Dagur - 11.04.1991, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - Fimmtudagur 11. apríl 1991
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 1100 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 100 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 725 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: EGILL H. BRAGASON
BLAÐAMENN:
JÓN HAUKUR BRYNJÓLFSSON (íþróttir),
KÁRI GUNNARSSON (Sauöárkróki v$. 95-35960),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓLI G. JÓHANNSSON,
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON,
ÞÓRÐUR INGIMARSSON, LJÓSMYNDARI: KJARTAN ÞORBJÖRNSSON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RlKARÐUR B. JÓNASSON, ÞRÖSTUR HARALDSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SIMFAX: 96-27639
Kosið um stöðugleika
Hagnaður af rekstri Kaupfélags Eyfirðinga var 262 millj-
ónir króna á árinu 1990. Árið áður tapaði félagið hins veg-
ar 177 milljónum króna þannig að bati í rekstri þess nem-
ur alls 439 milljónum króna. Fjármunamyndun í rekstri
kaupfélagsins var jákvæð að upphæð 275 milljónir króna
en var neikvæð árið áður um 58 milljónir króna. í skýrslu
stjórnar og kaupfélagsstjóra Kaupfélags Eyfirðinga kem-
ur fram að á árinu 1990 hafi verið gripið til margvíslegra
aðgerða til hagræðingar í rekstri, sem skilað hafi þeim
árangri að framlegð í verslun hafi hækkað en rekstrar-
kostnaður lækkað. Einnig segir í skýrslunni að þennan
bata megi að hluta rekja til hagstæðari ytri skilyrða. Verð-
bólga hafi minnkað, gengi haldist stöðugt, nafnvextir farið
lækkandi og kjarasamningar verið hóflegir. Allt þetta
hafi stuðlað að því að fjármagnskostnaður hafi lækkað.
Síðar í skýrslu stjórnar og kaupfélagsstjóra segir að nýta
verði það hlé sem atvinnureksturinn búi nú við til að búa
í haginn fyrir komandi ár og stefna verði að áframhald-
andi aðhaldi á öllum sviðum kostnaðar jafnframt því að
reynt verði að auka tekjur.
Rekstrarsaga Kaupfélags Eyfirðinga er ekkert eins-
dæmi. Að undanförnu hafa borist fréttir af aðalfundum og
afkomu fjölmargra fyrirtækja í landinu þar sem tekist hefur
að snúa verulegu tapi og áföllum í hagnað á skömmum
tíma. Þótt tími erfiðleika hafi knúið mörg fyrirtæki til auk-
inna aðhaldsaðgerða, sem skilað hafa árangri í bættri
afkomu, þá hafa breyttar aðstæður til atvinnureksturs í
þjóðfélaginu átt mestan þátt í því að atvinnulíf lands-
manna er nú að komast út úr þeim fimbulvetri sem verð-
bólga og óhóflegur fjármagnskostnaður hafði leitt yfir
þjóðina.
Á síðasta ári rýrnaði íslenska krónan um 9,24% sem er
minnsta rýrnum hennar frá gjaldmiðislbreytingunni fyrir
tíu árum. Vextir hafa lækkað umtalsvert og eru að nálg-
ast sama stig og í nágranna- og viðskiptalöndum okkar.
Fyrir rúmu ári síðan náðist samkomulag um hóflega
kjarasamninga er byggðust á raunverulegri getu fram-
leiðsluatvinnuveganna og þekktir eru undir nafninu þjóð-
arsátt. Með þjóðarsáttinni lagði almenningur í landinu
sitt af mörkum til þess að vinna þjóðina út úr þeim vanda
sem hún var komin í. Auðveldara rekstrarumhverfi og
bættur hagur atvinnufyrirtækja er forsenda fyrir því að
þær fórnir, sem fólk hefur fært, geti skilað sér til baka í
vaxandi kaupmætti á komandi tímum.
í alþingiskosningunum 20. apríl næst komandi verður
kosið um það hvort þjóðinni tekst að feta sig áfram á
þeirri braut til bættrar afkomu atvinnulífsins og bættra
lífskjara sem vörðuð hefur verið að undanförnu. í kosn-
ingunum verður kosið um hvort þjóðin eigi að búa við
eðlilega vexti af peningum eða hvort fara eigi inn á braut
hávaxtastefnunnar á nýjan leik. í kosningunum verður
kosið um hvort batnandi hagur atvinnufyrirtækja eigi að
standa undir bættum lífskjörum i framtíðinni eða hvort
ávísa eigi á verðmæti sem ekki eru fyrir hendi og vekja
verðbólgudrauginn á þann hátt til lífs á nýjan leik. Ríkis-
stjórnin hefur staðið vörð um þann stöðugleika í efna-
hagsmálum sem náðst hefur og leiðir nú til mjög augljóss
bata í rekstri margra atvinnufyrirtækja í landinu. í alþing-
iskosningunum verður því kosið um hvort stöðugleiki og
bati í efnahagslífi landsmanna skuli haldast eða hvort
fara eigi út á braut óvissunnar. ÞI
xB - ekki EB
Eitt af stóru málunum í komandi
kosningum eru Evrópumálin.
Ljóst er að stóraukin samskipti
okkar við Evrópu bæði í viðskipt-
um, félags- og menningarmálum
knýja okkur til þess að taka
afstöðu til áleitinna spurninga.
Mörg og sterk rök
gegn aðild
í þessu máli sem öðrum er auð-
veldast að benda á einföldu
lausnirnar. Það hefur Framsókn-
arflokkurinn ekki gert frekar en í
öðrum málaflokkum. Hann hefur
afdráttarlaust hafnað aðild að
EB, þeirri lausn sem í huga
margra er hin einfalda og þægi-
lega lausn, sem veiti okkur á
áhyggjulausan hátt aðgang að
mörkuðum Evrópuþjóða. En
málið er ekki svona einfalt.
Framsóknarflokkurinn bendir
á að fyrir því að hafna aðild eru
mörg og sterk rök. Ég vil nefna
hér nokkur atriði:
- 1. Samkvæmt stjórnarskrá
EB, Rómarsáttmálanum, eru
fiskimið utan 12 mílna undir sam-
eiginlegri stjórn í Brussel og til
ráðstöfunnar fyrir allar aðildar-
þjóðirnar.
- 2. Sömuleiðis verða vatns-
Jóhannes Geir Sigurgeirsson.
orka og jarðhiti í raun sameign
bandalagsins með jöfnum rétti
allra þegnanna til þessara auð-
linda.
- 3. Þá verður sala lands og
annarra eigna engum tak-
mörkunum háð og þar með yfir-
ráð yfir þeim gæðum sem fylgja
landi.
Hornsteinar efnahags-
legs sjálfstæðis
Þau atriði sem hér eru nefnd eru
öll hornsteinar efnahagslegs sjálf-
stæðis okkar og þar með fullveld-
isins. Það er einnig jafn ljóst að
þar sem þessir þættir eru aílir inni
í Rómarsáttmálanum þá verður
ekki vikið frá þeim ef gengið er í
EB.
Ummæli sjálfstæðismanna
í þessu ljósi ber að skoða þau
ummæli þeirra þingmanna
„stóra“ stjórnarandstöðuflokks-
ins sem hafa lýst því yfir að við
eigum að sækja um aðild að EB.
Sömuleiðis þeirra forystumanna
flokksins sem hafa opinberlega
tekið þá afstöðu að taka eigi
umsókn um aðild á dagskrá eða
reiknað með því að við yrðum
komin í EB fyrir aldamót. Undan
þessum ummælum geta þeir ekki
með nokkru móti vikist, þó ýmsir
frambjóðendur Sjálfstæðisflokks-
ins reyni nú að þagga þau niður.
Jóhannes Geir Sigurgeirsson.
Höfundur skipar 3. sæti á framboðslista
Framsóknarflokksins í Norðurlandskjör-
dæmi eystra í komandi alþingiskosning-
um.
lesendahornið
Það er sama gamla sagan:
„Sjómenn hafa það ailt of gott!“
Sjómaður skrifar.
„Svolítið finnst manni það nú
hart að þegar sjómenn fara l'ram
á leiðréttingu launa, þurfi land-
verkafólk að segja: „Þeir fá sitt,
við viljum líka fá!“ Áttar land-
verkafólkið sig ekki á því að
meðan það fær svipuð laun og
annað fiskverkunarfólk á land-
inu, hafa sjómenn Útgerðarfé-
lags Akureyringa dregist aftur úr
sjómönnum annars staðar á land-
inu í launum?
Áttar landverkafólkið sig ekki
á því að það er um það bil að fá
flæðilínu í frystihúsið sitt, sem
hefur hingað til hækkað laun
1 :L
þeirra sem við hana vínna? Eiga
sjómenn kannski að fara í verk-
fall á ný til þess að heimta þá
hækkún landverkafólics sém ~ v
flæðilínukerfinu felst?
Fyrst landverkafólk ætlar að
fara fram á sömu hækkun og
sjómenn, er það þá jafnframt til-
búið til að taka á sig hverja þá
launaskerðingu sem sjómenn
verða fyrir? Það efast ég stórlega
um. Það er nefnilega alltaf sama
gamla sagan: „Sjómenn hafa það
allt of gott, eru á rosalaunum!“
Þetta segja margir en þannig er
þetta barasta ekki eins og þeir
vita sem fylgdust með kjarabar-
áttu sjómanna ÚA.“
Nýjar hugmyndir stjórnmálamanna:
Hvar á að taka peningana?
Konráð hringdi vegna fundar
tveggja frambjóðenda sjálf-
stæðisflokksins á Akureyri þann
7. apríl sl. og hann hafði þetta að
segja:
„Á þessum fundi var m.a. rætt
um nýgerðan búvörusamning og
þar kom eitt og annað fram. En
það sem ég hjó fyrst og fremst
eftir, er stefnuleysið hjá sjálf-
stæðisflokknum. Frambjóðend-
Iní segirðu
ósatt Fiirnur
Mér er lífsins ómögulegt að skilja
hvað vakir fyrir Finni Birgissyni
þegar hann segir í Alþýðu-
manninum föstudaginn 5. apríl í
grein sinni um vísiteringu Davíðs
Oddssonar að fundargestir hafi
verið 4-500 talsins. Hann hafði
samband við mig skömmu eftir
fundinn og spurði hvað margir
hefðu mætt við þetta tækifæri,
sjálfsagt í þeirri von að ég mundi
lækka þá tölu sem fram hafði
komið í ábyrgum fjölmiðl-
um. Þráinn Lárusson,
veitingamaður.
urmr svara engum spurnmgum,
þeir virðast telja að stjórnmála-
menn eigi eingöngu að koma
fram með hugmyndir en síðan
eigi sérfræðingastóð að útfæra
þær fyrir þá. Þetta held ég að sé
afskaplega hættuleg braut, því
hvar ætla þeir að taka peningana
fyrir góðum hugmyndum.
Fjárlögin eru þétt skipuð í dag
og ef við viljum gera eitthvað
nýtt, verður að taka þá peninga
sem til þarf frá einhverju öðru. -
Og þá er það spurningin, verður
tekið af heilbrigðiskerfinu, sem
er stærsti útgjaldaliðurinn? Ég
óttast að það verði gert, því kjós-
endum er ekki gefið neitt svar um
það hvar á taka peningana.
Það er mjög hættulegt þegar
stjórnmálamenn svara ekki
afdráttarlaust hvernig þeir ætla
að fjármagna góðar hugmyndir
og þá hvar verður skorið niður í
staðinn.“
Lesendur!
Hringið eða skrifið
Við hvetjum lesendur til að láta
skoðanir sínar í Ijós hér í lesendahorn-
inu.
Síminn er 24222.