Dagur - 03.02.1996, Blaðsíða 10
10 - DAGUR - Laugardagur 3. febrúar 1996
SMÁSAO A
ÞaS er skítakuldi. Ljósa-
staurarnir móla snjóinn
gulan og spegla sig í
nólkublettum. Morgunfúlir
bílstjórar grafa skjólfanai upp
farartæki sín og skafa af rúðun-
um. I morgunkyrrðinni heyri ég
í einstaka vekjaraklukku þenja
sig og ótrúlega sprækum um-
sjónarmönnum morgunútvarps-
ins bjóða góðan ,dag og
hringja eitthvað. A þessu
augnabliki er óreiðanlega
hundru&um kílóa af morgun-
korni sturtað í diúpa diska, þús-
undir lítra af karfi svolgraðir að
ógleymdum I.D.O. og Gustavs-
berg sem hvæsa nú ó öðru
hverju baðherbergi og minna
hressilega ó hversu ómissandi
þeir eru svona i morgunsórið.
Eg sýg hressilega upp í nefið
en sultardropinn situr sem fast-
ast og dillar sér og hlær þegar
nasavængirnir mínir frjósa sam-
an. Á fótunum hef ég gömlu
leikfimiskóna sem bjóða frostið
velkomið inn fyrir.
Bölvaður asni var ég að lóta
mér detta í hug að ólpast þetta
ó leikfimiskóm, þetta eru nrein-
ustu drópstól í þessari færð; að
því kemst éa þegar éa renn
stjórnlaust niður eina af aoalum-
ferðargötum bæiarins og verð
nærri pvi fórnarlamb rymjandi
almenningsvagns ó leið að hitta
fólk.
I símanum í gær spurði ég
verkstjórann hvort ég þyrfti að
hafa eitthvað með mér minn
fyrsta dag í vinnunni.
„Taktu bara með þér vitið og
eitthvað annað en sparifötin
vinurinn, og við skulum sjó
hvort ég get notað þig í eitt-
hvurt snatt."
Eg var að því kominn að
spyrja hvort ég ætti að koma
með nesti þegar hann rumdi:
„Þú færð að éta hérna."
Og þarna stendur svo nýi
vinnustaðurinn; flóðlýstur ó
stöku stað, bórujómsklæddur
og reiðubúinn að veita fólki at-
vinnu.
Mitt fyrsta verk hlýtur að vera
að finna einhvern sem vill
róðskast með mig. Slíkir menn
fyrirfinnast helst í skúrum eða
kompum staðsettum þar sem
þeir hafa góða yfirsýn yfir
sauðahjörðina. Minn tilvonandi
verkstjóri hefst við í beingulum
skúr með eins mörgum gluagum
og óttimar leyfa. Reyndar neyri
ég meira í honum heldur en sé.
„Lúlli, taktann Sigga með þér
ó Dísuna oa reynio að skrapa
eitthvað af dekkinu. Eg ætla að
reyna að grunna edda í dag."
Verkstjórakompan gubbar út
úr sér hólfsofandi starfsmönnum
í stuttum bunum og að lokum er
enainn efíir nema ég standandi
meo hendur í vösum og með
hor.,
„Eg ótti vist að byrja í dag,
Vignir. Hringdi í gær........"
„Jóhó, svo þú ert sonur hans
Gústa."
Núna býst ég við bunu af
klisjum sem fjarskyldir og kunn-
ingjar fjölskyldunnar virðast allt-
af eiga ó lager, til dæmis:
Blessaður, hvernig hefur só
gamli það, ég só þig síðast
þegar þú varst svona og svona,
alaeilis tognað úr þér drengur
o.s.frv. En verkstjórinn virðist al-
gjörlega ósnortinn þar sem
hann rýnir út um glerið og
muldrar: „Alltaf verið að senda
manni einhverja gemlinga, rétt
eins og ég skíti biluðum togur-
um." Stekkur síðan út í dyr og
orgar: „Steini, heldurðu að þú
mötuneytinu og bíða í einni
biðu. Sumir líta ó mig eins og
eitthvert viðundur, eða þao
finnst mér allavega. Eg forðað-
ist öll augnsambönd en stari
hinsvegar fast ó lappirnar ó
mér sem eru helaumar eftir
klossa númer fjörtíuogeitt.
Skyndilega opnast dyrnar og
mannskapurinn flæðir inn með
þvílíkum lótum að það hvarflar
að mér rétt sem snöggvast að
takmarkað sé til af næringu og
frumskógarlögmólið sé enn í
fullu gilai. Þó mvndast einhvers-
konar röð ó endanum, mest fyr-
ir tilstuðlan skapstórrar matróðs-
konu sem allir virðast bera virð-
ingu fyrir. I matinn er soðin ýsa
með kartöflum, gullnu smjöri og
barnagulrótum. Eg sem aldrei
hef verið hrifinn affiski, fæ vatn
í munninn. Allt þetta labb ó eftir
Steina hefur greinilega tekið ó.
Eg fæ mér sæti ó fyrsta stól sem
ég sé. Mennirnir líta ó mig þeg-
ar ég sest og glotta.
Ætli það sé eitthvað framan í
mér?
Fiskurinn syndir í smjörinu og
bíður eftir því að verða étinn,
en einhvernveginn finnst mér
eins og allir séu að horfa ó mig
og matarlystin er öll ó undan-
haldi. Allt í einu dettur mér í
hua að það sé verið að sprella
með mig og éa sé grín dagsins;
að stóllinn sé þrífættur eða fisk-
urinn sé, bragðbættur með lax-
erolíu. Eg lít lúmskt í kringum
mig og sé mér til mikillar hrell-
ingar að það eru allir að gjóa
augunum ó mig.
Djö.....!
Eg býð þess sem verða vill
og sting varlega upp í mig ýsu-
stykki sem bragðast mér tií mik-
ils léttis, alveg eins og ýsu-
stykki. Stóllinn virðist líka sæmi-
lega traustur og ekkert vera að
gefa sig. Þetta er óbyggilega
bara ímyndun í mér af því ég
er nýr.
„Áreiðanlega," huasa ég og
sting upp í mig kartöflu.
En um það leyti sem kartafl-
an klofnar í tvennt undan jöxl-
unum mínum tek ég eftir því að
við hliðina ó mér stendur verk-
stjórinn oa horfir fast ó mig.
Hann heldur ó diski og vatns-
glasi og er greinilega að bíða
eftir einnverju.
Eg reyni að lóta sem ekkert
sé og held ófram að borða. En
auanaróðið hjó verkstjóranum
erþrúgandi, hann er greinilega
að reyna að tjó sig ón þess að
þurfa að mæla. Eg finn líka að
allur matsalurinn bíður spenntur
eftir framhaldi.
Það sýður areinilega ó verk-
stjóranum og það er öldugang-
ur í vatnsglasinu hans þegar ég
lít upp og tísti: „Get ég?....Vant-
ar þig?....Þarftu að?...."
„Viltu fara úr sætinu mínu,
drenaur," þrumar hann út um
annað munnvikið. „Andskotans
aræningjar alltaf hreint." Það
nvín í nasahórunum hans.
Eg veit ekki hvort að matur-
inn er öðruvísi ó bragðið í hin-
um sætunum, en ég tek sénsinn
og færi mig. Það er hólfkæfður
hlótur og augngotur ó hverju
borði sem ég labba framhjó.
Auðvitað er nvergi laust nema
hjó Steina, sem kemur mér nú
reyndar ekki ó óvart. Um leið
og ég sest við hliðina ó faa-
manninum Steina, heyri ég ao
einhver kallar til verkstjórans:
„Hannes, þú verður endilega
að fara að merkja stólræfillinn.
Þetta er só fjórði í vikunni sem
þarf að víkja."
Heljarinnar fley liggja hjólparvana upp á landi með gat ó maganum, sum hálfmáluð, önnur
ómáluð. Ljósblair íogar pota í stýrishús og kjöl.
FYRSTI DAGURINN
- eftir Hilmar T. Harðarson á Akureyri
megir vera að því að taka Dér
pásu frá því að verma á aér
rassgatið og koma hérna?"
Og Steini kemur, reyndar
ekki með hraða Ijóssins og á
þessum fimmtíu metra kafla
tekst honum að eiga langar
samræður við mann með
heyrnahlífar og reima báða
skóna sína. Hann hefur sérstakt
vaggandi göngulag, er í nokk-
uð góðum holaum og hefur af-
skapleqa þykk gleraugu á nef-
inu. Blár vinnugalli hans er
áberandi hreinn og má eflaust
brúka hann spari.
„Steini minn, taktu þennan
með þér niður í Júlíus og reynið
að hirða eitthvað af draslinu
sem þar er, koma því í poka og
upp í gám. Og xomdu við á
lagernum og finndu eitthvað á
lappirnar á drengnum svo ég
sendi hann heim með allar tíu."
Steini er areinilega maður
sem tekur leiðbeinandahlutverk
sitt alvarlega. Hann rýnir gegn-
um móðuna á gleraugunum sín-
um á skóna mína og flissar:
„Neiii, þetta gengur ekki, ha,
þú verður að fá klossa með stál-
tá, ha, þetta gengur ekki, þú
verður ao fá klossa með stáltá,
ha. Komdu."
Svo arkar Steini af stað. Ark-
ar er kannski ekki rétta orðið
þar sem hann silast áfram og
ég á fullt í fangi með að fara
ekki fram úr honum. Heljarinnar
fley liggia hjálparvana upp á
landi með gat á maganum, sum
hálfmáluð, önnur ómáluð. Ljós-
bláir logar pota í stýrishús og
kjöl.
„Þetta genqur ekki, haa,"
tuðar Steini, „þú verður að fá
klossa, annars ferðu ekki heim
með allar tíu."
Steini hrindir óvenju snagg-
araleqa upp hurðinni. Það er
reinilegt að hér er maður sem
efur verk að vinna.
„Klossa númer fjörtíuogeitt,
Hermann minn. Klossa númer
fjörtíuogeitt."
Eg sem nota skófatnað núm-
er fiörtíuogþrjú reyni að tísta,
en nér er qreinilega við fag-
mann að fást. Fagmaðurinn
Steini ber flötum lófanum í borð-
ið oq segir: „Haaaa".
Júlíus liggur ryðgaður við
bryggju, nálflaslegur eftir
margra mánaða streð á sjón-
um. Einhver er að breyta hon-
um í Heiðrúnu með málningu
og pensli svo niðurlæging hans
er algjör.
„Þetta er bara eitt af því sem
þarf að gera," endurtekur
Steini.
Við bröltum niður í lestina
sem er full af spýtnarusli og ein-
angrunarplasti. Steini sest á
fyrsta fiskikassa sem hann sér.
„Pokarnir eru þarna, þetta er
bara eitt af því sem þarf að
era, haaaa," segir Steini og
agræðir á sér afturendanum.
Mér er að verða Ijóst að
Steini er ekkert óskaplegt aáfu-
menni og ekkert sérlega ioinn
heldur. Eg tíni í einn fullan
ruslapoka og kemur þá í Ijós að
þeir eru ekki fleiri til staðar.
„Jæja, ,iæja, við verðum að
fá fleiri poka, haaaa. Við verð-
um að gera það. Komdu."
Steini hverfur upp um lúguna
og ég elti eins og hlýðinn hund-
ur-,
I annað skiptið þennan
morgun sviptir Steini upp lager-
hurðinni. fiann hefur verk að
vinna.
„Láttu mig hafa svarta rusla-
poka, Hermann minn. Svarta
ruslapoka, haaaaa."
Hermann lagermaður lítur
mæðuleqa upp frá því að telja
vinnuvettlinga og sýgur úr tönn-
unum.
„Svo þig vantar poka, Steini
minn. Þetta er náttúrlega alveg
hábölvað að þurfa gera sér alí-
ar þessar aukaferðir eftir svona
smotteríi."
Svört rúllan hittir borðið með
skell og Steini kvittar.
Þegar við erum aftur komnir
út í frostið segir Steini að það
borqi sig ekki að fara að vaða
oní lest núna, það fari alveg að
koma kaffi.
Svo fer Steini, pissar oq
þvær sér um hendurnar í hálf-
tíma og svo kemur kaffi.
Þannig líður tíminn fram að
hádegi. Steini hefur ! mörgu að
snúast og þó mest í kringum
sjálfan sig. Hermann á lagern-
um er farinn að horfa á mjg
með samúð um eliefuleytið. Eg
er qreinilega ekki fyrsta fórnar-
lamb Steina.
Loksins kemur hádegi og ég
veit að það er aott í matinn.
Lyktin hefur verið að þvælast
fyrir nösunum á mér allan
seinnipart morgunsins.
Verkamennirnir, stálsmiðirnir
og smiðirnir, sitja um dyrnar á