Dagur - 23.02.1988, Page 10

10 ^ DAGUB - 23, febrúttr 1988
unni og auðveldara að eiga við
það. í fjárbúskapnum eru allt of
margir með litlar tekjur og þetta
er vandamál sem erfitt er að eiga
við.
Byggðaröskunin er alvarlegt
vandamál í landinu í dag og á eft-
ir að versna ef ekki verður hægt
að leysa vandamál bændanna.
Ungt fólk, sem áhuga hefur á því
að hefja búskap, vill skiljanlega
ekki taka við tekjulitlum búum.
Þetta leiðir til þess að við missum
marga til þéttbýlisins.
Bændur og samtök þeirra
þurfa að vera virk í umræðu um
þessi mál og nú reynir mikið á
samstöðu bænda. Þeir þurfa sjálf-
ir að verða virkari félagslega, en
ekki bara láta samtök sín eiga við
þessi mál. Ég er ekkert að fela þá
skoðun mína að það sé verið að
fara í kringum hlutina, en ekki
reynt að taka á þeim alvarlega."
- Heldur þú að starf búráðu-
nauta eigi eftir að breytast í fram-
tíðinni?
„Já, ég held að þetta eigi eftir
að breytast í meiri skrifstofu-
vinnu. Bókhald er að verða æ
mikilvægara í rekstri búa og í
framtíðinni held ég að ráðgjafar-
þjónustan verði mikil á því sviði.
Hvort þetta er jákvæð eða nei-
kvæð þróun fer nú alveg eftir
ráðunautinum. Ef hann hefur
gaman af útiveru, þá er þetta
neikvætt, en ef hann er sáttur við
að vinna skrifstofuvinnu, þá er
þetta jákvætt." Þar með þurfti
Aðalsteinn að hlusta á erindi,
þannig að við þökkuðum fyrir
spjallið. AP
Nemendur í framhaldsdeild
Bændaskólans á Hvanneyri
sækja ætíð þennan
ráðunautafund.
„Myndi ekki mæta ef þetta væm
innantómar kjaftasamkomur“
- segir Aðalbjörn Benediktsson búráðunautur Héraðssambands V.-Húnvetninga
Aðalbjörn Benediktsson ráðu-
nautur á Hvammstanga var að
sjálfsögðu á fundinum á Hótel
Sögu. Hann hefur sótt alla
ráðunautafundi sem haldnir
hafa verið, en þeir hófust árið
1953. Við spurðum Aðalstein
hvort honum fyndist fundirnir
hafi breyst frá því sem var.
„Auðvitað breytast svona
fundir í gegnum árin. Ég er ekki
frá því að þau erindi sem flutt eru
hér séu orðin gagnorðari. Það
kemur inn í það að nú er mun
betri tækni til að koma boðskap
sínum á framfæri; nú nota menn
t.d. glærur mun meira en áður til
að skýra sitt mál. Maður fær
meiri yfirsýn yfir efnið en áður og
öll kennsla og umræða er fyllri en
áður.“
- Nú er stundum sagt að svona
ráðstefnur séu tilgangslausar.
Þetta séu kjaftasamkomur sem
litlu fái áorkað þegar út í alvör-
una er komið. Hvað viltu segja um
þetta sjónarmið?
„Þetta fær maður stundum að
heyra en ég er ekki sammála
þessu. Ég hefði ekki lagt það á
mig að koma á allar þessar ráð-
stefnur síðan 1953, ef þetta væru
innantómar kjaftasamkomur.
Ráðunautafundirnir eru mikil-
vægir vegna skoðanaskipta sem
þar eiga sér stað og þar geta
ráðunautar alls staðar af landinu
hist og borið saman bækur sínar.
Erindin á fundunum eru mörg
mjög merkileg og góð upprifjun
fyrir mann í fræðunum."
- Hvernig gengur síðan að
miðla þessari reynslu til bænd-
anna?
„Það er dálítið erfitt fyrir mig
að dæma um það. Bændur eru
Aðalbjörn Bcnediktsson.
yfirleitt mjög jákvæðir gagnvart
þessari þjónustu og þeir leita æ
meir til okkar með hin ýmsu
vandamál sem upp koma hjá
þeim. Það er vaxandi skilningur
hjá bændastéttinni að þeir geti
haft gagn af þessari starfsemi
okkar og því er ekki ólíklegt að
sá fróðleikur sem við innbyrðum
hér skili sér nokkuð vel til bænd-
anna.“
- Með hvað leita bændur helst
til ykkar ráðgjafanna?
„Framleiðslustjórnunin hefur
tekið mikinn tíma undanfarin ár.
Bændur hafa viljað fá upplýsing-
ar um stöðu sína innan kerfisins
t.d. um tímamörk ýmissa kvóta.
Við erum nú líklegast komnir
yfir erfiðasta hjallann í mjólkur-
framleiðslunni en ekki í sauðfjár-
ræktinni. Það var mun minni
samdráttur í mjólkurframleiðsl-
Vinnubrögðin gagnvart
tilraunabúunum forkastanleg
- Jóhannes Sigvaldason á Möðruvöllum í viðtali
Jóhannes Sigvaldason bústjóri
á tilraunbúinu á Möðruvöllum
var einn margra sem sótti
ráðunautafundinn á Hótel
Sögu, vikuna 8.-12. febrúar.
Hann átti sæti í undirbúnings-
nefnd fundarins og blaðamað-
ur Dags spurði hann fyrst hve
lengi undirbúningurinn hefði
staðið ylír.
„Við sem eigum sæti undirbún-
ingsnefndinni hittumst fyrst í
október til að búa til ramma um
fundinn. Við hittumst síðan
reglulega til að skipuleggja fund-
inn nánar og ákveða fyrirlesara.
Þetta starf gekk mjög vel og var
það oftast auðsótt verk að fá
menn til að halda fyrirlestra á
þessu þingi.
Mest vinna var að raða upp
efni fundarins, en einnig tók það
nokkurn tíma að eltast við fyrir-
lesarana til að fá endanleg svör
frá þeim.“
- Hefur það komið til greina
að halda þessa ráðunautafundi
úti á landi?
„Það hefur komið til umræðu,
en þá þarf mun meiri tíma en við
fengum til að undirbúa slíkan
fund. Hér í Bændahöllinni eigum
við alltaf innangengt, en það þarf
töluverðan undirbúning fyrir
staði úti á landi að taka á móti
þetta mörgum þingfulltrúum."
- Ef við tökum umræðuna tvo
fyrstu dagana, en þá var rætt vítt
og breitt um sauðfjárrækt á ís-
landi. Var eitthvað sem kom þér
á óvart í þessari umræðu?
„Það er ekki hægt að segja að
margt hafi komið mér beinlínis á
óvart. Þetta hefur verið málefna-
leg og skemmtileg umræða. Það
var rætt um sauðfjárrækt á breið-
um grundvelli og maður heyrði
mörg sjónarntið. Greinilegt var
að afstaða forsvarsmanna bænda-
samtakanna hefur breyst og
menn almennt farnir að sætta sig
við að sauðfjárræktin er orðin að
hlutastarfi. Framleiðslurétturinn
leyfir hreinlega ekki að smáir
bændur geti lifað af kindununt
einum saman."
- Ef við vendum nú okkar
kvæði í kross og ræðum örlítið
um tilraunabúin. Nú stóð til að
þurrka öll framlög til þeirra út af
fjárlögum, en í meðförum fjár-
veitinganefndar fengu búin ein-
hverja aura. Hvernig standa þessi
mál í dag?
„Þau standa vægast sagt rnjög
illa. Búin fengu samanlagt 8 milj-
ónir og það dugir ekki einu sinni
fyrir launum starfsmanna þeirra.
Við erum í sjálfheldu því engir
peningar eru til að stunda ein-
hverja rannsóknastarfsemi.
Þetta eru forkastanleg vinnu-
brögð hjá Alþingi að standa
svona að þessu máli. Stjórn
RALA ræddi við fjárveitinga-
nefnd og Iandbúnaðarráðherra
þegar leit út fyrir að búin yrðu
hreinlega þurkuð út af fjárlögum.
Niðurstaðan varð sú að við feng-
um þessar 8 miljónir, sem var að
vísu eitthvað en dugir ekki til að
greiða laun starfsmanna þessara
búa.
Það er ómöglegt að spá í hvað
gerist á næsta ári. Það er skoðun
mín að taka þurfi starfsemi
RALA til endurskoðunar og
jafnvel flytja hana út á land. Ég
myndi vilja sjá stofnunina skipta
sér upp í smærri einingar og
mætti hugsa sér að hluti hennar
Jóhannes Sigvaldason.
myndi starfa við búvísindadeild-
ina á Hvanneyri, hluti á Möðru-
völlum, hluti á Stóru-Ármóti og
hluti jafnvel á Gunnarsholti. Ég
vil taka það fram að þetta eru
einungis mínar hugmyndir og
engar formlegar samþykktir hafa
verið gerðar þar að lútandi,“
sagði Jóhannes Sigvaldason. AP