Dagur - 07.01.1995, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - Laugardagur 7. janúar 1995
Árið 1994 var ár fjölskyldunnar og víst er að málefni hennar bar oft á góma einmitt á síðasta ári.
Annars vegar voru fjölmargir aðilar, einstaklingar, samtök og hópar að berjast fyrir bœttum hag
fjölskyldunnar á Islandi en hins vegar töldu margir að staða fjölskyldunnar hefði aldrei verið verri,
einkum vegna efnahagslegra þrenginga. Á hátíðarstundum eru ráðamenn á einu máli um að fjölskyldan
sé hornsteinn samfélagsins en þegar að því kemur að styrkja grunninn sem þessi hornsteinn stendur á
s
duga ekki orðin tóm. Ymsir aðilar hafa þó barist ötullega fyrir bœttum hag íslenskra fjölskyldna um
árabil og ekki hvað síst á síðasta ári, ári fjölskyldunnar. Nú, þegar árið 1994 hefur runnið sitt skeið,
mœlti blaðamaður Dags sér mót við óformlegan áhugahóp kvenna um gott mannlíf, sjö konur, sem allar
eru búsettar á Akureyri og hafa á einn eða annan hátt unnið að málefnum fjölskyldunnar á árinu 1994.
Þetta eru þœr: Asta Sigurðardóttir, sjúkraliði ogformaður skólanefndar grunnskóla Akureyrarbœjar,
Halldóra Bjarnadóttir, hjúkrunarfrœðingur, framkvœmdastjóri Krabbameinsfélags Akureyrar og
nágrennis og formaður Tóbaksvarnanefndar Islands, Herdís Zophaníasdóttir, kennari og stjórnarmaður
Landssamtakanna Barnaheilla og deildar Barnaheilla á Norðurlandi eystra, Hildigunnur Olafsdóttir,
starfsmaður Heimilis og skóla á Norðurlandi, Kristín Sigfúsdóttir, framhaldsskólakennari og formaður
áfengisvarnanefndar Akureyrarbœjar, Sigfríður Þorsteinsdóttir, tœkniteiknari, forseti bœjarstjórnar
og formaður félagsmálaráðs og Vigdís Steinþórsdóttir, hjúkrunarfrœðingur ogformaður
Foreldrafélags Gagnfrœðaskóla Akureyrar.
Allar hafa þessar konur lagst á
árarnar og unnið að heilbrigðara
og betra mannlífi og bœttum hag
fiölskyldna og þá einkum barna
og unglinga enda er mikilvœg-
asta verkefni sérhverrar fiöl-
skyldu að ala upp komandi kyn-
slóð. En hvaða málefni brenna á
þeim, hverrifyrir sig og hvað hef-
ur áunnist í baráttunni fyrir
bœttum hag fiölskyldunnar á ár-
inu hennar, árinu 1994?
*
Asta Sigurðardóttir
Ásta: Á þessu ári hóf ég störf
sem formaður skólanefndar grunn-
skólanna á Akureyri og þá stóð ég
frammi fyrir mörgum spurningum
enda eru óvenjulega miklar breyt-
ingar í íslenskum grunnskólum um
þessar mundir.
Það hafa verið samþykkt lög um
einsetningu grunnskólans og nú
stendur yfir sá tími sem sveitarfé-
lög hafa til aö aðlaga sig að þessari
breytingu. Einnig liggur fyrir al-
þingi nýtt frumvarp að grunnskóla-
lögum og síðast en ekki síst á
rekstur grunnskólans að færast al-
farið yfir á herðar sveitarfélaganna
á næstunni.
Auk þess hefur verið miklu
meiri almenn umræða í þjóðfélag-
inu um skólamál á þessu ári en áð-
ur. Allt verður þetta til þess að
verkefni mitt sem skólanefndarfor-
manns er mjög spennandi.
Á þessu ári náðist sá árangur að
einsetning komst á í grunnskólum
sunnan Glerár, og stefnt er að því
að einsetja grunnskólana norðan ár
sem fyrst. Það er trú mín að þegar
einsetning hefur komist á í skólun-
um þá verði auðveldara að byggja
upp heildstæðari dagskrá fyrir
nemendur og um leið náist mcira
samræmi og samfella í líf
barnanna. I framhaldi af einsetn-
ingunni er verió að vinna aó því að
bjóða vistun fyrir grunnskólabörn
aó skóladegi loknum. Takmarkió
er að sem flestir, og helst allir, geti
haft aðgang að góðri vistun fyrir
börnin sín í þeirra skólahvcrfi þeg-
ar skóla lýkur á sem faglegustum
grunni.
Kristín: Þegar ég varð formað-
ur áfengisvarnanefndar velti ég því
fyrir mér hvaó það væri helst sem
hægt væri að gera til að bæta
mannlífið og styrkja fjölskyldurn-
ar. Þá sá ég aó þó svo aó fjölskyld-
ur séu ávallt ábyrgar fyrir áfengis-
neyslu barna hvar sem hún fer
fram þá var ástandið hér í bænum
hvað áfengisneyslu barna varðaði
mjög slæmt. Það var mjög auðvelt
fyrir börn undir lögaldri aó ná í
áfengi bæði heimabruggað áfengi
og vín á vínveitingastöðunum auk
þess áfengis sem keypt er fyrir
börn í áfengisversluninni. Ég
komst aó þeirri niðurstöðu að ein
mesta niðurrifsstarfsemi sem hægt
væri aó hugsa sér gagnvart fjöl-
skyldum landsins væri þessi óhefta
áfengisneysla barna og unglinga.
Átakið stöövum unglingadrykkju,
sem hófst á ári fjölskyldunnar,
varð til þess að vió í áfengisvama-
nefnd öfiuóum okkur upplýsinga
um það hvernig ástandió virkilega
væri hér á Akureyri og við kom-
umst sem sagt að því að það var
skelfilega slæmt.
í framhaldi af því héldum við
námskeió fyrir starfsfólk vínveit-
ingahúsa á Ákureyri og það sóttu á
annað hundrað manns og meó sam-
stilltu átaki tókst að stöðva þaó að
áfengi væri borió út úr vínveitinga-
húsum til barna og unglinga og eins
hefur eftirlitió meó aldurstakmarki
vínveitingahúsanna verið bætt.
Næsta skref er að beita sér fyrir
því að þaö sé ekki keypt áfengi
fyrir börn og unglinga. Mér er það
mikið kappsmál að allir virði
áfengislöggjöfina og í lögum um
vernd barna og ungmcnna segir að
ef maður hvetur barn- eða ung-
menni til áfengisneyslu þá varói
það sektum eða fangelsi allt aó
fjórum árum.
Ég vil líka benda foreldrum sem
kaupa áfengi fyrir börnin sín á aó
þeir eru ekki að kaupa áfengi aó-
eins fyrir börnin sín heldur einnig
fyrir börn annarra foreldra um leið.
Áuk þess þá er algengt að „land-
inn“ bíði við ruslatunnuna eða á
næsta götuhorni og það áfengi sem
foreldar kaupa fyrir börnin verður
viðbót vió landaneysluna en kemur
ekki staðinn fyrir hana.
Ef foreldrar hafa einhvern
draum um að kenna börnunum sín-
um að drekka þá ættu þeir að gera
það heima í sinni eigin stofu eóa
þá að fara með börnunum sínum
niður á torg ef þeir endilega vilja
kenna þeim aó drekka þar. En for-
eldrar ættu líka að minnast þess að
þeir eru fyrirmynd barnanna sinna
og forvamir byrja heima.
Sigfríður Þorsteinsdóttir
Sigfríður: Ég er hér sem for-
maður félagsmálanefndar sem er
mjög yfirgripsmikil nefnd sem hef-
ur margt á sinni könnu meðal ann-
ars barnaverndarmál.
Það sem brennur á okkur er fyr-
irbyggjandi starf og við höfum
unnió að setningu nýrra útivistar-
reglna fyrir börn og unglinga hér í
bænum sem taka gildi nú í ár. Hug-
myndin er sú að koma á samræmd-
um reglum sem samstaða næst um,
reglum sem cru raunhæfar og verð-
ur framfylgt. Þetta er dæmi um fyr-
irbyggjandi starf sem hefur víðtæk
áhrif á fjölmarga þætti í lífi barna
og unglinga á Akureyri og fjöl-
skyldna þcirra.
Einnig leggjum við áherslu á
samvinnu og samstöðu þeirra sem
sinna málefnum og tómstundum
unglinga.
Herdís: Barnaheill eru ung
samtök hér á Norðurlandi eystra en
þau voru stofnuð haustið 1993. í
lok þess árs ræddi stjórn Barna-
heilla við fjölmarga einstaklinga til
að kynna sé stööu barna á Akureyri
og í kjölfar þess var ákveðió að
halda ráðstefnu um málefni bama
og unglinga. Vorið 1994 héldum
Herdís Zophaníasdóttir
við svo ráðstefnu sem bar nafnið;
Viðhorf til barna, ráðstefnan var
geysilega vel sótt. Þar tóku 15-20
fyrirlesarar til máls og ráðstefnu-
gestir, sem aóallega votu foreldrar,
voru um 150. Aðsóknin sýndi að
áhugi á málefnum barna er mikill
og að það er mikil þörf fyrir úrbæt-
ur og fræðslu. I haust héldum vió
annan aðalfund Barnaheilla á
Norðurlandi eystra og á fyrirlestur
sem fjallaði um ákveðniþjálfun
fyrir foreldra og var í tengslum við
aðalfundinn mættu um 120 manns
sem enn staófestir mikla þörf for-
cldra fyrir stuðning og hjálp. Á
næstu vikum mun Jóhann Ingi
Gunnarsson sálfræðingur, sem hélt
þcnnan fyrirlestur um ákveðni-
þjálfun, halda námskeið á Akureyri
á vegum Barnaheilla.
Vigdís: Fyrir fjórum áruni var
stofnað foreldrafélag í Gagnfræða-
skóla Akureyrar og ég hef verið
formaður þess frá upphafi. Vió í
foreldrafélaginu höfum í talsveróan
tíma reynt aó samræma útivistar-
tíma barna og unglinga. í framhaldi
af því starfi hafði fulltrúaráð for-
eldrafélaga grunnskólanna á Akur-
eyri samband við bæjaryfirvöld og
óskaði eftir rýmri útivistartíma um
helgar. Þessi breyting hefur fengið
góðan hljómgrunn hjá bæjarstjórn
Akureyrar og við erum mjög þakk-
lát fyrir það. Hugmyndin er sú að
koma á þessari breytingu á útivist-
artímanum og að þessum nýju lög-
um verði svo framfylgt. I foreldra-
félaginu höfum við lagt ríka
áherslu á að berjast gegn áfengis-
neyslu unglinga og styrkja foreldra
í því að það sé ekkert sjálfsagt að
kaupa vín fyrir bömin sín.
Styttri útivistartími þýðir minni
áfengisneyslu, tóbaksneyslu og
lengri svefn og skiptir því miklu
máli fyrir börnin okkar og þeirra
fjölskyldur.
Vigdís Steinþórsdóttir
Við höfum líka komið á for-
eldravakt í miðbæ Akureyrar en
hún hófst síðastliðið haust og er öll
föstudagskvöld. Foreldravaktin er
samstarfsverkcfni allra skólanna á
Akureyri sem eru með unglingastig
og ég vil nota tækifærió til að
þakka foreldrum kærlega fyrir að
hafa komið á foreldravaktin. Hún
hefur opnað augu margra og aukið
þekkingu foreldra á þeirri stöðu
sem unglingar eru í og ástandinu í
mióbænum. Það er líka mikilsvert
að foreldrar vinni saman á þennan
hátt og sýni samstöðu.
Við verðum líka aó muna aö
börn þurfa ákveðinn svefn til að
geta sinnt sinni vinnu í skólanum
og þar ættu útivistarreglurnar að
hjálpa til. Samstaða og samræmdar