Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.1995, Blaðsíða 15
ÞRIÐJUDAGUR 11. APRÍL 1995
15
Barnaskapur eða
lýðskrum?
Að undanfomu hafa talsmenn
Alþýðuflokksins í ræðu og riti gert
mikið úr því að ísland eigi að sækja
um aðild að Evrópusambandinu
(skammstafaö ES) eigi síðar en
strax því að þar sé framtíðin og þar
séu möguleikarnir. Maður veltir
stundum fyrir sér hvort alþýðu-
flokksmenn meini í raun og veru
það sem þeir eru að halda fram eða
hvort þeir hamri á Evrópusam-
bandsdraumnum til að leiða huga
og athygli kjósenda frá verkum
flokksins á kjörtímabihnu, spillt-
um stjórnarháttum, upplausn og
klofningi innan flokksins og því
málefnaiega öngstræti sem hann
er staddur í.
Lækkun matvælaverðs,
óbreytt kjör bænda?
Talsmenn fyrir inngöngu íslands
í Evrópusambandið hafa gert mikið
úr því að matvælaverð hér innan-
lands muni lækka allt að því um
helming eftir að ísland sé orðið
meðlimur aö ES. Jafnframt hefur
það verið fullyrt að kjör bænda
myndu ekki breytast vegna auk-
inna styrkja frá Evrópusamband-
inu. í þessu sambandi hefur verið
vitnað í skýrslur frá Hagfræði-
stofnun Háskólans sem eiga að
sanna fyrrgreinda niðurstöðu.
í þessu sambandi er tvennt að
segja.
I fyrsta lagi hafa skýrslur Hag-
fræðistofnunar Háskólans (skst.
HH) um landbúnaðarmál það orð á
sér að þær eru ekki metnar traust
fagleg heimild. Þaö kemur meðal
Kjallariim
Gunnlaugur Júlíusson
sveitarstjóri Raufarhöfn
annars til vegna þess að þar virðist
iðulega vera blandað saman póli-
tiskum skoðunum og faglegri
vinnu. Auk þess eru niðurstöður
of oft settar fram gagnrýnislítið.
Einnig eru þær tölur, sem um-
ræddar niðurstöður byggjast á, frá
árinu 1989 sem gefur vitaskuld allt
aðra niðurstöðu en ef notaðar væru
nýjustu tiltækar upplýsingar.
I öðru lagi er hægt að líta til
þeirra skýrslna sem unnar voru í
þeim tilgangi að meta áhrif inn-
göngu Noregs, Svíþjóðar og Finn-
lands á landbúnaðinn í viðkomandi
löndum. Þar kom fram að í Noregi
myndi einungis um 25% af núver-
andi viimuáfli í landbúnaðinum
hafa starf við landbúnaðinn eftir
inngöngu Noregs í ES. Gert var ráð
fyrir að framleiðslan myndi drag-
ast saman um allt að 50% í ýmsum
mikilvægustu greinum hans. Síðan
hefur komið á daginn að matvæla-
verð hefur heldur hækkað í Svíþjóð
eftir að ES-reglur gengu í gildi en
lækkað lítillega í Finnlandi.
Þegar htið er á þessar niðurstöð-
ur er ekki annað hægt en flokka
þaö undir argasta lýðskrum þegar
því er haldið fram að matvælaverð
hérlendis muni lækka um aht að
helming en kjör bænda verði engu
að síður óbreytt.
Fiskveiðimálin eina fyrir-
staðan?
Því er gjama haldið fram af tals-
mönnum aðhdar íslands aö ES að
fiskveiðimáhn séu það eina sem
þurfi að hafa áhyggjur af. Því verð-'
ur maður að ætla að aht annaö
verði í besta lagi að mati þeirra.
Þannig er ekki annað hægt en að
efast um hve raunsætt mat þeir
leggja á stöðu íslands í þessu sam-
bandi.
Það verður að segjast eins og er
að eftir að hafa séð formann Al-
þýðuflokksins standa með hljóð-
nemann í Bónusi og halda því blá-
kalt fram að kjör bænda verði
óbreytt eftir inngöngu íslands í
Evrópusambandið get ég ekki
treyst honum til að fara með for-
svar íslands í samningum við Evr-
ópusambandið, ef til þeirra samn-
inga skyldi einhvern tímann koma.
Gunnlaugur Júhusson
„Þegar litið er á þessar niðurstöður, er
ekki annað hægt en flokka það undir
argasta lýðskrum þegar því er haldið
fram að matvælaverð hérlendis muni
lækka um allt að helming..
... en kjör bænda verði engu að siöur óbreytt?
„Útfararstof nunM verkalýðsfélaga
Fyrir nokkrum árum var soðin
saman sú margfræga þjóðarsátt
þar sem óhóflega litlar kröfur voru
gerðar th handa hinni vinnandi
stétt. Þetta átti að bæta stöðu heim-
ilanna, atvinnuveganna og minnka
atvinnuleysi, einnig áttu þessir
samningar að draga úr verðbólgu
sem aftur á móti mundi lækka
vexti.
Vafasamur árangur
Með þjóðarsáttinni náðist sá
vafasami árangur að einungis htih
hluti af fyrri kjaraskerðingum var
endurheimtur og það htla sem
tókst að endurheimta var tekið
ásamt meiru í síendurteknum þjóð-
arsáttum. Menn getur greint á um
nöfn síðari samninga en ég kýs að
kaha þá samninga sem komu á eft-
ir afkvæmi Guðmundar J. og Ein-
ars Odds þjóðarsáttir (annað eins
öfugmæh og þjóðarsáttin nú var).
Og þrátt fyrir gífurlegar fórnir
launþega jókst atvinnuleysi, vextir
lækkuðu ekkert, hækkuðu í nokkr-
um tilfehum, þrátt fyrir að verð-
bólgan hrapaði eins og skotin
kráka.
Hvað var svo betra í síðustu
samningum en í þjóðarsáttunum?
Satt að segja hefur mér fundist
sama moldarbragðið af síðustu
Kjal]aiinn
samningum og þeim fyrri. Hveraig
geta þeir svo sem verið öðruvísi?
Þegar viðrar vel
Verkalýðsforystan og stofnanir
hennar eru orðnar eins og einhvers
konar útfararstofnanir og grafhýsi
þar sem menn eru kistulagöir og
grafnir í skjalamöppum og skrif-
borðsskúffum eins og hveijir aðrir
kafBbohakontóristar, svo aígerlega
sambandslausir við hinn vinnandi
mann nema á þeim örfáu fundum
sem þeim þóknast að halda þegar
viðrar vel.
Á þessum fundum er töluð eins-
konar færeyska, þar sem orðin
þýöa eitthvað aht annað þegar for-
ystumennimir útskýra þau síðar.
Með þessum loddaraskap hefur
tekist að rugla fundarmenn svo í
ríminu að þeir eru nánast tilbúnir
að trúa því að hvítt sé svart. í þess-
um málum hefur forysta Dags-
Ekki vísvitandi...
Stjórn Dagsbrúnar hefur brotiö á
bak aftur aha viðleitni almennra
félagsmanna th að hafa áhrif á
starfsemi félagsins með öllum th-
tækum ráðum og hefur mönnum
reynst þrautin þyngri að ná fram
málum, jafnvel þeim sem augljós-
lega hafa horft th framfara og verið
öllum að kostnaðarlausu.
Það má ekki skhja svo að ég æth
að verkalýðsforystan hafi vísvit-
andi svikið umbjóöendur sína held-
Guðmundur R.
Guðbjarnarson
verkamaður
„Stjórn Dagsbrúnar hefur brotið á bak
aftur afla viðleitni almennra félags-
manna til að hafa áhrif á starfsemi fé-
lagsins með öllum tiltækum ráðum...‘
brúnar verið öðrum „fyrirmynd".
Verkamannafélagið Dagsbrún
hefur aha burði th að vera sterkt
félag, það er bæði fjölmennt og á
stærsta þéttbýhssvæði landsins en
forysta Dagsbrúnar ráfar einhvers
staöar rammviht uppi undir himin-
festingunni og hkt og margir and-
legir leiðtogar trúfélaga stjórnar
hún eftir einhvers konar vitrunum
og guðlegri sannfæringu.
ur hefur hún með þvi að gera aht
hvað hún gat margsannað aö hún
er algerlega getulaus við það starf
„aö efla og styðja hag félags-
manna“ og er fátt sem bendir th
þess að hún taki upp á þeirri ný-
breytni að öhu óbreyttu.
Guðmundur R. Guðbjarnarson
Meðogámóti
páskaeggjaáti
Fjölskyldu-
stemning
„Páskaegg,
þ.e. egg úr
súkkulaði
meö alls kyns B
sælgæti inn-
an í, að
ógleymdum
málshættin-
um, eruorðin
óaðskhjan- örn Ottesen.skrlfBlofu-
legur hluti af Jllóri hjá Nóa-Siriusi.
páskunum.
Það er ekki bara vegna þess að
súkkulaðið er óvenju gott og vek-
ur upp sæluthfinningu, en Nói-
Síríus framleiðir sérstakt páska-
eggjasúkkulaði í páskaeggin,
heldur finnst fólki páskaeggin
vera hluti af ákveðinni stemn-
ingu.
Það er t.d. algengt að fjölskyld-
an komi saman á páskum og njóti
eggjanna og ekki síst hvað máls-
hátturinn segir. Við hjá Nóa-
Síriusi höfum orðið varir við þaö
að fólki finnst páskarnir vera
eyðhagðir ef svo óheppilega vih
th að málsháttinn vantar.
Páskaegg eru greinhega ekki
bara barnagaman heldur virðast
fullorðnir njóta þeirra ekki síður.
Kannski á það sinn þátt í því að
skapa þessa skemmthegu íjöl-
skyldustemningu sem gjaman
myndast á páskum. Almennt séð
varðandi páskaegg gerir fólk
greinhega miklar kröfur um að
þau séu vel úr garði gerð og þær
kröfur tökum við mjög alvarlega
og reynum af íremsta megni að
uppfylla þær."
„Góður sið- ;
ur er að gefa
gjafir, t.d. á
páskum, en
hérlendis
rilja slíkar
gjafir ofl fara
úr böndunum
og auðveld- ____
ustú leiðirnar MagnúsR.QIslason.yl-
valdar, id. IrtennlæknlrlheUbrlgÓ-
með því aö l8rá4une'rtlnu'
gefa sælgætl Skynsamlegra væri
að fara aðrar leiöir og gefa fahega
skreytt páskaegg sem ekki eru
gerö úr sælgæti og innihalda eitt-
hvað gagnlegt. Árið 1988 var talað
um að selt væri hérlendis um eitt
páskaegg á hvert mannsbarn og
hefur salan án efa aukist síðan.
Gera má ráð fyrir að þeirra sé
aðallega neytt af bömum og ungl-
ingum svo hvert þeirra borði 3-4
stykki. Þau eru þvi sífeht að narta
í sælgæti í viku th tíu daga sem
veldur þvi að tennurnar fá ekki
frið til að hreinsa sig og liggja i
sýrubaði ahan tímann. Þetta er
það sera er hættulegast fyrir
tennumar svo segja má að páska-
tíminn sé orðinn sælgætishátíð
Karíusar og Baktusar.
Sumar Qölskyldur, sem ofboöið
hafa þessar matarveiýur, hafa
sett þær reglur aö hvert bam fái
aðeins eitt páskaegg frá foreldr-
um sinum. Þeim thmælum hefur
verið beint th skyldmenna barn-
anna sem vhja sýna þeim hlýhug
að gefa þeim heldur nytsamlegar
gjafir eöa peninga. Aö koma þess-
um sið á væri þarft baráttumál
fýrir einhveija af þeim þjónustu-
klúbbum eða Uknarfélögum sem
starfá hérlendis."