Þjóðviljinn - 22.03.1953, Blaðsíða 6

fi) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 22. marz 1953
þJÓÐVIUINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Magnús Torfi Ólafsson,
Guðmundur Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöiuverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljanc h.f.
UndanhaSd samkvæmtáætlun
Sjaldan hafa nokkrar greinar vakiö jafn almenna
reiöi og áramótagremar þeirra Hermanns Jónassonar
og Bjarna Benediktssonar meö tilíögum þeirra um stofn-
un íslenzkrar hersveitar. Andstaöan bergmálaöi um land-
iö allt og einkum undrUöust bændur stórlega tillögur
Hermanns sem voru mjög afdráttarlausar og heiftugar,
og þótti mönnum hann illa kominn í Ileiönabergi.
Hermann íann fljótt hverjar undirtektir tillögur hans
fer-gu, og erki liöu nema nokkrir dagar frá því áramóta-
grcinin korn þar til Tíminn fór aö halda því fram að
greinin heföi aldrei veriö skrifuð*og þaöan af síöur birzt.
Vakti þsssi þvottur mikiö spaug urn land allt og gagnaði
Hermanni lítiö. í þokkabót varö Ilermann svo fyrir þeirri
ákomu að kvenréttindáfélag íslands veitti honum svo
maklega ádrepu að hann flyöi af fundi skömmu áöur en
ílokks.þingiö, átti- aö hefjast.
I gær reynir Hermann svo enn aö réttlæta sig í Tíman-
um. Fyrsta afsökun hans er sú aö hann Sé raunar ekki
upphafsmaöur tillögunnar, heldur sé hún sprottin frá
Gyifa Þ. Gislasyni. Á þingfundi: 22. okt. s.l. sagöi Gylfi
Þ. Gísiason í ræöu um hernámssamninginn:-
,,Ég er sannfræöur um, aö veröi ekki brsytt til um
há stðfnu, sem fylgt hefur veriö um framkvæmd samn-
ingsins, þá rnun meirihluti þjóöarinnar snúast gegn því,
að annarri þjóð séu falöar varnir landsfns og vilji að við
tökum þæi í eigin hendur og takmörkum þær þá aö
sjálfsögöu \ iö licla fjárhagsgetu þjóðarinnar“.
Er þetta aö sjálfsögöu rétt hermt hjá ráöherranum og
ágætur vitnisburöur um heilindi Alþyöuflokksins af
þessu máli. en lítt mun bændum þykja hermannlegt af
foi manni Framsóknarflokksins að skríða á bak viö Gylfa
Þ. Gíslason.
Næst hefur Hermann Jónasscn svo söng sinn um „of-
beldisverk kommúnista“ í desemberverkföllunum miklu.
Ekki á ráöherrann þess þó neinn kost aö finna oröum
sínum stað, því verkfallsmenn fóru í öllu aö lögum og
unnu verk sín af mikilli hófsemi og stillingu. Einu átök-
in ; því sambandi voru tilraunir verkfalhbrjótá til aö rjúfa
landslög en þær tílraunir voru gsrðar að undirlagi vald-
nafanna og með dyggum stuöningi blaða þeirra og voru
i fyllstu andstööu við landslög. Og ekki ber að gleyma
hinu aö Hermann Jónasson og samráöherrar lians undir-
bjuggu stóratök i trássi vio lög með því aö ætla að hindra
meö ofbeldi og lögregluvaldi verkfall hjá frystihúsunum
sem boðaö haföi veriö og undirbúiö í fyllsta samræmi
viö lcg landsins. Desemberverkföliin miklu sýndu sann-
arlcga aö þc-ss er engin þörf aö verja lögin gegn „ofbeldi
kommúnista“; en á hinu er brýn þörf að fá í ráöherra-
stóla menn sem bera virðingu fyrir landslögum og vilja
framfylgja þe.'m í hvívetna.
Hermann. notar þó þsnnan þvætting sinn til aö bera
fram þau tilbrigöi á áramótaboðskap sínum aö þaö
purfi aö fjölga í lögreglunni; þar er sauðargæran sem á
að dylja ht rvæðingarúlfinn, og hann heldur áfram:
, En jafniramt setti ég fram þá skoöun, að ef til vill
væri hyggilegt, að þetta lio, hvaö sem það svo yrði kallað,
tæki sér vöiö á flugvöllunum, þegar friðsamlegar horfir í
heiminum cg til þogs að losna við hið erlenda lið, eins
og aðrar þjóðir“.
í áramótagreinmni var boðskapurinn hins vsgar
bannig:
„Vald þjóðarinnar þarf að tryggja gegn oíbeldismönn-
um meö sérstöku Þjóðvarnarliði. Hvernig þessu liði verð-
ur háttað er enn athugunarefni. En scnnilegast væri
nagkvæmast aö láta þaö einnig taka í sínar hendur
þá varðgæziu aö mestu sem erlent liö annast nú hér á
landi“.
Nú er þetta ,,ef t:l vill“ hyggilegt, nú á híö nafn-
lausa liö aö taka viö af Bandaríkjamönnum! Þetta mun
vera kaliað undanliald samkvæmt áætlun á hermennsku-
máli. Hins vegar mun Hsrmann fá aö finna þaö á flokks-
þing.'nu aö það gerir hlut hans sízt betri.
Að stytta fólki aldur
Svo ánægjulega hefurjpor-
ið við hér á landi nú um
nokkurt skeið að upp hefur
hafizt ábyrgt fólk til varn-
ar mannlífinu. Hafa verið
birtar um það margar grein-
ar í b’öðum og ræður verið
um það haldnar að það sé
illa gert að svipta fólk lífi.
Tilefnið er það að ncrkkrir
menn voru ráðnir af dögum
í Tékkóslóvakíu í vetur að
afstöinum ýtarlegnm rétt-
arhöldum, sönnunum og
játningum. Hefur því verið
haldið fram af ráðamönnum
þjóðarinnar og blöðum
þeirra að það hafi verið
óhæfuverk að stytta líf
þessa fólks, og hefur sú
kenning að vonum failið í
góðan jarðveg, því íslending-
ar eru sem betur fsr orðn-
ir afhuga mannvígum fyrir
alllöngu, Jrótt nú sé raun-
ar hugur í ýmsum að lífga
við þá þjóðlegu íþrótt. Mann-
vinir hafa jafnvel haft vi'ð
or® að þeir myndu hafa
fyllstu samúð með sósíal-
isma ef þeir líflátnu væru
enn þessa heims.
I
Þessi mannúð sem bloss-
að hefur upp hérlendis og
raunar í öðrum vestrænum
löndum er þeim mun gleði-
iegrí sem virðing fyrir mann-
iífinu hefur sízt verið ein-
kenni vestrænnar menningar
allt til þessa dags. Öllu
he'dur má segja að ferill
þeirra þjóðlfélagshátta sé
varðaður mannfórnum. Það
er t.d. eitt helzta einkenni
þei’-ra að geta ekki komið
gæðum heimsins til þegn-
anna; matvælin eru látin
grotna niður meðan tugir
milljóna sveita. Á hverju
ári eru milljónir manna
teknar af lífi með hungri í
hrnum vestræna heimi og
ný'endum hans. Við þurf-
um aðeins að skj'ggnast til
K”annlards. okkar, þar sem
hin mikla meuningarþnóð
Danir fer með sjórnartaum-
am. Á síðasta ári bárust
út bær fregnir að Grænlend-
ingar væ“u að hrvnia nið-
U" af eymd og s'úkdómum
og yrði meðnaidur kari-
manna þar í landi um 29
ár. Það samsvaran, því að
danska sfiórnin iíPáti hvern
Grænlending 40-50 árum fyr-
ir bann tima sem talinn er
eðlilegU" dauðdagi hériend-
is og skiptir þá látnu litlu
bótt ráðhsrrarnir beiti ekv;
b'rssnm eða snörum við bá
iöiu sína. Eru bó Grænlend-
inear eflaust þefm mun skár
rettir sem Danir eru bet.ur
innraurir nú en flest önn-
ur nýiendur'ki. En svo und-
ariega bregður við að b’öð
o" formæ'endur mannhe'ai
telja ekkeri athugave“t við
bessar dauðarefsingár; bvert
á mót.i eru heir menn hralr-
vrtir sem ’r'Ma láta unpræta
þær, Oct mst e.r um það að
nf 11 Tékka" hefðu verið líf-
látnir með hungri á venju-
legan vestræna.n hátt hefðu
þau tíðindi ekki fengið sess
lá síðum ábyrgra blaða og
það hefðu ekki veri'ð haldnar
neinar ræður. Eni þeir voru
ekki líflátnir með hungri; sú
dauðarefsing hefur verið. af-
numin í Tékkóslóvakíu.
6
Annað einkenni á viðhorfi
vestrænna” mennihgar til
mannfólksins eru styrjaldir,
og eru raunar einn snarasti
eðlisþáttur hennar. 1 styrj-
öld þeirri sem vestrænir
menningarvinir hófu 1939 er
t.d. talið að teknar hafi ver-
ið af lífi 60-70 milljónir
manna eða næstum fimmfalt
fleira fó’k en allir íbúar
Tékkóslóvakíu. Eitt mesta
afrek þeirrar sögu var unn-
ið af Truman Bandaríkja-
forseta þegar hann lét kasta
kjarnorkusprengjum yfir
Híróshíma og Nagasaki og
stytti persónulega líf nokk-
imra hxmdraða þúsunda. Og
síðan hefur verið haldið á-
fram af óþreytandi elju. í
Kóreu er þegar búið að
svipta milljónir lífi. í Indó-
kína, á Malakkaskaga. í
Afríku, í Grikklandi; og er
þó sú kenning efst á baugi
hjá voidugum mönnum nð
allt of lítið sé að gert, þnð
þurfi að heyja mikiu til-
þrifameiri stríð, enda eru nf-
tökutækin framleidd n>’t
hva'ð af tekur. En svo u"d-
arlega bregður við að hin-
ir síðbornu forsvarendur
mannhelgi sjá ekkert a.t-
hugavert við þessar dauða-
refsingar; þvert á móti telja
þeir fri'ð eitt óhrjálegasta
orð tungunnar. og grand-
varir klerkar þvo mannorð
sitt á almannafæri ef þeir
villast inn á friðarfund. Og
víst er um það að ef Tékk-
arnir 11 heffu verið sviptir
lífi á blóðvöllum Kóreu und-
ir fána Sameinuðu þjóðanna
hefði sú frétt ekki verið
talin iínu virði í ábyrgu
blaði og enginn hefði nennt
af haida ræðu. En beir voni
ekki iíflátnir í árásarstríði:
sú dauðarefsinsr hefur verið
afnumin í Tékkóslóvakíu.
E
Auk þessa hefur það ver-
ið mikil íþrótt vestrænna
ráðamanna að beita réttar-
kerfi sínu til að stytta líf
þegnanna. Fer af því löng
saga og iitt fögur, og hafa
Bandaríkin verið einna til-
þr'famest á því s-viði um
al'lan°t skeið. Þar í iandi er
t.d. siður að lífláta blökku-
menn ef þeir hafa horft-á
hvíta konu, og grina b|'’gn-
ari'" oft frrm í fvrir- st’órn-
prvöldunum ef bau þykja
cF svifasein. Ekki cr það
sífur talið ágætt. verk að
iíf'é.ta pólitíska andstæðinga,
F.nklpusa, o" er ferskast
dæmið um Rósenbe"gshjón-
in en grandvörustu menn
teija ekki snefil af líkum
fvrir því að þau hafi unnið
þau verk sem þau er sök-
úð um. Nýjasta skemmtun
á þessu sviði er svo sú
að lífláta liermenn í fanga-
búðum, vopnlausa og varn-
arlausa, og líður vart sú
vika að ekki séu unnin ný
afrek í þeirri íþrótt. En
svo kynlega hefur brugðið
við að ástvinir mannheiginn-
ar hafa ekkert fundi'ð at’-
hugavert / við þessar dauða-
refsingar; þvert á móti hafa
þeir gefið sér tóm til að
spotta þá sem báðu saklausu
fólki lífs. Og víst er um
það að þá hefði dýpkað á
samú'ð ábyrgra blaða í vest-
rænum löndum og fátt orðið
um ræðuhöld ef 11 Tékkar
hefíu verið dæmdir til dauða
saklausir fyrir að stunda
kjarnorkunjósnir í þágu
Rússa. En þeir voru ekki
einu sinni dæmdir saklausir;
sú dauðarefsing hefur verið
afnumin í Tékkóslóvakíu.
■
Hin nýja manngildishug-
sjón á sér þannig mjög
skýr takmörk og síður en
svo að hún umljúki mann-
k\mið allt. Það er talinn
sjá'fsagður lilutur a® lífláta
fólk með hungur að vopni.
Það er áliti'ð fullkomiega
eðlilegt að svipta fólk lífi
með styrjöldum og búa sig
undir sem mest afköst á
því sviði. Þaffi er saf, guðs-
þakkarvert að stytta líf sak-
lausra manna og uppræta af
jörðunni varnarlausa her-
menn í fangabúðum. Það er
meira.að segja ekki talið að-
finnsluvert. að beita aftöku-
tækjum á seka menn —
nema það sé gert handan
við járntjald.
E
Vinir mannhe'ginnar binda
þannig mestar vonir við
ráðamenn handan tjalds og
gera til þeirra ströngustu
siðgæðiskröf ur; þeir mega
ekki einusinni standa að af-
tökum þeim sem mannvinir
hafa ti] þessa talið réttlæt-
an'egastar. Sumir kunna að
beita hörðum orðum um
þsssa afstöðu, t.ala um
hræsni og annað þvílíkt, en
bað er nlgerlega órét.tmætt.
Tii sósíalista ber a'ð gera
slíikar kröfur og slaka
hveigi á. Á því er ekki held-
ur neinn vafi að senn kem-
ur að því að sú vestræna
refsing að svipta menn lífi
fyrir framin afbrot vercur
afnumin í ríkjum a’þýðunn-
ar. Verður þlá mest á-
hyggiuefni hve-t ábyrg vest-
ræn blöð eiaa að beina mann-
ú'ð sinni, því aðstandendur
þeirra búa vfir svo virðing-
arverðri sjálfsþskkingu að
sera engar kröfur til sín.
Vær! sannn-lega raunalegt
ti' bess að vita ef ,mann-
lielgis'mgsjónúi .hyrfi úr
tö’u ’,e.strænna dyggða og
ný rönnun
um óþurft-
arverk
austænna
manna.