðum. Þar hefur t.d. pússn-
ing á einangrunarplast lengi þótt
eiga best við í nýbyggingum.
Þó notkun brennanlegra efna í
einangrun sé undir vissum kring-
umstæðum leyfileg eru afleiðing-
ar eldsvoða í slíkum tilfellum
ætíð þær, að einangrunin hverfur
gjörsamlega, auk þess sem lífs-
hættulegar eiturgufur myndast.
Tilkoma steinullarverksmiðju í
nálægð við íslenska markaðinn
skapar möguleika á notkun
hágæðaeinangrunar á sambæri-
legu verði og gerist á hinum
Norðurlöndunum.
Ljóst er að alvarlegar bruna-
gildrur er víða að finna í eldra
húsnæði. Til dæmis myndu marg-
ar byggingar, byggðar fyrir 1978,
fá athugasemdir vegna einangr-
unar frá Brunamálastofnun, ef
gerð væri úttekt á þeim nú. Þá
eru mörg hús, sem byggð voru
fyrir 1960, annað hvort mjög illa
einangruð eða eingöngu með eld-
fimum einangrunarefnum. Þá er
ljóst, að í iðnaðar- og verk-
smiðjuhúnæði af ýmsu tagi hefur
verið að finna dæmi þess, að
brennanleg einangrun svo sem
frauðplast, standi með öllu óvar-
in.
Bæklingunum víða dreift
Þessum bæklingi Steinullarverk-
smiðjunnar hf., sem Brunamála-
stofnun ríkisins og Brunabótafé-
lag íslands hafa stutt útgáfu á,
verður dreift til allra hönnuða
húsnæðis, s.s. arkitekta, verk-
fræðinga og tæknifræðinga, enn-
fremur til sveitarfélaga, slökkvi-,
liða landsins og sjávarútvegs- og
iðnfyrirtækja. Bæklingurinn
verður sendur byggingavöru-
verslunum og mun liggja frammi
hjá viðkomandi fyrirtækjum og
stofnunum, sem gefa hann út.
Aðalfundur
Prestafélags
Hólastiftis
- rætt við sr. Sigurð Guðmundsson,
settan
Aðalfundur Prestafélags hins
forna Hólastiftis var haldinn í
Glerárkirkju á Akureyri 16.
september. Sr. Sigurður
Guðmundsson, settur biskup,
sagði að á aðalfundinum hefði
verið fjallað um starfshætti
félagsins, sálmabókarmál og
afmæli félagsins, en Prestafé-
lag hins forna Hólastiftis verð-
ur 90 ára á næsta ári og er elsta
prestafélag landsins.
Blaðamaður lagði nokkrar
spurningar fyrir sr. Sigurð
Guðmundsson um málefni aðal-
fundarins og kirkjunnar almennt.
- Sálmabókarmál eru eitt af
umræðuefnum ykkar. Eru ein-
hverjar breytingar fyrirhugaðar á
sálmabókinni?
„Nefnd var sett á fót til að gera
tillögur um breytingar á sálma-
bókinni og tveir nefndarmanna
fara með framsöguerindi um
stöðu þeirra mála. Bæði er talað
um að taka aftur inn gamla sálma
sem felldir voru úr síðustu bók,
en nokkur óánægja hefur verið
biskup
meðal sumra sem sakna sálm-
anna. Þá er rætt um að taka upp
nýja sálma og jafnvel sálma-
flokka. Ljóst er að efni sálma-
bókarinnar verður endurskipu-
lagt, þetta verður fyrst og fremst
tilraunaútgáfa en á þessari
stundu er ekki ljóst hvenær af
henni verður. Sálmabókin verður
gefin út á vegum biskupsemb-
ættisins og kirkjuráðs og vegna
þess að tveir nefndarmanna eru
staddir hér á fundinum - því
þetta er þeirra félag - þótti mér
sjálfsagt að biðja þá um að gera
okkur grein fyrir vinnu nefndar-
innar og að hverju stefndi í
sálmabókarmálinu."
- Viltu segja eitthvað um
málefni kirkjunnar í umdæmi
hins forna Hólastiftis?
„Það er gleðilegt að nýjar
kirkjur skuli rísa eins og þetta
stóra og fallega hús sem við erum
í núna. Þetta lýsir áhuga fólksins
á málefnum kirkjunnar og er
vissulega gleðiefni. Víða eru ung-
ir og áhugasamir prestar en ann-
ars staðar vantar presta. Ég hef
Prestafélag hins forna Hólastiftis nær til alls Norðurlands. Hér sjást prestarnir samankomnir í Glerárkirkju á Akur-
eyri.
oft bent á að aðstæður prestanna
eru mjög misjafnar og það á sinn
þátt í að erfitt er að manna sum
brauðin."
- Hver er helsti þröskuldurinn
í vegi fyrir því að hægt sé að fá
presta til starfa í fámennustu
prestaköllin?
„Ætli mönnum finnist staðirnir
ekki einfaldlega of fámennir. Þá
eru sumir staðir afskekktir og
tekjumöguleikar litlir. Þá er að
nefna eitt atriði enn sem kemur
til sögunnar en það er að prest-
makarnir eru oft með háskóla-
próf eða aðra æðri menntun og fá
ekki atvinnu við sitt hæfi í
fámennum byggðarlögum."
- Ert þú bjartsýnn á að
málefni kirkjunnar falli í farsælan
farveg á næstu árum?
„Já, ég hef enga ástæðu til ann-
ars en að vera það. Ýmsar hrær-
ingar hafa komið fram innan
kirkjunnar og slíkt er í sjálfu sér
gott en kirkjan er í eðli sínu
íhaldssöm og vill ekki örar
breytingar en það er mikið líf
innan kirkjunnar. Kirkjan aðlag-
ar sig breyttum þjóðfélagsað-
stæðum og það hefur hún gert á
öllum tímum en þessar breyting-
ar eru hægfara svo ekki er um
neinar stökkbreytingar eða bylt-
ingar að ræða. Éyrst ég er farinn
að tala um breytingar þá vil ég
koma því á framfæri að ýmislegt
af því sem við erum að ræða hér
á fundinum er einmitt tengt því
hvernig kirkjan á að bregðast við
breyttum þjóðfélagsaðstæðum"
EHB