Dagur - 17.03.1993, Page 6

6 - DAGUR - Miðvikudagur 17. mars 1993
Spurning vikunnar
Hvaða bók ertu að lesa núna?
Ertu búin(n) að lesa margar bækur
í Lestrarkeppni grunnskólanna?
Ólöf Björnsdóttir:
„Núna er ég að lesa Ronju
ræningjadóttur. Ég er búin að
lesa tólf bækur í lestrar-
keppninni."
Elsa Sif Björnsdóttir:
„Ég er búin að lesa tvær sem
eru tvö hundruð og eitthvað
blaðsíður. Ég er að byrja á
þriðju bókinni. Hún heitir Kalli
og sælgætiskerið."
Þórdís Jóhannsdóttir:
„Ég er að lesa Fyrstu athuganir
Berts. Nei, ég er ekki búin með
margar, bara eina.“
Gunnar Torfi Hauksson:
„Ég er á þriðju bókinni núna.
Það er Lalli Ijósastaur eftir
Þorgrím Þráinsson."
Ragnheiður Sara Grímsdóttir:
„Ég er búin með sex. Núna er
ég að lesa bók sem heitir
Kóngsdóttirin fagra.“
Nefnd um mótun nýrrar menntastefnu vill færa faglega og
flárhagslega ábyrgð á skólum sem næst starfsvettvangi:
Verða kennarar á uppboðsmarkaði við
að gerast starfsmenn sveitarfélaga?
- spurði Jóhannes Sigfússon, oddviti Svalbarðshrepps
í byrjun þessa árs skilaði nefnd
um mótun menntastefnu
áfangaskýrslu þar sem m.a. er
rætt um valddreifingu, eftirlit
og ábyrgðarskyldu, stuðning
við skólastarf og mat á íslensk-
um skólum. Nefndin leggur til
að stefnt verði að því að verk-
efni eins og fagleg og fjárhags-
leg ábyrgð á skólum, eftirlit,
mat á skólastarfi og ráðgjöf við
skóla og kennara verði sem
næst starfsvettvangi t.d. hjá
sveitarfélögum, skólum, rann-
sóknarstofnun uppeldis- og
menntamála og kennara-
menntunarstofnunum á há-
skólastigi. Hlutverk og ábyrgð
ráðuneytis, sveitarstjórna,
skólanefnda, skólastjóra og
kennara verði afmörkuð skýr-
ar en nú er í reglugerð og
erindisbréfum og á árinu 1995
hafi allir skólar í landinu kom-
ið á innra eftirliti (gæðastjórn-
un) sem nær til helstu þátta
skólastarfsins.
Heildarmat á menntakerfinu
verði tekið upp á næstu árum til
að afla áreiðanlegra upplýsinga
um þætti eins og skólanámskrá,
námsárangur nemenda, umgengni
nemenda og aga í skólum,
kennsluhætti og áhrif þeirra á
námsárangur svo og tengsl skóla
og nemenda. Við útfærslu grunn-
skóla til sveitarfélaga verður að
tryggja þeim tekjur til að standa
undir kostnaði og í því skyni þarf
að endurskoða lög um tekju-
stofna þeirra en árlegur kostnað-
ur ríkisins við grunnskóla eru
rúmir 5 milljarðar króna en þau
útgjöld gætu þó aldrei orðið
nema til viðmiðunar. í áfanga-
skýrslunni er bent á nauðsyn þess
að kjararéttindi kennara skerðist
ekki við það að gerast starfsmenn
sveitarfélaga og gera þarf úttekt á
réttarstöðu þeirra m.a. með tilliti
til lífeyrisréttinda.
Á uppeldismálaþingi Kennara-
sambands íslands sem nýlega var
haldið í Verkmenntaskólanum á
Akureyri ræddu tveir oddvitar
um viðhorf sveitarfélaga til þeirr-
ar ákvörðunar ríkisvaldsins að
færa rekstur grunnskólanna frá
ríki til sveitarfélaga., Þetta voru
þeir Jóhannes Sigfússon oddviti
Svalbarðshrepps og Birgir Þórð-
arson oddviti Eyfjarðarsveitar.
Jóhannes Sigfússon sagði mál-
ið vera á umræðustigi og skoðan-
ir mjög skiptar og engan veginn
séð fyrr hver niðurstaðan verður.
Á nýafstöðnum fundi fulltrúa-
ráðs Sambands sveitarfélaga var
allur æðibunugangur í þessu máli
dempaður að mati Jóhannesar en
engu að síður lagt til að grunn-
skólinn yrði fluttur til sveitar-
félaganna. Jóhannes segir það
athyglisvert að í umræðum um
þetta mál meðal sveitarstjórn-
armanna á Norðurlandi eystra og
víðar sé ríkisvaldinu lítið treyst í
þessu máli og alls ekki til þess að
skapa fjárhagslegan grundvöll
fyrir sveitarfélögin til að kljúfa
rekstur á grunnskóla. Á nýlegum
fundi „Eyþings", sambandi sveit-
arfélagi á Norðurlandi eystra, var
eftirfarandi ályktun samþykkt:
„Stjórn Eyþings leggur áherslu á
að öll umfjöllun í álitsgerð um
breytta verkaskiptingu ríkis og
sveitarfélaga byggist á þeirri for-
sendu að jafnframt verkaskipt-
ingunni semjist um tekjustofna
eða tilfærslu fjármuna til að
standa straum af verkefnum".
„Hver á að tryggja að jöfnuður
ríki meðal allra þegna þessa
lands til náms burtséð frá búsetu?
Einhverjir munu segja, látum
sveitarfélögin um þetta alfarið en
ég hygg að miklu stærri hópur
álíti að það eigi sameiginlegur
sjóður landsmannna, ríkissjóður,
að tryggja. í dag er farin blönduð
leið í þessum efnum því ríkis-
sjóður greiðir laun kennara beint
en skólaakstur og uppbygging
skólamannvirkja í fámennum
sveitarfélögum nýtur styrkja úr
Jöfnunarsjóði en ríkið kostar
fræðsluskrifstofu, sérskóla og
námsgagnastofnun. Ég hef ekki
heyrt nein rök gegn þessu kerfi
sem samfærir mig um að þörf sé á
algjörri byltingu og ekkert í dag
bannar sveitarfélögunum að gera
betur við sína skóla en ströngustu
reglur segja til um,“ sagði Jóhann-
es Sigfússon, oddviti Svalbarðs-
hrepps.
„Mörg minni sveitarfélög eru
uggandi um sinn hag í þessu
sambandi og óttast er að þarna sé
einungis á ferðinni hagkvæmni
hinna stóru eininga sem nærist á
því að draga úr þjónustu á kostn-
að hinna fáu því skóli í litlu sveit-
arfélagi þarf ekki endilega að
vera svo dýr og það er einnig
hægt að benda á verulegan fjár-
hagslegan sparnað við að leggja
hann niður. Ég er í forsvari fyrir
lítið sveitarfélag sem rekur eigin
grunnskóla fyrr sjö neðstu bekk-
ina og jafnframt er þessi skóli
félagsmiðstöð sveitarinnar og
margir sem ég hef rætt við segjast
vera á móti sameiningu einmitt
vegna þess að þar með verði skól-
inn lagður niður. Meirihlutinn
gæti ákveðið að enginn skóli
verði rekinn áfram þrátt fyrir að
sveitarfélagið hefði til þess fjár-
hagslega getu en flutningur grunn-
skólanna til sveitarfélaga kallar
ekki aðeins á flutning tekjustofna
til sveitarfélaga heldur einnig á
aukna tekjujöfnun milli sveitar-
félaga.“
Jöfnun námsaðstöðu
hentistefna
stjórnmálamanna
„Að fenginni reynslu óttast ég að
jöfnun aðstöðu til náms eigi í
vaxandi mæli allt sitt undir henti-
Jóhannes Sigfússon, oddviti Svalbarðshrepps.