Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.1995, Blaðsíða 8

8
ÞRIÐJUDAGUR 17. JANÚAR 1995
Stuttar fréttir
Utlönd
Fjórum sinnum í viku
Ný bók um
Camillu, hjá-
konu Karls
Bretaprins, er
væntanleg. Þar
er því haldið
fram að þau
hafi átt ástar-
fundi fjórum
sinnum í viku í himinsæhg Cam-
illu á sveitasetri hennar.
Lamberto Dini vonast til að geta
myndaö 54. stjórn Ítalíu frá
stríðslokum í dag og endað þann-
ig þriggja vikna stjórnarkreppu.
Vopnahléíhættu
Sameinuöu þjóðirnar saka Bos-
níustjórn og Bosníu-Serba um að
tefla vopnahléinu í hættu.
Rússarbjóðafríð
Harðir götubardagar geisa enn
í Grosní. Rússar hafa boðlð frið-
arv iðræðut
Lögfræðingardeila
Illdeilur milli tveggja af lög-
fræðingum O.J. Simpson magn-
ast enn. Tveir þeirra ræðast ekki
lengur við þremur dögum fyrir
opnunarreeður í málinu.
Konafærliflátsdóm
Susan Smith, bandaríska kon-
an sem drekkti tveimur sonum
sínum sl. október á, von á að fá
líflátsdóm.
Geislavirkni í Eistlandi
Geislávirkir málmar fundust i
vegfyliingu í Eistlandi um síðustu
helgi.
Friðrik með nýja
Friðrik, krónprins Dana, kom
heim með nýja kærustu í gær eft-
ír ferð til Kyrrahafseyja.
%
NýstefnaMajors
John Mfjjor
vili endurskoöa
stefnumál
íhaldsftokks-
ins. Það er talið
fyrstu merki
kosningaundir-
búnings en
flokkurinn og
Major hafa aldrei verið óvinsælli.
Reutei
Níu hundruð létu lifið 1 öflugum jarðskjálfta 1 miðhluta Japans í gærkvöldi:
Var eins og ég kast-
aðist niður í helvíti
- sagði kona sem slapp með skrekklnn í smábæ nærri borginni Kobe
Gífurlega öflugur jarðskjálfti reið
yfir miðhluta Japans í gærkvöldi að
íslenskum tíma og varð að minnsta
kosti 867 manns að bana. Rúmlega
tvö þúsund urðu sárir og hundruð
bygginga, hraðbrautir og járnbraut-
arteinar hrundu eins og spilaborgir.
Lögreglan sagöi að á sjötta hundrað
manns væri saknað í þessum versta
skjálfta sem komiö hefur á þessum
slóðum á öldinni.
Hafnarborgin Kobe á vesturströnd
Japans varð verst úti en þar létu að
minnsta kosti 194 lífiö og þúsundir
slösuðust, að sögn talsmanns lögregl-
unnar.
Talið er að flestir þeirra sem sakn-
að er séu í eyðilögðum byggingum í
Kobe, einhverri fallegustu borg Jap-
ans. Skjálftinn, sem mældist 7,2 stig
Tæplega 900 manns
létust og þúsundir slös- /
uðust í hræðilegum ^
jarðskjálfta sem
varð í miðhluta Jap-
ans í gærkvöldi
Kyoto
Kobe
Shikoku
"W

' V

Kyushu
® Tokyo
Osaka
200 km
/
Kl. 20.46 á mánudag:
Jarðskjálfti sem mældist
7,2 stig, upptök 20 km
undir Awajishima-eyju
REUTER
Hluti Hanshin-hraðbrautarinnar í Kobe hrundi á götuna fyrir neðan í jarðskjálftanum í gærkvöldi. Tugir bíla óku
fram af hraðbrautinni þar sem hún brotnaði og létust nokkrir ökumenn en aðrir slösuðust. Símamynd Reuter
hvar hraðbrautin milli Osaka og
Kobe hafði hrunið, með þeim afleið-
ingum að fimmtíu bílar þeyttust
fram af. Lögreglan sagði að tveir aö
minnsta kosti hefðu látist og tugir
slasast þegar bílarnir féllu fram af
hengifluginu.
Tomiichi Murayama, forsætisráð-
herra Japans, kallaði saman neyðar-
fund björgunarsveita. „Við gerum
allt sem í okkar valdi stendur til að
rétta fram hjálparhönd,“ sagði for-
sætisráðherrann í yfirlýsingu sem
hannsendifrásér. Reuter
á Richter, átti upptök sín undir Awaj-
ishima-eyju sem er í um 30 kílómetra
tjarlægð frá Kobe. Hann olh
skemmdum og manntjóni í allt að
hundrað kílómetra radíus. Áhrifa
hans gætti m.a. í Osaka, næststærstu
borg landsins og hinni fornu höfuð-
borg Kyoto.
íbúi í Nishinomiya, bæ nærri Kobe,
sagði Reuters aö hún hefði hrokkið
upp af svefni í íbúð sinni sem er
uppi á þriðju hæð.
„Það varð mikill hristingur. Mér
fannst eins og ég kastaðist ofan í
mikið hyldýpi eins og helvíti. Þaö var
svo stórt. Þetta var hræðilegur hrist-
ingur. Fólk sagðist aldrei hafa séð
neitt þessu líkt áður,“ sagði konan.
Slökkviliðsmenn í Kobe, Osaka og
Kyoto börðust við elda sem komu
upp þegar gasleiðslur rofnuðu.
Læknar og hjúkrunarfólk á frívakt
var kallað í vinnu til að sinna hinum
særðu.
Sjónvarpið sýndi í beinni útsend-
ingu hvar tugir íbúa Kobe ráfuðu í
örvilnan sinni um götur borgarinnar
á náttfötunum einum klæða. Þá sást
íslensku útgerðirnar dæmdar til þyngstu refsingar 1 Tromsö:
Þetta er pólitískur dómur
hjá Norðmönnunum
- segir Valdimar Bragason, útgerðarstjóri togarans Björgúlfs
24 milljónir í sektir:
íslendingar
tapa aldrei
á áfrýjun
GáU Kristjánssan, DV, Ósló:
„Ég er mjög ósáttur víð þessa
niðurstöðu. Rétturinn hér í
Tromsö virðist telja að ákvæði
Svalbarðasamkomulagsins um
jafna stöðu allra, sé einskis
virði," sagði Brynjar Östgaard,
lögmaður útgerðar togarans
Björgúlfs, í samtali viö DV í gær.
Það er mat Brynjars aö dórnn-
um beri að áfrýja. Hann er reiðu-
búinn að fylgja málinu eftir. Ljóst
sé að rétturinn túlkí lögin afar
frjálslega.
„Við verðum aö fá úrskurð
Hæstaréttar i þessu máli. Hér er
einfaldlega um ranga túlkun á
norskum lögum aö ræða. Ég fæ
ekki séð að íslendingarnir muni
nokkru sinni tapa á áfrýjun,"
sagði Brynjar.
Hann sagði að það væru mikil
vonbrigði að rétturinn skyldi
leggja hald á afla ög veíðarfæri
að andvirðl 10 milljónir íslenskra
króna hjá hvorri útgerð, Þá væru
sektir að jafnvirði 24 milljóna ís-
lenskra króna fáheyrðar í málum
sem þessum.
Gísli Kristjánsson, DV, Ósló:
„Þetta er pólitískur dómur hjá
Norðmönnunum. Við erum dæmdir
út frá hagsmunum í milhríkjadeilu
en ekki eftir lagaheimildum,“ segir
Valdimar Bragason, útgerðarstjóri
togarans Björgúlfs frá Dalvík, í sam-
tah við DV.
Héraðsrétturinn í Norður-Troms-
fylki felldi í gær dóm sinn í málum
útgerða og skipstjóra togaranna
Björgúlfs og Óttars Birtings vegna
veiða þeirra á vemdarsvæði Norð-
manna við Svalbarða þann 24. sept-
ember í haust. Togaramir vora þá
færðir til hafnar í Tromsö.
Dómamir em í öllum aðalatriðum
í samræmi við kröfu saksóknara.
Útgerð Björgúlfs og Sigurður Har-
aldsson skipstjóri verða að greiða
samtals ríflega 12 milljónir íslenskra
króna í sektir. Þar af nemur upptaka
veiöarfæra 10 milljónum króna. Sig-
urður Haraldsson skipstjóri á að
greiða 750 íslenskar krónur í sektir
og útgerðin 1,5 milljónir.
Sektir í málum útgerðar og skip-
stjóra Óttars Birtings eru nokkru
lægri eöa 11,8 milljónir íslenskra
króna. Skipstjórinn Jan Nolsö Olsen
verður að greiða 600 þúsund ís-
lenskra króna og útgerðin tapar veiö-
arfæmm að verömæti 10 milljónir
króna. Útgerðin á að greiða eina
milljón og 250 þúsund.
Þetta er skelfilegt
„Þetta er skelfilegt, miklu verra en
við áttum von á. Við byggðum vörn-
ina á að það vantaði heimildir til
upptöku veiöarfæra í Antonsreglu-
gerðina svokölluðu frá í sumar.
Dómurinn tekur ekkert tillit til
þessa,“ sagði Valdimar. Hann sagði
og að dómurinn væri miklu þyngri
en almennt gerðist í hhðstæðum
málum í Noregi.
„Við höfum enga ákvörðun tekið
enn um áfrýjun í málinu. Það veltur
m.a. á hvort við þurfum að greiða
sakarkostnaðinn fyrir hæstarétti.
Við sleppum viö það í héraðsréttin-
um. Það virðist hins vegar ekki mik-
il áhætta fólgin í aö áfrýja því sekt-
imar verða vart hærri,“ sagði Valdi-
mar.
Héraðsdómararnir þrír í Tromsö
tóku í engu tillit til raka veijenda
útgerða og skipstjóra togaranna
Björgúlfs og Óttars Birtings. Óll vafa-
mál féllu útgerðunum í óhag, þar á
meðal vafinn sem leikur á um mörk-
in milh verndarsvæöisins við Sval-
barða og Smugunnar.
Ekki tekið tillit til ófull-
kominnar reglugerðar
Þá var ekki tekið tillit til að í nýj-
ustu reglugerðina um verndarsvæð-
ið, Antons-reglugerðina svokölluðu,
vantar ákvæði um upptöku veiðar-
færa. Útgeröirnar voru einnig
dæmdar í sektir þótt fyrir lægi yfir-
lýsingar um að skipstjórar togar-
anna heföu ekki farið að þeirra ósk
inn á verndarsvæðið þann 24. sept-
ember.
Dómurinn er byggður á lögum um
efnahagslögsögu Noregs og reglu-
gerðum um verndarsvæðið við Sval-
barða frá 1977 og 1994 og kom ekki
til áhta í dómnum að vafi leikur á
um alþjóðlegt gildi reglugerðanna.
Þj óðréttarfræðingur:
Giali Kristjánsson, DV, Ósló:
„Dómurinn í Tromsö er í sam-
ræmi við mat okkar á gildi Sval-
barðasamningsins,'1 segir Carl
August Fleischer, þjóðréttar-
fræðingur við Óslóarháskóla,
og ráðgjafi norsku ríkisstjórn-
arinnar í alþjóðarétti.
Hann segir aö dómurinn stað-
festi þá skoðun að Norðmenn
geti sett reglur um veiðar við
Svalbarða og úthlutað kvótum
þar á grundvelli samningsins
frá 1920 og síðari reglugerða.
Reglugeröirnar frá 1977 og 1994
um verndarsvæðið séu því í
samræmi við alþjóðalög.
Fleischer segir að eðhlegt sé
að hafa sektirnar svo háar
vegna náttúruverndarsjónar-
miða, Ekki gangi aö útgerðir
togara hagnist á áhættunni við
að veiða á vernduðu svæöi
vegna hugsanlegrar réttaró-
vissu.