Dagur - 08.10.1994, Blaðsíða 11
Laugardagur 8. október 1994 - DAGUR - 11
■lí!
kartöflur og bragöbætt meö því,
þegar meira var haft við í matar-
gerðinni.
Eins og aö framan segir, þá er
þaó þekkt staðrcynd að íslensk
fjallagrös voru besti fjörefnagjafi
forfeðra okkar. Fjallagrös eru auð-
ug af mjölvi og mörgum bætiefn-
um og margir sem vcilir hafa ver-
ið í maga telja sig hafa læknast að
miklu leyti meö notkun fjalla-
grasa.
Fróðustu menn fullyróa að í
fjallagrösum sé meðal annars mik-
ið af slímefnunt sem eru mjög
mikilsverð fyrir starfsemi melt-
ingarfæranna. Það er enginn vafi á
aó slímið er ntaganum vörn gegn
kvillum, enda voru magasjúkdóm-
ar hér miklu sjaldgæfari áður fyrr.
Það sem hér hefir verið skrifaö
er tínt saman úr ýmsum áttum og
haft eftir fólki sem alið er upp við
fjallagrasatínslu og neyslu þeirra.
Það vissi hvað það söng, gamla
fólkið, í þessunt efnum sem öðr-
unt;
1 allflestum matreiðslubókum,
sérstaklega eldri útgáfum, er að
finna allmargar uppskriftir af því
hvernig matreiða skal holla og
ljúffengi tjallagrasarétti lyrir sjúka
og heilbrigða.
Fyrst ég gaf mér tíma til að
taka saman þennan pésa - mér til
gamans - finnst þér þá ekki kom-
inn tími til þess að þú fáir þér
heilsubótarrölt fram á fjöllin - um
eina eða tvær helgar til að tína
grös og reyna uppskriftirnar?
Fjallagrasaeggjamjólk
40 gfjallagrös
2 msk. sykur
2 dl vatn
1,5 / mjólk
1-2 egg
112 msk. sykur
1 tsk. kartöflumjöl
vanilla
Grösin þvegin úr köldu vatni.
Sjóðandi vatni hellt yfir þau, tekin
upp úr, þerruð á línklút og söxuð
frekar gróft. 2 msk. af sykri brún-
aður á pönnu. Grösin látin þar í og
brúnuó jafnt, þar til byrjuð er aö
koma hvít froða. Þá er 2 dl af
sjóðandi vatni látnir á pönnuna og
soðió í 2 mín. Hellt í pottinn með
heitu mjólkinni og soðið í 2-3
mín. Eggin, sykurinn og kartöflu-
mjölió þeytt vel í súpuskálinni.
Vanillan sett í. Grasamjólkinni er
nú hellt smátt og smátt út í eggin í
súpuskálinni. Borið fram með tví-
bökum ef vill.
Fjallagrasaystingur
1 hnefi fjallagrös
1/4 l mjólk
1 l súrmjólk
sykur og salt
Grösin eru þvegin úr köldu
vatni. Látin í ósúru mjólkina þeg-
ar hún sýður. A sama tíma er súru
mjólkinni hrært stöðugt volgri út í
þar til hún sýður. Þá er grösunum
blandað út í ásamt mjólkinni og
soðið í 3-5 mínútur. Sykur og salt
eftir smekk.
Fjallagrasagrautur
60 gfjallagrös
1 1 vatn
1 l mjólk
salt
Grösin skoluö úr heitu og
köldu vatni og síðan söxuð. Þegar
mjólkin sýður eru grösin látin í og
soðin við hægan hita í 2 klst. Salt-
að. Þennan graut cr nauðsynlegt
að sjóða svona lengi, því hann
þykknar eingöngu af grösunum.
Grauturinn er borðaður heitur eóa
kaldur með rnjólk út á. Þessi
grautur er sérlega heppilegur
handa sjúklingum.
Fjallagrasasaftgrautur
1 1 saftblanda
70 g fjallagrös
75 g sagógrjón
sykur
Þegar saftblandan sýður eru
fjallagrösin skoluð og látin út í
ásamt sagðgrjónununt. Soðið þar
til grjónin eru glær. Borðað meö
rjómablandi.
Fjallagrasamjólk
40 g fjallagrös
1,51 mjólk
1 tsk. salt
1 msk. púðursykur
Grösin þvegin úr köldu vatni.
Þegar mjólkin sýður eru grösin
látin út í. Soðið í 5 mínútur og
saltaó eftir smekk. Það bætir
ntjólkina að láta ofurlítinn sykur í
hana. Einnig má sjóða í 2 klst.,
veróur hún þá þykk, límkennd og
svolítill sætukeimur af henni.
Lystugt er að borða súran blóðmör
með fjallagrasamjólk.
Fjallagrasavellingur
1 1 mjólk
112 l vatn
30 gfjallagrös
25 g haframjöl eða grjón
púðursykur og salt
Þegar mjólkin og vatnið sjóða
er haframjölið eða grjónin sett út í
og soðið í 5 mínútur ásamt grös-
unum, sem eru þvegin. Salt og
sykur eftir smekk.
Fjallagrasahrísgrjónarófu-
vellingur
1 l mjólk
112 l vatn
40 g hrísgrjón
1-2 rófur
1 hnefi fjallagrös
1 tsk. salt
Þegar mjólkin og vatnið sjóða
eru hrísgrjónin sett út í og soðið í
20 mínútur. Þá eru gulrófubitamir
settir út í og soðið í 10 mínútur.
Síðast eru fjallagrösin sett út í og
vellingurinn soðinn eftir það í 5-
10 mínútur. Saltaður.
Fjallagrasarjómabúðingur
25 gfjallagrös
114 l rjómi
112 msk. sykur
3 bl. matarlím
2 msk. vatn
2 msk. ávaxtamauk
Sjóðandi vatni er hellt á grösin
og látið bíða í 2 klst. Tekin upp úr
og þerruð með líndúk og söxuð
smátt. Matarlímið er lagt í kalt
vatn í 10 mínútur, kreist upp úr og
brætt yfir gul'u. Þá eru 2 msk. af
köldu vatni látnar í það og kælt.
Rjóminn þeyttur. Þar í er blandað
sykrinum og síðast grösunum.
Hrært hægt í búðingnum, þar til
hann er orðinn þykkur. Maukið er
sett á botninn í skálinni - þar ofan
á búðingurinn, sem er skreyttur
með mauki áður en hann cr borö-
aður.
Fjallagrasagrautur
50 gfjallagrös
1 l saftblanda
75 g sagógrjón
kanelstöng, salt og sykur
Fjallagrösin eru þvegin úr
köldu vatni. Sett út í heita saft-
blönduna. Þegar sýóur eru kanel-
stöngin og sagógrjónin látin út í.
Hrært í þar til sýður aftur og þá er
salt og sykur látin í eftir smekk.
Soðið þar til grjónin eru glær.
Hellt í skál og sykri stráð yfir.
Grauturinn borðaður kaldur með
sykri og rjómablndu eða eggja-
mjólk.
Fjallagrasablóðmör
7 dlblóð
3 dl vatn
3/4 kg rúgmjöl
100 gfjallagrös
100 g haframjöl
1 msk. salt
1,5 kg mör
Fjallagrösin eru sett í kalt vatn.
Þvegin og tínd vel, skorin eóa
söxuð. Gott er að þau þorni svolít-
ió aftur. Blóðið er sigtaó og vatni
og salti blandaó í það. Rúgmjölinu
og fjallagrösunum hrært saman
við og hinum brytjaða mör bland-
að í. Sett í þéttsaumaða keppi,
sern látnir cru ofan í saltvatnið
sem sýöur. Það má ekki pikka þá
alveg strax. Gætió þess að láta
ekki keppina ofan í í einu. Að
öðru leyti soðið eins og venjuleg-
ur blóðmör.
Fjallagrasakaremellu-
búðingur
25 gfjallagrös
75 g sykur
114 l rjómi
3 bl. matarlím
2 msk. kalt vatn
Grösin eru rifin mjög smátt í
sundur, sykur settur á heita, þurra
pönnu - þar í blandað grösunum -
pannan hrist svo sykurinn og grös-
in blandist sent best og nú er hrært
í þar til sykurinn er orðinn aó
karamcllu, en vió og viö er
pannan tckin af eldinum, svo
grösin brúnist sem best án þess að
sykurinn brenni. Þegar hvít l'roða
byrjar að koma er það sett á bök-
unarplötu. Þegar það er oróið hart
og kalt er allt mulið með kefli
mjög smátt. Matarlímið er sett í
kalt vatn í 10 mín. Kreist upp úr
og brætt yfir gufu. Út í það er
hrært 2 msk. af köldu vatni. Mat-
arlímið er mátulega kalt þegar
ekki finnst velgja. Rjóminn er
þeyttur, karamellumylsnunni
blandað í hann - þar næst er
hrærðu matarlíminu rennt yfir í
mjórri bunu. Hrærist hægt og
gætilega fram og aftur þar til búð-
ingurinn er orðinn þykkur. Settur í
skál. Skreyttur og lagaður til með
rjóma og karamellu.
Fjallagrasate
15 gfjallagrös
6-8 bollar sjóðandi vatn
Lagaó eins og venjulegt útlent
te. Ketillinn hafður yfir gufu eða
heitri plötu og hitaður í 5-10 mín.
Nota ntá rnjólk eða rjómablöndu
út í. Gott er aó gera teið sætt meö
hunangi eða púðursykri.
Gjafir til
bamadeildar
FSA
Barnadeild Fjórðungssjúkrahúss-
ins á Akureyri hafa borist góðar
gjafir á undanförnum mánuðum
frá Kiwanisklúbbnum Kaldbak,
Umhyggju, félagi til stuðnings
sjúkum börnum, og síðast cn ekki
síst Kvenfélaginu Hlíf og Minn-
ingarsjóði þess. Kann starfsfólk
þessum aðilum bestu þakkir fyrir.
Einnig er kornið á framfæri sér-
stöku þakklæti til allra barna á
Akureyri sern hafa safnað fé með
tombólum til styrktar barnadeild-
inni.
Cork 27. nóv. -1. des.
Á þessu hausti fylkja bændur liði til Cork,
hinnar fögru borgar á Suður-írlandi.
Gist verður á góðu hóteli í 4 daga. Farið verður í fróðlegar
og skemmtilegar skoðunarferðir um þessa einstöku borg.
Staðgreiðsluverð aðeins28.970 Rr. ámann
miðað við gistingu í 2 manna herbergi.
Innifalið í verði: Flug, skattar og gjöld, fararstjórn, gisting
í 4 nætur með morgunverði, skoðunarferðir um Cork og
nágrenni, til Killarney, Tralee og um Dingle-skagann og
ferð frá Corktil Dublin.
Hafið samband við Agnar eða Halldóru
hjá Stéttarsambandi bænda í síma (91) 630 300.
Samviniiiilerliir-Laiiilssni wkr
Roykjaylk: Austurstirti 12 • S. 91 - 69 1010 • tnnanlanðstarðir S 91 - 69 10 70* Simbrít 91 - 2 77 96 / 6910 95 • Tetex 2241 •
HótelSðQuv(ðHagatorg• S.91 -62 22 77• Simbrét91 -62 24 60 Hatnart|6r»ur:Bajarhrauni 14• S 91 -65 11 55• Simbrtt91 • 65S355 _
Katlavlk: Hatnaroötu35• S 92• 13400• Simbrét 92• 13 490 Akranat:Braiðargðtu 1 • S.93-1 3386• Simbrét93 -1 11 95 VtSA °
Akarayil: Réðhustorgi 1 • S. 96 • 27200* Simbrét 96 -1 10 35 VMba«nMy|ar. Vastmannabraut 38 • S. 98 • 112 71 • Simbrét 93 • 1 27 92 ■• • »-»»CAF»D.
VIS / OIS0H V1|AH