Þjóðviljinn - 18.07.1953, Qupperneq 6
6) — ÞJÖÐVILJINN — Laugardagur 18. júlí 1953
þlÓÐVIUINN
Otgefandl: Samelnlngarflokkur alþýöu — SÓBÍallstaflokkurinn.
Kitotjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
| Fréttastjórl: Jón Bjarnason.
.; Blaðarcenn: Ásmundur Sig’urjónsson, Bjarnl Benediktsson, Guð-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritatjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmlðja: Skólavörðustíg.
lfl. — Sími 7500 ( 3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði i Reykjavík og nágrennl; kr. 1T
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljane h.f.
---------------,, .............-..... . , ✓
Þjéðaratkvæðagreiðsla
Syngman Khee
Þegar verið var að véla ísland inn í hernaðarbandalag auð-
valdsstórveldanna, Atlanzhafsbandalagið svonefnda, árið 1949,
var sú krafa borin fram af Sósíalistaflokknum að þjóðin fengi
sjálf að ikera úr um þetta örlagaríka skref. I ræðum sínum á
Alþing: lögðu forustumenn Sósíalistaflokksins þunga áherzlu á
þetta atriði og sömuleiðis Þjóðviljinn og önnur blöð flokksins
j skrifum sínum um málið.
Sömu ifstöðu hafði verkalýðshreyfing landsins og fjölmörg
önnur félagssamtök. Víðsvegar að af landinu höfðu Alþingi bor-
izt samþykktir og kröfur um að málinu yrði ekki ráðið til lykta
án þess að þjóðin sjálf fengi að segja sitt orð. Og þegar tug-
þúsundir reykvískrar alþýðu komu saman hinn örlagaríka dag
30. marz 1949 til þess að leggja á síðustu stundu þunga á-
herzlu á þessa réttmætu kröfu samþykkti fundur þeirra einróma
eftirfarandi:
„Almeiinur útifundur, haldinn í Beylcjavik miðvikudaginn 30.
jnarz 1949, að tilhlutun Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna, mót-
mælir harðlega þátttöku fslands í Atlanzhafsbandaalaginu og
vill á úrslitastund málsins enn einu sinni undirstrika mótmæll
og kröfur 70-80 félagssamtaka þjóðarinnar um að þessu örlaga-
ríka stórmáli verði ekki ráðið til lykta án þess að leitað sé
álits þjooarinnar sjálfrar.
Wpað var í byrjaðan október
1950. Kóreustríðið hafði stað
ið í fjóra mánuði. Hersveitir
SÞ undir forystu Ðouglas Mc-
Arthurs hershöfðingja sóttu
sigri hrósandi norður á bóg-
inn í áttina að 38. breiddar-
baugnum frá naumri fótfestu
sinni á skagatánni. í Seoul var
frú Syngman Rhee önnum
kafin við að þrífa til í
rjómaiita forsetabústaðnum
með græna þakinu og búa
hann undir innreið 75 ára
gamla bónda síns í 'höfuðborg
Suður-Kóreu. Þá flutti Keyn-
olds News þessa aðvörun:
,,Það væru skelfileg mistök að
hefja þennan man.n til valda
'á ný. Spillt og duglaus stjórn
hans er orðin tákn alls þess,
sem Asía er í uppnámi gegn.
Að leyfa honum að setjast að
á ný í forsetahöllinni væri sí-
felld ögrun“.
Fundurinn skorar því mjög alvarlega á Alþingi að taka ekki
lokaákvörðun um málið án þess að leitað sé áljts þjóðarinnar
og krefst þess því að afgreiðsiu málsins sé skotið undir almenna
þjóðaratkvæðagreiðsí'u. Fundurinn samþykkir að fela fundarboð-
eridum að færa Alþingí og þingflokkunum þessa kröfu og óska
skýrra svara formanna þingflokkanna um afstöðu þeirra til
þessarar kröfu fundarins.“
Undir þessa sjálfsögðu og réttmætu kröfu útifundarins tók
hinn mikli mannfjöldi sem safnaðist saman við Alþingishús-
ið síðar sama dag. Svörin sem fólkið fékk voru hinsvegar kylfu-
árásir tryllts Heimdallarskríls, sem komið hafði verið fyrir í
flokksherbergi Framsóknarflokksins í þinghúsinu, er sigað var
á friðsaman fjöldann samtímis því sem nazistinn í lögreglu-
stjóraembættinu fyrirskipaði lögreglunni áhlaup á mannfjöld-
ann með barsmíðum og táragasi. Þannig reyndust svör hernáms-
flokkanna við kröfunni um að þjóðin sjálf fengi að segja sitt
orð um hvort gera ætti land hennar að herstöð og víghreiðri í
þágu hinuar amerísku yfirgangs- og árásarstefnu. Þeir flokk-
ar sem skýla ofbeldi sínu með grímu lýðræðisins þorðu ekki að
láta þjóðma dæma um verk sín 'og fj'rirætlanir.
Það hernám íslands sem síðar fylgdi í kjölfar inngöngunnar í
Atlanzhafsbandalagið ,var framkvæmt með því að þverbrjóta
stjómarskrá lýðveldisins. Neitað var áð kalla Alþingi saman en
málinu ráðið til lykta á klíkufundum hernámsflokkanna. Síðan
var Alþingi látið standa frammi fyrir gerðum hlut.
Þjóðin hefur því aldrei verið spurð. Hún hefur aldrei fengið
að segja sitt orð beint og krókalaust um afstöðu sína til þessa
mikla öriagamáls. <
En rétturinn er þjóðannnar sjálfrar. Og þess vegna mun
þeirri baráttu verða fagnað um land allt sem nú er hafin, að
frumkvæði andspyrnuhreyfingarimnar, fyrir því að almenn þjóð-
aratkvæoagreiðsla verði knúin fram um uppsögn ,,herverndar“-
samningsins frá 1951. Þessi tímabæra krafa mun fá hljómgrunn
meðal manna úr öllum flokkum og stéttum, sem ekki hafa fyrr
átt þess kost að taka afstöðu til hernámsins án þess að yfirgefa
þá stjórnmálaflokka sem þeir hafa fylgt að málum.
Verkefnið sem nú bíður allra góðra íslendinga er að undirbúa
með þrautseigu starfi um allt Iand grundvöllinn fyrir þjóðarat-
kvæðagreiðslu um 'uppsögn hernámssamningsins. Andspyrnu-
hreyfingiu hefur valið sér göfugt og stórbrotið viðfangsefni með
því að hvetja nú til samfylktrar baráttu allra þjóðlegra afla fyr-
ir því að hernáminu verði skotið undir dóm þjóðarinnar. Og nú
er það foiksins í landinu að linna ekki starfi og baráttu fyrr en
þjóðaratkvæðagreiðslan hefur verið knúin fram.
Jgversu skelfilega rétt hefur
ekki þessi spáreynzt! Nú
hæðír veikt óhugnanlegt bros
Syngman Rhee allt það sem
SÞ hafa barizt og fórnað fyr-
ir. Rhee, sem svívirti landa
okkar, sem féllu í bardögum
fyrir hann: „Brezku hersveit-
irnar eru orðnar bocfjennur
liérlendis. Enginn kærir sig
um að hafa þasr hér lengur.“
Rhee, sem spígsporar um
garðinn sinn og yrkir ljóð á
kínverksu meða.n leynlögregla
hans varpar í fangelsi stjórn-
arandstæðingum á þingi til
þess að þeir geti ekki beitt
sér gegn endurkjöri hans í
forsetaembættið. Rhee, sem
pyndaði stjórnmálaandstæð-
i.nga sína til að hræða þá sem
hann lét ekki handtaka til að
hætta við að bjóða sig fram
gegn honum. Rliee ,sem lét
menn sina bi-ytja niíur fyrir
utan Seoul bílförmum saman
karla, konur og l>örn ,sem
höfðu verift skilin eftir þegar
borgin var tekin herskildi —
þangað til brezkar hersveitir
tóku í taumana og stöðvuðu
blóðbaðið. Rhee ,sem nú hef-
ur gefið S'Þ eins og þær leggja
sig langt nef.
gjir Winston Churohill kallaði
það ósvífið og lævíslegt
athæfi þegar Rhee sleppti
stríðsföngum úr haldi en hann
hefur nú bætt gráu ofan á
svart með þvi að hóta áð
eyðilegg.ia með vopnavaldi
livert það vopna.hlé sem gert
kann að verða. Þegar þetta
blóðuga stríð er að færast yfir
á fjórða árið áréttar Syngman
Rhee rólegur skemmdarverk
sín gegn friðarfyriræt’ununum
með þeirri yfirlýsingu að hann
kæri sig ekki mn neinn frið
nema þann sem tryggi honum
Hættulegasti
maðurinn
í heiminum
óskoruð yfirráð. yfir allri Kór-
eu. Meðan þessu fer fram bæt-
ist röð eftir röð við krossana
í kirkjugörðunum ,þar sem
hvíla hermennirnir af 19 þjóð-
um, sem hafa látið lífið í söl-
urnar fyrir hræfuglinn Rhee.
Þetta strlð er langt í burtu en
það er ekki smátt í sniðum.
Tvær og einn fjórði úr millj-
ón hermanna hafa fallið og
særzt. Manntjónið á óbreytt-
um borgurum, eignatjónið og
þjáningarnar eru óútreiknan-
leg.
Rhee hefur lengi nærzt á
liatri. Bækluðu fingurnir,
sem hann beitir með erfiðis-
Rifsfiárnar-
grein úr
Reynoíds
News, hlaSs
hrezku sam-
vinnuhreyf-
ingarinnar,
frá 28. f.m.
munum ti! að letra kínversk
ljóð sín ,eru menjar um fæð-
ingarhríðir þess haturs. Þeir
voru lemstraðir fyrir meira
en hálfri öld, í daglegum
pj'ndingum í heilt misseri, í
fangelsinu þar sem hann átti
að afplána æviianga fangels-
isvist fyrir að stjórna mót-
mælafundi stúdenta gegn þá-
verandi Kóreustjóm. Þegar
Kói'ea varð tiiefni styrjaldar--
innar milli Rússlands og
Japans var Rhee sleppt úr
dýflissunni. Nasstu þrjá ára-
tug.na dvaldi hann lengst af i
Bandaríkjunum og flutti má'
lands síns ,sem hafði verið
innlimað í Japan. Viðleitni
l:ans bar engan árangur.
Menn virtu haon ekki við'its.
Orð hans voru að engu höfð.
Hann safnaði í þann sjóð hat-
urs, sem nú ræður gerðum
hans. —-
^TIÐ uppgjöf Japans komst
harin á augabragði inn í
riýjan lieim. Hálfrar aldar
gamall draumur varð að veru-
le'ka. Bandaríkjamenn vipp-
uðu honum fram á sjónarsvið-
ið eins og töframaður kanínu
upp úr hatti. Kórear voru ó-
vanir frelsi, ringlaðir og for-
ystulausir. Rhee fékk geysi-
víðtækt vald yfir Kóreulýð-
veldinu (sunnan 38. breiddar-
baugs). Stundaglas hans var
að því komið að tæmast. Hann
var lcominn á áttræðisaldur. —
Hann hafði ekki tíma til að
vera með neinar vangaveltur.
Hann hafði ekki tima til að
virða rétt andstæðinga. Hann
hafði ekki tíma til að fylgja
lýðræðisvenjum. Nú er þessi ,
fulltrúi hins liðna, þcssi mið-
aldalegi harðstjóri, orðinn sá •
maður, sem heiminum stafar
mest hætta af, skuldbundinn
til þess að grafa undan vegin-
um í áttina frá þriðju heims-
styrjöldinni, sem lagður hefir
verið af ’svo' mikilli fyrirhöfn.
JgVAÐ á að gera við Rhee?
Nehru, forsætisráðherra
Indlands, hefir lagt til, að
þing SÞ komi saman á ný.
Stungið hefur verið upp á því
að Rhee og ríkisstjórn hans
verði hneppt í gæzluvarðhald
og að SÞ taki að sér stjórn
landsins. Ef. þetta er ekki ger-
legt, ættu SÞ að afhjúpa inn-
a.itóm orð hans. og lýsa yfir,
að ef hann geri alvöru úr hót-
unum sínum og láti leggja
hendur á einn einasta indversk
an hermann, sem sendur kann
að vera til að gæta umdeildra
fanga, eða ef hann rjúfi sama-
ing um vopnahlé á nokkurn
annan hátt, verði enginn mað-
ur, engin byssukúla, enginn
beazínlítri send honum til
hjálpar, Er vogandi að eiga
það á hættu að steypa kór-
esku þjóðinni út í blóðbað, þar
sem barizt yrði méðan nokkur
maður stæði uppi? En er þá
vogandi að eiga það á hættu
að öllum heiminum verði
steypt út í nýja skelfilegri
styrjöld, sem myndi hefjast,
í Kóreu og þar sem Rhee-
arnir og McCarthyamir réðu
baráttuaðferðum, þar sem síð-
ustu skærurnar yrðu máske
háðar í geislavirkum rústum
siomenningarinnar ?
(Dálítið stytt)
S24PO félagar
Félagar í Rauði krossi íslands,
en deildir hans eru 7, eru nú
samtals um 3200.
,Á öðrum -stað i blaðinu er
sagt frá aðalfundi Rauða kross-
ins, en samkvæmt ársskýrslunni
er félagsmannatala hinna ein-
stöku deilda sem hér segir: í
Akranesdei'dinni 106 félagar og
23 ævifélagar. í Akureyrardeild-
inni 430 fél. og 42 ævifél. í
Hafnarf.iarðardeild 192. f Nes-
kaupstað 76. f Reykjavík 2008
um 130, auk ævifélaga. Á Sauð-
árkróki 26 fél.. í Vestmannaeyj-
um 130, auk ævifélagar. Á Sauð-’
árkróki starfar ennfremur ung-
liðadeild og er félagatala henn-
ar elcki talin með í deildinni.