Dagur - 05.06.1996, Blaðsíða 8
8 - DAGUR - Miðvikudagur 5. júní 1996
Landgræðsluáætlun fyrir Skútustaðahrepp liggur fyrir.
Dökkt ástand á afréttum Mývetninga:
Eitt alvarlegasta
rofsvæði í Evrópu
- er álit skýrsluhöfunda
„Afréttir Mývetninga eru án efa
eitt alvarlegasta rofsvæði landsins,
líklega einnig í Evrópu og jafnvel
þótt víðar væri leitað. Varlega
áætlað tap gróðurlendis nemur um
50 til 500 hekturum á ári. Þá berst
gífurlega mikið sandmagn að
grónu landi og safnast þar fyrir.
Hætta er á að nær allt gróðurlendi
á Austurafrétti og út í sjó í Öxar-
firði verði sandi að bráð með tím-
anum, verði ekkert að gert.“ -
Þetta segir í lokaorðum nýlegrar
skýrslu sem nefnd skipuð af land-
búnaðarráðherra hefur gert um
landgræðsluáætlun fyrir Skútu-
staðahrepp. Þar eru settar fram
ýmsar tillögur um stöðvun jarð-
vegseyðingar í hreppnum, sem er
mikið aðsteðjandi vandamál.
Nefndin sem fjallaði um þetta
mál var skipuð árið 1992 af Hall-
dóri Blöndal, þáverandi landbún-
aðarráðherra. I skipunarbréfi sagði
að markmiðið með störfum nefnd-
arinnar væri að finna leiðir til að
stöðva gróður- og jarðvegseyð-
ingu, þar sem hagsmuna Mývetn-
inga væri gætt að teknu tilliti til
búsetu og atvinnumöguleika. Sér-
staklega skyldi huga að samvinnu
bænda og Landgræðslu ríkisins
við landgræðslustörf, það er að
heimamenn fengju öðrum fremur
að komast í þau störf.
Fjölmargar tillögur
Það var nú fyrir skömmu sem
nefndin góða skilaði af sér tillög-
um. Þar er tæpt á fjölmörgum at-
riðum er til heilla þykja horfa og
skulu hér nokkur nefnd: Að kom-
ið verði í veg fyrir sandfok þar
sem það er gerlegt og í því sam-
bandi skuli lögð áhersla á sáningu
melgresis á friðuðum svæðum, en
þau eru Dimmuborgargeiri, Suð-
urafréttur, Hvannfell, Mellönd
austan Skógarmannafjalls, Borg-
armelur og Jörundargeiri.
Þá gerir nefndin tillögu um að
rofabörðum skuli lokað í áföng-
um, í forgangsröðun innan svæða.
Auk þessa eru nefndar tillögur á
borð við þær að efla gróður og
styrkja í eldri landgræðslugirðing-
um sem og að græða upp heima-
lönd.
Öræfagirðing
Á gróðurlausum svæðum sunnan
Mývatnssveitar er mikið sand-
magn sem berst yfir gróðurlendi í
hreppnum. Nefndin leggur til að
unnið verði að því að ná sam-
komulagi um uppsetningu öræfa-
girðingar um þetta svæði, en með
henni yrði auðnin girt frá beitar-
svæðum og hún þannig forsenda
landgræðsluaðgerða innan girð-
ingarsvæðisins, sem yrði 3.000 til
4.000 m’. - Sveinn Runólfsson,
landgræðslustjóri, tók þó fram í
samtali við Dag að ennþá hefði
ekkert samkomulagt verið gert við
heimamenn um legu girðingarinn-
ar, né annað henni viðvíkjandi.
Eins og áður sagði lagði nefnd-
in sérstaklega á það áherslu að
Mývetningar gengju öðrum frem-
ur að landgræðslustörfum, en
einnig er lagt til að þeim verði
boðið að draga úr sauðfjárfram-
leiðslu. Það myndi gerast án þess
að beingreiðslur yrðu skertar eða
þá með því að þeir gætu skipt
beingreiðslurétti fyrir sauðfé yfir í
rétt til mjólkurframleiðslu.
Draumatölur...
Ef farið verður alfarið eftir tillög-
um nefndarinnar um landgræðslu
á Mývatnsöræfum er gert ráð fyrir
því að kostnaður við uppgræðslu-
störfin verði 128 millj. kr. á ári, að
því er fram kemur í skýrslu nefnd-
arinnar. Áætlunin um land-
Rofbarð í Mývatnssveit.
Sveinn Runólfsson, landgræðslustjóri, segir að 750 millj. kr. séu sú draumatala fjárveitinga sem þurfi til að koma
uppgræðsluáætlun fyrir Skútustaðahrepp í framkvæmd. „Ég þykist þó vita hvernig þeir ætla að afia fjárins ef af
þessu verður. Það verður með því að ófrægja mývetnska bændur, segir Þorgrímur Starri Björgvinsson í Garði í Mý-
vatnssveit. „Þaö er fögur hugsjón sem býr að baki þessum tillögum,“ segir Böðvar Jónsson, bóndi á Gautlöndum,
sem mikið hefur unnið að landgræðslumálum á síðustu árum.
Dúnframleíðendur
Býð ókeypis dúnhreinsun og að erlendur kaup-
andi greíði ykkur innlent markaðsverð á hverjum
tíma.
JÓN SVEINSSON,
sími 434 7721, fax 434 7834.
ALCATEL
heimstvímenningur
verður spilaður í Hamri, félagsheimili Þórs á
Akureyri föstudaginn 7. júní kl. 19.30.
Þátttökugjald 1500 kr. á par.
Sömu spil verða spiluð samtímis víða um heim.
Þátttakendur fá bók með spilunum og verðlaun verða veitt.
Allir bridge-spilarar velkomnir.
Mætið tímanlega til skráningar.
Bridgefélag Akureyrar.
græðslustörfin nær frá síðasta ári
og fram til ársins 2000 og verður
samanlagður kostnaður á þessu
árabili 750 millj. kr. að teknu til-
liti til allra liða. Fjárveitingavaldið
hefur þó engin framlög til þessa
verkefnis samþykkt, „...og allt eru
þetta draumatölur," sagði Sveinn
Runólfsson, landgræðslustjóri.
Fögur hugsjón býr að baki
„Það er fögur hugsjón sem býr að
baki þessum tillögum og þær eru
allra góðra gjalda verðar. Við sem
teljum okkur náttúruvemdarsinna
hljótum í einlægni að fagna þess-
um áformum," segir Böðvar Jóns-
son, bóndi á Gautlöndum í Mý-
vatnssveit. Hann hefur mikið unn-
ið að landgræðslu á heimajörð
sinni í gegnum árin og hlaut fyrir
nokkrum árum landgræðsluverð-
launin svonefndu.
Böðvar segir að hin mikla ör-
æfagirðing sé grundvöllur alls
hins væntanlega landgræðslustarfs
og framkvæmdir við hana verði að
vinna fyrst af öllu í þessu verkefni
og það á sem skemmstum tíma.
Annað starf megi svo dreifast á
lengri tíma. „Öræfagirðingin er
ein hin mesta náttúruvernd sem
um getur og henni virðist jafn-
hliða ætlað að stuðla að betri
möguleikum til búsetu hér á þess-
um svæðum,“ segir Böðvar enn-
fremur.
„Orð eru til alls fyrst, en nú
verða menn að koma orðum í
verk,“ sagði Böðvar ennfremur.
Hann segist hafa tröllatrú á þekk-
ingu íslenskra búvísindamanna og
að hún geti leitt til þess að á Mý-
vantsöræfum megi vinna stórvirki
í uppgræðslu. „Það er svo aftur
óskrifað blað að fá fjárveitingar til
þessa verkefnis. Ákvörðun um
það efni er í höndum Alþingis - en
nú verða allir að þrýsta á um pen-
inga og hafa í huga að situr svelt-
andi kráka en fljúgandi fær,“ segir
Böðvar á Gautlöndum.
Mývetnskir bændur ófrægðir
Ekki eru allir Mývetningar á eitt
sáttir með þær landgræðslutillögur
sem hafa verið settar fram. Þor-
grímur Starri Björgvinsson, bóndi
í Garði í Mývatnssveit, segir í
Tímanum nýlega að þær séu ekki
fastar í reipunum. „Þessar tillögur
um öræfagirðingu virðast ekki
mjög fastar í reipum. Ég veit ekki
hvem andskotann þeir eru að tala
um, því það vantar allt sem við á
að éta. Það fylgir ekki með hvar á
að taka peningana og menn em að
tala um að þetta verkefni kosti ef
til vill hátt í milljarð fram að alda-
mótum.
Og áfram heldur Starri um störf
nefndarmanna: „Þeir vita það
ósköp vel mennirnir að þeir hafa
ekki nokkurt einasta vilyrði fyrir
þessum tillögum, en ég þykist þó
vita hvemig þeir ætla að afla fjár-
ins ef af þessu verður. Það verður
með því að ófrægja mývetnska
bændur, segja þá níða landið og
Dimmuborgir og þar með geta
þeir farið í helvíti mikla herferð til
að kría út fé,“ segir Starri og bætir
við að gert verði mikið rex úr því
hve fé sé sleppt snemma á afrétt-
arlönd. Því megi bændur í Mý-
vatnssveit aldeilis eiga von á
góðu, eins og Starri kemst að orði.
-sbs.
Karlakórinn Heimir:
Tónleikar í Miðgarði
og Langholtskirkju
Karlakórinn Heimir í Skagafirði
heldur tónleika í Miðgarði í Skaga-
firði á laugardagskvöld og hefjast
þeir kl. 21:00. Þetta eru síðustu
tónleikar kórsins á heimaslóð á
þessu starfsári, en sem kunnugt er
halda Heimisfélagar í söngferðalag
til Kanada næstkomandi þriðjudag.
Enginn aðgangseyrir er að þessum
Miðgarðstónleikum.
Á mánudagskvöld verða Heim-
isfélagar með tónleika í Langholts-
kirkju í Reykjavík og hefjast þeir
kl. 20:30. Daginn eftir heldur kór-
inn svo af landi brott í áðumefnda
ferð - en efnisskrá þessara tveggja
tónleika er sú sem Kanadamönnum
verður boðið uppá. Stjórnandi
kórsins er Stefán R. Gíslason, und-
irleikarar eru Thomas Higgerson
og Jón St. Gíslason, og einsöngv-
arar eru Einar Halldórsson og
Álftagerðisbræðumir Óskar, Pétur
og Sigfús Péturssynir. -sbs.