Þjóðviljinn - 09.06.1953, Blaðsíða 5

Þriðjndagiir 9. júní 1&53 — ÞJÓÐVILJINN — (5
19 sinnum örarí framleiðsluaukning í
alþýðurikjunum en auðvaldslöndunum
Skýrsla efnahagsnefndar SÞ I Evrópu
sfaSfesfir yfirburSi sósiálismans
í nýútkcminni skýrslu Efnahagsneíndar SÞ- í Evrópu
um atvinnulíf Evrópuríkjanna á síðara misseri 1952 segir,
aö framleiösluaukningin í alþýöuríkjum Austur-Evrópu
hafi verið 19 sinnum örari en í auðvaldsríkjum álfunnar.
Tvö ár s/ðcrn samningar hóf-
usf um vopnahlé
í töflu um efnahagsþróunina
má lesa, að efnahagsframleiðsl-
an jókst í Sovétríkjunum um
11% frá 1951 til 1952, í hin-
um alþýðuríkjunum samanlögð-
um (Búlgaríu, Tékkóslóvakiu,
Austur-Þýzkalandi, Ungverja-
landi, Póllandi og Rúmeníu)
nam framleiðsluaukningin í iðn-
aðinum á sama tíma 19%, —
en aðeins 1% í ríkjum Vestur-
Evrópu samanlögðum. Ef Vest-
Framhald af 1. síðu.
ið yrði frá ákvörðun markalín-
unnar, væri öllum tálmum rutt
ur vegi og því ekkert til fyrir-
NAM IL., formaður samninga-
nefndar Norðanmanna
* B ú
stöðu, að vopnahléssamningar
væru undirritaðir og mannvígin
tækju enda.
Stríðinu haldið áfram
Nehrú, forsætisráðherra Ind-
Jands, sendi Sjú Enlaj, forsætis-
tturðin hljóp
í ImMás
Það kom fjrrir í einum stærsta
banka Iadianapolis í Bandaríkj-
unum nýlega, að hurðin fyrir
peningahirzlunni hljóp í baklás,
svo að ekki var hægt að greiða
ríðskiptavinum peninga. í
Bandaríkjunum eru menn ýmsu
vanir og sú saga flaug um bæ-
inn, að bankinn væri orðinn
gjaldþrota. Hundruð manna
streymdu til bankans og heimt-
uðu allar innistæður sínar, svo
að bankinn varð í snatri að út-
vega sér 50.000 dollara lán í
reiðufé til að sefa mannfjöld-
ann.
ur-Þýzkaland er undanskhið
hefur framleiðslan í Vestur-Ev-
rópu minnkað sem nemur 2%.
I því sambandi má benda á.
að iðnaðarframleiðslan i Banda-
ríkjunum minnkaði einriig á
þessum tíma um 1%.
Ef framleiðslan í fvrrá er
borin saman við árið 1943, fer
um 37% aukningu að ræða í
Vestur-Evrópu, 90% í Sovet-
ríkjunum og 123% í alþýða-
ráðherra Kína og Eisenhower
Bandaríkjaforseta skeyti í gær
og óskaði þeim til hamirigju
með samkomulagið. Um allan
heim hefur þessum tíðindum
verið fagnað ákaflega.
Um allan heim — nema i Se-
úl. Þegar fréttist ,um samkomu-
lagið kvaddi Syngman Rhee
ráðuneyti sitt á fund ásamt 12
fulltrúum þingflokkanna. Fund-
urinn stóð í 3 stundir, en eftir
fundinn lýsti stjórnin yfir, að
hún mundi halda stju’jöldinni á-
fram, ehda þótt samkomulag
yrði um vopnahléð. Einn tals-
maður stjórnarinnar sagði, að
Suður-Kóreuher mundi hefja
stríðið að nýju, þegar og Banda
ríkjámenn væru á brott með
her sinn úr landinu.
Rhee ógnar Bandarikja-
mönnum . .
Rhee gaf sjálfur út yfirlýs-
ingu skömmu síðar og var ekki
alveg eins herskár og ráðherrar
hans höfðu verið. Hann sagði
samt, að í samkomulaginu sem
nú hefði verið gert væru viss
atriði, sem Suður-Kóreustjórn
gæti ekki fellt sig við og að hún
mundi gera allt sem í hennar
valdi stæði til að fá þeim breytt.
Hann lýsti yfir þakklæti sínu
í garð Bandaríkjamanna og
kvað sér þykja leitt, ef svo
færi, að síðustu atbui’ðir leiddu
til þess að hermenn þeirra yrðu
fjTÍr hnjaski í Kóreu.
Kvaddir heim
Talsmaður Suðúi’-Kóreu-
stjórnar sagði. að allir þeir liðs-
foringjar úr her landsins, sem
nú dveldust við nám í Banda-
ríkjunum, mundu kyaddir heim
og að ekki jrrði úr fyrirhugaðri
heimsókn hershöfðingja þang-
að.
Eisenhower forseti reyndi að
sefa reiði Syngmans Rhee á
laugardaginn. Hana bauð hon-
um þá að gerast aðili að „varn-
arbandalagi“ Kýrrahafsríkj-
anna, Ástralíu, Nýja Sjálands
og Bandaríkjanna, hjálp Banda
ríkjanna við friðsamlega sam-
einingu Kóreu og efnahagsað-
stoð við endurreisn landsias.
Enn í gær hafði Bandaríkja-
stjórn ékki borizt neitt foirm-
legt svar frá Syngman Rhee
við þessu boði.
ríkjunum sem áður voru nefnd.
Á fimm ánun hefur iðnaðar-
framleiðslan þannig tvöfaldazt
í Sovétríkjunum og mikfu meira
en tvöfaldazt í öðruin aiþýðu-
ríkjum álfunnar. Og þess bei
að gæta, að þar er ekkert !át
á framleiðsluaukningunni. í
auðvaldsrikjunum hefur efna-
hagsþróunia staðnað, og eins-
og áður er sagt, er beinlínis um
samdrátt og framleiðslumhmk
un að ræða í flestum auðvalds-
ríkjanna, þ.á.m. í Bándaríkjun
um.
Þessi ólíka þróun atvinnulífs-
ins hefur eðlilega áhrif á vinnu-
markaðinn. Þrátt fyrir fólks
fjölgun á tímabiliriu, fjölgað'
vinnandi fólki í iðnaði Vestur-
Evrópu ekki — og í nokkrum
löndum hefur því fækkað og
atvinulejrsið aukizt að sama
Framhald á 11. siðu.
Norrænir ieikarar
heiðra Chaplin
Á ráðstefnu norrænna leik-
ara, sem haldin var í Stokk-
hólmi 31. mai
til 4. júní
lagði norska,
leikarasam-
bandið til að
Chaplin j'rði
gerður heiðurs
félagi bræðra-
sambandanna-
í Sviþjóð, Bári
mörku, ísiandi
ChaplU* og Finnlandi.
ChapÍin er þegar heiðursfélagi
norska sambandsins.
I&eir eru
brésle^ir
Reutersskeyti frá New York:
Aron Steuer dómari lýsti j’fir,
að öryggi þjóðarinnar væri ekki
í hættu, þó klósettvörður í
byggingu i eign bæjarfélags
hefði verið félagi í kommúnista-
flokknum á árunum 1936-1939.
Haan úrskurðaði uppsögn
klósettvarðarins ógilda, en hon-
urn hafði verið vikið úr starfi
á þeim grundvelli, að hann ógn-
aði örj’ggi Bandaríkjanna.
Stúlkan, Barbara Songhurst,
hafði á sunnudaginn farið
heiman frá sér í skemmtiferð
á reiðhjóli ásamt vinkonu sinni
Christina Reed. Hún hefur held-
ur ekki komið í leitirnar og er
því óttast um líf hennar. Reiö-
hjól hennar fannst skammt frá
líki Barböru. Líkið fannst rétt
við eina herstöð Bandaríkja-
manna í Bretlandi, og allir þen
900 Bandaríkjamenn sem þar
★ Allt frá því Kóreustyrjöldin
hófst hafði sovétstjórnin gert allt
sem í hennar valdi stóð til að
fá stríðið stöðvað, og það var
einnig fyrir frumkvæði hennar að
vopnahlésumræðurnar hófust. Upp
haf umræðnanna má rekja til út-
varpsræðu Jakobs Maliks’, fulltrúa
Sovétríkjanna hjá SÞ, í New York
23. júni 1951, ári eftir að stríðið
hófst. 1 ræðu þessari sagði Malik
m. a,:
„Sovétþjóðirnar álíta að
fyrsta skrefið til friðsamlegrar
lausnar á Kóreudellunni ætti
að vera samkomulag um vopna
hié og brottflutning herafla
heggja aðilja frá 38. breiddar-
baugnum. Er hægt að taka
slíkt skref? Eg álít það lia-gt,
s\o fremi sem einlægur vilji
er fyrir hendi til að stöðva
frekari bióðsúthellingar í Kór-
eu. Eg áíít að friður í Iióreu
verði ekki keýptur of dýru
verði með þessu móti.“
MaHk lót þarna í Ijós ósk og
vilja a’lra þjóða, einnig þeirrar
bandarisku. Ráðamenn Banda-
r'.kjanna gátu ekki komizt hjá
að taka upp viðræður og þetta
ieiddi til þess, að fulltrúar deilu-
aðilja komu saman á fund í Kae-
song 7. júlí og var þar ákveðið
að samningar um vopnahlé skyldu
hefjast þrem dögum siðar.
★ Það kom fram strax á fyrstu
fundunum, að Bandaríkjamenn
höfðu ekki í hyggju að gera
samninga. Norðanmenn héldu fast
við. að markalína herjanna eftir
vopnahlé skyldi vera 38. breiddar-
baugurinn, sem skipti landinu
áður en styrjöldin hófst. Þetta
vildu Bandaríkjamenn ekki fallast
á, enda höfðu þeir á valdi sínu
allmiklu stærra svræði norðan við
bauginn en Norðanmenn sunnan
hans. Eftir að fundum hafði ver-
ið frestað æ ofan í æ, komu nefnd
irnar saman á fund í Panmunjom,
skammt frá Kaesong 25. október.
Þá hafði orðið samkomulag milli
sambandsforingja deiluaðilja, að
dagski-á samninganefndanna
skyldi vera á þessa leið: 1) Marka
linan milli herjanna, 2) hvernig
vopnahlé skyldi framkvæmt og
eftirlit haft með því að aðiljar
héldu setta skilmáia, 3) skipt: á
föngum 4) ráðleggingar til við-
komandi ríkisstjórna í sambandi
við væntanlega friðari'áðstefnu.
ic 1 heilan mánuð var deiit um
fyrsta atriðið á dagsltránni
markalinuna. Deilunni lauk ’ meí
þvi, að fulltrúar norðanmanna
féllust á kröfu Bandaríkjanianna
um að markalínan s.kyldi í höfuð-
atriðum fylgja víglínunni. Er
þrátt fyrir þessa veigamiklu til-
slökun Norðanmanna, náðist ekk
samkomulag um önnur atriði.
ir Fjóra fyrstu mánuði ársim
1952 var deilt um hvernig fanga-
skiptum skyldi hagað og nú höfðv
Bandaríkjamenn bætt tveim nýj
um ágreiningsatriðum við. I fyrstr
lagi vildu þeir banna Norðan
mönnurn Iagningu flugbrauta :
Nprður-Kóreu, eftir að vopnahh’
dveljast hafa verið j’firhej’röir,
nema einn. Hann hefur ekk
komið í herbúðirnar síðan i
sunaudaginn og því er haní
leitað nú.
Morðinginn er talinn hafs
beitt rýtingi sömu gerðar og
margir Bandaríkjamenn ganga
með á sér. Það er upplýst að
murðinginn hefur reynt að
nauðga stúlkumii, en ekki tel:-
izt.
væri samið og í öðru lagi neit-
uðu þeir algerlega að fallast á að
Sovétríkin skipuðu fuiltrúa í
hlutlausa eftirlitsnefnd með fram-
kvæmd vopnahlésins.
★ 28. apríl 1952 lögðu fulltrúar
Bandaríkjamanna fram tillögur
sem þeir sögðu að væru síðasta
orð þeirra. Þeir féliu nú frá kröfu
sinni um bann við lagningu flug-
brauta í Norður-Kóreu gegn því
að norðanmenn féllust á tillögur
þeirra um fangaskiptin. Norðan-
menn visuðu tillögum Bandaríkj-
amta um fa|ngana á bug á
þeirri forsendu að þær brytu í
bága við Genfarsamþykktina frá
1949 um meðferð striðsfanga, en
Bandaríkin eru aðili að henni.
1 samþykktinni er skýrt tekið
fram, að styrjaidaraðiljum beri að
skila öllum stríðsföngum án und-
antekningar. Bandaikjamenn hafá
haldið fram, a8 tugir þúsunda
fanga i þeirra vörzlu hafi lýst sig
ófúsa heimferðar og neitað að
senda þá heim. Norðanmenn hafa
véfengt þessa frásögn og hafa
með fullum rétti hent á að -hún
stangist óþyrmilega á við múg-
morð Bandaríkjamanna í fanga-
búðum þeirra, en þau hafa Banda-
rikin ekki getað dulið. Af þess-
um ástæðum neitúðu Norðanmenn
að fallast á tillögur Bandarikja-
manna.
★ Hárrison, sem þá hafði tekið
við formennsku bandarísku samn-
inganefndarinnar, lýsti yfir 13,
júní að tillögur Bandaríkjanna frá
28. aprii væru „lokatlllögúr þeirra
og óafturkallanlegar“. Næstu mán-
uði stóð í stappi, og 8. október
slitu Bandaríkjamenn viðræðum
og var fundum nefndanna frest-
að um óákveðinn tíma.
ic 17. nóvember lögðu Indverj-
ar fram tillögur sínar á þingi SÞ.
Samkvæmt þeim skyldi h'utlaua
nefnd annazt gæzlu þeirra fánga,
ssm sagðir voru ófúsir heimferð-
ar. Ef ekki hefði verið gengið
frá framtíð þeirra fanga innan
90 daga skyldi nefndin taka sér,
oddamann skipaðan af þingi SÞ
og úrskurða um framtíð þeirra.
Bandaríkin lögðust í fyrstu fast
gegn þessum tillögum, en þegar
í ljós kom að kínverska stjórnin.
gerði það einnig, á þeirri for-
sendu að tillögurnar brytu í bága
við Genfarsamþykktina um skil-
yrðislausa heimsendingu állra
fanga, snéru Bandaríkin við blað-
inu. og greiddu atkvæði með til-
lögunum i desember.
■jir En allan þennan tima lágií
fundir niðri. 1 lok febr. s.l. fóru
bréf naíilli deiluaðilja um heim-
sendingu sjúkra og særðra fanga
og reyndist vera grundvöllur fyr-
ir samkomulagstilraunum um það
atriði. 30. marz s.l. gaf Sjú Eulaj,
forsætisráðherra Kína út tilkynn-
ingu í nafni stjórnar sinnar og
Noiður-Kóreustjórnar þar sem
lagt var til að hafnir yrðu samn-
ingar í Panmunjom um vopnaliló
á grundvelli indversku tiliagn-
anna. Sjú Enlaj lýsti yfir, að
stjórnir Kína og Norður-Kóreu
hefðu ekki hvikað frá fyrri skoð-
un sinni, áð heimsending fang-i
anna ætti að byggjast á Genfar-
samþykktinni, og þær festu cnn
sem fyrr engan trúnað á frásöga
Bandaríkjamanna um tugþúsundir!
fanga í þeirra vörzlu sem værú
ófúsir heimferðar. Eii þær vairu
fúsar að slaka til, ef það niætti
verða til þess að friður kæmist
á.
★ Bandarikjamenn voru nú
komnir í stíka úlfakreppu, aðþesa
eru fá dæmi í sögunni. Þeir höfðu
samþykkt indversku tillögurnar í
trausti þess að Norðanmenn héldu
fast við rétt sinn og hvikuðu ekki
frá því að Genfarsamþykktin yrði
lögð til grundvallar. Þeir reyndu
fyrst með öllu móti að tefja fyr-
ir samkomulagi, en þá fyrst kast-
aði tólfunum, þegar þeir lögðu
fram tillögur, sem hrutu algerlega
í bága við indversku tiliögurnar,
og lýstu yfir um leið, að þær væru
þeirra síðustu orð. Einörð fram-
koma Norðanmanna og mótmæli
vopnabræðra Bandarikjanna1
neyddu þá til að skipta um stefnu,
Vopnahlé í Kéreu
„Verndara" leltaS í Bretlandi
eftlr morð á ungri stúlku
Brezka lögreglan leitar nú aö bandarískum hermanni
sem grunaöur er um morð á 16 ára gamalli stúlku. Lit
nennar fannst á mánudaginn í fyrri viku, illa til reika og
með fjórum rýtingsstungum í baki.