Dagur - 03.01.1990, Page 5

Dagur - 03.01.1990, Page 5
Miðvikudagur 3. janúar 1990 - DAGUR - 5 Jón Jónsson, Fremstafelli. gera sér að leikfangi, og greiða henni einskonar lokka við Galt- ará, og gefa að launum gróður- sprota þrjá - máski trúna, vonina og kærleikann - í forsetans nafni. Kjarni kristinnar trúar og þjóðræknin Fyrir 37 árum skrifaði hinn fágæti og frægi maður, Jónas Jónsson frá Hriflu, í rit sitt Ófeig: „Átta- tíu af hverjum hundrað íslend- ingum vilja vera frjálsir sið- menntaðir menn, eiga land sitt og heimili, en þeir hafa vanrækt að beita til sóknar og varnar tveimur sterkustu andiegu öflum menn- ingarinnar: Kjarna kristinnar trúar og þjóðrækninni.“ - Mér er í fersku minni fyrir fáum misser- um að þingmannsefni mitt talaði og ritaði af miklum velvilja og arftekinni reynslu um dreifðar bændabyggðir sem hann var frá kominn, og hina miklu kosti. Jafnvel erfiðleikana sem undur tækninnar tók vitsmunatökum, sá hann í morgunbirtu. Ég er enn að baki Jóhannesar Geirs, full- trúa míns á Alþingi íslendinga og vona að hann þurfi mörg þing til að mengast þeirri hugsun að allt sé ódýrara á íslandi, sé það útlent og flest sé þar bærilegra í inn- kaupi en framleiðsluvörur land- búnaðarins. Um þetta ætti ekki að þurfa langar umræður, þó á því máli séu fleiri fletir bæði hvað. varðar gjaldeyrismál og heil- brigðismál, að maður nú ekki nefni þjóðræknismál og sé þá kominn nærri „kjarna kristinnar trúar“ með kraftaverkin um brauð og fisk. Holl lestur væri mínum fyrir- liðum í stéttarbaráttunni með öll gjaldþrot reiðhallarloðdýralax- eldisveðmálin að líta inn hjá Gunnari Guðbjartssyni þar sem hann er á mörkum rúms og tíma í hinni stóru Bændahöll sem vítt sér frá. Starfsævi hans og lífsævi þessa húss, hvar margt hefur ráð- ist mætti vera mörgum bók til að blaða í. En þó að kjarni kristinn- ar trúar, sem Jónas talaði um sé að hluta umburðarlyndi og fyrir- gefningarboðskapur, þá er það ekki áreynslulaust að finna sig sáttan samvinnumann, við þá fullorðna dirfskudrengi sem með ráðnum hug hafa stefnt útí annað eins og við blasir. Því varla var það allt óráð í draumi þegar ung- ir kandídatar hófu mestar stíl- æfingar sínar í blöðum um ókeypis afganga eða úrganga, bæði á sjó og landi til að fóðra á hin eftirsóttu loðdýr, og yfir- færðu svo úrræði sín yfir á annan líkamning sem þá var orðinn lax- fiskur í búri. Það má endurtaka „lítið lagðist þar fyrir góðan dreng“ sem hljóð- ur bíður í sök átekta hvað ein- hver Steingrímur ellegar Ólafur Ragnar sjái til ráðs. En einstæð- ingslamb með heimsmet í lit- brigðum sauðalitanna íslensku jarmar ámótlega. Fyrir 67 árum, hinn 28. sept. 1922, hóf Jónas Þorbergsson rit- stjóri Dags og nafni hans Jónas Jónsson frá Hriflu um líkt leiti varnarskrif sín gegn bæklingi Björns Kristjánssonar kaup- manns í Reykjavík. „Verslun- arólagið“ hét þetta litla rit og var ákafablandin árás á Samband ísl. samvinnufélaga og kaupfélögin í landinu og stefnu þeirra í framkvæmd. Kalla má að árásarlið sem stóð að baki Birni Kristjánssyni hafi aldrei slíðrað vopn sín síðan þetta var og ekki heldur þeir sem í varnarliði samvinnumanna hafa fylkt liði sínu og má segja að ýmsum hafi orðið á, en varla frumherjunum sem gengu einum huga að verki. Það er okkur sam- vinnumönnum, tengdir þeirri stefnu sem innlendri lausn frá fyrstu dögum, nokkurt undrunar- efni hvað Sambandið með stór- um upphafsstaf hefir verið fljótt til að ánetjast eftir hlutafjárleið- um og með hlutafjármegin skyndileiðum tilrauna, í nýjum atvinnurekstri eins og fiskeldi. Lagt undramikið í hættu þegar sú þjóðarsamstaða sem byggði upp Kaupfélögin stendur veikum fót- um bæði í trú og skynsemi hvað þetta varðar allt saman. Og svo skuli koma upp spurningin: Eiga Kaupfélögin Sambandið ellegar Sambandið Kaupfélögin? (Eng- um dettur í hug að ær hafi fæðst af lambi svo mikið eldri sem ærin er.) Það eru fleiri aðferðirnar að safna í menningarsjóð fyrir þann sem var í Kaupfélaginu. Þó metnaður okkar Þingeyinga sé máski með vissum hætti stiginn upp til æðri hugsýna hvað varðar líf söngs og tóna og inn í óperuna sjálfa, frá þröngum viðhorfum í búskap og jarðrækt og dauf- dumbri umhyggju fyrir fólkslaus- um býlum, er þó eitt sem ofar öllu stendur að sé til; atvinna, matur og föt og skilvísi við fólkið og landið. Og ekki hygg ég metn- að okkar það fallinn í óvissu sem ýmsir ætla, að vita þó ekki það. Og við munum ekki að svo stöddu flytja á kviktrjám velrekið Mjólkursamlag okkar vestur fyrir Eyjafjörð, ennþá meginstoð und- ir yfirbyggingu gamla Kaupfé- lagsins hvað helst á meðan endurskoðun þess stendur yfir til fullrar verkfærni. En því nefni ég kviktrjám sem ýmsir skilja enn, en þorra Þingeyinga mun ljóst að hér má ekki rasa um ráð fram. Hvað sem síðari tími kann að vilja er líka ljóst að Akureyri þarf að gæta sinnar varðstöðu, með þunga lóðið sitt á móti full- ! sterk höfuðborgar. En verður allt- af til amlóði og draumur hans er ennþá hinn sami að verða sterkur. Annað gildir um fiskana á þurru landi. „Að búa er að lifa - vera lifandi.“ sagði Benedikt frá Hofteigi. Ritað í desember 1989, Jón Jónsson Fremstafelli. Eftirmáli Til þingmanna, fyrirliða eða nefndarmanna sem vel vita um verðlag framleiðsluvara en kannski síður um verðlag á þjón- ustugreinum sem heita og þeir vilja vissulega njóta: Það kostar frá 2500 krónum að láta umdekka fólksbíl sinn, það kost- ar gamla konu 3000 krónur að láta snyrta hár sitt áður en hún sækir óperuna þar sem kostar bara að vísu 1700 krónur sætið, það kostar líka 1000 krónur fót- snyrting en 1500 fyrir ungling í sveit að fara inn í danshús sem kallar sig hafa hljómsveit. Ekki yrði það metið sem frekja þó alþingismenn kæmu við á sam- komustöðum sveitanna þegar þeir renna um í lofti eða landi til þéttbýliskjarnanna eða kjördæma- þinga þó vilji leysa öll vandamál í nefndum. Einhverjir hafa þó máski stund í húsi Bernörðu Alba þar sem ein óbilgjörn kúgar þrjár kynslóðir fyrir 1400 kr. J.J. 115 MiLUONUM RÍKARI UM ÁRAMÓTIN Rétt einu sinni geta Kjörbókareigendur glaðst nú um áramótin. Þá leggst Kjarabót, sem er verðtryggingaruppbót, við allar innstæður sem staðið hafa óhreyfðar síðastliðna 6 mánuði. Kjarabótin er að þessu sinni 115 milljónir króna. Ársávöxtun Kjörbókar á árinu 1989 var því á bilinu 25,04 til 27,29%. Því má heldur ekki gleyma að innstæða Kjörbókar er algjörlega óbundin. Landsbanki íslands Banki allra landsmanna

x

Dagur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.