Þjóðviljinn - 11.04.1954, Blaðsíða 6

G) — 1»J6ÐVTLJINN — Sunnudagur 11. ajwil 1954 ---------■*
l lUÓÐVILJINN
Útgefandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósiallstaflokkurinn.
Rltstjórar: Magnöa KJartansson (áb.), SlgurSur Gu5m.und.sson.
Fréttastjórl: J6n Bjamason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarnl Benedlktsson, Gu5-
mundur Vlgfússon, Magnús Torfi Óiafsson. .. .
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Rltatjórn, afgrelðsla, auglýslngar, prentsmlðja: Sk61avör5ustlg
18. — Síml 7600 (3 Unur).
AskrlftarveríS kr. 20 á mánuðl í Reykjavík og nágrennl; kr. 17
annars staðar á landinu. — LausasöiuverS 1 kr. elntakið.
Prentamiðja Þjóðviljans h.f.
,JI jl .' I I ’-i1-- •" I- - - - - --■-.■■V.-.'.- — ^ =---*
Ferð forsetans
■ r"
Hinni opinberu heimsókn. forsetahjónanna til Dan-
u.erkux er lokið. Augljóst er af fréttum og frásögnum að
Danir hafa vandað mjög vel til móttökunnar, hún hefur
-einkennzt af vinsemd og hlýju. Blöðin 'hafa birt mikið
aí greinum urr, ísland, og eru þær ritaðar af þekkingu og
góðu.m hug þegar undan er sltilið blaðið Information,
málgagn stórdana þeirra sem ákafast flaðra utan í Banda-
ríkin.
íslendingar eru ekki miikið gefnir fyrir tildur, en hin
opinbera heimsókn til Danmerkur verður þó skráð á
spjöld sögunnar, það er sögulegur atburðux þegar íslenzkur
íorseti kemur í fyrsta sinn í opinbera heimsókn . til Dan-
rnerkur, til þeirrar þjóðar sem. lengst drottnaði yfir okk-
ur. I>að er alkunna að ýmsir aðilar í Danmörku áttu erfitt
með að sætta sig við lýðveldisstofnunina og mótaði það
iengi vel viðhorf ýrrissa danskra blaða, enda þótt dönsk
alþýða sýndi íslendingum frá upphafi fullan stkilning, eins
og m. a. birtist á minnisstæðan hát't á hernámsárunum í
Land og Folk, blaði Komrrúnistaflokks Danmerkur og and-
’spyrnuhreyfingarinnar. En með hinni opinberu heimsókn er
öll stórdönsk andstaða kveðin niður í eitt skipti fyrir öll.
Forsetahjónin hafa verið gestir dönsku konungshjónanna,
heimsóknin er endanleg dönsk viðunkenning á lýðveldis-
stofnuninni. Hún verður eikki framar til unmæðu.
. Við íslendingar höfum ástæðu til að fagna þesari end-
enlegu staðfestingu og vináttu þeim sem okkur er boðin
af dönsku þjóðinni. Engin þjóð hefur verið okkur nátengd-
ari en Danir, og þótt þau tengsl hafi einatt verið mjög sárs-
aukafull á umliðnum öldum, ber okkur að minnast þess
að dansikur almenningur mátti þola hliðstæð kjör af hönd-
um einvaldskonunga og yfirstéttar lands síns. Og í Dan-
morku hafa íslendingar einatt átt og eiga góða vini, ir enn
sem slkildu og studdu sjálfstæðisbaráttu okkar og berjast
nú fyrir sjálfsögðum rétti íslands í handritamálinu.
Það hefur mikið verið rætt urm norræna samvinnu á
undanförnum árum. Enda þótt hún hafi oft komið fram
j íildri og hégómaskap, er sarr.eiginleg menning og afstaða
þessara land.a engu að síður verðmæt staðreynd. Það er
mikilvægt fyrir íslendinga að treysta og efla sem bezt sam-
bandið við hinar frændþjóðirnar, ekki sízt nú 'þegar hol-
skeflur bandarískrar afsiðunar skella á landinu. Ef ferð
íorsetans stuðlar að því, er hún ekki til einskis gerð.
Skilningsskortur og skammsýni
S.l. miðvikudag flutti Guðmundur Vigfússon tillögu á
íundi útgerðarráðs um að bæta kjör sjómanna og tryggja
þannig nægan mannafla á togarana. íhaldið felldi tillög-
vma og fulltrúi Alþýðuflokksins sat hjá! Þeir sáu enga
ástæðu til neinna aðgerða í þessu skyni, og brátt kom í
Ijós að þeir hugðu á aðrar i-áðstafanir:
Þeir höfðu enn pantað heilan skipsfarm af Færeying-
úm með ærnum tilkostnaði og fyrirhöfn. Næsta kvöld
gerðu framkvæmdastjórar Bæjarútgeröarinnar, íhalds-
maðurinn Hafsteinn Bergþórsson og Alþýðuflokksmaður-
inn Jón Axel Pétursson, tilraun til að smygla þeim um
borö í Þorstein Ingólfsson. Þegar hún mistókst var Fær-
eyingunum laumað um borð næsta dag ög síðan haldið
á veiöar gegn vilja reykvískra sjómanna og samtaka
þeirra.
Þeir menn sem þannig hegða sér sjá ekki langt út úr
augunum. Vandamál útgerðarinnar er viðfangsefni sem
ieysa verður með innlendum ráðstöfunum, með því að
skera niður milliliðagróðann og bæta kjör sjómanna
mjög verulega. Engin önnur lausn er til. Og þetta fær-
eyingabrask ber ekki aðeins vott um skammsýni og skiln-
ingsskort, heldur er meö því verið að misnota bæjar-
útgerð Reykvíkinga. Það er verið að egna til deilu við
sjómenn og samtök þeirra, en slík deila getur orðið bæj-
arútgerðmni ákaflega dýr og hættuleg.. Þetta nýjasta til-
íæki forsprakkanna er herfileg og heimskuleg móðgun
við sjómenn og raunar bæjarbúa alla. ,
♦ • * *'■-> ■* • * • —*■■■• • • • * « « » »
Oskiljanlegt vandamál
Sú var tíð að vísindi voru lífi og mannkyni. En þeini Ibúarnir hafa verið hraktir
talin göfugast verkefna; er að sjálfsögðu stjakað úr burt af jörðum sínum og öllu
þeim var ætlað að efla alla störfum og synjað um öll tök lífi þeirra hefur verið raskað,
dáð, færa heiminum vaxandi á að beita þekkingu sinni; sjálfar rætur hinnar fomu
gæfu og velmegun hagný-ta þeir hafa ekii aðeins neitað og ' sérkennilegu menningar
orku jarðar til að létta að fylgjast með tímanum, þeirra hafa verið numdar
mannfólkinu stritið, vinna heldur er afstaða þeirra burt, þeim hefur verið ætlað
,, bug á sjúkdómum, auka heil- austrænnar ættar, kennd við að hírast á afgirtum svæð-
,, brigði og vellíðan, lengja líf Rússa. um. Þegar þeir innbomu
,, ið. Á upphafsskeiði kapítal- n þrjózkuðust við var hafin
,, ismans var öll iðja vísinda- yið lifum ekki aðeins á herferð gegn þeim. Boðberar
,, manna umlukin rómantísk- sem ieyS(. hefur meiri vestrænnar menningar hafa
■ ■ um bjarma, þeir voru göf- orku úr ]æðingi en nokkur fengið sérstök verðlaun fyrir
■ • ugir menn, fórnfúsir og onnur.( heldur vita vísinda- hvern mann sem þeir líflétu,
" gagnte’knir af ást á mannkyn menn nú meira um hina og gripið hefur verið til hug-
inu. Öll þekkjum við sögur fornu óvini mannkynsinS( vitssamlegustu ráða til þess
' slíkra öðlinga, sem lögðu sjúkdóma og sýkla.en nokkru að kenna ib:'uun lancLsins
allt í sölumar til þess að sinili fyrr Qg einnig þessi rétta siði- auðvitað hefur
færa þjóðunum nýja þekk- þekking er föl. Þeir sem bezt mannúðinni ekki verið
ingu, og víst eiga þeir með ^ og mest kunna eru enn gleyrnt. Þannig skýrði út-
,, réttu heiðursnafnið velgerð- lokaðir inni í víggirtum hús- varPið frá Því fyrir
" armenn mannkjTisins. Og ^ og fá alit sem þeir girn. skemmstu að brezkur her-
,,,, enn er þessum sögum haldið t ti[ aOklarannsóknn R» maður hefði ne>i.t innborinn
a« fóM til ^ aí »»»» « l*»s „5 hel.a o!í„
" kenna ÞV1 hvenng eigi að þeir vinni hug a sjúkdómum, yfir samlanda sinn, kveikja í
1' stnða og starfa ,í mannlegu auki heilbrigði og vellíoati, honum og svipta hann þann-
■ félagi, eins og ekkert hafi iengi lífið; þeim er ætlað að ig lifi- Hermaðurinn fékk
&erzt- kanna hvernig hægt se að 1368 kr. sekt fyrir ósmek.i-
D nota sýkla til að drepa fólk, legar aðfarir í manndrápum,
,, Eq það hefur sitthvað sem flest fólk á sem en hins var ekki getið
,, gerzt. Kapítalisminn er hætt skemmstum tima með sem hversu mikil verðlaun hann
" u^ að trúa á lífið og mögu- minnstum tilkostnaði. Og hafi hlotið fyrir afrek sín
leika þess, en í staðinn laðar þeir vinna störf sm af alúð i maanfækkun. En þrátt fyr-
dauðimi meir og meir. Og og þekkingu, finna ráð til ir þetta allt berjast hinir inn
vísindin eru orðin verzlunar- þess að magna sýklana, gera bornu með gömlum og
' vara eins og annað. Sú kyn- þá banvæmii og eitraðri en frumstæðum vopnum sínum
,, slóð sem tiú lifir hefur náð f.vrr og finiia hugvitsamleg- g«gn hermönnum vestursins,
, tökum á mestu orku sem ar aðferðir til að dreifa fóma lífinu og fást ekki til
, mannkyninu hefur boðizt, þeim á aiiðveldastan hátt yf- að gefast upp.
, 'kjarnorkunni, og sú þekking ir þjóðir og heimsálfur. Á j—j
" er auðvitað boðin fram á sama hátt og félagar þeirra
1 torgum. Þeir sem hæst verð sprengja nú eina vetnis- Og það er þetta hátterni
greiða eru vopnahringarair sprengjuna af anaarri og Afríkubúa sem er óskiljan-
" og aðstandendur þeirra, og ‘kvnna vísindaafi'ek sín af legt rtsindamönaum þeim
" þekking’a er föl hæstbjóð- trylltum fögnuði, fengu þeir sem vita allt um atferli
anda eins og hóran á stræt- einnig aðstöðu til að kanna sýkla; þeir skilja ekki hvers
inu. Vísmdamenniraii', þessir árangur sinn í Kóreu. Göf- vegna Mau mau mennirnir
göfugu og fórnfúsu þjónar ugu mennirnir í hvitu slopp- halda áfram að berjast,
lífsins, enu lokaðir inni í víg- unum sendu þar drepsóttirn- hvers vegna þeir gefast ekki
girtum rannsóknarstofnunum ar á fólkið og reyndu ýms- upp og láta ræna frá sér
og þar fá þeir a’lt sem þörf ar aðferðir sem síðar eiga að iandi, frelsi cg memiingu
I, krefur til þess að hagnýta koma í góðar þarfir. Og við andstöðulaust. Þess vegna á
, orku þá sem losuð hefur ver- og við birtast mjTidir í blöð- nú hópur sálfræðinga að
" ið úr læðingi. En þeir mega um af ljúfmannlegum manni ferðast suður til Kenya, að
', aðeins ekki beita henni til sém heldur á tilraunaglasi sögn ríkisútvarpsins. Þeim
■ þess að létta mannfólkinu og tilkynnir sigri hrósandi verða afhentir fangar sem
stritið og færa því dagvax- að innihald þess hrökkvi til tekizt hefur að hremma og
" andi velmegun; þeim er fal- að afmá allt mannlíf í heilli síðan á að sálgreina þá,
ið að finna ráð til að drepa borg. En þeir sem standa að kanna hina dularfullu
sem flest fólk á sem kostnaðinum sanna með skýr myrkviði sem búa hið innra
skemmstum tíma og reikna um rökum að sýklar séu með þeim, til þess að fá ein-
1 aákvæmlega út hver kostn- miklu betri en vetnissprengj hverja hugmynd um hvernig
aðurinn verður á lík. Nú þeg ur, því mannvirltin standi ó- á þessu furðulega athæfi
ar hafa þeir fundið sprengj- högguð eftir þótt lífið standi, hverjar þær sjúklegu
ur sem tcrtímt geta i einu hverfi. Svo ört fleygir vís- hvatir séu sem knýja þá til
vetfangi stærstu borgum indunum fram, og mikið eru að leggja fram líf fyrir ætt-
heims, þuriúað út allt líf, þeir úreltir þessir gömlu vel- jörð og frelsi. Er mælt að
jafnað öll mannvirki við gerðarmenn mannkjmsins vestrænir ráðamenn hafi
jörðu. Og það er enginn sem fórnuðu heilsu og lífi til aldrei glímt við dularfyl’ra
vandi lengur að búa tíl þess að berjast ge.gn þeim vandamál, þótt þeir viti full-
,, sprengju sem getur afmáð sjúkdómum sem nú eru komlega hveruig hægt er að
, al't kvikt í heilli heímsálfu helztu hornsteinar vest'rænn- nota kjarnorkuna til þess að
og jafavel upprætt þetta lif ar menningar, ásamt vetnis- svipta milljónir lSfi og
sem þraukáð'héfúr á hhett- spfengjunjiiojr.i þekki og skilji öll við-
, inúm býsna lengi. Og vís- E • brögð þeifra 'éýkla og vírusa
" indaménnimir lita upp frá En hkma mi.du herrá vís- Sem banvænástir eru. Og
störfúin sínum með sigur- indanna, þeirra sem fram- þeir hafa þróazt svo mjög
glampa í augum, þeir hafa leiða sýkla og vetnissprengj- með vísindum sínum að þeir
" unnið þau verk sem þeim ur bíða þrátt fyrir allt tor- munu aldrei skilja þetta
voru falin á glæsilegan hátt skilin verkefni. Þannig frumstæða fó'.k suður í Af-
og þiggja í staðirn fé og skýrði ríkisútvarpið frá því ríku. Hitt er bót í máli að
heiðursmerki vopnahring- f>Tir nokkrum kvöldum að þótt sálfræðingarnir komi
anna. Raunar eru til visinda- vestrænir sálfræðingar ættu aftur með engin svör, er
menn sem hafa neitað að nú að ráðast á vandamál auðvelt að uppræta þennan
selja þekkingu sína á þennan sem væri einstakkga dular- óskiljanlega vanda með sýkl-
,, liátt, mei.n eins og Joliot- fullt. Þannig er mál með Um og
, Curie sem halda fast við vexti að suður i Kenya hefur vetnis-
i gamlar og úreltar kenningar brezka heimsveldið um skeið sprengj-
!um að visindin eigi að þjóna háð ..st.rið við innborið fólk. um