Þjóðviljinn - 13.06.1953, Side 6

fe) '— ÞJÓÐVILJINN —' Laugardagur- 13. júní 1953
þióoyiuiNN
Cígeíandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósiallstaflokkurion.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sígurður Guðmundsson.
BYéttastjórl: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Gu3-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
JUlatjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig.
t». — Síroi 7500 (3 línur).
Aakriftarverð kr. 20 á mánuði i .Reykjavík og nágrenni; kr. 1T
annara staðar 6 iandinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakií/.
Prentsmiðja Þjóð\iljane h.f.
Erlent vinnuafl
Eftir því sem taugatitringur hernámsflokkanna vex,
gloppast upp úr mákgögnum þeirra fleiri játningar um
óheillaverk þeirra. Fyrir nokkru birti Þjóðviljinn einn
blaða fréttir um það að hafinn væri mnflutningur á
bandariskum verkamönnum til íslands. Hernámsblöðin
tóku þeim fréttum fálega og sögðu þær fleipur eitt. En
nýlega hefur Hans G. Andersen formaður svonefndrar
varnamálanefndar og starfsbróðir Guömundar hernáms-
stjóra Guömundssonar, lýst yfir því að búið sé áð flytja
inn nú þegar 800 bandarí§ka verkamenn. Tíminn, mál
gagn forsætisráðherrans, lýsir þessum innfluttu verka-
mönnum á þessa leio s.l. þriðjudag:
..Annáð athugavert atriði er það, að Ieyfður hefur verið
ínnflutningur á erlendum verkamönnum . . . Hér er yfir-
leitt um misjafnt fólk að ræða, enda ræðst varla annað
fólk til slíkrar vinnu. Mestu sambúðarerfiðleikainir stafa
líka af þessu fólki, euda nýtur það meira frjálsræðis en
hermennirair".
Það er nú þegar búiö að flytja inn 800 verkamenn og
þeim innflutningi er haldið áfram. Að sögn Tímans er
þetta misyndislýður, og blaðiö bætir viö: „enda ræðst
varla annað fólk til slíkrar vinnu“. Mun sú setning vera
hugsuð sem sérstök kurteisi. þessa blaðs í garð þeirra
3000 íslendinga sem neyddir hafa verið og hraktir af
íslenzkum stjórnarvöldum frá íslenzkum verkefnum til
hemaðarframkvæmda í erlenda þágu. Ættu þeir sem á
vellinum vinna að festa sér þessa setningu vel í minni;
hún lýsir eínkar vel hugarfari embættismannánna og
gróðabrallaranna sem stjórna Framsóknarflokknum.
En þeir erlendu menn sem Tíminn lýsir þannig fá í
þokkabót miklu hærra kaup en íslendingum er greitt
á vellinum. Þeir vinna hliðstæð störf við hlið íslenzks
fólks en bera langtum meira úr býtum. Þar er komin í
íramkvæmd ein meginregla nýlenduskipulagsins: „inn-
fætt“ vinnuafl skal greitt með algeru lágmarki, en herra-
þjóðin skal fá ríflega borgað, jafnvel þótt um misyndis-
menn sé að ræöa.
Tíminn segir að ínnflutningur þessi hafi veriö ieyfður
en hverjir hafa leyft hann? Svarið viö því er að finna
í grein Hans G. Andersens í MorgunblaÖinu nýverið. Hann
segir að í sambandi við framkvæmdimar á Suöurnesjum
séu geröar „sundurliðaðar áætlanir tll nokkurra mánaða
í senn í samráði við Félagsmálaráðuneyt/ð, Alþýðusam-
band íslands og V/nnuveitendasamband íslands um vænt-
anlegan fjölda íslenzkra starfsmanna“.
Innflutningurinn á Bandaríkjamönnum hefur þannig
m.a. verið borinn undir Alþýðusamband íslands og það
hefur lagt fulia blessun sína yfir þann innflutning og
tekiö fullan þátt í að skipuleggja hann í samræmi við það
hversu marga íslendinga sé hægt að losa frá atvinnu-
vegunum til þess að strita fyrir herraþjóöina. Yfir-
stjórn heildarsamtaka íslenzks verkalýös er þannig staöin
að iþví að skipuleggja innflutning á bandarísku verka-
fólki, og var þó vissulega ekki bætandi á smán Helga
Hannessonar og Co.
Það þarf ekki að lýsa því fyrir íslenzkri alþýðu hver
hætta samtökum hennar og hagsmunum er búin af slík-
um innflutningi. Nú þegar hefur þvi verið komið þannig
fyrir að erlent herveidi er orðið stærsti atvinnurekandi
á íslandi, og það eitt er ískyggileg stáðreynd í sambandi
við kjarabaráttu þá sem framundan er. En ef við það
bætist að hér vérði erlent verkafólk, misyndisfólk aö
dómi Tímans, sem auk þess fær margfalt hærra kaup en
'slenzkur verkalýður/ þarf ekki að leiða getur aö því
bvemig það fólk yröi hagnýtt í átökum.
Bandaríkjamenn hafa nú fyrirhugað hinar umfangs-
mestu framkvæmdir hér á landi aö afloknum kosningum,
og (þurfa til þeirra þúsundir og aftur þúsundjr í viðbót
við þá sem þegar starfa á Suöurnesjum. Þótt rikisstjórn-
in muni eflaust leggja sig í líma til þess aö þrengia enn
stórlega kosti atvinnuveganna, getur það varla gengið
svo ört aö strax veröi á takteinum það verkafólk sem til
þarf. Innflutningurinn á bandarlsku verkaíólki verðui-
því eflaust stórlega aukinn í samráði við Alþýðusambands
stjómina, ef ekki veröur tekið. í taumana i kosningimum.
Norðmenn og Danir standa á
móti herstöðvakröfum USH
V/'mislegt hefur gerzt ó þessu
vori sem minnir ó það að
í heiminum eru hóð íleiri köld
stríð en þetta stórkostlega og
alkunna milli austurs og vest-
urs. Einkum er það innan Vest-
urblakkarinnar sem hagsmun-
ir ríkja og ríkisstjórna rekast
ó svo að af hljótast hverskyns
flækjur og deilur. Meðal þess-
ara köldu stríða >af öðrum eða
þriðja flokki er það sem stað-
'ið hefur undanfarin ór milli
forysturíkis Atlanzhafsbanda-
lagsins, Bandaríkjanna, og
tveggja úr hópi móttarminnstu
bandalagsríkjanna, Danmerkur
og Noregs. Þ.að sem um er
deilt er það, hvort Bandaríkja-
menn skuli fó að hafa herstöðv-
iar, og þó fyrst og fremst
stöðvar fyrir x'lugher sinn, í
löndum þessum. Þrótt fyrir
mtkia eftirgangsmuni af hólfu
Bandaríkjastjómar hefur henni
ekki tekizt að hafa sitt mól
fram, Danir og Norðmerm neit-
að að taka við bandarískum
flugher ti'l setu í löndum sínum.
TVTorska V erkamannaflokks-
’ stjórnin, sem stýrði Noregi
inn í Atlanzhafsbandalagið
gegn harðsnúinni andstöðu mik-
' ils hluta flokksmanna, hét því
þó að ekki skyldu undir nein-
um kringumstæðum verða láth-
ar í té herstöðvar í Noregi ó
friðartímum. Næstum fró því
iað handalagið var stofnað hafa
Bandaríkjamenn reynt að fó
stjórnendur Noregs til að hafa
að enigu þetta hótíðlega loforð
en þær tslraunir hafa engan ór-
angur borið. Engin loforð af
sama tagi og það norska voru
'gefin af hólfu Dana þegar At-
lanzhafsbandalagið var stofn-
að. Samt sem óður hafa dönsk
stjómarvöld ekki orðið við ein-
dregnum bandarískum óskum
um að bandaríski fLugherinn
fói tii iafnota og umróða flug-
velli þó hina miklu, sem Þjóð-
verjar gerðu ó Jótlandi ó stríðs-
órunum.
Á ð vísu er talið .að tveir af
róðherrunum í þeirrj stjóm,
sem nú situr að vödum í Dan-
mörku, þeir Ole Bjöm Kraft
utanríkisróðherra og Harald
.bandalagið greiddu þingmenn
úr fjórum. stjóromálaflokkum
sex atkvæði gegn .aðild eða
sátu hjá og voru tveir flokkar,
kommúnistár og róttækir, flokk-
ur smábænda og frjálslyndra
menntamanna, óslciptir i hópi
ándstæðinga bandalagsins á
þingi. Þegar herstöðvakröfum-
ar komu fram brá hinsvegar
. svo við að sósí‘aldemókratar —
sá flokkur sem fór með stjóm
í Danmörku þegar inngangan
í bandalagið var ákveðin,
fékkst ekki til að fallast ó þær
•a.5 svo stöddu.
TJr leið að kosningum í Dan-
" mörku í vor kv.að svo rammt
að andúð almennings á veit-
ingu herstöðva að . meir,a að
segja Erik Eriksen, forsætis-
ráðherra og samstarfmaður
Krafts og Petersens taldi í
kosnjngaræðum öll tormerki á
því iað hleypa bandarískum her
inn í Danmörku. Hans Hed-
toft, foringi sósíaldemókrata,
sem hafði forgöngu um .aðild
Danmerkur að Atlanzhafsbandia
laginu, sagði kjósendum að
Erlend
tíðindi
JERIKSEN og KRAFT. forsætis-
ráðherra og utanríkisráðherra Dan
merkur.
Petersen landviarnaráðherra,
hafi heitið því á fundum A-
bandá'iagsráðsins í ■ fyrra að
koma því tíl • leiðar að Bánda-
ríkjamenn fengju flugvelij þá,
sem þeir ágimast. ^En þeim
hefur lít'ið orðið ágengt í því
áð efna þetta lofórð. Málið
kom á dagskrá í fyrrasumar og
hefur síðan verið mál máLanna
í dönskurri stjómmálum: Þegar
• Danmörk gekk i AtLanzhafs-
læta hernám íslands. Megin
röksemd greinarhöfundar er að
rússnesk árás á Vestur-Evrópu
sé yfirvofandi og hann segir
orðrétt: „Norðurlönd eru talin
í mestri hættu ef Rússar gera
árás“. Fyrir því er vitnisburð-
ur urrriuls A-bandalagshers-
höfðingja, að herbúnaður sá
sem Norðmenn og Danir halda
nú uppi sé nær einskis virði
hann væri „andvígur allri A-
bandaiagsstefnunni eins og rik-
isstjórnin rekur hana“. Úrs’it.
kosninganna sýndu, að Eriksen
og Hedtoft höfðu vitað hvað
þeir sungu. Róttækir, sósíal-
demókratar og kömmúnistar
unnu á í kosningunum, vinstri
menn, flokkur Eriksens for-
sætisráðherra, hélt í horfinu en
íhaldsmenn, í'lokkur herstöðva-
postulans Krafts, tapaði.
TTershöfðingjar Atlanzhafs-
■*■■*• bandaiagsins hafa Látlaust
ávítað Dani og Norðmenn fyrir
það hve iítinn áhuga þeir sýni
á hervæðingu og fyrir andúð
þeirra á eriendri hersetu.
Bandaríski hershöfðinginn Oim-
stead hefur sakað Dani um .að
þeir tími engu að fórna af lífs-
kjörum sínum á aitari hervæð-
ingarinnar. Brind aðmíráll, sem
var yfirforingi A-bandalagsins
á Norðurlöndum þangað til í
vor, kvaddi með því .að kvarta
um að sér og mönnum sínum
liafi verið sýnd „hrein og
bein andúð“ í Noregi og Dan-
rnörku. Annar aðmíráll. Evans
Lombes, sagði í vor í Stavang-
er 'í Noregi .að ef Norðmönnum
og Dönum væri ialvara að efla
landvarnir sínar yrðu þeir að
veita viðtöku bandarískum
flugher og afhenda honum
flugstöðvar. Norska stjómin
svaraði m.eð því að lýsa til-
hæfulausar fregnir bandarískra
blaða um að hún ætlaði að
láta undan herstöðvakröfunum
að afstöðnum þingkosninigunum
í haust.
i þriðjudaginn birtist í Tím-
^ * anum grein, ein af möfg-
um þar sem reynt er .að rétt-
TORP og; LANGE. forsætisráð-
lverra og utanriklsráðherra Noregs
ef í odda skerst og er það
helzta röksemd þeirra fyrir því
að veita beri Bandaríkjamönn-
um herstöðv.ar í löndum þess.
um. En stjómendur Noregs og
Danmerkur taka ekki þær rök-
semdir igildar. Noregur og Dan-
mörk eru þau Atlanzhafsbanda-
lagsríki á meginlandi Evrópu
sem næst liggja Sovétríkjunum
en samt era menn þar sýnu
rólegfi og óhræddari við aust-
ræna árás en til dæmis Banda-
ríkjamenn, svo ekki sé minnzt
á þá sem rita Tímann og Morg-
unblaðið. í lok heimsstyrjald-
arinnar síðari hafði sovéther
Norður-Noreg og dönsku eyj-
un, a Borgundarhólm á valdi
sínu en hann yfirgaf þessi hern-
aðarlega þýðingarmiklu land-
svæði strax sumarið 1945.
Norðurlandaþjóðimar vita að
þá var Rússum í lófa lagið að
leggja þær undir sig hefðu þeir
viljað.
■VTorðmenn og Danir telja
1 ’ sjálfa sig engu síður dóm-
bær.a um fyrirætlanir Rússa en
bandaríska hershöfðingja og í
herstöðv.amálinu hafa • þeir iát-
ið e.igin dómgreind en ekki
áróður vestan yfir Atlanzhaf
ráða igerðum sínum. Danir og
Norðmenn sættu sig við inn-
gönguna í Atlanzhafsbandalag-
ið vegna þess að beir voru
fullvissaðir um að það væri
einungis varnarsamtök. Fiug-
stöðvar til h.anda langfleygum
bandarískum sprengjuflugvel-
um bæru eins og nú standa
sakir ekki vott varnarviðbún-
aði heldur árásárfyriræt■ ur.um,
og þess vegna eru Dani' og’
Norðmenn þeim andv'gir.
Stjórnendur þeirra hafa haít
kjark til að .neita bandarískum
kröfum um hersíöðvar og* setja
eigið mat á horfum í heims-
málunum ofar staðhæfingum
bandarískia herráðsins um
háskasamlegar fyrirætlanir
Rússa. Sú afstaða er alger and-
stæða við ósjálfstæði þeirr,a ís-
lenzku ráðherra og . lalþinigis-
manna, sefn ekki kunnti önn-
ur orð en já, já, verði þinn
gráðugi vilji, þegar bandaríska
yfirherráðið fékk löngun til að
gera ísland að herstöð sinni. ■
M. T. Ó.