Dagur - 14.03.1989, Blaðsíða 4

fi - FIUöAÖ - ö8Sf" ?nsm .Tr iug£bui6h9
4 - DAGUR - Þriðjudagur 14. rriars 1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON (Sauðárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÚRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Við hvað eru Græn-
Mðungar hræddir?
í kvöld er á dagskrá Sjónvarpsins mynd er ber
nafnið „Lífsbjörg í Norðurhöfum1'. í myndinni er
fjallað um málstað norðlægra smáþjóða og baráttu
þeirra við starfsaðferðir Grænfriðunga, sem væg-
ast sagt eru umdeilanlegar. Það kemur því úr hörð-
ustu átt er Grænfriðungar hóta Sjónvarpinu máls-
höfðun ef af sýningu myndarinnar verður. Sem
betur fer hefur útvarpsstjóri látið hótanir Grænfrið-
unga sem vind um eyru þjóta. Myndin verður því
sýnd í kvöld, hvað sem tautar og raular.
Hótanir Grænfriðunga vegna sýningar þessarar
myndar eru afar athyglisverðar og óneitanlega
kemur máltækið „Margur heldur mig sig“ upp í
hugann. Það er nefnilega staðreynd að Grænfrið-
ungar hafa einskis svifist við að vinna málstað sín-
um fylgis meðal stórþjóða heims og m.a. gripið til
falsana af grófasta tagi. Þannig hefur m.a. komið á
daginn að einn áhrifaríkasti kaflinn í mynd þeirra
um selveiðar Norðmanna var falsaður að því leyti
að hann var alls ekki tekinn við Noreg heldur
Nýfundnaland! Mönnum er einnig enn í fersku
minni hvernig Grænfriðungar léku nágranna
okkar, Grænlendinga, með áróðri sínum um sel-
veiðar þeirra. Sá áróður var, eftir því sem Grænfrið-
ungar segja nú, byggður á „misskilningi" og þótt
þeir hafi beðið Grænlendinga afsökunar, dugar
það skammt til að bæta Grænlendingum hið efna-
hagslega hrun sem áróðurinn hafði í för með sér á
Grænlandi.
Það er athyglisvert að aðstandendur myndarinn-
ar „Lífsbjörg í Norðurhöfum" áttu einmitt stóran
þátt í að svipta huluninni af þeim fölsunum sem
viðhafðar voru í myndinni um selveiðar Norð-
manna, en sú mynd hefur þegar haft slæm áhrif á
utanríkisviðskipti Norðmanna. Grænfriðungar hafa
því kannski ástæðu til að óttast um sinn hag.
Ljóst er að „Lífsbjörg í Norðurhöfum" getur orð-
ið það vopn sem íslendingar þurfa til að halda á
lofti málstað sínum í hvalamálinu. Koma þarf
erlendum þjóðum í skilning um að íslendingar
stunda ekki hvalveiðar í atvinnuskyni, heldur ein-
ungis vísindaskyni. Það þarf einnig að gera þeim
ljóst að engum er meiri akkur í því að vernda lífríki
sjávarins í kringum ísland en íslendingum sjálfum.
Þær upplýsingar koma hvergi fram í áróðri Græn-
friðunga, enda var það aldrei ætlunin.
Vert er að hvetja fólk til að horfa á myndina sem
Grænfriðungar óttast svo mjög. Þar kemur vænt-
anlega í ljós við hvað þeir eru hræddir. Sérstaklega
ættu þeir fjölmiðlamenn, sem hampað hafa sjónar-
miðum Grænfriðunga hvað mest, að horfa á mynd-
ina með opnum huga. Þar er ekki hvað síst átt við
ritstjórn Þjóðviljans. En „Lífsbjörg í Norðurhöfum"
á örugglega erindi til okkar allra. BB.
„Mér finnst málflutningur
Ragnars Birgissonar, forstjóra
Sanitas, í Degi þann 8. mars
8.1., með ólíkindum vondur.
Hann telur sig tala fyrir hönd
íslenskra iðnrekenda en það er
alls ekki rétt. Flestir þeir iðn-
rekendur sem málið varðar eru
ánægðir með hvernig það er
lagt upp,“ sagði Jón Sigurðs-
son, iðnaðarráðherra.
:
Jón Sigurðsson, iðnaðarráðhcrra.
„Mér fíirnst ölid vera
farið að rugla
dómgreind manna“
- segir Jón Sigurðsson iðnaðarráðherra
vegna ummæla Ragnars Birgissonar um „krataapparatið“
Tilefni þessara ummæla er að
forstjóri Sanitas fullyrti það í
samtali við Dag að gosdrykkja-
framleiðendur væru afar óhressir
með „seinagang og afskipti iðn-
aðarráðherra" af störfum þeirrar
nefndar sem fjallaði um endur-
vinnslu einnota drykkjarum-
búða. Ragnar kallaði fyrirtækið
„krataapparat“ og sagði að í til-
lögum iðnaðarráðherra væri ver-
ið að bruðla með peninga.
Að sögn iðnaðarráðherra fjall-
ar frumvarpið sem liggur fyrir
Alþingi nú, um umhverfismeng-
un af völdum einnota umbúða
fyrir drykkjarvörur. Það er byggt
á tillögum svokallaðrar endur-
vinnslunefndar, sem Ragnar
Birgisson á sæti í en sú nefnd
fjallaði einnig um söfnun og
endurvinnslu á brotamálum. „Það
er ekki hlutverk ráðherra að
flytja sjálfkrafa í lagafrumvarpi
það sem starfsnefndir leggja til.
Ég flyt að sjálfsögðu ekki önnur
þingmál en þau sem ég hef sjálfur
sannfæringu fyrir og það gildir
um þetta mál. Þess vegna eru ég
og mínir samverkamenn enn að
vinna að því að búa til lagafrum-
varp um brotamálminn en ástæð-
an fyrir því að þessi þáttur endur-
vinnsluverkefnisins var tekinn út
úr, var nú einmitt að mér var far-
ið að lengja eftir lokaáliti nefnd-
arinnar og fannst þetta ganga allt
of hægt. Eg mælti fyrir þessu máli
þann 7. mars s.l. og fékk það
mjög góðar undirtektir. Það er
því með ólíkindum að Ragnar
Birgisson skuli halda því fram í
Degi 8. mars að ekkert hafi gerst
í heilan mánuð. Ég taldi alls ekki
stætt á því að bíða lengur, ekki
síst vegna þeirrar miklu aukning-
ar sem verður núna á áldósunum
með tilkomu sterka ölsins,“ sagði
Jón Sigurðsson.
Að sögn Jóns fékk hann þekkt-
an ráðgjafarverkfræðing, Agúst
H. Jónsson, til að fara yfir gögnin
sem lágu fyrir og gera tillögu um
framtíðarskipan þessara mála.
Þegar þær lágu fyrir boðaði hann
til fundar með hagsmunaaðilum
og kynnti þeim tillögurnar. „Allir
sem sóttu þennan fund, en það
voru bæði fulltrúar iðnaðarsjón-
armiða og náttúruverndarsjónar-
miða, töldu þetta góðar tillögur,
nema Ragnar Birgisson."
Á þessum undirbúningsfundi
var kosin nefnd til að undirbúa
stofnun þessa fyrirtækis. í nefnd-
inni eiga sæti fulltrúar frá öl- og
gosdrykkjaframleiðendum, frá
samtökum kaupmanna og kaup-
félaga og frá félagasamtökum
sem láta sér umgengni við landið
miklu skipta, eins og Landvernd
og skátahreyfingin.
„Ég tel málið því í góðum far-
vegi. Auðvitað hefði ég sjálfur
viljað að það yrði fyrr tilbúið en
það tafðist, m.a. vegna þess
hversu starf nefndarinnar, sem
Ragnar Birgisson á sæti í, hafði
dregist. Það er þegar farið að inn-
heimta skilagjald af öldósum sem
ÁTVR selur. Ég vona að þetta
frumvarp verði fljótlega að lög-
um svo hægt verði að innheimta
skilagjald af öllum gosdrykkja-
umbúðum af þessu tagi. Ég er
sannfærður um það að þetta
fyrirtæki á eftir að gera góða hluti
í bættri umgengni þjóðarinnar
við landið. Ragnar Birgisson má
mín vegna gjarnan kalla þetta
fyrirtæki „krataapparat“. Af því
er jafnaðarmönnum heiður,“
sagði iðnaðarráðherra.
Hvað breytta eignaraðild varð-
ar sagðist hann vilja taka það
fram að iðnrekendur ættu 40% í
fyrirtækinu, innflytjendur, kaup-
menn og kaupfélög 20% og opin-
berir aðilar og almannasamtök
40%. „Það er því ekki fyrirhugað
að ríkissjóður fari með meiri-
hlutaaðild að þessu fyrirtæki,
eins og Ragnar Birgisson stað-
hæfir. Mér segir hins vegar hugur
um að það geti orðið erfiðara að
safna hlutafénu þegar á hólminn
er komið og þess vegna vildi ég
ætla opinberum aðilum allstóran
hlut í félaginu í upphafi þannig
að það komist almennilega á
legg.
Málflutningur Ragnars vekur
furðu mína og mér finnst nú ölið
vera farið að rugla dómgreind
manna ef þeir trúa því að þetta
gefi rétta mynd af málinu. Það er
fjarstæða að hér sé bruðlað með
peninga. Stjórn væntanlegs félags
tekur ákvörðun um fjárfestingar
og rekstur, þar með hvort byggt
verður yfir þetta starf eða hús-
næði tekið á leigu. í áliti endur-
vinnslunefndarinnar kom fram
að þeirra mat væri að stofnkostn-
aður við kerfið væri um 100 millj-
ónir króna. Ég vil fara hægar í
sakirnar með fjárfestingarnar en
ég vil flýta málinu, því það er
ábyrgðarhluti að láta milljóna-
tugi af áldósum flæða um allt
land,“ sagði iðnaðarráðherra að
lokum. BB.