Dagur - 30.01.1990, Blaðsíða 14

14 - DAGUR - Þriðjudagur 30. janúar 1990
ri Minning:
T Sigurdrífa Tryggvadóttir
Engidal, Bárðdælahreppi, S-Þing.
Fædd 16. maí 1911 - Dáin 2. nóvember 1989
Hinn 2. nóv. sl. andaðist í Sjúkrahúsi
Húsavíkur Sigurdrífa Tryggvadóttir frá
Engidal í Bárðdælahreppi. Útför henn-
ar var virðulega gjörð frá Húsavíkur-
kirkju þann 11. s.m. Átta synir hennar
allt vörpulegir menn á besta aldri báru
kistuna til grafar og á eftir fylgdu fjórar
dætur hennar ásamt stórum hópi
barnabarna. Nokkuð er það óvanalegt
að sjá svo stóran systkinahóp saman
kominn. Það má og segja, að foreldr-
um þessara systkina hafi skilað óvenju
vel um brattlendi lífsbaráttunnar, sem
jafnan var háð á brjóstum hinnar mis-
gjöfulu náttúru þessa lands, en þau
voru fólk mikillar gerðar bæði til sálar
og líkama og árangurinn eftir því.
Sigurdrífa var af þingeysku bergi
brotin í ættir fram. Hún var fædd að
Halldórsstöðum í Bárðdælahreppi
þann 16. maí 1911 og yngst af fimm
börnum foreldra sinna þeirra Maríu
Tómásdóttur frá Stafni í Reykjadal og
Tryggva Valdemarssonar frá Engidal í
Bárðdælahreppi. Á Halldórsstöðum
ólst Sigurdrífa upp til 14 ára aldurs, en
þá fóru foreldrar hennar búferlum að
Engidal í sömu sveit. Bærinn Engidalur
stendur í mjúku dragi í Fljótsheiðinni
austan Bárðardals og er heiðarbýli í
þess orðs fyllstu merkingu. Eigi sér
þaðan'til annarra bæja, en víðsýni er
allt til Bárðarbungu á Vatnajökli, þá
skyggni er gott. Grösugt og kjarnlent
er umhverfis Engidal og skammt til
veiðivatna svo landkostir eru þar gildir
að fornu mati. Hins vegar er langræði
til næstu bæja og býlið því mjög út af
fyrir sig í hinum víða bláfjallageimi. í
þessu sérstæða umhverfi ólst Sigurdrífa
upp til fullorðinsára og undi flestra ævi
sinnar daga, enda órofa böndum bund-
in sinni heimaslóð.
Sigurdrífa var kona ekki stór vexti,
en svaraði sér vel á alla lund og bar
mikla persónu, enda vakti hún virðingu
og traust allra, sem henni kynntust.
Hún fór aldrei flast að neinu og var
framkoman bæði mild og hógvær, en
þó hispurslaus eins og þeim er lagið,
sem gott vald hafa yfir sjálfum sér og
öðrum. Hún var bæði bókhneigð og
námfús og fylgdist jafnan vel með öllu,
sem gerðist nær og fjær.
Ung að árum réðist hún til vistar í
Reykjavík, en höfuðborgarlífið freist-
aði hennar ekki svo leiðin lá heim í
Engidal að vetri liðnum.
Á Héraðsskólanum á Laugum í
Reykjadal stundaði hún nám veturna
1929-30 og 30-31. Skólagangan varð
ekki lengri, en sakir námfýsi stundaði
hún töluvert sjálfsnám með þeim
árangri, að hún náði að lesa norður-
landamálin reiprennandi og þýsku sér
til gagns.
Átvik höguðu því svo, að ekki þurfti
Sigurdrífa að yfirgefa Engidal til að
finna gæfu sína og draumaprins. Haust-
ið 1932 réðist að Engidal ungur vetrar-
maður, Páll Guðmundsson að nafni.
Páll var maður húnvetnskra ætta fædd-
ur að Svertingsstöðum í Miðfirði, einn
af átta börnuni hjónanna Guðmundar
Sigurðssonar og Guðrúnar Einarsdótt-
ur.
Páll var niaður sérstæðrar gerðar og
mátti um liann segja, að hann hefði
andansgjöf jafnt sern handa svo og hitt,
að eigi fór liann erindisleysu í Engidal.
Árið 1934 gengu þau Sigurdrífa og Páll
að eigast og hófu búskap á heiðarbýl-
inu. Sá búskapur þeirra þar stóð að því
sinni óslitið til vorsins 1951 og voru þá
börn þeirra orðin 10. Nærri má því
geta, að ekki hefur lífsbaráttan á heið-
arbýlinu verið eintómur dans á rósum
og önn húsfreyjunnar þung bæði daga
og nætur.
Skipulagsfundur
fyrir bæjarstjórnarkosningar
verður í Húsi aldraðra í kvöld 30. janv kl. 20.00.
Hugmyndafræði, starfsaðferðir, stefnuskrá.
Áhugasamar konur eru hvattar til að mæta og
velja sér verkefni, stór eða smá eftir atvikum.
Stýrimann og háseta
sem einnig getur tekið að sér matseld vantar frá
1. mars á ferju sem sigla mun á Eyjafjarðarsvæð-
inu.
Umsóknarfrestur er til 12. febrúar nk.
Upplýsingar hjá Örlygi í síma 96-22172 eftir kl.
17.00 og á skrifstofu Hríseyjarhrepps í síma 96-
61762 frá kl. 14.00-18.00.
Til marks um það, þá fór Sigurdrífa
aldrei í kaupstað í þessi rúm 15 ár og
eitt sinn liðu svo 5 ár, að hún fór eigi út
af bæ sem kallað er.
Það var löngum hlutskipti hennar, að
klukkan réði ekki vinnudeginum, held-
ur trúmennska hennar og endalitlar
þarfir annarra. Bókhneigðinni gat hún
ekki þjónað, nema að taka af svefn-
tíma sínum um nætur, þegar kyrrð var
komin á barnahópinn.
En hjónin voru samtaka unt allt,
hvort heldur sem galt meðlæti eða mót-
læti og ekkert var til annarra sótt, enda
sjálfsbjargarhvötin sterk hjá báðum.
Búið var að vonum ekki stórt, en
afurðagott með afbrigðum því Páll var
snjall búmaður. Einnig var hann slyng-
ur veiðimaður og sótti mikla björg í bú
bæði hvað snerti fugl og fisk, enda
heiðin gjöful á hvoru tveggja.
Vorið 1951 brugðu þau Engi-
dalshjónin á það ráð að flytjast búferl-
um að Saltvík í Reykjahreppi og mun
sú ráðabreytni einkunt hafa orsakast af
því, að þau vildu bæta menntunarað-
stöðu barna sinna.
í Saltvík fæddust þeim brátt tveir
drengir og þar búnaðist þeim vel, því
jörðin er kostamikil, en sakir þess að
þau fengu hana ekki keypta, þá fluttu
þau þaðan eftir 9 ára búskap austur að
Eiðum í N-Múlasýslu og var öllum
sveitungum þeirra eftirsjón að, því þau
voru hinir bestu nágrannar og svo góð
heim að sækja að við var brugðið.
Á Eiðum var viðstaðan aðeins tvö
ár, því þar festi fjölskyldan eigi yndi og
lá þá leiðin vestur að Syðrivöllum á
Vatnsnesi þar sem æskuheintili Páls
hafði áður staðið. Á Syðrivöllum var
svo þegar hafist handa með umfangs-
miklar framkvæmdir bæði hvað snertir
byggingar og ræktun og grunnur lagður
að nýrri og betri framtíð.
En á þessum árum tók hinn stóri
systkinahópur mjög að dreifast úr for-
eldrahúsum bæði vegna náms og starfa
svo sem vænta mátti.
Sigurdrífa fann sig ekki heima á
Syðrivöllum og mun hugur hennar oft
hafa leitað til æskustöðvanna. Páll mun
ekki heldur hafa fallið eins vel að
umhverfinu og hann hugði, því tímarn-
ir höfðu breyttst og æskufélagarnir
umvörpum horfnir. Hinsvegar var
ljómi endurminninganna frá Engidal
kominn á himininn og laðaði heim í
heiðardalinn. Það fór því svo árið 1968
eftir 7 ára dvöl á Syðrivöllum, að þau
hjónin létu jörðina í hendur Eiríki syni
sínum og fluttu norður í Engidal þar
sem þeim var vel fagnað af f.v. sveit-
ungum, ungum sem öldnum.
Við endurkomu sína í Engidal gátu
þau hjónin kastað mæðinni, notið bók-
hneigðar sinnar og dundað við hann-
yrðir, sem báðum var lagið. Búskapur-
inn var aðeins nokkrar kindur til
ánægjuauka og veiðiskapur húsbónd-
ans sport í stað lífsbaráttu áður.
Börn þeirra og tengdabörn hlúðu að
dvöl þeirra í Engidal með ýmsu móti,
en lang stærstur var hlutur Kristlaugar
dóttur þeirra í því tilliti. Hún dvaldi í
Engidal þeim við hlið 6 síðustu búskap-
arárin, eða þar til yfir lauk hjá Páli árið
1984 og reyndist þeim ómetanieg stoð á
alla lund. Einviig dvöldu þar synir
hennar og maður, þegar þeir máttu því
við koma sakir skólagöngu og atvinnu,
og lífgaði það mikið upp á samfélag
heiðarbýlisins.
Eitt sinn spurði ég Sigurdrífu hvort
ekki hefði verið erfitt að ala upp þessi
12 börn. Hún iét lítið af því og kvaðst
hafa látið þau eldri ala upp hin yngri.
Svo kann að hafa verið að einhverju
Ieyti og allavega var hún óvenju mikil
gæfukona í sínu fjölskyldulífi. Hún
giftist manni, er var henni samboðinn,
og ól honum 12 börn, sem öll eru vel-
mennt mannkostafólk, en þau eru sem
hér skal greina:
Ásgrfmur, kennari, búsettur í
Reykjavík, kvæntur Guðrúnu S.
Bjarnadóttur; Tryggvi, kennari,
búsettur í Svíþjóð, kvæntur sænskri
konu, Inger að nafni; Ólöf húsfreyja,
búsett á Húsavík, gift Rúnari Hannes-
syni; Ragna, húsfreyja, búsett á Húsa-
vík, gift Steingrími Árnasyni; Eiríkur,
bóndi á Syðrivöllum, kvæntur Ingi-
björgu Þorbergsdóttur; Björn, f.v.
skólastjóri, nú bankafulltrúi, búsettur í
Hveragerði, kvæntur Lilju Haralds-
dóttur; Ketill, kennari, búsettur í Mos-
fellsbæ, kvæntur Bryndísi Baldursdótt-
ur; Kristlaug, húsfreyja og bóndi í
Engidal, gift Guðmundi Wíum; Hjört-
ur, vinnur við þungavinnuvélar, búsett-
ur í Noregi, giftur þarlendri konu, Kar-
in Larson; Guðrún, bókasafns-
fræðingur, búsett í Reykjavík, gift
Eggerti Hjartarsyni, Skúli, ókvæntur,
tæknifræðingur og vinnur á verkfræði-
skrifstofu í Reykjavík og Guðmundur,
verkfræðingur, búsettur í Norégi,
kvæntur Kolbrúnu Ýr Bjarnadóttur.
Bæði fyrir og eftir lát manns síns
varð Sigurdrífa fyrir heilsufarslegum
áföllum og dvaldist síðustu árin ýmist á
sjúkrahúsi eða meðal barna sinna uns
yfir lauk. En þótt heilsu hennar hrak-
aði síðustu árin, þá lagði hún ekki árar
í bát, því starfið var líf og lífið var starf
í hennar augum. Þegar hægri hendin
hætti að hlýða henni, þá virkjaði hún
hina vinstri til sauma og liannyrða.
Starfslöngunin var alltaf söm við sig og
hugsunin óbreytt þannig, að alltaf var
tekið mið af þörfum annarra fremur en
eigin. Það vita þeir, sem henni eiga
mest að þakka.
Ég efast ekki um, að margur hefur
hlotið Fálkaorðuna fyrir minni afrek,
en hún innti af hendi í lífi og starfi.
Hinsvegar mun það ekki hafa verið
henni neitt tjón, þótt hún færi orðulaus
af þessum heimi, því lífsskoðun hennar
var hafin yfir allan hégóma eins og oft
vill verða með hinar hljóðlátu hetjur
hversdagslífsins. Hún sá hið smáa í
hinu stóra og hið stóra í liinu smáa.
Þegar ég lít yfir lífsslóð hennar efast
ég ekki um, að hún var ein þeirra sem
átti mikinn auð þeirrar gerðar, er möl-
ur og ryð fá ei grandað.
Þótt ég hafi lítillega gripið á helstu
æviatriðum Sigurdrífu Tryggvadóttur,
þá var það ekki meiningin að skrifa
ævisögu liennar, enda á hún gildari þátt
í sögu landsins en svo, að slíku yrði
gerð skil í stuttri blaðagrein. Hitt var
miklu fremur meining mín, að þakka
henni minnisstæða samfylgd, kærar
stundir og kynni góð. Þá vildi ég líka
óska henni góðrar landtöku á hinni
ókunnu strönd handan þess mikla hafs,
sem aðskilur lifendur og látna. Öllum
börnum hennar og öðrum aðstandend-
um sendi ég hugheilar samúðarkveðj-
ur, þótt síðbúnar séu.
Vigfús B. Jónsson,
Laxamýrí
DAIHATSU
Feroza ’QQ
Bíll fyrir þig **