Þjóðviljinn - 29.10.1953, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 29. október 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (3
FuIItrái Alþjóðasambands lýðræðis-
sinnaðrar æsku ávarpar ÆF-þisigið

MfrystilúsiB á Siglufirði táið til starfa
Brýn naudsyn að lá vélbála til Siglufjarðar
Siglufirði í g-ær. Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Nýtt hraðfrystihús á vegum Síldarverksmiðja ríkisins
nóf í gær vinnslu í fyrsta sinn og tók á móti tæpum 100
tonnum af karfa úr togaranum Hafliða. Vinnslukerfi
hússins reyndist ágætlega.
Sérstaka athygli vakti ræða Knud Eriks Svendsen á laugardagst-
kvöldið, en hann saí þingið sem fulltrúi A.L.Æ. — Knud Erik
sagði meðal annars. — „Sem fulltrúi A.L.Æ. IJset fcg í ljósi þá
gleði sem æskufólkið i Evrópu, Afríku, Suður- og Norður Ameríku
og h'nni fjarlægu Ástraiíu finnst til um \1tneskjuna, að hér
iengst norður í Atlantshafi eru hnarreistir æskuínenn, sem á
fcama hátt og það fcrna kröftum sínum íili varnar öilnm heiðar
legum og mannlegum verðmætum til trygghigar friðnum, til
aukningar alþjóð.'legs skilníngs, til að skapa samvinnu meðal
íeskunnar, þvert ofan í tilraunir þeirra, sem reyna að halda henni
sundraðri .... Þær umleltanir sein undanfariö háfa farið
frarn t;I að koma af stað sáttaumleitunum mllli stcrveldanna
sýna hvernig það fram’iag. sem stöDugt feenuir í rífeara mæli frá
íilmenningi til stuðn ngs heimsfriðnum ber ávöxt og það er að
þakka þeirri vaxandi einingu ,sem nú er uppi meðal alþýðu hvar'-
vetna í heiminum.“ — Að lokum komst þessi viökunnaniegi
danski æskumaður svo að orði: „Iængi lifi hið sameigin’«ga starf
okkar. fyrir frlði og þjóðiegu sjálfstæði Lengi lifl Æsbulýðs-
fylkingin.
Aðdragandi að byggingu
þessa atvinnufyrirtækis, sem
• Siglfirðingar binda miklar von-
ir við, var á þá leið, að haustið
1951 fóru bæjaryfirvöldin þess
á leit við ríkisstjórnina og
stjórn Síldarverksmiðja ríkis-
ins að hér yrði komið upp
stóru hraðfrystihúsi á vegum
yerksmiðjanna til að bæta úr
itvinnuleys'nu, sem ríkt hefur
hér í bænum mörg undanfarin
ár.
Skömmu síðar samþykkti
verksmiðjustjórnin að leggja til
við ríkisstjórnina að húsið yrði
byggt og veitti alþingi ríkls-
stjórninni heimild til þess
nokkru síðar. Var þá almennt
búizt við að byrjað yrði á fram
kvæmdum liið fyrsta, enda lá
fyrir loforð frá ríkissfcjórninrJ
að húsið skyldi byggfc. En
staðinn fyrir aö veita leyfi til
að byggja húsið strax dró ríkr
isstjórnin það í næstum því
heilfc ár og hafði með því af
bæjarbúum atvinnu, sem veitt
hefði hundruð þúsunda ef ekki
millj. króna í vinnuiami.
Fréttamcunum útvarps og
blaða var í gær boðið að skoða
húsið og Vilhjálmur Guðmunds-
son framkvæmdastjóri veitti
upplýsingar um byggingu þess
ViH MeirgsœbbðiS stySpa eS því að béta-
gialdeyrlsckriiiu verði íéff of þjóðinni?
Morgunblaðið reynir í gær
að afsáka bátagjaldeyris-
brask síjófnarflokkanria með
því að ekki hafi veíið bent
á aðrar ieiðir tii þess að
tryggja rekstur bátaflotans.
Það er athyglisvert að
Morgunbiaðið gerir enga til-
raun til að afsanna þann al-
. varlega á-burð að bátagjald-
eyririnn Iiafi verið imileidd-
ur án nokkurrar lagaheim-
iidar og sé því með öiiu ó-
lögiegtír, Enda hefur verið
sýnt fram á það msl óhrekj-
andi rökum að Alþingí eitt
getur ákveðið nýja-r áiögrr
á þjóð!na en t;I þess hefur
. ríkisst jórpin cnga he'mild.
Er sú viöurkennsng Morgun-
b'aðsÍHs .sem feist • I ögn-
inui um þ-. i'a atriS' virSing-
arverð, og svniy a.ð engum
eá.álls varnað, jafnvel ckki
Morgunblaðinu.
Mitf .e-* svo auðvitað ramrt
h.já SÍorgw'nblað'jnv, ?5 ekkj
- hr.fi ver'ð' sýrit f?ar. á.
; • irv'j'gúloík". t’í þess rö. b*eta
• hag báfáútvegsiri.ý cftir öðr-
um leJðiíiri. RSætti f. d.
■ itíinn'a Mof,vn*’-bGð'ð á bd
- fcfaðrevrid>ð Só^íalisfaflökk-
iiT'rin hé'jir b' -‘S efíir ann-
að 'ffért' kröfú til ']>ess að vV-
- ge"ðíiiMi sé t-'-gíVt fast- fisk-
• verð fyr!r eitt ár í senn.
EHrifremur að útgerð'nni
■ oétt tvvggð næg'Ieg rekstrar-
■ ián hverjn s*5m!. Oe r'ð'>st
en ekki síst hafa fjósíaiist-
,ar bari/.t fyrir því að gagn-
gerðar ráðstafanir yrðu gerð
ar til að lækka reksturs-
kostne.ð útgerða.riiiiiar m. a.
með vaxtalækkvm, ríkisinn-
flutningi á ol;u, innflutniugi
útgerðarvara í höndum út-
vegsmaima sjálfra, lælikun
vátrygginga og afnáin sölu-
skaits og alira íolla af út-
gerðarnauðsynjum.
Þessa iausn á vandamál-
um útvegs'ns vilja stjórnar-
flokkam’r ekki af þeirri ein-
föidu ástæðu að hún kemur
við gróðatoöguieika hringa-
vaids'ns eg braskaranna
pem erðræna útvegsmenn cg
S.jóipenn ura tugmilljónir á
h ..rju ári.
Þetrra „lausn ‘ er hinsvég-
ar bátagjaldeyrisokrið, þar
i-em tugir miiijóna eru tekn-
ir af ali ýðu manna í land-
inu og bað án minnsíu heim-
ildar of hálfu Uiggjifarvalds
ins. r''unve**ulega ]:<*;;*> eins
r ð h’ffa hringnnum og brask
arasté'.fttni sem rrJtar sam-
an ,of f.jár rn •*ðau útgerðin
er rekin með haíla.
Movgunbiaðíð ætti því að
spara s§r allt hjal um að
ra ndstæðingar þess „geti
elík.i bent á, ne'nar aðrar
leiði;“. Slíkt er venjulegur
Mcirgunb’aðssannle%ur. Ög
þar sem Morgunbiaðinu lief-
ur nú verið bent á þetta,
vill það þá svara því skýrt
og skorinort hvort það telji
koma til máia að grípa tii
þeirra. úrræða sem hér hefur
verið bent á og létta þannig
bátagjaldeyrisokrinu af al-
mennitígi ?
og útbúnað.
Framkvæmdir við byggingu
hússins hófust fyrsta vetrar-
dag í fyrraha.ust og var áætl-
að að byggingu yrði lok'ð í sept
í haust, en vegna dráttar á a.f-
hendingu frystivéla og af ýms-
um öðrum ástæðum tókst elki
að ljúka verkinu fyrr en nú.
Húsið , sjálft er mjölhús, sem
Síldarverksmiðjurnar áttu,
byggt 1935, 1100 fermetrar að
stærð og rúmlega 6600 rúm-
metrar að rúmmáli. Bygginga-
kostnaður er áætlaður rúmlega
3 millj. króna en ekki er enn
lokið við að gera hann upp,
enda er framkvæmdum - ekki
lokið til fulls.
Afkastageta hússins er 15 til
20 tonn af fiskflökum á 10 fil
12 tímum. Þá eru í hús'nu
blástursfrystitæki, ætluð til
frystingar á síld að sumrinu.
Afkastageta þeirra er um 350
tunnur á sólarhring. Þá er gert
ráð fyrir að setja upp í húsinu
ísframle:ðslutæki, sem afkasta
ca. 15 tcnnum á sólarhriug.
Allur útbúnaður hússins að
undanskildum frystivélum,
ventlum og mótorum er smíð-
aður í verkstæði Sildarverk-
smiðja ríkisins hér á Sigluf'rði.
Eru það m.a. hreistrunarvélar,
þvottavélar, öll flutningatæki,
hraðfrystitæki og loftfryst'tæ'ii.
Virðist þessi útbúnaður stand-
ast fyllilega samanburð við
tæki framleidd annars staðar
bæði hvað snertir verð og gæði.
Á neðri hæð hússins er fisk-
móttökusalur, sem tekur yfir
180 tcnn af fiski, frystigéymsla,
sem tekur um 750 tonn af
frystum flökum og ísgeymsla.
sem tekur um 180 tonn af ís.
Á efri hæðinni er vinnusalur
(flökunarsalur) eftir endilöngu
húsinu, 50 m langur, og 300
fermetrar að flatarmáli. Enn-
fremur búningsklefar, kaffi-
stofa, snyrtiherbergi og geymsl-
ur. Virðist öllu þar mjög hagan-
lega í'yrirkomið cg með miklum
snyrt'brag.
Flutningabönd flytja fiskinn
úr móttökusal í vinnusalmn og
flökin þaðaa burt þar til þau
eru komin í umbúðir.
1 frystihúsinu er aðstaða til
vinnu fyrir allt að 100 manns,
ef öll tæki eru hér í gangi og
nóg hráefni fyrir hendi. Gera
Siglfirðingar sér vonir um
mikla atvinnuaukningu af þessu
fryst'húsi.
Til þess að þær vonir rætist
þarf að fá vélbáta tii Sig’uf jarð
ar, því meöan frystihúsið má
eliki taka við öðrum afla af tog-
ufunum cn karfa berst því ekki
nægllegt hráefni nema vélbát-
um verði f jölgað í bænum. Ak-
ureyrartogararnir gætu ekmlg
lagt upp karfaafla sinn hér,
meðan Akureyringar eiga ekk-
ert hraðfrystihús, ef samningar
tækjust um slíkt við Útgerðar-
félag Akureyrar.
Yf'rumsjón framkvæmda við
að koma liúsinu upp hefur Vil-
hjálmur Guðmundsson fram-
kvæmdastj. liaft, en Sölumið-
stöð hraðfrystihúsanna og
Landsmiðjan veitt margvíslega
tæknilega aðstoð.
Það skal tekið fram að lok-
um, að bygging og rekstur
frystíhússlas er algerlega að-
sk'linn frá öðrum rekstri Síld-
arverksmiðja ríkisins og mun
því engin áhrif hafa á síldar-
verð til skipa eða verð á síldar-
afurðum, sem verksmiðjumar
framleiða.
9. ÞINC
Samainingarflokks alþýðu —
verður haldið í Reykjavík dagana 29. október til 1. nóvember.
DAGSKRÁ:
1. Skýrsla miðstjórnar og verkefni flokksins. Framsögu-
maður: Einar Olgeirsson.
2. Baráttan fyrir bœttum kjörum verkalýðsins og hlut-
verk veikalýössamtakanna. Framsögumaður: Eðvarð
Sigurösson.
3. Bœjar- og sveitastjórnamálefni. Framsögumaður: Lúð-
vík Jósefsson.
4. Flokksstarfið. Framsögumaður Eggert Þorbjarnarson.
5. Þjóðviljinn Framsögumaður: Björn Svanbergsson.
fí. Fjármál flokksins og fjárhagsáœtlun. Framsögumað-
ur: Halldór Jakobsson.
Dagskrain verður aö ööru leyti samkvæmt flokkslögum
Þingið verður sett í dag kl. 5 e.h. i samkomusal Mjólkurstöðvarinnar
MIÐSTJÓRN
SAMEININGARFLOKKS ALÞÝÐU — SÓSÍALISTAFLOKKSINS