Þjóðviljinn - 29.10.1953, Blaðsíða 2

2) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 29. október 1953
r i t dag er fimmtudagurlnn 29.
w október. — 302. dagur ársiris.
Hvenær tömdu menn
hestinn ?
Indópvrópu me nn, fórfeður Evr-
ópubóa síðari tíma, tömdu liest-
5nn fyrstir þjóða. Um þaer rnund-
ir relkuðu menn þessir um gresj-
urnar miklu í Mið-Asíu og Suður-
Kússlandi. Um það bil 2500 árum
f. Kr. hófu þeir mikla landvinn-
Snga, tóku sig upp frá heimkýnn-
um sínum og bmtust yfir liáa og
erfiða fjallgarða niður í frjósama
dati Suður-Evrópu, Vestur-Aísíu
og Indlands og lögðu undir sig
mikil landflæmi. I»á höfðu þeir
tamið hestinn og höfðu hann til
þessara miklu lierferða. Af þeim
lærðu þjóðirnar, sein þeir herjuðu
á, tamningu og meðferð liesta.
T>að var því á öldunum fyrir 2500
f. Kr., sem mennirnir tóku hest-
inn fyrst í þjónustu sína. — (Úr
Eýraverndaranum).
MAÖUKINN A SAFNINU.
Góðan daginn, vinur minn.
Hvaðan kemur þú?
Eg kem af safninu. Eg var
þar í þrjá klukkutíma og sá
allt, sem hægt er að sjá þar.
Þú getur ekki ímyndað þér
hvað ég sá merkilega hluti.
iStaðurinn er sannkölluð undra-
höll. Eg sá flugur, orm, bý-
flugur, fiðrildi og bjöllur;
sumar glitrandi eins og dem-
anta, aðrar glampandi eins og
kórall. Eg sá lítil rauð skor-
kvikandi, sem ekki voru stærri
en títuprjónshaus.
Sástu fílinn. Þér hefur auð-
vitað fundizt hann einS stór
og Fjall.
Fíllinn? Ertu viss um að það
, ,sé fíll á safninu?
Hvort það er!
Er það sat.t? Ef ég á að segja
eins og er, þá tók ég ekki
eftir honum.
(Dæmisögur Kriloffs).
GENOISSKRANING (Sölugengi):
Lýsmg Holldörs Snorrasonar
Ha ldór Snorrason var mikill
maður vexti og fríður 'sýnúm.
allra manna styrkastur og vopn-
djarfastur. Það v'tni bar Har-
aldur konungtsr Halldóri, að hann
liefOi verið með honum alira.
manra svo, að «:zt brygoi v'ð
váveiflega hluti, hvort sem að
höndum bar mannháska eða
fagnaðartíðndi, þá var hann
hvorki að giaðari né ógaðari.
Eigi rlcyií'. hann m:(‘ar eln
drakk eða svaf me ra né minna
en vandj lians var til, h.vort sem
hann mœtti blíðu e'a stríðu.
Halldór var maður fámœltur,
stuttorður, bermæltur, stygglynd-
ur og ómjúkur, kappgjarr:, í öll-
um h’.utum, við hvern sem hann
átti um. En það koni illa við
Harald konuiig, er hafði nógá
aðra þjónustumenn. Komu þeir
því lítt lyndi saman, síðan Har-
aldur varð konungur í Noregi.
1 bandarískur dollar kr. 16,32
1 kanad skur dollar kr. 16.55
1 enskt pund kr. 45,70
100 tékkneskar krónur kr. 226,67
100 danskar kr. kr. 236,30
100 norskar kr. kr. 228,50
100 sænskar kr. kr. 315,50
100 finsk mörk kr. 7,09
100 belgískir frankar kr. 32,67
1000 franskir frankar kr. 46,63
100 svissn. frankar kr. 373,70
100 þýzk mörk. kr. 389.00
100 gyllinl kr. 429,90
1000 lírur kr. 26,12
Mijmi Mgaispjiiid Menningar-
og minningai'sjóðs kvenna
fást í Bókaverzlun Braga Bryn-
jólfssonar, Bókaverzlun Isafoldar.
Austurstræti 8, Hljóðfærahúsinu
Bankastræti 7, bókaverzluninni á
Laugavegi 100, og hjá Svövu Þór-
leifsdóttur Framnesvegi 56A
Nætnrlæknir
er í Læknavarðstofunni Austur-
bæjarskólanum. Sími 5030.
Þetta er ekki neltt að vera
liræddur við. Eg er meira að
segja fuljstyrikur í lmjánum.
Erá Hjúkrunavkvennaskóla Isi.
Eftirtaldar hjúkrunarkonur hafa
verið brautskráðar frá Hjúkrunar
kVennáskóla Islands í október-
mánuði: — Ásdís Anna Ásmunds-
dóttir frá Rvík. Eyrún Gísladótt-
ir frá Akranesi. Ragnheiður
Björnsdóttir frá Hvammstanga.
-Ragnheiður Hjördís Ingvarsdóttir
frá Hvammstanga. Sigríður Þor-
valdsdóttir Blöndal fi'á Sauðár-
króki. Ástríður Karlsdóttir frá
Húsavík Bjöimey Jóna Björns-
dóttir fi'á Hafnai'firði. Borghildur
Einarsdóttir frá Ósi -í Hörgárdal.
Gróa Sigfúsdóttir frá Akureyri
Hulda Gunn’.áugsdóttir frá Sand-
gerði. Ingibjörg Ólafsdóttir frá
Brautar.holti á Ivjalarnesi. Jónína
Stefánsdóttir frá Purkugerði í
yopna.firði. Pálína Þuríður Sigur-
jónsdóttir frá Reykjavík.
En er Halldór kom til íslands.
geíði liann bú í Hjarðarho ti.
Nokkn-m sunirum síðar sendí
Hara dur konungur or* Halldóri
Snorrasyni, að hann skyidi ráð-
ast til hans, og lét, að eigi skyldj
ver ð hafa hars vii'ðing' meiri
en þá, cf lianii vildj farið hafa.
og engan inann skyldi hann
hærra setja í Noregi ót girn, ef
hann vildi þetta boð þekkjast.
Halldór svarar svo, er honuin
komu þcssi orð: Ekki mun ég
fara á fund Ilaraids konungs
héðan af. Mun rú liafa livor
okkar það. seni feng'ð liefur.
Mér er kunnugt skap yndi hans.
Veit ég gerla, að liann nnirdi
það efna, sem liann hét.al setja
engan mann í Noregi hærra en
m!g, ef ég kærnj á lians fund.
því að hann mur-di mig láta
festa á hiiin hæsta gálga, ef liann
mæíti ráða. (Hail'dó-rs þáttur
Snorrasonar).
Brélðfl rðingafélagiS
hefur félagsvist, skemmtiatriði og
fund í Breiðfirðingabúð kl. 20.30
i kvöld.
Bókmenntagetraun
Erindið okkar í gær er úr hinu
mikla kvæði Þorsteins Erlings-
sonar Eden. Og enn er spurt:
Hörð var hildur gerða
Hlakkar í byrstu snakki.
Skaut eg til skaða grjóti,
svo skatnar ei þóttust batna.
Gamla tók gunnloga.
Geir söng í röngum stöngum.
Féilu fölvir á velli
firðar und heiju girðir.
Krossgáta nr. 213
Lárétt: 1 valsa 4 tímabil 5 hnoðri
7 sagnfræðings 9 ílát 10 korn 11
dýr 13 kyrrð 15 ieikur 16 smjör-
líkisgerð.
Lóðrétt: 1 doktor 2 dregur uppi
3 verlcfæri 4 ómennskur 6 ómögu-
legt 7 fora 8 forfaðir 12 í verzl-
unarmáli 14 band 15 sérhljóðar.
Lausn á nr. 212
Lárétt: 1 þýlyndi 7 vs 8 ljós 9
EAM 11 álm 12 jú 14 aa 15 sófi
17 te 18 iss 20 skarfar.
Lóðrétt: 1 þver 2 ýsa 3 yl 4 NJÁ
5 dóla 6 Ismay 10 mjó 13 úfur 15
sek. 16 ISF 17 ts 19 sa.
Söfnin eru opin;
PjóðiHljijasafnlíi: kl. 13-18 á sunnu
Jög'um, kl. 13-15 á þriðjudögum
fimmtudögum og iaugardögum.
l.andsbókasafnið: kl. 10-12, 13-19,
20-22 alla virka daga nema laugar
daga kl. 10-12 og 13-19.
Lislasafu Einars Jónssonar: opið
frá kl. 13.30 til 15.30 á sunnu-
dögum.
Náttúrugripasaínið: kl. 13.30-15 é
sunnudögum, kl. 14-15 á þriðjudög-
am og íimmtudögum,
fin* bbameinsfélag Reyk javfkur.
Skrifstofa félagsins er í Lækj
argötu 10B, opin dagiega kl. 2-5
Simi skrifstofunnar er 8947.
Dýraverndarinn, 6
tbl. árgangsins,
hefur borizt. Efni
er þetta: Týri og
Marra, eftir Sigríði
Ólafsdóttur Snæ-
bjarnarstöðum. Guðrún Jóhanns-
dóttir frá Ásláksstöðum: Björn,
frásaga af' hundi. Birt er kvæði
Þorsteins Erlfngssonar Vetur. —
Vegfarandi leggur Orð í belg. Um
vitsmuni .dýra. Þá erii noklirar
fallegar dýraroyndir. auk nokk-
úrra örstuttra smágreina.
Dagskrá Alþingis
fimmtudagurinn 29. október.
Efri deiid:
Happdrætti háskólans, frv. 3. umr.
Neðri deild:
Kosningar til Alþingis, frv. 2.
umr.
Bæjarútgerð Sigiufjarðar og h.f.
Bjólfur á Seyðisf., frv. 1. umr.
Vixlar frv. 1. unii'.
Tékkar, frv. 1. umr.
Friðun rjúpu, frv. 1. umr.
Lax- og silungsveiði, frv. 1. umr.
Togaraútgerð ríkisins, frv. 1. umr.
Atvinnuleysistryggingar, frv. 1.
umr.
Hamrabúar
valda grjóthruni
Vestur á Múianesi er steinn einn
mikiil á milll Skáln í a inéssmúl a
og Ingunnarstaða. Einu sinni var
prestur í Múia, Þá bjó Ingui’n'á
Ingunnarstöðuin. Hún gat ekki
goldið presti tekjur sínar, svo
var hún fátæk. Ingunn átti eina
kú, og var það hinn helzti bjarg-
ax’gfipur hennar. Prestur vildi
i-inskis i missa, því hann var
liarður í tekjum. Og er liaun sér,
að hann fær ekkert lijá Ingunni,
fer liaiin til Ingmmarstaða, tek-
ur kú Iugumiar og fer með liana
heimleiðis. Eu þegar hann kom,
þar sem nú er steinninn, kom
steinnlnn ofan úr fjallinu, Múla-
nesfjaiii, og varð prestur undir
liommi, og liggur liaim þar enn
í dag. En ekki snerti steinninn
kúna, og fór liún beim að Ing-
unnurstöðum afttir.
(Þjóðsögur J. Á).
Ilúsmæðradeild MIR
heldur aðalfund sinn í Þingholts-
stræti 27 í kvöld kl. 8.30. Auk
venjulegra aðalfundarstarfa verð-
ur rætt um. vetfairstarfið og sýnd
kvikmvnd.
hófninni
SUipadeiid SIS:
Hvassafell er á Raufar.höfn. Arn-
arfell fór frá Akureyri 27. þ.m.
áleiðis tii Napoli, Savona og Gen-
ova. Jökulfell er í Álaborg, fer
þaðan væntanlega í kvö!d til R-
víkur. Dísarfe’l átti a'j fara frá
Keflavík i gærkvöldi t.i Seyðis-
fjarðar Norðfjaröar, Reyðarfjarð-
ar og Fáskrúðsfjarðar. B'áfell fór
frá Hamina 26. þm. til Islands.
Eimskip.
Brúaffoss fór frá Patreksfirði í
gær til Isafjarðar, Sigiufjarðar,
Akureyrar og Húsavikur. Detti-
foss fór frá Reykjavík 26. þm. ti!
Breiðafjaröar og Vestfjarða. Goða-
foss fór frá Huil í gærkvöldi tií
Reykjavíkur. Gullfoss fór frá
Leith í fyrrakvöld til Reykjavík-
ur. Lagarfoss fór frá New York
22. þm. til Reykjavíkur. Reykja-
foss fór frá Reykjavík 24. þm.
til Liverpool, Dublin, Cork, Rott-
erdam, Antverpen, Hamborgar og
Hull. Selfoss fór frá Gautaborg
í fyrradag til Hull Bergen og
Reykjavíkur. Trö.lafoss fór frá
Reykjavík 18. þm. til New York.
j Kl. 8:00 Morgunút-
varp. 10:10 Veðui'-
fregnir. 12:10 Há-
degisútvarp. 15:30
Miðdegisútvarp. —
16:30 Veðurfregnir. -
18:00 Dönskukennsla IT. fl. 18:25
Veðurfregnir. 18:30 Enskukennsla
I. fl. .18:55 Framburðarkennsla í
dönsku. 19:10 Þingfréttir. 19:25
Lesin dagskrá næstu viku. 19:35
Auglýsihgar, 20:00 Fréttir. 20:30
Kvöldvaka: a) Bjarni Einarsson
l'ektor flytur erindi: Jón Eggerts-
son, — galdramaður, rithöfundur
og hándritasafnari. b) Skúli V.
Guðjónsson prófessor flytur frum-
ortar stökur. c) Útvarpskórinn (
syngur íslenzk lög; Róbert A.
Ottósson stjórnar. d) Baldur
Pálmason les frásögu: „Ljósið á
heiðarbýlinu", skráða af Benjá-
min Sigvaidasyni. e) Kvæðalög:
Tveir Strandamenn kveða. 22:00
Fréttir og veðurfregnir. 22:10 Frá
útlöndum (Jón Magnússon frétta-
stjóri). 22:25 Dans- og' dægurlög:
a) Delta Rhythm Boys syngja.
b) Bengt Ha’.lberg tríóið leikur.
Ritsafa
Jófls Trausta
Bókaúigáfa Guðjóns ð.
Sími 4169.
Og þeir- átu og þjoruöu afram um skeið,
unz Ugluspegill sagði: Það er. ég sem borga.
Flókahatturinn minn gnmli er fuliur af
peningum hvar setn' í 'hann og á hann vreri
litið.
Látúm .oss athuga málið, sögðu þeir ia,'lir
í kór. Og mikið rétt: er þeir þreifuðu á
hattinúm fundu þeir ekki betur en tæði i
lörðunum og ko’linum vr'ðu' fyrir flhgrum
þoirja.h'uJJr á: stœj-g. vif gyllini.
Sú hin mikla átveizla varaði hvorki leng-
■ur né skemur en tvo daga og eina nótt,
'og veizlubræðurnii- sögðu við Ug'.usþégfl
áð nú færi að verða ráð að reyna að
hverfa á hljóðlegan hátt.
Nel-jvjð. skulum doka við enn um stund..
svana'oi Uglúspegill — eða á meðan pening-
ar ruinir •get.a vei’ið ' oins konar trekt sem
góðír drvkkir renna eftir niður um kverkar
pkkar og maga.