Þjóðviljinn - 16.05.1954, Blaðsíða 5

Sunnudagur 16. maí 1054 — ÞJÓÐVILJINN — v(5
Lög Eeikin á helluE hk Indó Kína, elzta
lilfóðtæii sem þekkist
Fyrir um fimm áraþúsundum bjó í Indó Kína stein-
aidarþjóö, sem stóð á svo háu tónmenningarstigi aö
nún gat stillt hellur og fengiö úr þeim hreina tóna.
IlljóÖfæri sín geröi hún meö því aö raöa hellunum í
tónstiga.
Franskir forsógufræðingar,
sem fengið hafa í hendur þess'
fornu steinhljóðfæri, eru sann-
færðir um.að. þau séu hin elztu
sem fundizt hafa til þessa.
Vegavinnnmenn fundu
hellurnar.
Franski þjóðfræðingurinn
Georges Condominas kom með
hellurnar til Parísar frá Indó
Kína, þar sem þær kojna úr
jörðu við vegagerð. Alls eru
hellurnar ellefu, sú stærsta er
102 sentimetrar á le.ngd en sú
minnsta 52 sentimetrar.
Fijnm tóna stigi.
Af tilviljun sló Condominas í
eina helluna, sem kvað við hátt.
Hinar reyndust einnig hljóma
við áslátt. Það kom í ljós að
sjö mynduðu saman fullkominn
fimm tóna tónstiga eins og þann
sem enn tíðkast í tónlist Java-
búa. Hinar hellurnar voru hluti
af öðrum tónstiga.
líi'ot úr verkum Debussy.
Nú eru steinarnir komnir í
mannfræðisafnið Musée de
l’Homme í Paris þar sem tón-
listarfræðingar hafa komið
þeim fyrir á tréslám eins og
Nýlega birtist hér á síðunni
mynd af dönskum plastbíl,
þeim fyrsta af sinni gerð. —
.Fyrir noklirum dögum komu
á markaðiun i Danmörku fyrstu
keiparnir og kænurnar úr
plasti. Fyrirtækið sem fram-
leiðir bátana. hefur unnið að
undirbúningi framleiðslunnar
um noklcurt slceið og er nú til-
búið til fjöldaframleiðslu á
þeim. Þeir hafa þann höfuð-
kost, að þeii- þurfa ekkert við-
hald.
Scliweiízer um
vetnisspreiigjtma
Hinn heimsfrægi læknir og
mannvinur, dr. Albert Schweitzer,
sem nýlega var sæmdur friðar-
verðlaunum
Nobels, segir
í viðtali við
blað brezka
Verkamanna-
flokksins,
Daily Hcrald:
„Verkanir
síðustu
kjarnorku-
sprenginga
eru geigvæn-
legar. Vísindamennirnir verða að
gera mannkyninu ljósan hinn
hræðilega sannleika um ógnir
vetnissprengjunnar og taka af
skarið um að þeir geti ekki leng-
ur borið ábyrgð á þessum til-
raunum“.
' Albert r~)
Schweitzer
þeir telja að steinaldarmennirn-
ir hafi gert. Líkist hljóðfærið
að gerð sílófón.
Steinarnir hljóma við mjög,
léttan áslátt. Þarna í safninu
hafa verið leikin á þá lög allt
frá glefsum úr verkum Debussy
til einföldustu barnalaga.
Höggnir úr bergi.
Forsögufræðingar þykjast
þekkja á.steinupum handbragð
steinaldarþjóðar sem þeir
nefna Bacsona og þyggði InJó
Kína í þrjár til fjórar þúsundir
ára og virðist hafa liðið und-
ir lok fyrir um 5000 árum.
Hljóðfærissteinarnir eru úr
harðri bergtegund og talið að
þeir hafi verið höggnir úr föstu
bergi og síðan stilltir eins ná-
kvæmlega og raun ber vitni
með því að kljúfa úr þeim flís-
ar.
Elztu hljóðfærin sem áður
voru kunn eru hljóðpípur frá
yngri steinöld, sem fundizt hafa
í staurakofum í Sviss og hörp-
ur frá dögum Kaldea sem
fundust í Úr í Irak.
Bretar íor-
try«g|a USA
Brezka blaðið Daily Mirr-
or, útbreiddasta dagblað
heimsins, hefur birt bækling
um sambúð Bretlands og
Bandaríkjanna. Blaðið fylgir
hægriöflum Verkamanna-
flokksins að máli og mark-
miðið með bæklingnum er
að benda á leiðir til að
draga úr óvild Breta á
stefnu Bandaríkjastjórnar.
Viðurkennt. er í riti þessu,
að andúð á Bandaríkjunum
fari vaxandi í Bretlandi og
það stafi af því að fjöldi
Breta „óttast að Bandaríkja-
menn muni teyma þá út í
nýja styrjöld. Líklega er
þessi ótti nú ríkari í hugum
Breta en sú skoðun að
Bandaríkin hafi komið í veg
fyrir að kommúnistar bryt-
ust til valda í Vestur-Ev-
rópu“.
Afengi frá gerhun
í Móðino þótt
ekkert sé drukkið
Danska dómsmálaráðuneytið
hefur ákveðið að láta fara fram
rannsókn á því, hve áreioan-
legar þær aðferðir eru, sem
notaðar eru til að ákveða á-
fengismagn í blóði.
Rannsóknin var ákveðin eftir
að einn af blaðamönnum Kaup-
mannahafnarbiaðsins Informa-
tion lét lækna fylgjast með því
í sólarhring að hann neytti
einskis áfengis. Að því búnu
var honum tekið blóð og sýn-
ishornið rannsakað í rann-
sóknarstofu lögreglunnar.
Keyndist áfengisinnihald í blóð-
inu vera 0.16 af þúsundi, en
það inagn er talið eðlilegt
klukkutíma eftir að neytt hef-
ur verið einnar flösku af
sterkasta öli. Danskir og sænsk-
ir læknar hafa haidið því fram
að þó nokkuð áfengismagn
geti verið í blóði manna án
þess að þeir hafi nokkurs á-
fengis neytt og stafi það af
því að gerlar í líkamanum gefi
frá sér áfengi.
Baðkútur sprakk,
hæða hús hrundi
Sjö menn biðu bana og átta
særðust hættulega þegar fjög-
urra hæða hús í Köln í Þýzka-
landi hrundi á sunnudaginn við
það að sprenging varð í bað-
vatnsgeymi.
Vatnið i geyminum var hitað
með gasi. Þegar geymirinn
sprakk hrundi húsið, sem var
nýbyggt, með miklum gný og
brak og steinar þeyttust viðs
vegar. Nærliggjandi hús
skemmdust, gluggar brotnuðu
og innveggir sprungu. Þegar
björgunarlið kom á vettvang
var engu líkara en að húsið
hefði orðið fyrir sprengju í
loftárás.
Nútíinahernaður er svo fiókinn að kenna þarf hermönnunum
ýmislegt, sein fyrirrennarar þeirra þurftu ekki endilega að vita.
Til dæmis hefur brezki herinn stofnað skóla til að kenna nýliðum
að telja. Byrjað er á því að kenna þeim að telja upp að tíu og
sýnir inyndin hvernjg farið er að því. Fyrir framan hermennina
eru spjöld með töluin frá einum til tíu og svo eru þeir látnir
taka tíu skref í áttina til spjaldanna og allur hópurinn telur
upphátt \ið hvert skref. Herstjórnin segir að þessi aðferð tald
því injög fram að telja á fingrum sér.
Oi’íita banar fleimm en
berldaveiki og ofdrykkja
í Frakklandi veröur offita fleira fólki a'ö' bana en
berklaveiki og ofdrykkja.
Einn kunnasti næringarsjúk-
dómafræðingur Frakka lýsti
þessu yfir á læknaþingi í París
um daginn.
„Offita er hættulegur sjúk-
dómur,“ sagði dr. Alexandre
Herschberg. „Hún gerir hægt
en öruggléga útaf við fólk.
Eftir að menn eru orðnir fer-
tugir stýttist ævi þeirra eftir
það um fjórðung ef þeir eru 11
kílóum þyngri en eðlilegt er.
Sé líkamsþunginn 36 kílóum
meiri en eðiilegt er á sama
aldri styttist ævi manna eftir
það um helming“.
Dr. Plerschberg kvaðst á
síðustu árum liafa rannsakað
2000 offitusjúklinga. Hjá sjö
Lofað griðum — hlaut
10 ára fangelsi
L*ðþjálfi reynir orðheldni bandarísku
herstjórnarinnar
Bandarísku herréttur hefur dæmt Edward C. Dicken-
;3on liðþjálfa í 10 ára hegningarvinnu fyrir aö hafa „geng-
ið kínversku kommúnistunum á hönd“.
af hverjum tíu stafaði offit-
an af ofáti en hjá hinum þrem-
ur var tilhneigingin til offitu
arfgeng.
Lælcnirinn kvaðst hafa getað
megrað sjötíu af hverjum
hundrað sjúklingum með því að
láta þá hafa sérstakt matar-
æði, mikla hvíld og megrunar-
íyf.
Diclcenson var einn þeirra
bandarísku stríðsfanga í Kóreu,
ulles segiœr vilja
^etnisémslr á Kína
Mörg af vikublöðum Parísar sem komu út um síðustu lielgi
r.öfðu þá sögu að segja að ÐuHes, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, hefði gert það að tillögu sinni á fundum hans og
Bidaults og Edens fyrir Genfarráðstefnuna, að Bandaríkin
skyldu láta flugher sinn varpa vetnissprengjuin á þrjár kín-
verskar borgir. Blöðin segja, að Bidault hafi sagt frönsku
stjórninni frá þessari tillögu á síðasta ráðuneytisfundiuum sem
hann tók þátt í áður en hann fór til Genfar. Frásögn blaðanna
hafði ekld verið borin til balca af réttum aðilum þegar síðast
fréttist.
sem á síðustu stundu tók boði
Bandaríkjastjórnar um að hverfa
heim, þótt hann hefði áður á-
kveðið að verða um kyrrt í
Norður-Kóreu. Þeim var að sjálf-
sögðu lofað griðum ef þeir héldu
heim, en engu að síður var Dick-
enson hnepptur i fangelsi og hef-
ur nú eins og áður segir verið
dæmdur í langa hegningarvinnu.
Yfirstjórn bandaríska flughers-
ins hefur tilkynnt, að lokið sé
ranpsókn í málum 83 fyrrv.
stríðsfanga, sem kærðir höfðu
verið fyrir drottinsvik meðan
þeir voru í fangabúðum r.orðan-
manna í Kóreu. Hefur .verið á-
lcveðið að höfða mál. gegn 14
þeirra.
g sem Goethe
gal stoIiS
Dýrmætum hring, sem þý2ka
skáldið Goethe gaf á sínum tíma
unnustu sinni, Charlotte Kestn-
er, hefur verið stolið úr íbúð í
Kaupmannahöfn. Mörgum öðrum
skartgripum var stolið og verð-
mæti þeirra skipti þúsundum
króna. Enda þótt gullverð hrings-
ins sem unnusta Goethes bar sé
ekki meira en 50 kr„ var þó eig-
andanum einna sárast um hann.
(wéHur ttirssiig*
ur i Geul
Ráðstefnu Efnahagsnefndar
SÞ í Evrópu um viðskipti milli
Austur- og Vestur-Evrópu er nú
lokið i Genf.
Þórhallur Ás-
geirsson
skrifstofu-
stjóri sat
ráðstefnuna
íyrir hönd ís-
lands.
Gunnar
Myrdal,
fram-
kvæmda-
Myrdahl
stjóri nefndarinnar, sagði að
ráðstefnunni lokinni, -að hún
hefði borið mjög góðan árang-
ur. Vonir stæðu nú til að við-
skipti milli austur- og vestur-
hluta álfunnar mundu aukast og
ganga greiðlegar en áður.