Dagur - 14.03.1989, Side 6

6 - DAGUR - Þriðjudagur 14. mars 1989
1
barna- og unglingavikan
fl
Vikan 12.-19. mars ber hér á landi yfirskriftina „Barna- og unglingavika“ og verður
þess minnst með margvíslegum hætti. Á Akureyri er það samstarfshópur stéttarfé-
laga í bænum sem ber hitann og þungann af þeirri dagskrá sem boðið verður upp á
á Akureyri. Dagur mun, í samstarfí við stéttarfélögin, birta efni tengt börnum og
unglingum meðan dagskrá þessi stendur yfír. Barna- og unglingavikan hófst á laug-
ardag með fundi í Dynheimum um samskipti foreldra og barna og tómstundir barna
og unglinga. Fjölmörg erindi voru flutt á fundinum og að þeim Ioknum fóru fram
almennar umræður um tómstunda- og félagsmál barna og unglinga á Akureyri, með
þátttöku allra fundarmanna. Hér í opnunni birtast þau erindi sem fulltrúar nemenda
fluttu á fundinum í Dynheimum.
Hjördís Halldórsdóttir:
I Ivað viljuin við?
Fundarstjóri. Góðir gestir.
í dag er rætt um æskulýðsmál,
mál sem tengist okkur öllum á
einn eða annan hátt. Vafalaust
verður mikið talað um danshúsa-
menninguna og þann drykkju-
skap sem henni fylgir, ég ætla
reyndar sjálf að segja nokkur orð
um þetta mál. Það verður aldrei
hægt að koma í veg fyrir drykkju-
skap á meðal unglinga, það sem
við þurfum að einbeita okkur að
er að draga eins mikið úr vín-
drykkjunni og hægt er. Það þarf
að koma krökkunum af götun-
um, koma þeim í aukinn skilning
um fáránleika þess að drekka sig
ofurölvi hverja helgi í miðbæ
Akureyrar. Kenna þeim að á
böllum er hægt að dansa, tala við
náungann og tjá ást sína án
áfengis. En ekki er allt unnið
með því að einblína á okkur
unglingana. Foreldrar eru stór
þáttur í áfengisvanda unglinga.
Pá vil ég fyrst nefna að það þarf
að róteyða þeirri hugmynd for-
eldra að það sé öllu skárra að
útvega sjálf börnum sínum áfengi
en að láta það í hendur öðrum.
Þið eruð einungis að stytta og
greiða veginn að flöskunni. Það
vita allir að það er ekki erfitt fyrir
ungling að útvega sér áfengi en
það keyrir um þverbak þegar það
starf er í höndum foreldra, þeirra
sem ættu að hugsa miklu fremur
um forvarnarstarfið, því að for-
varnir hefjast jú, heima fyrir. í
þessu sambandi vil ég minna á að
bjór er líka áfengi. En burt frá
víndrykkju yfir í annað mál sem
bráð nauðsyn er að ræða um.
Unglingar á aldrinum 16-18 ára
hafa engan, engan skemmtistað
fyrir sig. Stundum fáum við jú
inni hjá vínveitingahúsum, sem
sniðin eru að þörfum 20 ára og
eldri, til að halda framhalds-
skólaböll, auk þess sem þau eru
örsjaldan haldin hér í þessu
ágæta húsi. Sumir skyldu ætla að
þessi aðgangur að skemmtistöð-
um bæjarins væri nú yfrið nóg, en
hvað er skemmtistaður? Það er
hús sem við unglingar höfum ekk-
ert tilkall til, höfum engan þátt
átt í uppbyggingu, störfum alls
ekkert að og er auk þess innrétt-
að með víndrykkju t' huga. Við
unglingar erum ekki að biðja um
annan Sjalla, einungis húsnæði
sem okkar fulltrúar sjá um, við
sjálf störfum að og ráðum jafn-
framt því sem fer fram innan-
húss. En erum við einungis að
hugsa um ballstað? Nei! Böll eru
aðeins einn hluti af myndinni.
Við erum að hugsa um aðstöðu
fyrir t.d. klúbbastarfsemi okkar
og í rauninni er það miklu, miklu
meira sem við höfum í huga. Þar
á meðal þetta: Unglingar, sem
ekki stunda nám við framhalds-
skóla, hafa mjög takmarkaðan
aðgang að félagslífi utan íþrótta.
Þetta hús ætti að kippa slíku í
lag, því við erum ekki að tala um
sameiginlega félagsmiðstöð fram-
haldsskólanna tveggja.
Unglingum á aldrinum 13 til 16
ára er sinnt á ágætan hátt hér á
Akureyri en unglingum á aldrin-
um 16-18 ára er sinnt á þann hátt
að óbærilegt er. Leiðin liggur
hratt niður á við eftir því sem við
eldumst: Frá þremur félagsmið-
stöðvum niður í enga. Við erum
ekki að ætlast til þess að við fáum
allt upp í hendurnar, við erum
einungis að biðja um hjálp og
stuðning. Til hvers er, hið öfluga
starf félagsmiðstöðva unnið þeg-
ar unglingarnir sjá fram á algera
eyðimörk frá því að þau klára
grunnskólanámið og þangað til
að þau hafa aldurinn til að sækja
vínveitingahús? Æskulýðsráð,
þið eigið næsta leik!
Næst ætla ég að tala um pen-
inga, hlut sem við framhalds-
skólanemar höfum ekki mikið af.
Ég hef það einhvern veginn á til-
finningunni að þessi staðreynd sé
ókunn þeim manneskjum sem
eitthvað hafa að gera með verð-
lagningu strætisvagnafargjalda,
skólabóka, skólagjalda, sund-
miða, flugfargjalda, rútufar-
gjalda, augnlæknakostnaðar,
tannlæknakostnaðar og þar fram
eftir götunum. Framhaldsskóla-
nemar sem þurfa að ferðast langt
til og frá heimili dag hvern, til að
komast í skólann, þurfa að borga
óheyrilega upphæð í strætis-
vagnafargjöld og frá þeirri upp-
hæð dregst enginn afsláttur.
Þessu þarf að breyta eins fljótt og
hægt er. Það sama gildir um
augn- og tannlæknakostnaðinn
og annað áður talið. Þetta tillits-
leysi er ekki til að glæða áhugann
á góðu framhaldsnámi. Ég vil
einnig ítreka hina áragömlu ósk
foreldra og unglinga um sam-
felldan skóladag; beiðni sem lítið
hefur verið hlustað á. Það hlýtur
að vera allra hagur að koma slíku
kerfi á, óslitinni stundaskrá þar
sem hádegishlé eru á reglulegum
tímum og gæfist þá nemendum
kostur á mötuneyti eða aðstöðu
til að borða nesti.
Nú er okkur unglingunum tjáð
að mikið atvinnuleysi muni hrjá
okkur í sumar. Mér er spurn,
hvaða aðgerðir bæjaryfirvöld
ætla að framkvæma tií að reyna
að koma í veg fyrir þetta?
Kannski verða ýmis loforð gefin
en við skulum öll muna að það
eru verkin sem gilda!
Höfundur er nemandi í X. bekk Mennta-
skólans á Akureyri.
Hluti fundargesta hlýðir á eitt framsögucrindanna. Svo sem sjá má eru vegg-
ir Dynheima prýddir myndskreytingum úr grunnskólum Akureyrar.
Myndir: BB
Að loknum framsöguerindum og kaffihléi var efnt til almennra umræðna um
viðfangsefni fundarins. Fundarmenn mynduðu stóran hring í salnum og urðu
umræður hinar fjörugustu.
Maríanna Gunnarsdóttir:
Við þurfum líka
betri fyrirmyndir
Hjördís Halldórsdóttir.
Góðir fundargestir!
Unglingar verja frítíma sínum
yfirleitt í áhugamál. Margir velja
íþróttir og aðrir fara á alls konar
námskeið sem boðið er upp á, og
þá ekki bara á vegum félagsmið-
stöðvanna. Mér finnst að fleiri og
fjölbreytilegri námskeið ætti að
halda á vegum félagsmiðstöðv-
anna. Það hafa verið haldin tvö
námskeið í Síðuskóla í vetur og
var þeim vel tekið af nemendum.
Félagsaðstaða í Síðuskóla er
mjög bágborin miðað við aðra
skóla. Skólinn er ungur og félags-
starfsemi rétt að komast á lagg-
irnar. Reyndar eru allar félags-
miðstöðvar of fjarri okkur til þess
að við getum sótt þær reglulega.
Margir fara í Dynheima á föstu-
dagskvöldum til að hitta unglinga
úr öðrum hverfum og skemmta
sér, einnig nýta krakkarnir sér
opin hús sem haldin eru annað
hvert fimmtudagskvöld í Síðu-
skóla.
Ef krakkar í Síðuhverfi ætla
sér að stunda íþróttir þá verða
þeir að fara niður í Glerárskóla
eða alla leið upp í Höll.
Ég æfi badminton í Höllinni
tvisvar í viku og ef við reiknum
nú út hve mikill strætisvagna-
kostnaður er þangað og heim í
mánuð, þá kostar þetta 640
krónur. En þetta láta unglingar
ekki á sig fá og hætta ekki við
íþróttaiðkun.
Mér finnst auðvitað að stjórn-
endur í bænum ættu að stefna að
virkari og betri félagsmiðstöð fyr-
ir hvert hverfi bæjarins. Ekki
aðeins miðstöð fyrir böll og
klúbbastarfsemi, heldur líka stað
þar sem krakkar geta hist, lært og
gert hvað sem þá langar til.
Hjá mörgum unglingum flokk-
ast bókalestur undir tómstundir,
og margir nýta sér þjónustu
Amtsbókasafnsins. Hér á Akur-
eyri sem annars staðar eru tón-
lista-, myndlista- og dansskólar
Maríanna Gunnarsdóttir.
vel sóttir af öllum aldurshópum
og síðast en ekki síst af ungling-
um. Ég held að flestir unglingar
bæjarins hafi einhvern tíma verið
í til dæmis dansskóla.
Svo að ég komi nú að málefni
sem mikið hefur verið í umræðu
undanfarið þá vil ég hér nefna
áfengi og áfengisnotkun ungl-
inga.
Því er haldið fram af fjölmiðl-
um og fullorðnum að unglingar
hér drekki úr hófi fram og það
hafi aukist. Ég held að svo sé
ekki, þetta hefur aðeins orðið
meira áberandi. Hverjum skyldi
það vera að þakka? Það skyldi þó
ekki vera þeim fullorðnu og um-
ræðu þeirra?
Margir unglingar haida að þeir
skemmti sér eitthvað betur fullir,
en ég held að það sé alrangt,
flestir fá ekkert annað en vanlíð-
an upp úr þessu. Margir fara þó
að drekka af ýmsum öðrum ástæð-
um, til dæmis vegna erfiðra heim-
ilisaðstæðna, vegna hópþrýstings
og á unglingsárunum kemur oft
vanlíðan sem stafar af feimni og
með því að drekka telur ungl-
ingurinn kannski að honum
hverfi feimnin.
Ágætu fundargestir, áfeng-
isvandamál eru ekki bara ungl-
ingavandamál. Drykkja unglinga
er mikið fremur hluti af vanda-
málum þeirra fullorðnu. Okkur
vantar betur útbúna staði þar
sem við getum hist og skemmt
okkur. Okkur vantar líka betri
fyrirmyndir. Enginn talar hátt
um það þótt fullorðna fólkið
stundi fyllirí á skemmtistöðum,
það virðist ekki vera neitt vanda-
mál. Nei, ágætu fundargestir,
þetta verður ekki lagað fyrr en
allir taka höndum saman og bæta
og laga félagsstarfsemi bæjarins.
Það dugir ekki lengur að hrópa
úlfur, úlfur þegar sést til unglinga
í leikjum ykkar, hinna fullorðnu.
Takk fyrir.
Höfundur er nemandi í 8. bekk Síðuskóla
á Akureyri.