Dagblaðið Vísir - DV - 13.01.1995, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR 1995
15
Byggið á Reykja-
víkurflugvelli
Oft hefur veriö á þaö bent hve
frámunalega illa fer á því að hafa
flugvöll í miðri Reykjavík. Hann
kann að hafa verið vel staðsettur
.fyrir hálfri öld en nú er hann löngu
farinn að hamla vexti borgarinnar
upp á við: Einnig teygist óeðlilega
úr byggð meðfram flugvellinum en
því fylgir mikil samþjöppun á um-
ferð á Hringbraut og Skúlagötu.
Auk þess er stórhaettulegt að hafa
flugvöll þarna við miðborgina, eins
og hvað eftir annað hefur sýnt sig.
Er þess skemmst að minnast þegar
sekúndum munaði aö flugvél ræk-
ist á strætisvagn.
Hraðlesttil Keflavíkur
Af einhverjum ástæðum stóð
íhaldsmeirihlutinn alltaf gegn því
að færa innanlandsflugið til Kefla-
víkurflugvallar en það ætti ekki að
binda hendur núverandi borgar-
stjórnar. Raunar minnist ég þess
að framsóknarmenn lögðu til að
gera hraðlest frá Mjóddinni til
Keflavíkurflugvallar og höfðu
reiknað út að það borgaði sig.
Var þannig svarað einu rökunum
sem ég hefi séð fyrir því að halda
flugvellinum áfram á sama stað.
En þau voru að flugi út á land
væri oft frestað vegna veðurs og
KjaUaiinn
Örn Ólafsson
lektor
væri þá langt fyrir farþega að fara
heim til Reykjavíkur frá Keflavík-
urflugvelli. Þetta var raunar sagt
þegar Reykjavíkurbyggð var enn
umhverfis flugvöllinn.
Nú horfir máhð allt öðruvísi við.
Það sem áður var á útjöðrum borg-
arinnar varð að víkja þegar hún
þandist út, t.d. Melavöllurinn og
Loftskeytastöðin, það er löngu
tímabært að flugvöllurinn víki
líka.
„Hvort sem lóöirnar yrðu leigðar eða
seldar yrðu þær Reykjavíkurborg því-
lík auðsuppspretta um mörg ókomin
ár að ekki er neina viðlíka tekjulind
að sjá. Þetta yrðu eftirsóttustu lóðir
sem boðist hafa áratugum saman.“
Reykjavik er óþarflega lágreist og hefur flugvellinum jafnan verið kennt
im,“ segir Örn m.a. í grein sinni.
Spennandi verkefni
Reykjavík er óþarflega lágreist
og hefur flugvellinum jafnan verið
kennt um. Ef blönduð byggð íbúða
og atvinnuhúsnæðis risi á Reykja-
víkurflugvelli lægi beint við að
leggja mikla umferöargötu sunnan
Öskjuhlíðar og flugvallarsvæðisins
út að Ægissíðu, fyrir nú utan götur
í framhaldi af Sóleyjargötu, Njarð-
argötu, Snorrabraut o.fl. Þannig
dreifðist sú umferð sem nú þjapp-
ast á Skúlagötu og Hringbraut.
En hvar á að taka peningana? Er
ekki Reykjavíkurborg of blönk til
að ráðast í svona framkvæmdir?
Svarið er einfalt, peningana má
taka upp úr flugvallarsvæðinu
sjálfu. Hvort sem lóðirnar yrðu
leigðar eða seldar yrðu þær
Reykjavíkurborg þvílík auðsupp-
spretta um mörg ókomin ár að ekki
er neina viðlíka tekjulind að sjá.
Þetta yrðu eftirsóttustu lóðir sem
boðist hafa áratugum saman.
Og ekki vantar aðlaðandi garða
eða útivistarsvæði allt í kring, þar
er Hljómskálagarðurinn, Vatns-
mýrin, Skerjafjörður og Öskjuhlíð.
Það yrði mjög spennandi verkefni
að tengja borgarhverfi sem nú eru
sundruð. Þyrfti samkeppni um
skipulag hverfisins. Nú er lag til
að stórbæta borgina, grípið þaö.
Örn Ólafsson
Konur í öngstræti
að hafa afl ef viljann vantar til þess
að beita því.
Annar og betri árangur
Kvennalistinn varð því ekki sá
vendipunktur sem vænta mátti í
kvennabaráttu. Hann auðveldaði
þó konum aðgang að Alþingi og um
leið ýtti hann við gömlu flokkunum
en hins vegar breytti hann því ekki
að konur voru enn fangar síns hug-
unga og menntaða kvenfólkið sem
líklegast hefði verið til þess að ná
frama innan gömlu flokkanna.
Brotthvarf stórs hóps kvenna úr
gömlu flokkunum varð til þess að
karlmenn urðu mikilvægari fyrir
kjörfylgi þeirra en konur, konur
dæmdu sig því í pólitíska útlegð
innan þeirra. Að framansögðu tel
ég að ætla megi að árangur kvenna
hefði orðið annar og betri í jafnrétt-
„Brotthvarf stórs hóps kvenna úr
gömlu flokkunum varð til þess að karl-
menn urðu mikilvægari fyrir kjörfylgi
þeirra en konur. Konur dæmdu sig því
í pólitíska útlegð innan þeirra.“
Það hefur á tíðum hvarflað að
mér hvort kvennabarátta síðustu
tveggja áratuga hafi ekki lent í öng-
stræti þegar litið er á launakjör
kvenna. Mér er því spurn; hvað
hefur farið úrskeiðis í kvennabar-
áttunni? Að sjálfsögðu er hér ekk-
ert einhlítt svar en að vel athuguðu
máh tel ég stærstu mistökin hggja
í póhtískum baráttuaðferðum
kvenna. Hin póhtíska kvennabar-
átta hefur að stórum hluta verið
háð á grundvelli aðskilnaðar kynj-
anna sem í raun gengur þvert á
jafnréttishugtakið þar sem jafnrétti
er ætlað að sameina alla hópa und-
ir einni reglu og einum rétti. Þessi
aðskilnaðarstefna hefur og orðið
þess valdandi að konur hafa ein-
angrast innan póhtíska kerfisins
og um leið hafa þær orðið þess van-
megnugar að hafa áhrif á ákvarð-
anatöku innan þess.
Ekki vendipunktur
Áhrifaleysi kvenna innan póli-
tíska kerfisins veldur því að konur
hafa ekki náð skjótum árangri í
launabaráttu. Helgast þetta af því
að kjör kvenna koma ekki til með
að breytast neðan frá nema á mjög
löngum tíma þar sem styrkur hvers
einstaklings til þess að breyta kjör-
um sínum er mjög htih. Ef staða
kvenna í launamálum á að breytast
með hraði þá verður sú breyting
að koma ofan frá, frá pólitíska
framkvæmdavaldinu.
Þegar kynjaaðskilnaður hófst í
KjaUarinn
Guðmundur S. Johnsen
stjórnmálafræðingur
stjórnmálum, með tilkomu
Kvennahstans, voru konur mjög
firrtar vegna lítils framgangs innan
flokkanna. Þeim farinst sem eina
leiðin væri að hverfa inn í sjálfa
sig til þess að skapa sér sinn eigin
vettvang á sínum eigin forsendum.
Tekin voru í notkun hugtökin
karla- og kvennapóhtík er grund-
vöhuðu aðskilnaðinn.
Kvennalistinn skapaði konum
ákveðna stöðu í stjórnmálum er
sýndi að þær hefðu afl til þess að
vera með og komast á þing.
Kvennahstinn viröist þó ekki vera
sér þess meðvitandi að ekki er nóg
arfars. Staða kvennalistakvenna
var því htið betri en staða þeirra
kvenna sem í gömlu flokkunum
voru þar sem Kvennalistinn
gleymdi því að konur eiga að vera
í pólitík til þess að stjórna og hafa
áhrif en ekki til þess eins að fjölga
konum á Alþingi. Tilkoma Kvenna-
listans kom af stað mikilli umræðu
um hlut kvenna og varð þannig
gott innleg í baráttu þeirra í stjórn-
málum. Hinu má þó ekki gleyma
að tilkomá Kvennalistans varð þess
valdandi að staða kvenna innan
gömlu flokkanna veiktist til muna
þar sem Kvennahstinn tók til sín
is- og launamálum hefðu konur
einbeitt sér að því að ná gömlu
flokkunum undir sig og breytt
stöðu sinni í launamálum og á
vinnumarkaði í gegnum þá. Við
skulum muna að konur eru meiri-
hlutahópur í þjóðfélagi okkar og
sem slíkur ætti hann að geta ráðið
því sem hann vih. Hann á þvi ekki
þurfa að hegða sér eins og minni-
hlutahópur hkt og hann gerir nú í
dag.
Guðmundur S. Johnsen
UaA AM
Nieoog
ámóti
Endurtekiö forval
Kvennalistans
á Reykjanesi
Vilji mikils
meirihluta
„Það olh
mörgum von-
brigöum
hversu fáar
konur gáfu
kost á sér i
forvali í
Reykjanes-
kjördæmi, Á
félagsfundi í
nÓVember Var Bryndis GuðmundadóBir
mikið rætt kvennall9lakona'
um að fá fleiri konur í hópinn,
þar á meðal Kristínu Hahdórs-
dóttur. Þar sem forvalið var hafið
var ákveðið að bíða eftir niður-
stööum þess. Samþykkt hafði
verið að þær yrðu. bindandi ef
þátttakan yrði 50%.
Á jólafundi var upplýst að þátt-
akan hefði aðeins verið 30% en
engu að síður lögð fram tillaga
um bindandi niðurstöðu varð-
andi 3 efstu sætin. í fundarboði
kom ekki fram að slík tillaga
kæmi til umræðu og afgreiðslu.
Ekki var gefið upp hvernig at-
kvæði féhu; þaö vissi aðeins upp-
stihinganefnd. Helmingur fund-
arkvenna, á fámennum fundi,
samþykkti tíllöguna. Margar
voru ósáttar við slíka niöurstöðu
enda htið lýöræði fólgið í því að
fara eftir samþykkt mjög fárra.
Á fjölsóttum félagsfundi 5. jan-
úar var samþykkt aö endurtaka
forvahð. Þá fyrst er hægt að tala
um afskræmingu á lýðræði ef
ekki er tekið tihit til vhja mikhs
meirihluta sem óskar eför endur-
skoðun ákvörðunar tiltölulega
fárra.“
Stórhættulegt
kúgunartæki
„Endur-
tekningin á
forvalinu á
Reykjanesi er
ekki aðeins
brot á starfs-
reglum
Kvennalist-
ans hcldur
einnig and-
stætt Viður- Helga SigurjónsdttHr
kenndum kvennalislaknna.
hefðum í lýðræðislegu þjóðfélagi.
Það er ekki lengur hægt að
treysta því að orð standi. Sam-
þykkt löglegs félagsfundar frá því
í desember var gerð ómerk en
hún kvað á um að niðurstöður
forvalsins skyldu standa hvað
varðar efstu þrjú sætin. Þessu var
rift á félagsfundi í siðustu viku
með þeim orðum að forsendur
heíðu breyst
Með breyttum forsendum er
skírskotað til undirskriftasöfn-
unar th stuðnings einum fram-
bjóöanda, Kristínu Hahdórsdótt-
ur. i þessu sambandi ber að líta
til þess að undirskriftasöfnunin
fór af stað eftir að forvalið var
um garð gengið og eftir að félags-
fundur, sem fer með æösta vald-
ið, var búinn að ákveða að niður-
stöðurnar skyldu standa.
Haldi svona vinnubrögð áfram
hrnan Kvennalistans hlýtur hann
að hða undir lok. En það er ekki
þar með sagt að konúð sé að leið-
arlokum fyrir kvennabaráttu í
landinu. Það er ljóst að Kvenna-
listinn þarf að taka sjálfan sig til
gagngerrar endurskoðunar.
Grasrótarlýðræðið svokallaða
virðist vera stórhættulegt og far-
ið að virka sem kúgunartæki í
stað þess að tryggja frelsi og jafn-
rétti." -kaa